Afsplitsing Rita Verdonk (2007)

Bron: RVD

Op 14 september 2007 werd Rita Verdonk¹ uit de VVD²-fractie gezet, maar zij bleef Kamerlid. Daardoor ontstond de eenmansfractie Lid-Verdonk³ in de Tweede Kamer. De fractie verdween na de verkiezingen van 2010 uit de Tweede Kamer⁴.

Verdonk stapte uit de fractie nadat zij meermaals in de media kritiek had geuit op de partijlijn van de VVD en op leider Mark Rutte⁵ in het bijzonder. In september 2007 betoogde Verdonk tijdens een besloten bijeenkomst dat de VVD vrijwel onzichtbaar was in het vreemdelingendebat. Vervolgens werd zij door Rutte voor de keus gesteld om zich af te splitsen of om zich uit de politiek terug te trekken. Verdonk koos ervoor om zich af te splitsen en haar zetel te behouden.

Aan de afsplitsing van Verdonk ging enige persoonlijke frictie tussen haar en VVD-fractievoorzitter Mark Rutte vooraf. Verdonk bezette bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2006⁶ namelijk de tweede plaats op de kandidatenlijst van de VVD, nadat zij de lijsttrekkersstrijd van Rutte had verloren. Zij behaalde echter bij de verkiezingen wel meer (voorkeur)stemmen⁷ dan lijsttrekker Rutte.

Op 17 oktober 2007 richtte Verdonk de nieuwe partij Trots op Nederland⁸ op. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2010⁹ behaalde de partij echter geen zetel, waarna Verdonk de politiek verliet.

Meer over

• 1. 

  Spraakmakende politica in het post-Fortuyn-tijdperk. Kreeg na haar studie in Nijmegen leidinggevende functies bij onder meer het gevangeniswezen en werd in 2003 als 'buitenstaander' minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie in het tweede kabinet-Balkenende. Was daarna het boegbeeld van het strengere asielbeleid en greep haar toenemende populariteit aan om zich te mengen in de leiderschapsstrijd bij de VVD. Zij werd echter verslagen door Rutte, maar kreeg bij de Kamerverkiezingen in 2006 als nummer twee wel meer stemmen. Claimde toen een leidende rol in de VVD en werd later uit de fractie gezet. De door haar in 2008 opgerichte beweging 'Trots op Nederland' bleek uiteindelijk geen succes. Sinds 2022 is zij raadslid voor Hart voor Den Haag.
   
• 2. 

  De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is een rechtse liberale partij, met op onder meer ethisch gebied progressievere standpunten. Politiek leider is sinds 14 augustus 2023 Dilan Yesilgöz-Zegerius. De partij werd opgericht in 1948 als opvolger van de Partij van de Vrijheid (PvdV), die weer een voortzetting was van de vooroorlogse Liberale Staatspartij (LSP).
   
• 3. 

  De fractie lid-Verdonk ontstond op 17 september 2007, nadat Rita Verdonk uit de VVD-fractie werd gezet en de VVD-partijraad dit besluit goedkeurde. De VVD-fractie vond dat zij afspraken had geschonden over haar optreden in de publiciteit.
   
• 4. 

  De Tweede Kamer is deel van de volksvertegen­woor­di­ging. Zij speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van wetten, controleert de regering en beslist over de vraag of een kabinet (of bewindspersoon) genoeg vertrouwen heeft.
   
• 5. 

  Mark Rutte (1967) is sinds 1 oktober 2024 secretaris-generaal van de NAVO. Hij was van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Sinds 2006 was hij politiek leider van de VVD. In 2006-2010 was de heer Rutte fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Hij was van 17 juni 2004 tot 28 juni 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met wetenschapsbeleid, beroepsonderwijs en studiefinanciering. Daarvoor was hij bijna twee jaar staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met onder andere volksverzekeringen, bijstand en arbeidsomstandigheden. De heer Rutte was eerder voorzitter van de JOVD en manager bij een werkmaatschappij van Unilever.
   
• 6. 

  Op 22 november 2006 vonden er Tweede Kamerverkiezingen plaats. De verkiezingen waren aanvankelijk gepland op 15 mei 2007, maar werden vervroegd door de val van het kabinet-Balkenende II. Het CDA handhaafde zich als grootste, maar de SP onder leiding van Jan Marijnissen werd met zestien zetels winst de grote winnaar. De Groep-Wilders/PVV kwam met negen zetels in de Kamer. PvdA, VVD en D66 verloren.
   
• 7. 

  Voorkeurstemmen zijn stemmen die niet op de nummer 1 van de kandidatenlijst (de lijsttrekker) worden uitgebracht, maar op een andere kandidaat van dezelfde lijst. Dit komt vaak voor. Zo zijn er bijvoorbeeld altijd veel kiezers die op de (hoogstgeplaatste) vrouwelijke kandidaat stemmen. Ook bekendheid van een kandidaat in een bepaalde regio speelt soms een rol.
   
• 8. 

  Trots op Nederland (TROTS) was een politieke beweging die ontstond rond oud-Tweede Kamerlid en oud-VVD-minister Rita Verdonk. De beweging werd op 3 april 2008 formeel gelanceerd. Bij de verkiezingen van 9 juni 2010 behaalde TROTS geen zetel. Rita Verdonk maakte op 21 oktober 2010 haar vertrek uit de landelijke politiek bekend.
   
• 9. 

  Op 9 juni 2010 vonden er Tweede Kamerverkiezingen plaats. Deze waren nodig na de val van het kabinet-Balkenende IV. De PvdA-bewindslieden traden in februari 2010 uit dat kabinet. Grote winnaars van de verkiezingen waren PVV en VVD. De VVD, met Mark Rutte als lijsttrekker, werd voor het eerst de grootste partij door de PvdA met één zetel voor te blijven. GroenLinks won licht. Het CDA leed een (zware) nederlaag, net als SP en D66. De Partij voor de Dieren kreeg voor het eerst (twee) zetels.