Gezocht: betrokken aandeelhouders - Hoofdinhoud

Foto Flickr

Zijn er ook nog goede aandeelhouders? Dat is de vraag. Activistische aandeelhouders komen in het nieuws als sprinkhanen, die bedrijven overnemen, uitkleden en opknippen. Toch zoeken we juist activistische aandeelhouders, van een ander soort. Betrokken aandeelhouders die de lange termijn verkiezen boven het komende kwartaal. Daarom is vandaag ingestemd met een aangescherpte aandeelhoudersrichtlijn. Hierdoor komt meer macht te liggen bij de investeerders, bijvoorbeeld over de beloningen aan de top. Nu wantrouw ik bonussen, maar laat deze variabele beloning van bestuurders in ieder geval niet afhangen van de koersstijgingen op korte termijn.

Schoolvoorbeelden van kortetermijndenken vind je in de fossiele energie. Zo berichtte De Correspondent eerder deze maand dat Shell al in 1991 een voorlichtingsvideo uitbracht over de desastreuze gevolgen van klimaatverandering door CO2 uitstoot. Nu, dik 25 jaar later, heeft het bedrijf nog steeds dezelfde strategie. Vooral zorgen dat ze haar oliereserves mag oppompen en verkopen. Die oliereserves van 12 miljard vaten olie staan namelijk voor miljarden euro´s in de boeken. We weten dat we bij het oppompen van alle bewezen oliereserves het doel van maximum 2 graden opwarming van de aarde, uit de Parijs akkoorden, wel kunnen vergeten. Zo lang de top van Shell alleen wordt afgerekend op aandeelhouderswaarde, zal ze alles doen om de oliereserves te verzilveren.

De risico´s van een kortzichtige strategie zijn niet alleen voor het klimaat maar ook voor Shell zelf. De kans is wezenlijk dat een deel van de oliereserves nooit opgepompt mag worden en in de grond moet blijven, waardoor dat deel van de reserves in één klap waardeloos wordt. Dat zal tegen die tijd niets meer uitmaken voor de over 2016 voorgestelde bonus van 5,6 miljoen voor Shell topman Ben van Beurden. Maar liefst 245% van zijn vaste salaris.

Het is ons eigen geld dat een groot deel van de stemrechten van multinationals in handen heeft, vaak via verzekeraars en pensioenfondsen. De actiegroep ABP fossielvrij roept op om alle investeringen in olieconcerns terug te trekken. Beter is nog om onze collectieve macht in te zetten om bedrijven als Shell hun leven te laten beteren. Laat ze niet langer wegkomen met groene PR offensiefjes. Laat ze duurzaamheid en sociaal verantwoordelijk ondernemen opnemen in het beloningsplan aan de top. Het ABP beheert ook een deel van mijn oude dag, laat ze het beloningsbeleid van Shell maar wegstemmen als er niet een grote strategiewijziging richting duurzaam wordt gerealiseerd.

Daarom is het goed dat deze aandeelhoudersrichtlijn niet alleen meer rechten, maar ook plichten voor institutionele investeerders creëert. Onze pensioenfondsen moeten straks een beleid gaan opstellen wat zij doen om een betrokken aandeelhouder te zijn. Een stok om mee te slaan is niets waard als deze toch niet wordt gebruikt. Straks is het een stuk makkelijker om jouw pensioenfonds aan te spreken op zijn weinig activistische houding ten aanzien van de multinationals waarin geld geïnvesteerd is.

Europa verdient bedrijven die zich bekommeren op lange termijn, die de beloning van de top en de werknemers in de pas laten lopen, die durven kiezen voor people, planet & profit. En daarvoor hebben we meer betrokken aandeelhouders nodig. Want: waarde is meer dan winst alleen.

Paul Tang