Berlusconi in het Europees Parlement - Hoofdinhoud

Foto Flickr

Krijgt de rechtspopulistische en eurosceptische Silvio Berlusconi alsnog via een achterdeur zijn grip op het reilen en zeilen van het Europees Parlement. Dat gevaar dreigt als zijn stroman Tajani komende week als kandidaat van de christendemocraten wordt verkozen tot voorzitter van her Europees Parlement.

Deze week kiest het Europees Parlement zijn voorzitter. In het verleden werd er dan vaak een pact gesloten tussen de grote partijen. Dit keer is de uitkomst van de stemming allerminst zeker. De komende week in Straatsburg gaat lijken op een groot gezelschapsspel.

Er staan meerdere pionnen op het bord. Sommige van hen, zoals de conservatieve Vlaming Helga Stevens, starten met een achterstand: ze komen uit een kleine politieke groep en zullen een zware taak hebben om een meerderheid achter zich te krijgen.

Een andere kandidaat, Guy Verhofstadt, is afgelopen week behoorlijk wat vakjes teruggeslagen. Zijn eigen fout: de eurofiele liberaal heeft in zijn grenzeloos opportunisme geprobeerd de Italiaanse vijfsterrenbeweging (M5S) aan boord te krijgen. De partij van komiek Beppe Grillo is in alles het tegendeel van Verhofstadt, en op eerder moment heeft Verhofstadt ook gezegd onder geen voorwaarde met de beweging in zee te gaan. Maar zijn machtswellust won het kennelijk even. Niet voor lang, de Belg werd teruggefloten door zijn liberale fractie en zette zich internationaal voor schut.

De twee pionnen waar de ogen deze week op gericht zijn, komen uit Italië. De eerste is Gianni Pittella, een Italiaanse sociaal-democraat die buiten het EP nog weinig gekend is, maar als voorzitter van de sociaaldemocratische fractie heeft hij een grote rol gespeeld in het naar links sturen van de Europese Commissie, onder meer via het investeringsplan EFSI.

De kandidaat van de grootste partij, de christendemocraat Antonio Tajani, is bepaald niet onomstreden. De Italiaanse ex-commissaris kan met recht een spreekbuis van Berlusconi genoemd worden. In de jaren ´90 begon hij zijn politieke carrière als mede-oprichter van Forza Italia en woordvoerder van de premier in de eerste regering Berlusoni.

Na veertien tamelijk onopvallende jaren als Europarlementariër wordt de Italiaan in 2009 plots voorgedragen als eurocommissaris. Brussel wil hem aanvankelijk commissaris burgerrechten maken, maar bedenkt zich: de opvattingen van de oerconservatieve Italiaan zouden in het Parlement niet goed vallen. Uiteindelijk wordt hij industriecommissaris. Volgens de Volkskrant krijgt Tajani daarmee “een post waar hij geen brokken kan maken”.

Dat blijkt optimistisch. Tajani wordt tot op de dag van vandaag achtervolgd door de sjoemelsoftware van Volkswagen, waarvan hij al in 2009 geweten zou hebben. Een speciale commissie in het Europees Parlement doet daar op dit moment onderzoek naar.

Van een afstand lijken de twee voorste pionnen op elkaar: twee Italianen die buiten hun land en buiten Brussel weinig bekendheid hebben. Maar wie verder kijkt ziet dat er deze week wel wat op het spel staat. Kiest het Europees Parlement een vooruitgeschoven post van Berlusconi? Blijft het Europees Parlement - met een rechtse Commissievoorzitter en rechtse voorzitter van de raad - in handen van een sociaaldemocraat? Of kan de dobbelsteen nog op een andere manier raar rollen?