Mannen: kom over de brug

Vandaag - op internationale vrouwendag - is de door mij gevraagde studie van het SCP "Lekker vrij?", naar de beleving van vrije tijd en tijdsdruk door mannen en vrouwen, uitgekomen. De belangrijkst conclusie daarvan is dat vrouwen in hun vrije tijd meer gejaagdheid en tijdsdruk ondervinden.

Dat komt doordat vrouwen hun vrije tijd, vaker dan mannen, met kinderen doorbrengen. Daarnaast voelen ze zich verantwoordelijk voor het huishouden. Daarbij geeft een op de vijf mannen, vooral jonge vaders, aan dat ze minder zouden willen werken. Het is in het belang van hun gezin en hun werkgever dat er een goede balans is tussen werk en privé, zodat zij niet overbelast raken. Mannen die korter willen werken zijn belangrijke bondgenoten in de vrouwenemancipatie. Maar mannen die zeggen dat ze minder willen werken, moeten echt over de brug komen. Ze moeten dat ook gewoon aan durven kaarten op hun werk. Je hoort nog te vaak dat mannen het bij het eerste en het beste tegenargument al laten zitten.

Jonge vrouwen zijn tegenwoordig beter en hoger opgeleid dan mannen. Er is dus veel talent en dat moeten we goed benutten. Dat veel van deze vrouwen onder druk staan, is zorgelijk. We willen niet terug naar de jaren negentig van de vorige eeuw toen veel jonge vrouwen arbeidsongeschikt raakten. Vrouwen zijn geneigd tot perfectionisme en zijn vaak zo betrokken bij hun werk dat het niet gauw genoeg is. Hun verantwoordelijkheidsgevoel zit hun eigen welbevinden in de weg. Werkgevers moeten daar alert op zijn en het bespreekbaar maken. Ook zouden vrouwen wat mij betreft eerder en vaker hun grenzen aan kunnen geven. Ze moeten misschien wat vaker de boel de boel laten en mannen zouden wat meer kunnen doen in huis.

Veel vrouwen denken dat ze alleen zijn in hun gejaagde en overbelaste gevoel. Dit SCP-onderzoek maakt duidelijk dat het een collectief probleem is. Er wordt nog te veel aangenomen dat vrouwen de meeste zorg voor hun rekening nemen. Dat idee zit diepgeworteld. Neem crèches, die blijken vrijwel altijd de moeder te bellen als een ziek kind moet worden opgehaald. Mannen horen onze bondgenoot te zijn en vrouwen de helpende hand toe te steken. Tegelijk mogen vrouwen meer aan zichzelf denken en minder aan anderen. Werkgevers en mannen moeten gezamenlijk deze vrouwen beter faciliteren om het patroon van deeltijdwerk te doorbreken. Het maakt vrouwen én kinderen financieel kwetsbaar als het inkomen van hun partner door scheiding, arbeidsongeschiktheid of sterfte wegvalt. Zowel thuis als op het werk moet het gesprek hierover worden aangegaan. Het is ook een belang van de werkgever als werknemers zonder ziekteverzuim of burn-out hun pensioen kunnen halen. We leven in het jaar 2016; maatschappelijke veranderingen horen ook op de werkvloer tot aanpassingen te leiden, anders wringen we elkaar uit en stijgt het ziekteverzuim.

• 1. 

  Getalenteerde, nogal serieuze PvdA-politica, die na onderzoeker, beleidsmedewerker en universitair docent te zijn geweest, al snel een prominent Tweede Kamerlid werd. Hield zich bezig met volksgezondheid, sociale zaken en cultuur en was bij de mislukte formatie van 2003 secondant van partijleider Wouter Bos. In het kabinet-Balkenende IV was zij als staatssecretaris verantwoordelijk voor onder meer medische ethiek, de wmo, zorg, ouderenbeleid en sport. Keerde, na ruim anderhalf jaar rector van de Hogeschool van Amsterdam te zijn geweest, in 2012 in Rutte II terug als minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Voerde het omstreden sociaal leenstelsel in. Werd in 2018 hoogleraar in Leiden aan de medische en de governance faculteit. Haar vader overleefde als jongen de Japanse kampen en zij schreef daar een boek over. Was al jong maatschappelijk betrokken.