Juist nu het gesprek met Turkije aangaan - Hoofdinhoud

Politieke vrijheden in Turkije staan onder druk. Journalisten worden opgepakt, de verkiezingen hadden plaats in een sfeer van angst en progressieve Turken spreken zelfs over een toekomst buiten Turkije. Gesprekken met Turkije over politieke hervormingen en vrijheden, zijn daarom juist nu nodig.

Positieve en hervormingsgezinde krachten in Turkije moeten we bij staan, want een instabiel en dictatoriaal Turkije is slecht voor de Turkse bevolking, slecht voor de vluchtelingen in Turkije en slecht voor de EU en Nederland. We moeten daarom het gesprek blijven aangaan, maar van lidmaatschap van de EU kan geen sprake zijn zolang Turkije bepaalde elementaire democratische principes schendt en niet voldoet aan de criteria.

Vluchtelingen

De politieke hervormingen in Turkije, die het land met het gezicht naar het westen moeten draaien, lopen vast. Het lidmaatschap van de EU is daardoor verder weg dan ooit. De vluchtelingencrisis mag geen excuus zijn om water bij de wijn te doen. De volledige Tweede Kamer sprak vorige week uit dat gesprekken met Turkije, over betere opvang van vluchtelingen en een gezamenlijke aanpak van mensensmokkelaars, nooit mag betekenen dat de criteria voor lidmaatschap van de EU worden opgerekt.

De Partij van de Arbeid vindt toch dat het gesprek daarmee niet afgelopen moet zijn. Het moet juist een begin zijn om weer om de tafel te gaan en te spreken over die politieke en democratische hervormingen. Over de druk op vrije media, over het oppakken van Koerden en Gülen-aanhangers zonder heldere aanklacht en over de mensen die zijn opgepakt omdat de ze president zouden hebben beledigd. En over de verkiezingen, die gekenmerkt werden door incidenten en geweld.

De dag na de verkiezingen van 1 november in Turkije kwam de gezamenlijke waarnemingsmissie van OVSE en de Raad van Europa tot een ongekend scherp oordeel. 'Helaas werd deze campagne gekarakteriseerd door oneerlijkheid en een ernstige mate van angst. Met dit in het achterhoofd is het des te belangrijker dat de president aan de slag gaat om aan een inclusief politiek proces te werken, dat de problemen in Turkije adresseert en zeker stelt dat alle politieke geluiden in de Turkse samenleving gehoord kunnen worden.' In het zuidoosten van het land, de voornamelijk Koerdische regio, was een normale verkiezingscampagne en de verkiezingswaarneming helemaal niet meer mogelijk vanwege het geweld.

Stabiliteit

Verdere polarisatie van de Turkse samenleving en de Turkse politiek zijn niet goed voor de stabiliteit in het land, de stabiliteit in de regio of de aanpak van de vluchtelingenproblematiek. Zeker nu Turkije ook een grote opgave heeft om vluchtelingen bescherming en perspectief te bieden, en mensensmokkel en menselijke drama’s in de Egeïsche zee tegen te gaan. Maar verdere polarisatie van de Turkse samenleving is in de eerste plaats niet goed voor de bevolking van Turkije zelf, voor de vrijheid van meningsuiting, persvrijheid en democratie. De meerderheid zal met de minderheid, bijna de helft van het parlement, in gesprek moeten blijven.

De oplossing is daarom niet de deur dichtgooien, maar juist het gesprek aan gaan. Dat betekent naast samenwerking op het terrein van migratie ook in gesprek gaan met Turkije over fundamentele rechten, vrijheden en juridische hervormingen. De PvdA zal de regering blijven oproepen om het gesprek met de Turkse regering over deze moeilijke onderwerpen aan te gaan. Maar de criteria blijven dezelfde: van EU-lidmaatschap kan pas sprake zijn als Turkije een democratische rechtsstaat is die aan alle criteria voldoet