34325 - Initiatiefvoorstel Wet verdringingstoets

Dit wetsvoorstel werd op 20 oktober 2015 aanhangig gemaakt door het Tweede Kamerlid Karabulut (SP)¹ en werd laatstelijk verdedigd door het Tweede Kamerlid Van Kent (SP)².

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is in de Participatiewet een verdringingstoets op te nemen.

Voorstel van wet van het lid Van Kent tot wijziging van de Participatiewet en enkele andere wetten in verband met de invoering van een verdringingstoets (Wet verdringingstoets)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Vasthoudend Tweede Kamerlid voor de SP, dat zich vastbeet in dossiers als de burgerslachtoffers van het NAVO-bombardement in Hawija (Irak), de affaire met de giftige verfstof Chroom-6, de schuldenproblematiek en mensenrechtenschendingen in Turkije. Dochter uit een Turks-Koerdisch gastarbeidersgezin. Was, voor zij eind 2006 Kamerlid werd, coördinator drugsbeleid in de Bijlmermeer en gemeenteraadslid in Amsterdam. Hield zich aanvankelijk bezig met sociale zaken (onder meer sociale werkvoorziening, koopkracht, bijstand), inburgering en wonen. Fel en bedreven in het debat, waarin zij zich als studentenleidster al had bekwaamd. Was vaak slachtoffer van (online) bedreigingen.
   
• 2. 

  Bart van Kent (1983) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. Hij was medewerker sociale zaken van de SP-Tweede Kamerfractie en gemeenteraadslid in Den Haag. In de Tweede Kamer is de heer Van Kent woordvoerder werk, inkomen, pensioenen, verkeer en defensie.
   
• 3. 

  Linda Voortman (1979) is sinds 7 juni 2018 wethouder van Utrecht. Van 17 juni 2010 tot 6 juni 2018 was zij (met een korte onderbreking) Tweede Kamerlid voor GroenLinks. Zij was eerder gemeenteraadslid in Groningen en bestuurder van FNV Schoonmaak. Mevrouw Voortman was in de Tweede Kamer onder meer woordvoerster op het gebied van Volkgezondheid Welzijn en Sport, armoede, schuldhulp, Participatiewet, wonen, emancipatie en integratie, maar hield zich ook met vele andere beleidsterreinen bezig. Zij was verder in 2017-2018 fractiesecretaris en lid van het Presidium van de Tweede Kamer.
   
• 4. 

  Uit Scheveningen afkomstig PVV-Eerste en Tweede Kamerlid. Werd na een jaar fractievoorzitter in de Eerste Kamer te zijn geweest PVV-woordvoerder integratie en islam in de Tweede Kamer. Voerde ook het woord over klimaat, milieu en financiën. Werd opgeleid als fysiotherapeut en was als zodanig vier jaar werkzaam. Hij werkte later negen jaar in de verslavingszorg en was ondernemer. In november 2010 werd hij beleidsmedewerker van de PVV-Tweede Kamerfractie en in 2010-2014 zat hij in de Haagse gemeenteraad (waarvan drie jaar fractievoorzitter). Momenteel is hij zelfstandig transformatief coach/traumatherapeut. Kon scherp uit de hoek komen en ging soms de verbale confrontatie aan.
   
• 5. 

  Advocaat en vakbondsjuriste bij de FNV in de D66-Tweede Kamerfracties in de jaren 2004-2012 en 2015-2017. Werd in 2006 herkozen dankzij bijna 35.000 voorkeurstemmen. In de periode tussen die lidmaatschappen ruim een jaar wethouder van Wassenaar. Als Kamerlid zat zij in de parlementaire onderzoekscommissie financieel stelsel (vanaf 2010 enquêtecommissie). Verder hield zij zich onder meer bezig met sociale zaken en pensioenwetgeving en met binnenlandse zaken. Zij diende onder andere een initatiefvoorstel in over afschaffing van de Zondagswet. Warme persoonlijkheid, maar als Kamerlid temperamentvol. Van 2018 t/m 2021 was zij wethouder in Amersfoort. Sinds november 2023 is mevrouw Koser Kaya voorzitter van de Landelijke Cliëntenraad voor mensen met een uitkering.
   
• 6. 

  Gedurende zes jaar VVD-Tweede Kamerlid. In Zuid-Holland geboren, maar woonachtig in Limburg, na ook enkele jaren in de Verenigde Staten te hebben verbleven. Was werkzaam als stafadviseur bij het Academisch Ziekenhuis Maastricht, onder meer voor renovatie van gebouwen. Wethouder in respectievelijk Onderbanken (2010-2012) en Meerssen (2013-2014). Als Kamerlid woordvoerder participatie en sociale zaken (bijstand, Participatiewet, Wajong, kindregelingen, Nabestaandenwet, re-integratie) en voor- en vroegschoolse educatie. Was in 2021-2022 wethouder in Venray. Sinds 3 april 2025 is zij burgemeester van Vught.
   
• 7. 

  In Twente geboren SP-Tweede Kamerlid, dat zich onder meer sterk maakte voor betere arbeidsomstandigheden in de transportsector. Was eerder bestuurder van de Industriebond FNV en directeur van een Bureau Beroepsziekten. Als woordvoerder sociale zaken voerde hij verder geregeld het woord over pensioenen, inkomen en werkgelegenheid en kwam hij op voor de belangen van zzp'ers. Sprak als Kamerlid in ronde bewoordingen en hield op laagdrempelige wijze contact met zijn achterban en met maatschappelijke organisaties.
   
• 8. 

  Sociaal betrokken, doortastende politica en bestuurder die, na een wethouderschap in Den Haag, staatssecretaris van Sociale Zaken werd. In het kabinet-Balkenende IV was zij dat ruim een jaar. Als staatssecretaris in het kabinet-Rutte II probeerde zij tevergeefs pensioenhervormingen door te voeren, maar slaagde zij wel belangrijke wetgeving te realiseren, zoals de Participatiewet. Daar tussen was zij Tweede Kamerlid voor de PvdA. Hield zich toen bezig met cultuur en medisch-ethische vraagstukken. Heeft een lichamelijke beperking. Begon haar loopbaan als medewerker van de PvdA-fractie in de Tweede Kamer en was wethouder van welzijn en volksgezondheid en van cultuur en financiën. In 2011-2012 trad mevrouw Klijnsma op als 'kwartiermaker' van de nieuwe vakbeweging. Sinds 1 december 2017 is zij commissaris van de Koning in Drenthe.
   
• 9. 

  Vakbondsman, die met onderbreking van ruim een jaar tussen 2017 en 2021 Tweede Kamerlid voor de PvdA was. Was voorzitter van FNV Bouw en vicevoorzitter van de FNV en werkte eerder bij de kappersvakbond en de vakbond van spoorwegbeambten. Ook was hij cao-onderhandelaar bij FNV Bouw en zelfstandig pensioenadviseur. Als Tweede Kamerlid woordvoerder sociale zaken, defensie en zorg (thuis- en verpleegzorg) en pleitbezorger van eerlijke beloning van (niet-Nederlandse) flexwerkers. Maakte deel uit van de onderzoekscommissie uitvoeringsorganisaties. Sinds 2021 is hij voorzitter van de Koepel Gepensioneerden.
   
• 10. 

  Niet zo spectaculaire, maar wel degelijke en vooraanstaande christendemocraat, die ruim elf jaar Tweede Kamerlid was. Volgde in 2019 Sybrand Buma op als fractievoorzitter. Bleef dat toen tot de verkiezingen van maart 2021 en vervulde de functie opnieuw tussen januari 2022 en september 2023. Was eerder persvoorlichter van de CDA-fractie en manager bij een zorgverzekeraar. Hield zich als Kamerlid verder bezig met sociale zaken, wonen en integratiebeleid. In 2017-2019 was hij secretaris van de CDA-fractie. Zoon van oud-CDA-politicus Enneüs Heerma. Judoka, die met zijn twee meter werd omschreven als 'de grote vriendelijke reus'.
   
• 11. 

  PVV-Eerste Kamerlid met een achtergrond als kandidaat-notaris, ambtenaar van Financiën, medewerker van de Uitvoeringsorganisatie sociale zekerheid onderwijs en het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. Kon als Kamerlid zijn expertise op gebied van financiën en pensioenen goed benutten en bleek steeds over goede dossierkennis te beschikken. Begon zijn politieke loopbaan in de provincie Flevoland, waar hij sinds 2011 Statenlid is. Was bijna zeven jaar Eerste Kamerlid.
   
• 12. 

  Socioloog en klinisch psycholoog die als directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (1998-2013) een vooraanstaand 'duider' was van ontwikkelingen in de samenleving. In de periode 2015-2019 was hij Eerste Kamerlid voor D66. Is emeritus universiteitshoogleraar in Utrecht en publicist. Was adviseur van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, alsmede lid van diverse besturen en adviesorganen. Leidde een adviescommissie over de vraag hoe om te gaan met 'voltooid leven'. Als senator hield hij zich onder meer bezig met sociale zaken, welzijn, economische zaken, onderwijs, cultuur en werkgelegenheid.
   
• 13. 

  Esther-Mirjam Sent (1967) was van 7 juni 2011 tot 7 oktober 2021 Eerste Kamerlid voor de PvdA. In juli 2018-juni 2019 was zij fractievoorzitter (aanvankelijk als waarnemer). Op 2 oktober 2021 werd zij tot voorzitter van de PvdA gekozen. Mevrouw Sent is hoogleraar economische theorie en economisch beleid aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Zij promoveerde in de Verenigde Staten en was in de VS docent en onderzoeker aan een universiteit. Zij was tot zij Eerste Kamerlid werd lid van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling. Mevrouw Sent was in de Eerste Kamer woordvoerster voor onder andere financiën (belastingen), sociale zaken en onderwijs. Zij was voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
   
• 14. 

  Tineke Strik (1961) is sinds 2 juli 2019 lid van het Europees Parlement voor GroenLinks. Zij maakt deel uit van de fractie van de Groenen/Vrije Europese Alliantie. Mevrouw Strik was van 12 juni 2007 tot 11 juni 2019 Eerste Kamerlid voor GroenLinks en vanaf 2015 fractievoorzitter. Zij was eerder onder meer werkzaam bij Vluchtelingenwerk en bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks en was vier jaar wethouder van Wageningen. Zij promoveerde in 2011 op een proefschrift over het Europees asiel- en migratiebeleid. Sinds mei 2020 is zij in Nijmegen deeltijd-hoogleraar. In de Eerste Kamer hield mevrouw Strik zich onder meer bezig met justitie, asiel- en migratiebeleid, bestuurlijke vernieuwing, buitenlandse zaken, defensie en Europese zaken. Zij is in het Europees Parlement lid van de commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken.
   
• 15. 

  Peter Ester (1953-2022) was van 7 juni 2011 tot zijn overlijden op 11 december 2022 Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie. Hij was lector arbeidsmarktvraagstukken en innovatief ondernemerschap aan de Hogeschool Rotterdam. Daarvoor was hij onder meer hoogleraar sociologie in Tilburg, directeur van onderzoeksinstituten, gasthoogleraar in de VS en plaatsvervangend kroonlid van de SER. In de Eerste Kamer hield hij zich bezig met sociale zaken en werkgelegenheid, financiën en Koninkrijksrelaties.
   
• 16. 

  Fiscalist in de VVD-Eerste Kamerfractie en actief VVD-bestuurder. Was belastinginspecteur, ambtenaar op Financiën en daarna belastingadviseur (partner bij Ernst & Young Belastingadviseurs). In de VVD zat hij zes jaar de partijcommissie belastingen voor en was hij vier jaar landelijk penningmeester. In de Eerste Kamer woordvoerder belastingen en sociale zekerheid en secretaris van de VVD-fractie. Vroeg in het bijzonder aandacht voor de positie van ZZP'ers en van het midden- en kleinbedrijf. Was ook actief als lid van de parlementaire vergadering van de Raad van Europa.
   
• 17. 

  Linkse bestuurder, die via de PSP en GroenLinks bij de SP terecht kwam. Werkte bij de vakbeweging, was actief op het gebied van openbaar vervoer en in 2005-2010 directeur van Vereniging Milieudefensie. Lange tijd actief in de Amsterdamse gemeentepolitiek en in 1998-2001 namens GroenLinks wethouder van verkeer en sociale zaken. Werd in 2011 SP-lid en in 2015 voor die partij Eerste Kamerlid. Hij hield zich daar vooral bezig met financiën, belastingen, wonen, sociale zaken en binnenlandse zaken.
   
• 18. 

  Peter Schalk (1961) is sinds 9 juni 2015 Eerste Kamerlid voor de SGP. Tevens is hij fractievoorzitter. De heer Schalk was vijfentwintig jaar bestuurder (Raad van Bestuur) van de Reformatorisch Maatschappelijke Unie, een belangenorganisatie voor werknemers, werkgevers en zelfstandigen die Bijbelse principes als uitgangspunt voor haar activiteiten heeft. Momenteel is hij naast zijn lidmaatschap van de Eerste Kamer werkzaam als zelfstandig adviseur.
   
• 19. 

  Niek-Jan van Kesteren (1952) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor het CDA. Van 28 september 2021 tot 22 februari 2022 was hij fractievoorzitter. De heer Van Kesteren was algemeen directeur van werkgeversorganisatie VNO-NCW en directeur van MKB Nederland. Eerder was hij directeur sociale zaken bij werkgeversverbond NCW. De heer Van Kesteren hield zich als Eerste Kamerlid vooral bezig met financieel-economische zaken. Hij was voorzitter van de vaste commissie voor Financiën.
   
• 20. 

  Roel van Gurp (1956) is sinds 13 juni 2023 lid van de gezamenlijke PvdA/GroenLinks-fractie in de Eerste Kamer. Hij was sinds 11 juni 2019 lid van de GroenLinks-Eerste Kamerfractie. Hij begon zijn loopbaan als vormingswerker en was later docent. Als wethouder was hij ruim acht jaar wethouder van onder meer volkshuisvesting in Tilburg en daarna bestuurder in de jeugdzorg en van een woningcorporatie. Als Kamerlid houdt de heer Van Gurp zich onder meer bezig met volksgezondheid, welzijn en sport en pensioenen.
   
• 21. 

  Tiny Kox (1953) was van 10 juni 2003 tot 13 februari 2024 Eerste Kamerlid voor de SP. Hij was tot 25 januari 2022 fractievoorzitter. De heer Kox was redacteur van partijblad De Tribune en van 1994 tot mei 2003 partijsecretaris. Hij maakte deel uit van de delegatie naar de parlementaire assemblee van de Raad van Europa in de groepering Verenigd Europees Links. Van januari 2022 tot januari 2024 was hij voorzitter van dat parlement. Behalve met algemeen beleid hield de heer Kox zich als Eerste Kamerlid bezig met sociale zaken, binnenlandse zaken en immigratie en asiel.
   
• 22. 

  Eric van der Burg (1965) is sinds 6 december 2023 lid van de VVD-Tweede Kamerfractie. Hij was van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 staatssecretaris voor Asiel en Migratie in het kabinet-Rutte IV (van 29 oktober tot 24 november 2023 op non-actief). De heer Van der Burg was van 11 juni 2019 tot 10 januari 2022 Eerste Kamerlid . Daarvoor was hij acht jaar wethouder van Amsterdam (onder meer belast met zorg en welzijn, ruimtelijke ordening en luchthaven). Eerder was de heer Van der Burg bestuurder van stadsdeel Amsterdam-Zuidoost en gemeenteraadslid (sinds 2001). Dat laatste was hij opnieuw tot maart 2019. In de Tweede Kamer houdt hij zich bezig met buitenlandse zaken en cultuurbeleid.
   
• 23. 

  Petra Stienen (1965) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Zij is publiciste en commentator, alsmede zelfstandig adviseur op onder meer het gebied van mensenrechten en leiderschap. Mevrouw Stienen is arabiste en Midden-Oostenspecialist. Eerder was zij diplomate in Egypte en Syrië en daarna ambtenaar op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Mevrouw Stienen hield zich als Eerste Kamerlid onder meer bezig met immigratie en asiel en werkgelegenheid, alsmede met de nieuwe Omgevingswet.
   
• 24. 

  Ton Raven (1957) was van 19 januari 2021 tot 13 juni 2023 lid (en voorzitter) van de Eerste Kamerfractie van de OSF. Hij was wethouder van Sittard-Geleen en eerder van Geleen en was sinds 1990 actief in de lokale politiek. De heer Raven had bedrijven op het gebied van ICT en duurzame energie en was verder onder meer actief bij lokale omroepen en in de plaatselijke sportwereld.
   
• 25. 

  Bob van Pareren (1947) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 lid van de Eerste Kamer. Tot 30 november 2020 maakte hij deel uit van de FVD-fractie. Daarna was hij lid en voorzitter van de Fractie-Van Pareren, waarna die fractie hernoemd werd naar de Fractie-Nannninga. De heer Van Pareren is adviseur bij een instelling voor medische hulpmiddelen, waarvan hij eerder directeur was. In 2019-2023 was hij lid van Provinciale Staten van Zuid-Holland. Als Eerste Kamerlid hield hij zich onder meer bezig met binnenlandse zaken, zorg, sociale zaken en natuurbeleid.
   
• 26. 

  Tineke Huizinga (1960) is sinds 11 juni 2019 lid van ChristenUnie-fractie in de Eerste Kamer en sinds 6 april 2021 fractievoorzitter. In de periode 2002-2007 was zij Tweede Kamerlid. Was toen lid van de parlementaire enquêtecommissie Srebrenica. Was daarna staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat in het vierde kabinet-Balkenende en na het uittreden van de PvdA-bewindsliden in 2010 acht maanden minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. In 2015-2018 was zij directeur van de Stichting "Wilde Ganzen". Eerder was zij gemeenteraadslid in Heerenveen. Als Eerste Kamerlid houdt mevrouw Huizinga zich bezig met Europese zaken, buitenlands beleid en defensie en immigratie en asiel.
   
• 27. 

  Wouter Koolmees (1977) was van 26 oktober 2017 tot 10 januari 2022 minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Rutte III. Van 1 november 2019 tot 14 mei 2020 was hij tevens (tweede) viceminister-president. Van 17 juni 2010 tot 26 oktober 2017 was de heer Koolmees Tweede Kamerlid voor D66. Hij was toen financieel woordvoerder en vicefractievoorzitter. Na zijn studie werd de heer Koolmees economisch onderzoeker en daarna ambtenaar op het ministerie van Financiën en laatstelijk hoofd begrotingsbeleid bij het directoraat-generaal van de Rijksbegroting. Sinds 1 november 2022 is het president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen.