Gaza: Vrede is een werkwoord - Hoofdinhoud

foto: Karin van der Heijden

Zaterdag mocht ik bij de opening van de Vredesweek Assen spreken ter gelegenheid van de première van de korte film ‘What’s going on?’ een productie van Marsel Loermans en Ingrid Rollema. In die film tonen beelden de vernietiging van Gaza in de oorlogen van de laatste zes jaar. Omdat ik blijf hopen op vrede en een kans daartoe zie, als partijen bereid zijn zich werkelijk in te zetten, heb ik een toespraak gehouden met als titel ‘Vrede is een werkwoord’. De tekst ervan staat hieronder. Vrede is een werkwoord. Als er één regio is waar vrede keihard werken is, dan is het wel het Midden Oosten. In het bijzonder in het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Vrede daar betekent op de eerste plaats: spreken en luisteren. Dat gebeurt nu niet of onvoldoende. Partijen zijn teveel met zichzelf bezig en te weinig met het gemeenschappelijke belang: een wapenstilstand, stabiliteit en perspectief voor de bevolking. Zonder echt te spreken en luisteren, zal er geen vrede zijn. Vrede betekent ook: afspreken en nakomen. Er zijn veel vredesconferenties geweest en er zijn indrukwekkende akkoorden gesloten. Er zijn VN-resoluties aangenomen en oordelen uitgesproken door het Internationaal Gerechtshof. Helaas hebben al die afspraken en uitspraken niet geleid tot vrede. Dat komt vooral omdat ze niet zijn nagekomen. Zonder afspreken én nakomen, zal er geen vrede zijn. Vrede betekent taxeren en compenseren. Gaza heeft in zes jaar tijd, drie oorlogen meegemaakt. De schade is enorm, bepaald niet alleen aan militaire doelen maar vooral aan burgerdoelen. Aan wegen, woningen, scholen, ziekenhuizen, de havens. Die schade moet worden getaxeerd en gecompenseerd. Daar moeten Israël en de internationale gemeenschap een bijdrage aan leveren. Als er niets verandert, verwacht de VN dat Gaza over 5 jaar onbewoonbaar is. Zonder taxeren en compenseren, zal er geen vrede zijn. Vrede betekent ook veiligheid garanderen; voor zowel Israël als de Palestijnen. Daar hebben beide partijen de internationale gemeenschap voor nodig. Nederland kan en moet daar een rol in spelen. Maar het zijn vooral organisaties als de Europese Unie en de VN die daar de leiding in moeten hebben. Goed gedrag van strijdende partijen moet worden beloond, met steun en handelsvoordelen. Maar slecht gedrag moet ook worden bestraft met het intrekken van steun en eventueel zelfs sancties. Landen die ons hierin voorgaan, zoals recent IJsland, zijn moedig. Zonder veiligheid garanderen, zal er geen vrede zijn. Gaza is een gebied dat weinig mensen echt kennen. Het is niet veel groter dan ons eiland Texel maar er wonen net zoveel mensen als in net zoveel mensen als in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag samen. Elke bom die er afgaat, moet dus bijna wel burgers raken. Elke raket die uit Gaza wordt verschoten, is dus ook een bedreiging voor de Gazanen zelf. Ook dat moet stoppen. De film die hier vandaag in premiere gaat heet ‘What’s going on?’ en is gemaakt door Marsel Loermans en Ingrid Rollema in opdracht van Holland Office for Personal Encouragement, kortweg HOPE. Deze film toont beelden van de situatie in Gaza. Ze laten zien wat er aan de hand is in Gaza. Je zou er somber van kunnen worden maar ik spreek de wens uit dat ze de kijker ook hoop geven. Hoop op vrede in het Midden Oosten. Hoop op spreken en luisteren, hoop op afspreken en nakomen, hoop op taxeren en compenseren en tenslotte hoop op het garanderen van veiligheid voor zowel Israël én de Palestijnen. Vrede is en blijft een werkwoord.