Memorie van toelichting - Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (VI) voor het jaar 2016 - Hoofdinhoud

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 34300 VI - Vaststelling begroting Veiligheid Justitie 2016.

Officiële titel	Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (VI) voor het jaar 2016; Memorie van toelichting; Memorie van toelichting
Document­datum	15-09-2015
Publicatie­datum	15-09-2015
Nummer	KST34300VI2
Kenmerk	34300 VI, nr. 2
Externe link	origineel bericht
Originele document in PDF

34 300 VI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (VI) voor het jaar 2016

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

INHOUDSOPGAVE

DEEL A.

ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

3

DEEL B.

BEGROTINGSTOELICHTING

4

1

Leeswijzer

4

2

Beleidsagenda

6

3

Beleidsartikelen

34

31

Nationale politie

34

32

Rechtspleging en rechtsbijstand

39

33

Veiligheid en criminaliteitsbestrijding

47

34

Straffen en Beschermen

56

36

Contraterrorisme en nationaal veiligheidsbeleid

69

37

Vreemdelingen

73

4

Niet beleidsartikelen

82

91

Apparaat kerndepartement

82

92

Nominaal en onvoorzien

87

93

Geheim

88

5

Agentschappen

89

1

Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

89

2

Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)

97

3

Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB)

101

4

Nederlands Forensisch Instituut (NFI)

106

5

Justitiële Uitvoeringsdienst Toetsing, Integriteit en Screening (Dienst Justis)

110

6

Raad voor de rechtspraak

116

7

Prognosemodel Justitiële Ketens

123

8

Wetgevingsprogramma

127

9

Bijlagen

135

Overzicht ZBO’s en RWT’s

135

Verdiepingshoofdstuk

140

Moties en toezeggingen

152

Subsidieoverzicht

210

Overzicht evaluatie- en overig onderzoek

216

Begroting nationale politie (losse bijlage)

DEEL A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET BEGROTINGSWETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld.

Het wetsvoorstel strekt ertoe om de onderhavige begrotingsstaat van het Ministerie van Veiligheid en Justitie voor het jaar 2016 vast te stellen.

Alle voor dit jaar vastgestelde begrotingswetten tezamen vormen de Rijksbegroting voor het jaar 2016. Een toelichting bij de Rijksbegroting als geheel is opgenomen in de Miljoenennota 2016.

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de uitgaven, verplichtingen en de ontvangsten voor het jaar 2016 vastgesteld. De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zogenaamde begrotingstoelichting).

Wetsartikel 2

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de baten en de lasten, het saldo van de baten en lasten en de kapitaaluitgaven en -ontvangsten van de in de staat opgenomen baten-lastenagentschappen, Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB), Nederlands Forensisch Instituut (NFI), Justitiële Uitvoeringsdienst, Toetsing, Integriteit, Screening (Justis) en Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) voor het jaar 2016 vastgesteld. De in die begrotingen opgenomen begrotingsartikelen worden toegelicht in onderdeel B (Begrotingstoelichting) van deze memorie van toelichting en wel in de paragraaf inzake de agentschappen.

Wetsartikel 3

Met ingang van 2002 is het stelsel van de rechtspraak ingrijpend gewijzigd. De belangrijkste wijziging is dat de rechtspraak, mede door de instelling van de Raad voor de rechtspraak en de invoering van het principe van integraal management bij het besturen van de gerechten, verantwoordelijk is geworden voor het eigen beheer. Op grond van de nieuwe bevoegdheidsverdeling is de Minister van Veiligheid en Justitie niet verantwoordelijk voor de doelmatigheid van de rechterlijke organisatie, wel heeft de Minister een toezichthoudende verantwoordelijkheid.

Met de vaststelling van dit wetsartikel wordt de positie van de Minister van Veiligheid en Justitie ten opzichte van de rechterlijke organisatie verduidelijkt. Dit betekent voorts dat in deel B naast de toelichting op beleidsartikel 32, waarin de beleidsdoelstelling van de Minister van Veiligheid en Justitie ten aanzien van de rechtspleging wordt toegelicht, een apart hoofdstuk Raad voor de rechtspraak wordt opgenomen, waarin de feitelijke vertaling van de aan de rechterlijke organisatie ter beschikking gestelde bijdrage in concrete beleidsdoelstellingen en prestaties van de Raad en de gerechten voor het jaar 2016 wordt gegeven.

De Minister van Veiligheid en Justitie, G.A. van der Steur

DEEL B. BEGROTINGSTOELICHTING

• 1. 

  LEESWIJZER

In deze leeswijzer wordt kort ingegaan op de hoofdonderdelen van de begroting en de belangrijkste wijzigingen in de begrotingsindeling ten opzichte van het voorgaande begrotingsjaar.

Groeiparagraaf

Deze begroting is opgesteld op basis van de uitgangspunten van «Verantwoord Begroten». Dit geeft inzicht in de financiële informatie, de rol en verantwoordelijkheid van de Minister en laat een duidelijke splitsing tussen apparaat en programma zien.

Hoofdstuk 2: Beleidsagenda

In de beleidsagenda wordt ingegaan op zeven kernthema’s van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Dit zijn de prioriteiten voor deze kabinetsperiode. In de beleidsagenda is verder een cijfermatig overzicht opgenomen van de belangrijkste beleidsmatige mutaties, een overzicht met de meerjarige planning voor de beleidsdoorlichtingen en een overzicht van de garanties vallend onder dit ministerie. Ook vindt u hier net als vorig jaar de prestatie-indicatoren behorend bij de Veiligheidsagenda 2015-2018.

Hoofdstuk 3 en 4: Beleidsartikelen en niet-beleidsartikelen

Vanaf 2016 is beleidsartikel 35 «Jeugd» komen te vervallen en samengevoegd met artikel 34. Dit artikel heet vanaf 2016 «Straffen en Beschermen». Reden hiervoor is de decentralisatie van de jeugdzorg.

Was (uitgaven en ontvangsten)

Wordt (uitgaven en ontvangsten)

Artikelonderdeel

Omschrijving

Artikelonderdeel

Omschrijving

35.1

Apparaatsuitgaven Raad voor de Kinderbescherming

34.1

Apparaatsuitgaven Raad voor de Kinderbescherming

35.2

Uitvoering jeugdbescherming en voogdij AMV’s

34.5

Jeugdbescherming en jeugdsancties

35.3

Tenuitvoerlegging justitiële sancties jeugd

34.5

Jeugdbescherming en jeugdsancties

Met het Ministerie van Financiën is de afspraak gemaakt dat de apparaatsuitgaven van de Hoge Raad (HR), het Openbaar Ministerie (OM) en de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) niet in het centrale apparaatsartikel 91 maar apart in beleidsartikel 32 (HR), 33 (OM) en 34 (RvdK) worden opgenomen.

Hoofdstuk 5: Agentschapsparagrafen

De begrotingen van de agentschappen DJI en IND kennen een afwijkende lastencategorie, namelijk de post «(materiële) programmakosten». Onder deze post zijn met instemming van het Ministerie van Financiën de kosten opgenomen die samenhangen met de primaire taken van de beiden agentschappen. Het betreft kosten die geen apparaatskosten zijn.

Hoofdstuk 6: Raad voor de rechtspraak

In het wetslichaam is een apart wetsartikel opgenomen voor de Raad voor de rechtspraak. In de Wet op de Rechterlijke Organisatie is de verantwoordelijkheid voor de bedrijfsvoering geattribueerd aan de gerechten en aan de Raad voor de rechtspraak. Per 1 januari 2005 kent de Raad een bekostigingssystematiek die gebaseerd is op outputfinanciering en gelijktijdig is het baten-lastenstelsel ingevoerd. Door VenJ is gekozen voor een «bijdrage-constructie». Dit betekent dat op artikel 32 «Rechtspleging en rechtsbijstand» de bijdrage aan de Raad is opgenomen en de Raad voor de rechtspraak niet in de begrotingsstaat inzake agentschappen is opgenomen. Voor de Raad is in de begroting een apart hoofdstuk opgenomen, met daarin de gevolgen van de verstrekte bijdrage op het gebied van de bedrijfsvoering.

Hoofdstuk 7: Prognosemodel Justitiële Ketens

Eén van de bijlagen (hoofdstuk 7) bevat de uitkomsten van het Prognosemodel Justitiële Ketens (PMJ). Deze uitkomsten geven de geraamde capaciteitsbehoeften in meerjarig perspectief binnen de justitiële ketens weer.

Overzichtsconstructies

Het Ministerie van VenJ levert een bijdrage aan interdepartementale overzichtsconstructies Caribisch Nederland, milieu en de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS). De coördinatie is voor de eerste twee overzichtsconstructies in handen van respectievelijk de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Minister van Infrastructuur en Milieu. De Minister van Buitenlandse Zaken is verantwoordelijk voor de coördinatie van de HGIS.

Regeerakkoord

Bij verwijzingen naar «het Regeerakkoord» in deze begroting wordt verwezen naar het Regeerakkoord Rutte-Asscher (ook wel Rutte-II genoemd). Indien er verwezen wordt naar een ander Regeerakkoord wordt dit expliciet vermeld.

• 2. 

  BELEIDSAGENDA

Voor u ligt de beleidsagenda voor het jaar 2016. Het jaar waarin Veiligheid en Justitie doorwerkt aan de uitvoering van het regeerakkoord van kabinet Rutte-Asscher waar de samenleving steeds meer de vruchten van plukt. Met als resultaat: een veiliger Nederland en een sterke en moderne rechtsstaat.

Vrijheid kan niet bestaan zonder veiligheid. De rechtsstaat kan niet zonder veiligheid. De thema’s Veiligheid en Rechtsstaat horen heel nadrukkelijk bij elkaar. Van oudsher wordt bescherming van mensen tegen criminaliteit en andere aantastingen van hun veiligheid gezien als kerntaak van de overheid. En die bescherming moet plaatsvinden op een manier die zorgvuldig, correct en rechtvaardig is. Zodat iedereen in Nederland de maximale ruimte geniet om in vrijheid te leven.

Veiligheid en Justitie bewaakt de balans tussen deze belangen. We werken met succes aan o.a. het terugdringen van de criminaliteit. Met name van die delicten die vaak ernstige, ingrijpende en soms zelfs blijvende gevolgen hebben voor het slachtoffer, zoals overvallen, straatroof en woninginbraken. Tegelijkertijd werken we aan onderhoud, modernisering en versterking van de rechtsstaat. Zodat deze beter kan voldoen aan de hoge eisen die de samenleving stelt.

Die versterking van de rechtsstaat krijgt gestalte over de hele linie.

• - 

  • • 

    Dat begint met de mogelijkheid om eenvoudiger en sneller aangifte te kunnen doen bij de politie. Via een landelijke aangiftevolgservice wordt de aangever beter geïnformeerd over de afhandeling van de zaak.

• - 

  • • 

    De herziening en modernisering van het Wetboek van Strafvordering krijgt in 2016 concreet vorm. We werken aan transparantere, eenvoudigere regelingen, minder administratieve lasten en stroomlijning en digitalisering van procedures. Door modernisering van het Wetboek willen we komen tot een betere balans in het stelsel van rechtswaarborgen en een kwalitatief betere strafrechtspleging.

• - 

  • • 

    Tegelijkertijd werken we ook aan een betere tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen en een soepel functionerende executieketen. Naast het digitaliseren van de informatiestroom in de executieketen wordt ook accent gelegd op het verbeteren van de kwaliteit van de informatie die van de ene ketenpartner overgaat naar de andere ketenpartner. In 2016 treedt naar verwachting de wet herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen in. De verantwoordelijkheid verschuift dan van het Openbaar Ministerie naar de Minister van Veiligheid en Justitie.

• - 

  • - 

    2016 wordt ook een belangrijk jaar voor het programma KEI (Kwaliteit en Innovatie Rechtspraak). Hierin werken we samen met de rechtspraak aan vereenvoudiging, uniformering en digitalisering van het procesrecht voor civiele en bestuursrechtelijke zaken. KEI moet leiden tot een beter toegankelijke rechtspraak, die sneller kan werken en beter in staat is «maatwerk» te leveren. Dat alles met behoud van de huidige, hoge vakinhoudelijke kwaliteit. De wetsvoorstellen die dit mogelijk maken, treden naar verwachting volgend jaar in werking.

• - 

  • • 

    Opvolging van de aanbevelingen van de onderzoekscommissie strafrechtelijke beslissingen Openbaar Ministerie (Commissie Hoekstra). Voor de uitvoering van de aanbevelingen van de onderzoekscommissie is vanaf 2016 € 7 mln. gereserveerd.

In deze Beleidsagenda komen de onderwerpen aan de orde waarop Veiligheid en Justitie zich in 2016 en in de jaren daarna in het bijzonder zal richten. Volgend jaar komt het vooral aan op uitvoering en implementatie van datgene wat beleidsmatig de afgelopen jaren in gang is gezet. Hierbij dient terdege rekening te worden gehouden met het absorptievermogen in de uitvoering. Dit zal dan ook goed worden gemonitord. De onderwerpen in deze beleidsagenda zijn gegroepeerd rond 7 kernthema’s: Nederland Veiliger, Nationale Veiligheid, Bestendiging en Versterking Rechtstaat, Nationale Politie, Slachtoffer Centraal, Immigratie en Asiel, Kansspelen.

Bij het werken aan al deze thema’s willen we - méér nog dan voorheen - de samenwerking zoeken. Dat is deels ingegeven door noodzaak, zoals blijkt uit de uitkomsten van de bovengenoemde Commissie Hoekstra. Maar we doen dit ook vanwege de resultaten die we bereiken met intensieve samenwerking in een integrale aanpak. De afgelopen jaren zijn we steeds meer tot het inzicht gekomen dat voor veel veiligheidsproblemen de klassieke, louter strafrechtelijke benadering niet voldoende is. Een echt effectieve aanpak komt pas van de grond als er méér partijen bij zijn betrokken afkomstig uit verschillende disciplines; publiek, maar ook privaat. Ieder met zijn eigen mogelijkheden en verantwoordelijkheden, zijn eigen invalshoek en informatiepositie. We zien het effect van een integrale aanpak bijvoorbeeld terug bij het tegengaan van high impact crimes en georganiseerde criminaliteit. Deze succesvolle vormen van samenwerking willen we de komende tijd - waar mogelijk - verder intensiveren en uitbreiden. Het lokaal bestuur vormt in deze integrale samenwerking een cruciale partner.

Bij het streven naar efficiënter opereren, speelt ook innovatie een belangrijke rol. Door alert te zijn op nieuwe technologieën, open te staan voor vernieuwing van de organisatie en toepassen van slimme werkwijzen, verwachten we voor dezelfde kosten onze taken sneller en effectiever uit te voeren met behoud van, of zo mogelijk zelfs verbetering van de kwaliteit.

De eerste helft van 2016 zal voorts in belangrijke mate in het teken staan van het Nederlands voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Het kabinet wil het Nederlandse voorzitterschap in dienst stellen van het helpen bereiken van concrete voortgang op de vijf hoofddoelstellingen van de strategische agenda, die is vastgesteld door de Europese Raad van juni 2014. Het kabinet zal zich voor wat betreft themavoering in de voorbereiding en uitvoering van het voorzitterschap richten op deze hoofddoelstellingen, met bijzondere aandacht voor innovatieve groei en banen. Daarbij zal het kabinet blijven streven naar een Unie die zich richt op hoofdzaken en die waarde toevoegt aan wat lidstaten zelf kunnen en moeten doen. Ook zal steeds verbinding worden gezocht met burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties, zodat zij zich gehoord weten. Dat neemt niet weg dat Nederland eigen accenten kan leggen.

Het voorzitterschap zal een grote extra inspanning en inzet van het departement vragen. Het Nederlandse voorzitterschap komt in een tijd waarin de Europese Unie ook op het JBZ-terrein voor grote uitdagingen staat.

De belangrijkste zijn die op het terrein van asiel en migratie en die op het terrein van veiligheid, in het bijzonder de bestrijding van terrorisme. Deze onderwerpen zullen dan ook, mede gelet op de actualiteit, prominent aan de orde komen. Verder bepaalt vooral het werkprogramma van de Europese Commissie de invulling van het voorzitterschap, waarvan de werkzaamheden in belangrijke mate bestaan uit het verder brengen van lopende dossiers van regelgeving en beleid in samenspraak met het Europees Parlement als belangrijke medewetgever.

Daarnaast verwachten we belangrijke voortgang te boeken op een drietal eigen ambities:

• - 

  • • 

    Op het terrein van Cyber Security streeft Nederland naar een up-to-date EU Cyber Security Strategy. Ook willen we komen tot een geïntegreerde aanpak op het gebied van cybersecurity en cybercrime.

• - 

  • • 

    De aanpak van georganiseerde criminaliteit, in het bijzonder mensenhandel en mensensmokkel. Hierbij willen wij ons vooral richten op een multidisciplinaire aanpak. Het voorzitterschap biedt een mooie gelegenheid de succesvolle Nederlandse integrale aanpak van de georganiseerde criminaliteit te agenderen in Europa.

• - 

  • • 

    Verder is het - gelet op de onrust die heerst aan de grenzen van de EU - van cruciaal belang dat we onze grensbewaking goed op orde hebben. Het Slimme Grenzen-wetgevingspakket van de Europese Commissie kan hieraan een belangrijke bijdrage leveren. We streven ernaar de Europese wetgeving op dit terrein tijdens het Nederlandse voorzitterschap een stuk verder te brengen.

In de meerjarenbegroting van VenJ zijn de opbrengsten verwerkt van een aantal nog niet door het parlement aangenomen wetsvoorstellen. Het kabinet is voornemens per 2016 de eigen bijdrage in het strafrecht en vor gedetineerden en de verhoging van de griffierechten int e laten gaan. Het voorstel verhoging griffierechten is reeds structureel verzacht met 13 mln. Bij begroting 2015, door onder meer de eerder voorgestelde verhoging van het lage en standaard griffierechttarief in bestuurszaken te beperken. Daarnaast zijn er extra staffels toegevoegd voor civiele geldvorderingen en zaken. De voorstellen met betrekking tot de stelselwijziging in de rechtsbijstand zijn uitgesteld tot 2017 vanwege het onderzoek door de onafhankelijke commissie Wolfsen naar de kostenstijgingen binnen het stelsel van rechtsbijstand. Omdat de behandeling voor alle hierboven genoemde voorstellen in het parlement nog niet heeft plaatsgevonden, is hier sprake van een risico op de begroting van VenJ.

2.1 Nederland Veiliger (artikel 31, 32, 33, 34)

Bij het werken aan een veiliger Nederland zijn de landelijke beleidsdoelstellingen van de Veiligheidsagenda 2015-2018¹ leidend. Dan gaat het om de aanpak van: ondermijnende criminaliteit, cybercrime, fraude, kinderporno en High Impact Crimes, waaronder criminele jeugdgroepen en afpakken van crimineel vermogen.

Versterken van de aanpak van ondermijnende criminaliteit

Alleen door een effectieve samenwerking tussen alle relevante partijen waaronder het OM, politie, gemeenten, Belastingdienst, FIOD en de KMar, kan ondermijnende en georganiseerde criminaliteit effectief worden bestreden. Waar mogelijk combineren we de geïntegreerde overheidsinterventies met een privaatrechtelijke aanpak. De Regionale Informatie- en Expertise Centra (RIEC’s) zijn hierbij een onmisbare schakel. Het Landelijk Informatie- en Expertise Centrum (LIEC) voorziet hierbij in ondersteuning van de RIEC’s.

Binnen de geïntegreerde aanpak van ondermijnende criminaliteit ligt het accent op de regionaal bepaalde prioriteiten, zoals de aanpak van de outlaw motorcycle gangs (OMG’s) en vrijplaatsen. Daarnaast ligt het accent op de in het Nationaal Dreigingsbeeld gesignaleerde dreigingen, te weten de aanpak van drugscriminaliteit, witwassen/vastgoed, mensenhandel en - smokkel, fraude en milieucriminaliteit. Met de integrale aanpak worden meer criminele samenwerkingsverbanden aangepakt door middel van een subjectgerichte aanpak van sleutelfiguren/facilitators en verstoring van criminele bedrijfsprocessen. Tevens zetten alle betrokken partners in op het opwerpen van meer barrières ter voorkoming van ondermijning. In 2016 gaan we minimaal 950 criminele samenwerkingsverbanden per jaar strafrechtelijk aanpakken. Ook gaan we in overleg met het lokale gezag méér handhavingsacties uitvoeren, waaraan de politie deelneemt. Het werk van de TaskForce Brabant Zeeland gaat ook in 2016 nog door. De TaskForce richt zich op het integraal en effectief verstoren van de criminele industrie in Brabant en Zeeland met een focus op de thema’s hennep, synthetische drugs en OMG’s.

In het kader van het Nederlandse EU voorzitterschap zal worden ingezet op het versterken van de EU samenwerking in de bestrijding van de georganiseerde criminaliteit. De multidisciplinaire of integrale aanpak van de georganiseerde criminaliteit staat centraal in de verschillende bijeenkomsten die we voornemens zijn te organiseren. Met betrekking tot de bilaterale samenwerking met de buurlanden zal de inzet zijn gericht op het implementeren van het Actieprogramma transnationale drugshandel en grensoverschrijdende criminaliteit met België, Frankrijk en Luxemburg. Ook de samenwerking met Duitsland ten aanzien van de aanpak van drugshandel, OMG’s en mobiele bendes zal worden geïntensiveerd.

Bestrijden van cybercrime

De intensivering op het terrein van cybercrime moet in lijn met de Veiligheidsagenda 2015-2018 op termijn leiden tot een forse toename van het aantal cybercrime-onderzoeken (naar 220 onderzoeken in 2016, trapsgewijs oplopend tot 360 in 2018). Binnen dit geheel zal ook het aantal complexe onderzoeken toenemen. Het hoge niveau van de bestrijding van hightech crime blijft in 2016 gehandhaafd. Met ingang van dit jaar is de versterkte aandacht voor cybercrime verruimd naar het niveau van alle eenheden van politie. Hiervoor werkt politie de aankomende jaren toe naar de digitale expertise conform het inrichtingsplan Nationale Politie én versterkt de politie de kwaliteit van de regionale eenheden om cybercriminaliteit effectief aan te pakken.

Tijdens het Nederlands Voorzitterschap van de EU in 2016 is versterking van de internationale samenwerking bij de aanpak van cybercrime prioriteit. De inzet van Nederland is er op gericht die samenwerking structureel te versterken. Ook wil het kabinet stappen zetten om de mogelijkheden tot digitale opsporing buiten de landsgrenzen te vergroten, onder andere door implementatie van de cybercrime conventie van de Raad van Europa. Ten slotte stelt Nederland voor om een Europees netwerk van aanklagers op het gebied van cybercrime te starten.

Versterken van de aanpak van (horizontale) fraude

Om kwetsbaarheden in regelingen weg te nemen is de fraudebestendigheid van wet- en regelgeving sinds eind 2013 een belangrijk onderdeel van de rijksbrede aanpak van fraude. Ook in 2016 worden nieuwe en bestaande wet- en regelgeving getoetst op fraudebestendigheid, onder andere door aan de hand van kennis van uitvoerders, toezichthouders en handhavers frauderisico’s te ontdekken en weg te nemen.

Een andere belangrijke manier om fraude te ontdekken en te kunnen voorkomen of te bestraffen, is het delen van gegevens tussen overheidsorganisaties. Deze uitwisseling van informatie en de vorming van samenwerkingsverbanden past bij het doel van het kabinet om te komen tot een brede en integrale aanpak van fraude. Het kabinet werkt daarom aan een kaderwet voor de gegevensuitwisseling op het terrein van fraudebestrijding. Deze moet de betrokken diensten meer en beter in staat stellen om informatie snel en accuraat uit te wisselen, zodat ook beter kan worden besloten over de meest effectieve interventie. Bij de uitwerking zal nadrukkelijk aandacht zijn voor het recht op de bescherming van persoonsgegevens.

De versterking van de aanpak van fraude tegen burgers en bedrijven (zogenaamde «horizontale fraude») wordt ook in 2016 voortgezet. Kern van die aanpak is de preventie van fraude door het vergroten van de weerbaarheid en bewustwording van burgers en bedrijven en het opwerpen van barrières door private en publieke partijen tegen het plegen van specifieke fraudes. Publieke en private partners hebben hiertoe o.a. afspraken gemaakt binnen het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing (NPC).

Naast preventieve maatregelen en versterkte publieke-private samenwerking vertaalt de hogere prioriteit van dit kabinet voor de fraudebestrijding zich ook in een stijging van het aantal strafzaken. In de Veiligheidsagenda 2015-2018 is de afspraak opgenomen dat de politie in 2016 1600 fraudezaken zal oppakken, 100 zaken meer dan in 2015.

Aanpak mensenhandel

We doen al het mogelijke om gedwongen arbeid en mensenhandel te voorkomen en op te sporen. Binnen de Taskforce Mensenhandel zetten we voortdurend in op een brede, integrale aanpak. Tal van initiatieven brengen we met elkaar in verbinding, om al deze vormen van uitbuiting te bestrijden. Het ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel en het vergoeden van de schade aan slachtoffers zijn belangrijke onderdelen van deze aanpak. Ook gaat in 2016 aandacht uit naar de aanpak van loverboys en de bescherming van minderjarige slachtoffers. Om meer maatwerk te leveren aan de slachtoffers staat 2016 verder in het teken van de doorontwikkeling van het nationaal verwijzigingsmechanisme (een doorverwijssysteem voor o.a. ketenpartners en maatschappelijke organisaties) voor slachtoffers van mensenhandel.

Bestrijding kinderporno en kindersekstoerisme

De uitbreiding van de bestaande focus op slachtoffers en op vervaardigers en verspreiders zetten we voort. Het aantal interventies zal stijgen naar 700 in 2018 met focus op de meer complexe zaken. In 2016 ligt het accent nog steeds op het ontzetten van slachtoffers van misbruik. Speciale aandacht is er voor recidivisten, daders opererend in besloten netwerken en daders in risicovolle beroepen en posities. Het Plan van Aanpak Kindersekstoerisme voorziet voor langere tijd in meer concrete acties ter voorkoming en bestrijding van kindersekstoerisme. De tijdelijke inzet van een extra politieliaison in de regio Zuid-Oost Azië, internationale samenwerking en campagnes om de bewustwording te vergroten speelt in dit verband een belangrijke rol. In 2016 neemt Nederland voor een periode van twee jaar de coördinatie op zich van Don’t look away, de Europese campagne tegen kindersekstoerisme.

Terugdringen High Impact Crimes

De probleemgerichte ketenaanpak van overvallen, straatroven, woninginbraken en geweldsdelicten blijkt succesvol. Ook in 2016 en verdere jaren geniet deze aanpak van High Impact Crimes (HIC) dan ook een hoge prioriteit. Met betrekking tot straatroven en overvallen is de doelstelling in 2016 het maximale aantal te beperken tot respectievelijk 6.534 en 1.596. Voor de woninginbraken bedraagt dit - zonder aanvullende maatregelen - 72.346. Doel is om met een pakket van maatregelen² het aantal woninginbraken terug te dringen van circa 91.000 in 2012 tot 61.000 in 2018. Bij de bestrijding van High Impact Crimes ligt de nadruk op het verhogen van het ophelderingspercentage, het afpakken van crimineel vermogen, een zorgvuldige bejegening van het slachtoffer en het maken van heldere afspraken op lokaal niveau over de beste lokale aanpak. Door actieve betrokkenheid van burgers te stimuleren, zal de heterdaadkracht van de politie toenemen. De geïntegreerde aanpak van problematische jeugdgroepen gaat ook in 2016 door. De aanpak van kindermishandeling zal op dezelfde leest geschoeid worden, waarbij de focus ligt op de problematiek op lokaal niveau.

Afpakken

Bij strafzaken met financieel gewin zetten we in op het afpakken van crimineel vermogen. De doelstelling is om in 2016 ruim € 110 miljoen aan crimineel vermogen in het strafrecht af te pakken. Om deze doelstelling te bereiken wordt onder andere de aanpak van ondermijning in Zuid-Nederland met € 3 mln. geïntensiveerd. Bij afpakken werken we ook samen met andere landen, binnen en buiten Europa.

2.2 Nationale veiligheid (artikel 36)

Door dreigingen vroegtijdig te onderkennen en aan te pakken en de weerbaarheid van vitale belangen te versterken, kunnen we ontwrichting van de Nederlandse samenleving voorkomen. Nationale veiligheid is in toenemende mate verweven met de internationale veiligheidsontwikkelingen. Niet alleen in de fysieke wereld, waarin zichtbaar wordt dat conflicten elders in de wereld hun weerslag kunnen hebben op de veiligheidssituatie in Nederland en dreiging tegen Nederlandse belangen. Maar ook in het digitale domein, dat per definitie geen grenzen kent. Versterking van de nationale veiligheid en versterking van de internationale veiligheid gaan dan ook hand in hand. De NCTV werkt daarin nauw samen met de ministeries van Buitenlandse Zaken, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Defensie.

Bestrijding extremisme en terrorisme

Het jihadisme vormt nog altijd een substantiële bedreiging voor de nationale veiligheid van Nederland en voor de internationale rechtsorde. Aan de hand van het actieprogramma «Integrale aanpak jihadisme» werken we - ook in 2016 - met hoge urgentie aan het reduceren van de risico’s. Naar verwachting worden de wetsvoorstellen met bestuurlijke maatregelen³ in 2016 in het parlement behandeld. De voorstellen zullen een effectievere aanpak mogelijk maken, ter bescherming van de nationale veiligheid.

Omwille van het verwachte langdurige karakter van het huidige jihadistische dreigingsbeeld heeft het kabinet in 2015 aangekondigd de gehele veiligheidsketen op een aantal punten substantieel te versterken.⁴ Een aantal van deze versterkingen zal in 2016 zijn beslag krijgen.⁵ Zo krijgen gemeenten extra budget voor activiteiten die bijdragen aan het beschermen van de democratie en de rechtsstaat, het bestrijden en verzwakken van de jihadistische beweging in Nederland en het wegnemen van de voedingsbodem voor radicalisering. Ook komt met de extra middelen meer capaciteit beschikbaar voor het bewaken en beveiligen van objecten en wordt de snel beschikbare interventiecapaciteit uitgebreid. Dit maakt het mogelijk om adequaat te reageren op grove verstoringen in de samenleving.

Voor het Ministerie van Veiligheid en Justitie betekent dit een extra investering in de capaciteit van de politie en het OM, alsmede in de lokale aanpak voor preventie van radicalisering. Het ministerie blijft in dialoog met betrokken ketenpartners om voortdurend te bezien of het pakket aan maatregelen, gelet op alle ontwikkelingen, passend en adequaat is en blijft. Ook tijdens het Nederlands voorzitterschap van de EU zal Nederland inzetten op bestrijding van gewelddadig extremisme in brede zin, en in het bijzonder op het tegengaan van jihadistische reisbewegingen in Europees verband. Verder versterken we de internationale samenwerking waar het gaat om het tegengaan (van de werking van) terroristische content op het internet, de informatie-uitwisseling tussen relevante diensten en op het tegengaan van radicalisering.

Cyber Security

ICT is een belangrijke voorwaarde voor onze economische groei, maar kan die aantrekkingskracht alleen waarmaken als het veilig is. Dat vraagt om een robuuste aanpak van cyberdreigingen, weerbare burgers en bedrijven en een snelle respons bij incidenten. Vanwege de grote wederzijdse afhankelijkheid wordt hierbij nauw samengewerkt tussen de overheidspartijen in de veiligheidsketen. Als coördinerend ministerie voor cyber security werkt het Ministerie van Veiligheid en Justitie in samenwerking met de andere departementen aan de hand van de opeenvolgende Nationale Cyber Security Strategieën, in nationaal én in internationaal verband, aan het vergroten van de Nederlandse digitale weerbaarheid.

Cyber security is ook één van de ambities tijdens het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie. Nederland is in Europa één van de koplopers op het gebied van cyber security, zowel beleidsmatig als operationeel/tactisch. Dat willen we blijven én we willen de samenwerking met Europese publieke en private partners uitbreiden en versterken. Nederland zet samen met zijn internationale partners in op een veilig en open cyberdomein. De buitenlandpolitieke dimensie van het cyberdomein is nog volop in ontwikkeling: inzichten uit de in 2015 verschenen rapporten van de Adviesraad Internationale Vraagstukken en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid nemen we mee bij de ontwikkeling van internationaal cyber security beleid. Verder het is noodzakelijk om de responscapaciteiten - waar het Nationale Cyber Security Centrum in Nederland een goed voorbeeld van is - op het nationale niveau in de EU-landen te versterken, om de samenwerking op dat vlak verder te structureren, en om richtlijnen en standaarden te realiseren. Op basis van de Nederlandse ervaringen in de afgelopen jaren denken we dan bijvoorbeeld aan het nader uitdragen en uitwerken van «responsible disclosure» (het op verantwoorde wijze melden en afhandelen van lekken in hard- en software) in EU-verband.

Bescherming nationale veiligheid

Ter uitvoering van de in 2015 gewijzigde Strategie Nationale Veiligheid⁶ verschijnt in 2016 het eerste Nationale Veiligheidsprofiel. Dit Nationale Veiligheidsprofiel zal een overkoepelende analyse bieden van de belangrijkste risico’s en dreigingen voor de nationale veiligheid, alsmede een overzicht van relevante technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. Op basis van het Nationale Veiligheidsprofiel kunnen we bepalen of Nederland voldoende is voorbereid op verschillende dreigingen voor de nationale veiligheid. Bij de totstandkoming van het Nationale Veiligheidsprofiel betrekken we de risicoprofielen en capaciteiten van de veiligheidsregio’s. Het Ministerie, de veiligheidsregio’s en het Veiligheidsberaad werken samen verder aan de implementatie van de gezamenlijke doelstellingen voor rampenbestrijding en crisisbeheersing (op het gebied van water en evacuatie, risico- en crisisbeheersing bij stralingsincidenten en continuïteit van de samenleving). Onze ambitie is om door effectieve samenwerking in risico- en crisisbeheersing grootschalige uitval, verstoring of aantasting van de continuïteit van de samenleving te voorkomen of te minimaliseren. Met de verantwoordelijke Ministers en vitale (private) organisaties voeren we een beoordeling uit van de weerbaarheid tegen uitval van de Nederlandse vitale infrastructuur en belangen. In 2016 start de implementatie van de maatregelen, zoals die tussen overheid en betrokken bedrijven zijn afgesproken. Het betreft bijvoorbeeld inbedding in de crisisbeheersingsstructuur en het ontwikkelen van instrumenten en strategische samenwerkingsverbanden. In het kader van enkele Europese fondsen zijn projecten gestart voor onder anderen de (fysieke en digitale) bescherming vitale infrastructuur en de Europese doorontwikkeling van het bereik van het waarschuwingssysteem NL-Alert, met specifieke aandacht voor het bereik onder kwetsbare groepen zoals ouderen. In 2016 gaan we van vitale sectoren na wanneer risico’s voor de nationale veiligheid bij buitenlandse investeringen aan de orde zijn. En of het huidige instrumentarium voldoende uitkomst biedt om de nationale veiligheid te beschermen. Ook gaan we, in samenwerking met het Ministerie van Economische Zaken en in lijn met de Kamerbrief⁷ over de destijds spelende overname van KPN, een proces inrichten om het verkrijgen van zeggenschap in vitale telecommunicatie-infrastructuur te kunnen beoordelen op de gevolgen voor de nationale veiligheid. Ook verkennen we interdepartementaal, samen met VNO-NCW, publiek-private samenwerkingsmogelijkheden.

2.3 Bestendiging en versterking rechtsstaat (artikel 32, 33, 34)

We werken aan kwaliteitsverbetering, digitalisering en vereenvoudiging van processen binnen onze rechtsstaat. Daarmee willen we de kwaliteit en snelheid van onder meer de strafrechtketen en de rechtspraak toekomstbestendig te maken.

Verbetering aangifte

Het streven is de kwaliteit van de aangiften, alsmede de afhandeling ervan, verder te verbeteren. Dit om ongewenste uitstroom zoveel mogelijk tegen te gaan. Daarom organiseert de politie de taken en verantwoordelijkheden zodanig, dat aangiften snel en goed verwerkt kunnen worden. De kwaliteit van de aangifte is hierbij van groot belang. Door een directere samenwerking van de politie en OM via de ZSM-werkwijze zullen omissies in een aangifte beter en eerder worden hersteld. Langs die lijnen leert de politie ook om de kwaliteit van de opgenomen aangifte verder te verbeteren. De wijze waarop het slachtoffer wordt geïnformeerd over de voortgang van zijn zaak, is afhankelijk van meerdere factoren. Onder meer de behoefte van het slachtoffer, de ernst van het delict en de vervolgacties die na de aangifte worden ondernomen. De politie werkt aan een landelijke aangiftevolgservice, waarmee ze slachtoffers beter kan informeren over de aanvang en de voortgang in hun zaak. Dat betekent dat slachtoffers zelf op elk gewenst moment de status van hun aangifte kunnen bekijken.

Kwaliteit zaak afhandeling

Politie en OM verbeteren ook in 2016 gezamenlijk de kwaliteit van opsporings- en vervolgingsprocessen. Hiertoe zijn onder meer bij de eenheden van politie of parketten van het OM Bureaus Ketensamenwerking (BKS) ingericht. Deze bureaus coördineren de verbetermaatregelen. Een van deze maatregelen betreft het werken met duo’s van een ervaren politiemedewerker en een ervaren OM-medewerker binnen de basisteams. Zij pakken in de basisteams urgente knelpunten tussen politie en OM aan. Bijvoorbeeld door werkprocessen te verbeteren of door het overdragen van kennis over het strafrecht aan minder ervaren politiemedewerkers. Door terugkoppeling en het inbouwen van leermomenten in de praktijk worden kwaliteitscriteria en -verbeteringen structureel geborgd in de basisteams en bij de recherche. Ten behoeve van de verbetering van de zittingsplanningen worden de zogenaamde Verkeerstorens ++ van OM en ZM operationeel in heel het land. De verkeerstorens verbeteren de grip op de logistiek van een zaak. Dat leidt tot kortere doorlooptijden, voorkomen van dubbel werk en een afname van vermijdbare aanhoudingen.

Inzicht ketenstromen en doorlooptijden

Er is nu méér inzicht in het presteren van de strafrechtketen. Zo is kwantitatief onderzoek afgerond naar de uitstroom van strafzaken. Ook zijn er nu de Strafrechtketenmonitor en de Uitvoeringsketen Strafrechtelijke Beslissingen (USB)monitor. Op basis van de Strafrechtketenmonitor en de onderzoeken zijn er nieuwe kwantitatieve doelstellingen voor de strafrechtketen geformuleerd.

De Strafrechtketenmonitor, die inzicht geeft in de in-, door- en uitstroom van strafzaken, wordt in 2016 verder doorontwikkeld. De uitkomst van de Strafrechtketenmonitor 2015 zal medio 2016 aan de Tweede Kamer worden gezonden. De Strafrechtketenmonitor zal inzichtelijk maken of de doelstelling betreffende de doorlooptijd van standaardzaken (in 2015 wordt twee derde van de standaardzaken binnen een maand afgehandeld) is behaald. Specifiek voor de fase van tenuitvoerlegging is de USB-monitor (Uitvoeringsketen Strafrechtelijke Beslissingen) ontwikkeld die door het WODC wordt beheerd. De USB-monitor sluit aan op de Strafrechtketenmonitor. De USB-monitor geeft zicht op hoe snel en de mate waarin strafrechtelijke beslissingen worden uitgevoerd.

Digitalisering

De dringend gewenste, onvermijdelijke aansluiting van de strafrechtketen op een snel digitaliserende samenleving gaat ook in 2016 gestaag voort. De digitale informatie-uitwisseling met de burger en advocatuur groeit. Onder meer via de uitbouw van faciliteiten als het burgerportaal (portaal dat burgers de mogelijkheid biedt om «online» verkeersboetes en flitsfoto’s in te zien, te betalen en beroep in te stellen) en het advocatenportaal (portaal dat strafdossiers van bepaalde standaardzaken digitaal beschikbaar stelt voor advocaten van de verdachten).

Politie, OM en de rechtspraak gaan in 2016 door met de uitfasering van de onderlinge papierstromen en de voorbereiding op de implementatie voor het landelijke digitaal werken. De planning is dat die implementatie, eerst voor standaardzaken en eenvoudige maatwerkzaken, in de loop van 2016 start. Vanaf dat moment is digitale informatie-uitwisseling de norm.

Modernisering wetboek van Strafvordering

De modernisering van het Wetboek van Strafvordering komt op stoom. In de contourennota lichten we de hoofdlijnen van het nieuwe Wetboek uitvoerig toe. Deze complexe operatie moet leiden tot een in de praktijk werkbaar Wetboek, dat voorziet in een evenwichtig stelsel van rechtswaarborgen en een kwalitatief betere strafrechtspleging. Iedereen die bij het strafrecht betrokken is of zich erbij betrokken voelt - advocaten, rechters, officieren van justitie, maar ook anderen die zich bezighouden met opsporing en berechting - kan meepraten en -denken over de inhoud van het nieuwe Wetboek van Strafvordering. De parlementaire afronding zal naar verwachting eind 2018 zijn beslag krijgen.

Uitvoeringsketen Strafrechtelijke Beslissingen (USB)

Het programma Uitvoeringsketen strafrechtelijke beslissingen (USB) is opgezet om de tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen te verbeteren. Dat gebeurt door de informatiestroom tussen ketenpartners in de strafrechtketen te digitaliseren én persoonsgericht werken mogelijk te maken. Daarnaast wordt ook aandacht gegeven aan het verbeteren van de kwaliteit van de informatie die van de ene ketenpartner overgaat naar de andere ketenpartner.

Naar verwachting treedt in 2016 de wet herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen in werking. Dan verschuift ook de verantwoordelijkheid voor de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke beslissingen van het OM naar de Minister van VenJ.

Het USB programma leidt ertoe dat informatie niet alleen op zaaksniveau beschikbaar komt, maar ook op persoonsniveau. Hierdoor wordt het mogelijk om op individueel niveau effectiever de strafrechtelijke beslissingen uit te voeren. Daarnaast worden ook beleidsmaatregelen ingevoerd om persoonsgerichter te werk te kunnen gaan. Zo wordt het in 2016 mogelijk om Wahv-beschikkingen van € 225 of hoger in termijnen te betalen.

De PMJ-cijfers die met deze begroting worden gepubliceerd laten een dalende trend aan behoefte aan intramurale capaciteit zien. Tegelijkertijd wordt de uitvoering meer belast met mensen met complexe psychisch-sociale problematiek. De toenemende behoefte aan forensische zorg is daar een voorbeeld van. Om deze ontwikkelingen beter te duiden wordt in de tweede helft van 2016 een verkenning gestart die doorloopt tot en met de tweede helft van 2017. Via scenario-analyses wordt onderzocht wat denkbare ontwikkelpaden zijn in de behoefte aan soorten sanctie-capaciteit.

Daarnaast levert Veiligheid en Justitie op basis van het rapport van de Commissie Hoekstra een belangrijke bijdrage aan de uitvoering van het plan van aanpak verwarde personen dat door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan de Tweede Kamer is aangeboden.⁸

Stelselvernieuwing rechtsbijstand

In de Eerste Kamer zijn moties aangenomen die (motie Scholten) oproepen om onderzoek te doen naar de kostenstijging in de rechtsbijstand van de afgelopen jaren en (motie Franken) niet te bezuinigen op de rechtsbijstand. Vanwege deze moties is er besloten een Commissie in het leven te roepen onder leiding van Aleid Wolfsen. Deze heeft als opdracht onderzoek te doen naar de oorzaken van de kostenstijging van gesubsidieerde rechtsbijstand en aanbevelingen te doen voor vernieuwing. Dit met het oog op een betere budgettaire beheersbaarheid van het stelsel. De toegang tot het recht voor min- en onvermogenden blijft gegarandeerd. In afwachting van de bevindingen van deze commissie is de procedure m.b.t. het wetsvoorstel voor de stelselvernieuwing opgeschort. Hierdoor loopt de invulling van de reeds ingeboekte besparing vertraging op.

KEI

Het civiele procesrecht en het bestuursrecht worden vereenvoudigd en waar nodig geüniformeerd. Er komt één procesinleiding in het civiele procesrecht, om de start van een procedure eenvoudiger en toegankelijker te maken. Voorts komt er een basisprocedure die minder processtappen vergt. De rechter krijgt een sterkere regierol. Dat stelt hem in staat de voortgang van de procedure te bewaken en meer maatwerk te leveren. Deze aanpassingen gelden ook voor het hoger beroep. Harmonisering van termijnen tussen het civiele- en bestuursprocesrecht is een ander doel. Onder verantwoordelijkheid van de Rechtspraak wordt digitaal procederen mogelijk. Partijen kunnen dan digitaal communiceren met de rechter en digitaal procedures starten. Dit maakt het voeren van procedures eenvoudiger, toegankelijker en sneller. We streven naar inwerkingtreding van de wetsvoorstellen die dit mogelijk maken in 2016.

Privacy

Voor de effectiviteit van de rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding is het essentieel dat politie, justitie, gemeenten en andere organisaties die hierbij betrokken zijn, over een goede informatiepositie beschikken. Daarvoor is noodzakelijk ook persoonsgegevens te verzamelen en te analyseren. Maar uiteraard wel binnen de kaders die voortvloeien uit de internationale mensenrechtenverdragen, de EU-privacyrichtlijn en de Nederlandse Grondwet. Dit betekent dat het kabinet bij het ontwikkelen van maatregelen op het terrein van rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding die gepaard gaan met het verwerken van persoonsgegevens, voortdurend op zoek is naar een goede balans. De maatregelen moeten zodanig zijn ingericht dat zij niet alleen effectief zijn, maar ook voorzien van voldoende waarborgen ter bescherming van de privacy.⁹ Tegen deze achtergrond heeft het kabinet in de voorstellen die in 2016 bij het parlement zullen worden ingediend of (mogelijk) nog in behandeling zijn, verschillende waarborgen ter bescherming van de privacy opgenomen.

In het wetsvoorstel tot aanpassing van de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens is een aanvullende eis gesteld. De vordering van telecomgegevens moet zien op een misdrijf dat van een zodanige ernst is dat dit in het concrete geval het vorderen van de bewaarde gegevens door de officier van justitie rechtvaardigt. Een andere nieuwe waarborg is dat de rechter commissaris in dat concrete geval de proportionaliteit en de subsidiariteit van de vordering toetst. Ook het wetsvoorstel computercriminaliteit III bevat verschillende waarborgen. Zo kan de bevoegdheid om een computer te onderzoeken slechts worden toegepast als er sprake is van een verdenking van ernstige strafbare feiten die een ernstige inbreuk op de rechtsorde opleveren. Verder moet er sprake zijn van een dringend onderzoeksbelang. Deze bevoegdheid mag alleen worden uitgeoefend na goedkeuring door een rechter-commissaris. Het voorstel voor een Kaderwet gegevensuitwisseling in samenwerkingsverbanden zal verschillende extra waarborgen bevatten voor de bescherming van persoonsgegevens bij die gegevensuitwisseling.

Tot slot wordt hier de adviesaanvraag vermeld die het kabinet aan de Wetenschappelijke Raad

voor het Regeringsbeleid heeft voorgelegd over het thema «big data, veiligheid en privacy». Het kabinet gaat ervan uit dat het in het voorjaar van 2016 zijn standpunt over dit advies aan het parlement kan zenden. Bij het opstellen van dit standpunt zal het ook de inbreng van de zogenaamde privacycoalitie betrekken.¹⁰

2.4 Nationale politie (artikel 31)

Voor de vorming van de nationale politie is vijf jaar uitgetrokken. Gerekend vanaf de start van de nationale politie op 1 januari 2013 staat de nationale politie halverwege deze periode. Er is in die periode veel bereikt in de vorming van het korps. Maar er is ook vertraging opgetreden.

Een herijking van het realisatieplan - dat de wijze beschrijft waarop de vorming van de politie gestalte krijgt - is nodig gebleken om de verdere voortgang op een gedegen manier te realiseren. Deze herijking betreft een fundamentele herbezinning op de oorspronkelijke plannen en op het maken van scherpe keuzes. In essentie is meer tijd en ruimte nodig om de basis op orde te brengen. De herijking voorziet daarin.

In het najaar van 2015 brengt de commissie Evaluatie Politiewet 2012 haar eerste rapport uit. De aanbevelingen uit dit rapport zijn mede input voor de verdere doorontwikkeling van het politiebestel. Dit geldt ook voor, het eindrapport van het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) Effectiviteit Politie. Opdracht voor het IBO was het uitvoeren van een analyse naar de mate waarin de politie doelmatig en doeltreffend kan functioneren. Ook schetst het IBO beleidsaanbevelingen die beogen de effectiviteit van de nationale politie te verbeteren.

In 2015 zijn de partners uit het politiebestel bijeen gekomen tijdens een bestuurlijke conferentie waar werd gesproken over de werking van het bestel (Wassenaar 3). Belangrijk aandachtspunt was de ruimte die de politie in de eenheden nodig heeft om het gezag goed te kunnen bedienen. De mogelijkheden daarvoor zijn voor een belangrijk deel afhankelijk van de mogelijkheden die de bedrijfsvoering van de politie biedt. Bij verdere doorontwikkeling van de politie wordt verkend welke mogelijkheden er zijn om tot lokaal en regionaal maatwerk te komen, zonder dat dit te zeer ten koste gaat van de eenheid en doelmatigheid van de politie. Daarnaast heeft ook het landelijk overleg tussen (regio)burgemeesters, de voorzitter van het College van procureurs-generaal en de Minister centraal gestaan in de conferentie. In overleg tussen alle betrokkenen bekijken we hoe dit overleg zich verder moet ontwikkelen om van een nog groter strategisch belang te zijn.

ICT politie

De informatievoorziening is cruciaal voor het functioneren van de nationale politie. De realisatie van het aanvalsprogramma Informatievoorziening Politie (AVP) dat tot doel heeft een bruikbare, gebruiksvriendelijke, betrouwbare, veilige, flexibele, toekomst vaste en betaalbare informatievoorziening te realiseren, draagt ook bij aan efficiëntie en effectiviteit van de organisatie. De komende jaren blijft de politie werken aan het vernieuwen van de informatievoorziening. Uitgangspunt is dat de IV-ambities de verdere organisatieontwikkeling maximaal ondersteunen. In 2016 wordt uitvoering gegeven aan de politiek-bestuurlijke prioriteiten uit het IV-portfolio van de politie. De uitvoering van het actieprogramma «Minder regels, meer op straat» vergroot het presterend vermogen van de politie. Verbetering van de prestaties vindt enerzijds plaats door de administratieve lasten te verminderen, anderzijds via slimmer politiewerk en versnelling in de (strafrecht)keten.

Landelijke meldkamerorganisatie

De totstandkoming van de nieuwe landelijke meldkamerorganisatie vindt verspreid plaats over meerdere jaren. Het uiteindelijke doel is om een landelijke meldkamerorganisatie te vormen met tien locaties die burgers in nood helpen door snelle en deskundige aanname van meldingen. Een belangrijk aspect om de dienstverlening van de meldkamerorganisatie te ondersteunen is de informatievoorziening ICT/IV. De politie voert het beheer van de verschillende multisystemen. Voor het creëren van één landelijke meldkamerorganisatie is een aanpassing van wet- en regelgeving noodzakelijk. Het wetsvoorstel wordt in het najaar van 2015 bij de Tweede Kamer ingediend. De beoogde inwerkingtreding van het wetsvoorstel is op 1 januari 2017.

Politieacademie

Na de inbedding van de Politieacademie in het politiebestel blijft de Politieacademie, als zelfstandige organisatie, verantwoordelijk voor het verzorgen van het politieonderwijs, de uitvoering van wetenschappelijk onderzoek en de invulling van de kennisfunctie. De Minister bepaalt jaarlijks, op basis van de behoefte aan politieonderwijs, hoeveel sterkte en middelen door de korpschef feitelijk ter beschikking moet worden gesteld aan de Politieacademie.

Bij de inwerkingtreding van de wet worden hiertoe de huidige sterkte en middelen van de Politieacademie - met uitzondering van directeur en zijn plaatsvervanger - ondergebracht bij de politie. De Politieacademie gaat in 2016 reorganiseren. Daarbij zien we er op toe dat deze reorganisatie «inbeddingsproof» is, op het moment dat de wetswijziging van kracht wordt.

Naar aanleiding van de laatste berekeningen uit de Strategische Personeelsprognose van de politie is in overleg met de Politieacademie de gewenste initiële instroom voor 2015 verhoogd van 400 aspiranten naar 594. De initiële instroom voor 2016 is, in afwachting van de vaststelling van de begroting 2016, bepaald op 1.300 aspiranten en 300 zij-instroom. Hierdoor komt de instroom vanaf 2016 op een substantieel hoger niveau dan voorgaande jaren.

2.5 Slachtoffer centraal (artikel 34)

Door recht te doen aan slachtoffers van strafbare feiten en hen de hulp te bieden die bij hen past, draagt de overheid bij aan een veilige en rechtvaardige samenleving.

Wetgeving

Naar verwachting treedt in 2016 de wetswijziging in werking waarmee het spreekrecht wordt uitgebreid. De reikwijdte van het Schadefonds Geweldsmisdrijven wordt verruimd met dood-doorschulddelicten. Het wetsvoorstel ter implementatie van de EU-richtlijn minimumnormen slachtoffers zal waarschijnlijk in 2016 in werking treden.

Belangen slachtoffers

Ketenorganisaties zullen hun dienstverlening in 2016 in toenemende mate digitaliseren. Hieronder valt ook de informatievoorziening aan slachtoffers. Er komt één digitaal loket voor slachtofferhulp waar slachtoffers snel en adequaat geholpen worden en waar zij zelf kunnen aangeven van welke dienstverlening zij gebruik willen maken en in welke vorm. De implementatie van de EU-richtlijn minimumnormen slachtoffers wordt in de praktijk verder vormgegeven. Voorbeelden hiervan zijn de doorontwikkeling van het instrumentarium om kwetsbare slachtoffers met bijzondere beschermingsbehoeften te identificeren en te beschermen en meer aandacht voor de bescherming van privacy van slachtoffers. De procedures voor schadeverhaal door slachtoffers worden eenvoudiger. Uitgangspunt is dat de dader betaalt en schadeverhaal zoveel mogelijk al tijdens het strafproces wordt afgedaan. Afhankelijk van de uitkomst van de evaluatie van de pilots uit 2014 en 2015, zal herstelbemiddeling tussen slachtoffers en verdachten of veroordeelden vanaf 2016 structureel worden ingezet in het kader van het strafproces. Ook in Europees verband blijft Nederland aandacht vragen voor de versterking van de positie van slachtoffers. Nederland zal zich tijdens het EU-voorzitterschap in 2016 inzetten voor betere samenwerking en het delen van praktijkvoorbeelden tussen de lidstaten op dit terrein.

2.6 Immigratie en Asiel (artikel 37)

Nederland biedt bescherming aan vreemdelingen die op grond van het asielbeleid daarvoor in aanmerking komen. Ook voert Nederland een uitnodigend toelatingsbeleid voor kennismigranten. Nederland is in de eerste helft van 2016 voorzitter van de Raad van de Europese Unie. De werkzaamheden van het Nederlands voorzitterschap staan in belangrijke mate in het teken van de voorstellen uit de Europese Migratieagenda, zoals die in mei 2015 door de Europese Commissie is gepubliceerd. Nederland zal tijdens het voorzitterschap prioriteit geven aan het verder brengen van de onderhandelingen in de Raad over het slimme grenzenpakket. Inzet is het bereiken van een Raadspositie. Daarnaast zijn het bevorderen van terugkeer en de aanpak van mensensmokkel speerpunten van het Nederlands voorzitterschap.

Asiel

In 2015 is Nederland, in lijn met het bredere beeld in de Europese Unie, geconfronteerd met een sterk verhoogde instroom van asielzoekers. Hoewel het verloop van de asielinstroom grillig en lastig te voorspellen is, kan alleen al vanwege de aanvragen van nareizende gezinsleden verwacht worden dat ook in 2016 de asielinstroom ten opzichte van de begroting 2015 hoger zal zijn. De hogere instroom stelt alle actoren rond het asielproces voor belangrijke uitdagingen en vraagt kabinetsbreed om aanvullende maatregelen. Deze maatregelen beperken zich niet tot het nationale terrein, maar hebben ook een belangrijke intra- en extra-EU-dimensie. Het waarborgen van een snelle en zorgvuldige opvang van en procedure voor asielzoekers blijft daarbij een belangrijk uitgangspunt.

Zeker maatregelen die zich richten op de oorzaken van migratie in derde landen en een evenwichtig EU-beleid om de migratiestroom te beperken en te komen tot een evenredige verantwoordelijkheidsverdeling binnen de EU, zullen zich uitstrekken tot in en voorbij 2016. Door zoveel mogelijk aspecten in één keer mee te wegen, kan Nederland opeenvolgende asielaanvragen voorkomen. Versnelde afdoening moet stapeling van ongegronde procedures ontmoedigen. De asielinstroom in Nederland wordt grotendeels bepaald door de situatie in regio’s en landen van herkomst. Daarom blijft het versterken van bescherming in de regio, onder meer via financiering van UNHCR, het uitgangspunt. In 2016 is Nederland voorzitter van de Jaarlijkse Tripartite Consultaties voor Hervestiging van de UNHCR. In die rol zet Nederland zich in voor uitbreiding van het aantal EU-lidstaten dat meedoet aan hervestiging. Voorts zet Nederland zich in Europees kader in voor het bevorderen van een gelijk speelveld binnen Europa om secundaire migratiestromen te beperken.

Toegang en Toezicht

Toegang en toezicht is onderdeel van het vreemdelingen-en migratiebeleid. De beleidsdoelen en de handhaving zijn gericht op de mobiliteit van bonafide reizigers, het tegengaan van migratiecriminaliteit en illegale migratie en het maximaal bijdragen aan de veiligheid in Nederland en het Schengengebied. Het toegangsbeleid richt zich op de bewaking van de buitengrenzen via een effectief en efficiënt proces van grenstoezicht. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van geautomatiseerd toezicht- en informatiegestuurd optreden op basis van (passagiersgerelateerde) informatie die vooraf is ontvangen. Doorlopend wordt bezien waar de risico’s op illegale migratie of grensoverschrijdende criminaliteit het hoogst zijn. Zowel nationaal als in Europees verband wordt daartoe nauw samengewerkt. Op basis van risico inschattingen vindt inzet in herkomst- en transitlanden maar ook nationaal plaats. Een intensievere samenwerking en informatie-uitwisseling tussen de uitvoeringsorganisaties in de vreemdelingen- en strafrechtketen maken het mogelijk gerichter, effectiever en efficiënter bij te dragen aan de doelstellingen van het vreemdelingen-en migratiebeleid. Nederland richt zich in Europese en internationaal verband tevens op de versterking van het migratiemanagement, duurzame terugkeer en herintegratie, alsmede op migratietoezicht en ontwikkeling.

Medische zorg voor vreemdelingen

De overheid streeft naar een adequate medische zorg voor iedereen die zich op haar grondgebied bevindt. In 2014 zijn diverse adviezen uitgebracht waarin de medische zorg voor vreemdelingen een belangrijk element was, zoals het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. De aanbevelingen hieruit hebben geleid tot voornemens die zijn neergelegd in een brief aan de Tweede Kamer van 30 januari 2015. De uitwerking hiervan zal in 2016 haar beslag krijgen. Het gaat daarbij onder andere om verbeteringen op het gebied van medische informatie in de vreemdelingenketen en het bieden van een handelingsperspectief aan medische en niet medische professionals in de vreemdelingenketen, die verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van de vreemdeling

Terugkeer en Bewaring

Vreemdelingen die niet in Nederland mogen blijven dienen terug te keren naar het land van herkomst. Daar biedt Nederland op zorgvuldige en humane wijze ondersteuning voor aan; zowel financieel als in natura. Daarnaast zet Nederland in op Europese brede inzet van terugkeer, via de uitrol van de terugkeerpilots. Verder wordt gewerkt aan een verbetering van de medewerking van herkomstlanden bij de terugkeer van hun onderdanen. Daarvoor worden onder meer het instrument van handels- en ontwikkelingscontacten gebruikt.

De Wet Terugkeer en Bewaring treedt naar verwachting eind 2016 in werking. Deze wet is belangrijk voor alle ketenpartners, specifiek voor de DT&V, DJI, IND en politie. De wet ziet op de terugkeer van vreemdelingen die niet (langer) in Nederland mogen blijven en niet zelfstandig zijn vertrokken. De wet verankert de alternatieven voor bewaring en het ultimum-remediumkarakter van bewaring. Ook voert deze wet een bestuursrechtelijk regime in voor vreemdelingenbewaring en grensdetentie. Begin 2016 gaat ook de structurele gesloten gezinsvoorziening (GGV) open. De GGV is bedoeld voor gezinnen met kinderen en alleenstaande minderjarige vreemdelingen die als uiterst middel in bewaring zijn geplaatst om uitgezet te worden. Daarnaast kunnen in de GGV ook gezinnen met kinderen worden geplaatst die niet door de toegangsscreening op de luchthavens zijn gekomen en die in de GGV hun asielprocedure dan doorlopen.

Nationaliteit

Naar verwachting treedt in 2016 een wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap in werking. Deze wijziging vloeit voort uit het Regeerakkoord en realiseert een verlenging van de naturalisatietermijn van vijf naar zeven jaar. Bij een termijn van zeven jaar zullen naar verwachting relatief méér naturalisatieverzoekers volwaardiger meedoen in de samenleving. Daarnaast vervalt met deze wijziging de mogelijkheid om te kunnen naturaliseren in het buitenland. Naturaliseren is dan alleen mogelijk als de naturalisatieverzoeker in Nederland of in een van de andere landen van het Koninkrijk is gevestigd.

Keteninformatisering

Het programma keteninformatisering vreemdelingenketen richt zich op digitalisering van de informatie-uitwisseling binnen deze keten. Het programma maakt de gezamenlijke uitvoering van het vreemdelingenbeleid efficiënter, effectiever en flexibeler. In 2016 worden de laatste werkzaamheden aan de bouw van nieuwe centrale voorzieningen afgerond en vindt finale overdracht plaats van de voorzieningen naar beheer. Ook worden de resultaten van een in de tweede helft van 2015 uitgevoerde ketenscan naar het implementatievermogen van de vreemdelingenketen uitgewerkt en bestuurlijk geborgd. Vanaf 2016 is de infrastructuur aanwezig om alle informatie-uitwisseling tussen de ketenpartners in de vreemdelingenketen digitaal te laten plaatsvinden. In 2016 en volgende jaren vindt de aansluiting plaats van de systemen van de ketenpartners op de nieuwe centrale voorzieningen.

2.7 Kansspelen (artikel 34)

Omdat honderdduizenden Nederlanders deelnemen aan online kansspelen zonder bescherming van een vergunningstelsel worden kansspelen op afstand gereguleerd. Naar verwachting treedt de wet Kansspelen op afstand in 2016 in werking. In het verlengde van het wetsvoorstel Kansspelen op afstand wordt het afdrachtspercentage voor goede doelen loterijen verlaagd. In 2016 wordt ook het vergunningstelsel voor de loterijen herzien.

Het kabinet wil vanaf 2017 ruimte bieden aan nieuwe loterij-initiatieven die het maatschappelijk belang centraal stellen. Daarbij worden strikte voorwaarden gesteld om dat belang te waarborgen. Om de markt te openen voor nieuwe loterij-initiatieven en hiervoor strikte voorwaarden op te stellen, bereiden we een AMvB wijziging voor. Ook zullen we onze visie op de toekomst van de kansspel monopolies, zoals Staatsloterij, Lotto en sporttotalisator aan de Kamer sturen. Ten slotte ziet de modernisering van het kansspelbeleid toe op de casinomarkt. Holland Casino zal onder voorwaarden worden verkocht. Het wetsvoorstel voor de herinrichting van de casinomarkt wordt naar verwachting begin 2016 in de Tweede Kamer behandeld. Het aangepaste Speelautomatenbesluit gaat naar verwachting eind 2015 in consultatie. We streven naar gelijktijdige inwerkingtreding met het wetsvoorstel Kansspelen op afstand.

Prestatie-indicatoren Veiligheidsagenda

In de Veiligheidsagenda hebben de Minister van Veiligheid en Justitie, het college van procureurs-generaal en de regioburgemeesters doelstellingen geformuleerd voor de periode 2015-2018. Deze Veiligheidsagenda is complementair aan de lokale veiligheidsagenda’s. In onderstaande tabel worden de prestatie-indicatoren omtrent de belangrijkste thema’s gepresenteerd. Een uitgebreide toelichting evenals de definities zijn te vinden in de Veiligheidsagenda 2015-2018.¹¹

Overzicht prestatie-indicatoren Veiligheidsagenda

Nulwaarde

Realisatie

Doel

2014

2015

2016

2017

2018

High Impact Crimes¹

Aantal overvallen

1.633

1.267

1.648

1.596

1.563

1.540

Aantal straatroven

7.002

5.429

6.723

6.534

6.204

5.931

Aantal woninginbraken²

87.345

71.100

84.855

80.765

65.000

61.000

Ondermijnende en financieel-economische criminaliteit³

Aantal aangepakte criminele samenwerkings-verbanden (csv’s)

950

-

950

950

950

950

Afnemen crimineel vermogen⁴

Crimineel vermogen dat langs strafrechtelijke weg wordt afgepakt (x € 1 mln.)

70

136

90,6

100,6

110,6

115,6

Aanpak cybercrime⁵

Aantal complexe onderzoeken naar cybercrime

20

-

25

30

40

50

Aantal reguliere onderzoeken naar cybercrime

180

-

175

190

230

310

Aanpak kinderporno⁶

Totaal aantal interventies

600

-

600

620

650

700

Aantal complexe en grootschalige onderzoeken

20

-

20

20

25

25

Aantal reguliere grootschalige onderzoeken

215

-

215

230

235

240

Aanpak horizontale fraude⁷

Aantal aan OM aan te leveren zaken

1.500

1.500

1.500

1.600

1.900

2.300

Noot ¹

Bron: Veiligheidsagenda 2015-2018. De nulwaardes betreffen waarden uit 2013. In de Veiligheidsagenda zijn naast de streefwaarden voor de aantallen ook ophelderingspercentages voor High Impact Crimes te vinden.

Noot ²

Dit betreft de optelsom van afspraken gezagen en resultaat aanvullende maatregelen.

Noot ³

Bron: Jaarbericht OM en politie. Genoemde aantallen zijn een minimum streefwaarde van het aantal criminele samenwerkingsverbanden dat middels strafrechtelijk onderzoek wordt aangepakt (zij het projectmatig onderzoek of TGO-onderzoek). Handhaving van het aantal onderzoeken gaat gepaard met kwalitatieve versterking van de strafrechtelijke aanpak, waarbij deze meer gericht wordt op kopstukken en sleutelfiguren. Sturing op het aantal onderzoeken betreft een wijziging ten opzichte van de voor 2013 en 2014 gehanteerde indicator «percentage bekende csv’s dat wordt aangepakt».

Noot ⁴

Bron: OM, Monitor Afpakken.

Noot ⁵

Bron: Jaarbericht Nationale Politie. In de Veiligheidsagenda 2015-2018 is overeengekomen dat het aantal complexe onderzoeken stijgt tot 50, en het totaal aantal onderzoeken tot 360. Het aantal complexe onderzoeken is inclusief tenminste 20 grote internationale zaken dat wordt opgepakt door het Team High Tech Crime. De geformuleerde doelstelling betreft een wijziging ten opzichte van de jaren 2013 en 2014, waarin enkel de complexe onderzoeken door het Team High Tech Crime werden geregistreerd.

Noot ⁶

Bron: Jaarbericht OM. In de gemeenschappelijke Veiligheidsagenda 2015-2018 is overeengekomen dat de aanpak van kinderporno wordt versterkt. Concreet is afgesproken dat het aantal interventies zal stijgen tot 700, waarvan tenminste 265 complexe en grootschalige onderzoeken in 2018. Dit betekent een wijziging van de doelstelling ten opzichte van 2013 en 2014, waarin werd gekeken naar het aantal ingestroomde verdachten. Door middel van de nieuwe prestatie-indicator kan effectiever op de aanpak worden gestuurd.

Noot ⁷

Bron: Jaarbericht OM. In de Veiligheidsagenda is overeengekomen dat het aantal strafzaken horizontale fraude zal stijgen van 1.500 tot 2.300.

Belangrijkste beleidsmatige mutaties

De onderstaande tabellen bevatten de belangrijkste beleidsmatige budgettaire mutaties voor respectievelijk de uitgaven en ontvangsten sinds de begroting 2015. Het betreft mutaties die groter zijn dan € 10 mln. Indien politiek relevant, worden ook kleinere mutaties toegelicht.

Belangrijkste beleidsmatige uitgavenmutaties t.o.v. vorig jaar (x € 1.000)

Beleidsartikel

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Belangrijkste mutaties

• 1. 

  Middelen contraterrorisme

31, 33, 36

5.400

23.950

24.650

31.750

31.500

31.500

• 2. 

  Exploitatiekosten C2000

31

11.488

• 3. 

  Besparingsverliezen wetstrajecten

32

1.000

58.000

0

0

0

0

4.Dekking tekort Boeten en Transacties (BenT)

alle (m.u.v. 35)

• - 

  60.000

0

0

0

0

0

• 5. 

  Raad voor Rechtspraak Prognosemodel Justitiële Ketens (PMJ)

32

7.500

• - 

  17.300

• - 

  21.900

• - 

  34.000

• - 

  50.600

• - 

  42.400

• 6. 

  Rechtsbijstand (PMJ)

32

31.200

16.500

13.400

11.400

9.500

9.200

• 7. 

  Implementatie procedure richtlijn.

32

5.500

11.000

0

0

0

0

• 8. 

  Stichting Thuiskopie

33

33.500

0

0

0

0

0

• 9. 

  PV vergoeding

33

11.500

0

0

0

0

0

• 10. 

  Aanzuiveren eigen vermogen Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

34

77.000

0

0

0

0

0

• 11. 

  Frictiekosten Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

34

34.000

0

0

0

0

0

• 12. 

  Verhoging tarief VOG

34

0

• - 

  4.000

• - 

  6.200

• - 

  6.200

• - 

  6.200

• - 

  6.200

• 13. 

  Diverse problematiek DJI

34

7.183

10.032

10.005

9.928

5.357

5.095

• 14. 

  Bijdrage CJIB Administratiekosten

34

0

18.720

18.947

18.271

18.031

18.271

• 15. 

  Lagere bezetting Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

34, 35

• - 

  10.300

• - 

  10.500

• - 

  3.000

3.000

18.300

18.300

• 16. 

  Maatregelen Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

34, 35

0

• - 

  25.000

3.200

• - 

  21.500

• - 

  32.200

• - 

  52.100

• 17. 

  Eerstejaarsopvang asielzoekers aan ODA

37

539.000

51.000

189.000

0

0

0

• 18. 

  Gevolgen asielinstroom en inzet asielreserve.

37

82.880

42.427

30.900

30.900

30.900

30.900

• 19. 

  Bed, bad, brood

37, 92

13.333

20.000

20.000

20.000

20.000

20.000

• 20. 

  Bed, bad, brood naar gemeenten

37

• - 

  10.300

0

0

0

0

0

• 21. 

  Egalisatievordering Rijksgebouwendienst (Rgd)

91

0

13.200

13.200

13.200

13.200

13.200

• 22. 

  Tariefsverlaging Rgd

alle artikelen (m.u.v. 36)

0

• - 

  142.149

• - 

  133.147

• - 

  126.275

• - 

  69.342

• - 

  63.186

• 23. 

  Eindejaarsmarge VenJ

92

78.800

0

0

0

0

0

• 24. 

  Taakstelling VenJ

92

0

0

• - 

  30.000

• - 

  60.000

• - 

  60.000

• - 

  60.000

• 25. 

  Loonbijstelling en prijsbijstelling tranche 2015

92

45.202

44.853

43.530

42.744

42.729

42.827

• 26. 

  Kasschuif DJI

92

11.117

• - 

  7.532

• - 

  3.305

• - 

  3.228

1.343

1.605

1. Middelen contraterrorisme

Op 27 februari 2015 heeft het kabinet besloten de veiligheidsketen te versterken. Hiermee kunnen de betrokken diensten en organisaties, ook bij voortzetting van het huidige dreigingsbeeld, de komende jaren doen wat nodig is om de jihadistische dreiging tegen te gaan. De hier genoemde middelen worden ingezet ter versterking van de VenJ diensten zoals de politie, het OM en de NCTV ten behoeve van de versterking van de lokale aanpak.

2. Exploitatiekosten C2000

Het betreft de jaarlijkse bijdrage van VWS, Defensie en Financiën in de exploitatiekosten van het C2000 systeem in verband met het gebruik van het communicatienetwerk door de politie, brandweer en ambulancezorg.

3. Besparingsverliezen wetstrajecten

Als gevolg van het stopzetten van de procedure van het wetsvoorstel tot vernieuwing van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand treden er in 2016 voor € 58 mln. besparingsverliezen op. Dit heeft geleid tot een budgettaire mutatie in 2016 op de Toevoegingen Raad voor Rechtsbijstand. Thans worden de oorzaken van de kostenstijgingen binnen het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand door de Commissie-Wolfsen onderzocht. Nadat de Commissie haar eindrapport heeft uitgebracht zal worden bezien welke maatregelen worden genomen. Vooralsnog is de eerder ingeboekte daling in de uitgaven voor de jaren na 2016 in de meerjarencijfers gehandhaafd.

4. Dekking tekort Boeten en Transacties

Door een terugloop in de ontvangsten uit boetes en transacties is een tegenvaller ontstaan op de VenJ-begroting. Op basis van de huidige realisatiecijfers wordt vooralsnog uitgegaan van een tekort van € 60 mln. in 2015, deels het gevolg van de coulance acties van de politie. Het tekort wordt gedekt door diverse genomen maatregelen, grotendeels inzet van onderuitputting op de VenJ-begroting.

5. Raad voor de rechtspraak (PMJ)

Op basis van de meest recente uitkomsten van het Prognosemodel Justitiële ketens (PMJ) worden de geraamde uitgaven aan de rechtspraak met ingang van 2016 meerjarig neerwaarts bijgesteld. Met name bij civiele rechtspraak is de geraamde instroom lager dan eerder werd ingeschat.

6. Rechtsbijstand (PMJ)

Uit het Prognose Model Justitiële ketens volgt een tegenvaller op de rechtsbijstand, die niet is betrokken bij de stelselherziening rechtsbijstand. De tegenvaller wordt met name veroorzaakt doordat er meer verzoeken voor rechtsbijstand zijn dan waarmee in de raming rekening is gehouden.

7. Implementatie procedurerichtlijn

In verband met het wetsvoorstel Procedurerichtlijn worden extra kosten (ter hoogte van € 5,5 mln. in 2015 en € 11 mln. in 2016) bij de rechtspraak verwacht. De implementatie hiervan is voor twee jaar opgenomen. De structurele kosten en dekking hiervan worden na een evaluatie voorzien.

8. Stichting thuiskopie

De Staat en Stichting Thuiskopie hebben op 8 december 2014 een schikking getroffen in hun geschil over de hoogte van de thuiskopieheffing in de jaren 2007-2012. VenJ betaalde € 33,5 mln. aan de stichting. Het geld is bedoeld voor de rechthebbenden, zoals auteurs, componisten en beeldend kunstenaars.

9. PV vergoeding

De tijdelijke regeling «PV-vergoeding bestuurlijke strafbeschikking» is met ingang van 31 december 2014 beëindigd. Voor het jaar 2014 bestaat er nog een juridische verplichting om de gemeenten te compenseren voor deze vergoedingsregeling. De afrekening van deze tranche 2014 is in 2015 betaald.

10. Aanzuiveren eigen vermogen DJI Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

DJI had eind 2014 een negatief eigen vermogen van € 77 mln. Conform de Regeling Agentschappen is het negatieve eigen vermogen van DJI bij de eerste suppletoire begroting 2015 aangezuiverd.

11. Frictiekosten Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

De uitvoering van het Masterplan DJI (TK 24 587, nr. 535) heeft tot gevolg dat een aanzienlijk aantal justitiële inrichtingen wordt gesloten. Dit brengt onder andere frictiekosten ten aanzien van het vastgoed met zich mee. In de eerste suppletoire begroting 2015 is een bedrag van € 34 mln. aan de begroting van VenJ toegevoegd.

12. Verhoging tarief VOG

De kosten voor de integriteitsproducten (waaronder VOG) van Justis worden in rekening gebracht bij de aanvragende burgers, bedrijven en instanties. De tarieven voor de integriteitsproducten zijn niet kostendekkend. Met ingang van 2016 wordt een tariefverhoging voor een elektronische aanvraag van het integriteitsproduct VOG doorgevoerd van € 24,55 naar € 33,85. Doordat kostendekkende tarieven in rekening worden gebracht, kan de bijdrage vanuit de VenJ-begroting voor Justis neerwaarts bijgesteld worden.

13. Diverse problematiek DJI

Het betreft de dekking van diverse kleinere budgettaire problemen bij DJI, net name een tegenvaller op het gebied van ICT.

14. Bijdrage CJIB als gevolg van verhoging administratiekosten

Bij het CJIB was er budgettaire problematiek omdat het tarief voor de administratiekostenvergoeding niet kostendekkend was. Om deze problematiek te dekken is besloten de administratiekostenvergoeding te verhogen. Verwezen wordt naar de toelichting bij de ontvangsten.

15. Lagere bezetting Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

Wegens de lage bezetting in het gevangeniswezen, de jeugdinrichtingen en de vreemdelingenbewaring vallen bij DJI middelen vrij. Tevens levert de verhuur van Norgerhaven aan Noorwegen een besparing op. Daarnaast worden extra middelen toegevoegd aan de Forensische zorg.

16. Maatregelen Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

Dit betreft een saldo van maatregelen op het terrein van de Dienst Justitiële Inrichtingen. Het betreft:

• - 

  ▪ De meest recente prognoses voor de behoefte aan sanctiecapaciteit (PMJ - Prognosemodel Justitiële Ketens) laten voor het gevangeniswezen een capaciteitsoverschot zien. Door meerpersoonscellen in te zetten als eenpersoonscellen wordt dit overschot teruggebracht en blijft flexibiliteit in de toekomst gewaarborgd.

• - 

  ▪ De PMJ-ramingen laten overschotten zien voor de TBS. Hiermee kan structureel de oplopende volumeontwikkeling bij de overige Forensische zorg worden opgevangen.

• - 

  ▪ Er is besloten tot het versneld sluiten van JJI De Heuvelrug.

17. Eerstejaarsopvang asielzoekers aan ODA (Official Development Assistance)

De kosten voor de eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen worden toegerekend aan ODA. Door de verhoogde raming van de asielinstroom neemt de toerekening aan ODA de komende jaren ook toe. In toerekening in 2016 is lager doordat de systematiek van de ODA-toerekening zodanig wordt aangepast dat deze meer aansluit bij de bekostiging.

18. Gevolgen asielinstroom en inzet asielreserve.

De hogere asielinstroom leidt ook tot extra kosten bij de IND en Nidos. In 2015 € 82,8 mln. aflopend naar € 30,9 mln. in 2017 en verder. De dekking voor 2015 geschiedt deels door de inzet van de asielreserve. De rest van uitgaven zijn gedekt binnen de begroting van VenJ.

19. Bed, bad, brood

Het kabinet heeft afgesproken dat uitgeprocedeerde asielzoekers in Nederland tijdelijk recht krijgen op de voorziening voor bed, bad en brood. Hiervoor is in 2015 € 13,3 mln. en structureel € 20 mln. beschikbaar gesteld.

20. Bed, bad, brood naar gemeenten

De Staatssecretaris is met de VNG overeengekomen om voor de tijdelijke voorziening een bedrag van € 10,3 mln. beschikbaar te stellen. Via een decentralisatie uitkering wordt dit bedrag beschikbaar gesteld aan de gemeenten. Het geld wordt uitgekeerd volgens een verdeelsleutel gebaseerd op de bed-bad-brood-aantallen die gemeenten onlangs bij de VNG hebben aangeleverd (voor de periode van half december 2014 tot juni 2015).

21. Egalisatievordering Rijksgebouwendienst (Rgd)

Voor huisvesting specialties (o.a. penitentiaire inrichtingen en rechtbanken) zal worden overgegaan naar een nieuw Rijkshuisvestingstelsel. Bij het nieuwe stelsel zal de egalisatievordering voor de huidige pandenvoorraad worden afgekocht. Een deel van de terugontvangen winsten bij de Rgd zal worden ingezet voor een vervroegde aflossing van deze egalisatievordering in de periode 2016-2020.

22. Tariefsverlaging Rgd

De Rijksgebouwendienst (Rgd) heeft in 2014 een fors positief resultaat behaald. Een deel hiervan is gedurende 2014 al teruggegeven aan departementen. Naar aanleiding van het positieve resultaat in 2014 is een analyse uitgevoerd naar de resultaatontwikkeling voor 2015 en verder. Hieruit is gebleken dat er structurele ruimte is binnen de tarieven die de Rgd bij departementen in rekening brengt. Naar aanleiding hiervan worden aan de departementen per 2016 een tariefsverlaging toegekend. Voor 2015 vindt een terugbetaling door de Rgd plaats (zie ontvangsten).

23. Eindejaarsmarge VenJ

In 2014 is het budget van het Ministerie van Veiligheid en Justitie niet volledig tot besteding gekomen. Bij voorjaarsnota 2015 (eerste suppletoire begroting 2015) is de eindejaarsmarge van 2014 aan de begroting van VenJ toegevoegd. Deze eindejaarsmarge is, eveneens bij de eerste suppletoire begroting 2015, ingezet ter dekking van de voorziene budgettaire problematiek 2015.

24. Taakstelling VenJ

In het voorjaar heeft het kabinet besloten tot aanvullende besparingen teneinde het uitgavenkader conform regeerakkoord niet te overstijgen. Er is taakstellend in 2015 en 2016 € 30 mln. en structureel vanaf 2017 € 60 mln. ingeboekt op de begroting van VenJ. De gewijzigde tariefstructuur van de Rgd maakt het mogelijk om in 2015 en 2016 het voordeel van de tariefsverlaging te gebruiken als dekking voor deze taakstelling. In 2017 wordt circa de helft van deze taakstelling ingevuld door de tariefsverlaging Rgd. De resterende taakstelling is zichtbaar in de tabel.

25. Loonbijstelling en prijsbijstelling tranche 2015 VenJ

De loon- en prijsbijstelling tranche 2015 is bij de Voorjaarsnota 2015 structureel aan de begroting van VenJ toegevoegd.

26. Kasschuif DJI

Door middel van deze kasschuif wordt de dekking van de problematiek bij DJI in het juiste ritme geplaatst.

Belangrijkste beleidsmatige ontvangstenmutaties (x € 1.000)

Beleidsartikel

2015

2016

2017

2018

2019

2020

• 1. 

  Besparingsverliezen wetstrajecten

32, 34

• - 

  51.000

• - 

  23.000

• - 

  4.000

• - 

  1.000

0

0

• 2. 

  Griffierechten Prognosemodel Justitiële Ketens (PMJ)

32

3.200

• - 

  17.800

• - 

  17.100

• - 

  21.800

• - 

  25.500

• - 

  18.400

• 3. 

  Ramingsbijstelling griffierechten

32

0

2.500

5.000

7.700

10.600

13.600

• 4. 

  Schikking SBM-Offshore

33

56.000

56.000

0

0

0

0

• 5. 

  Boeten en transacties

33

• - 

  115.000

0

0

• - 

  35.000

• - 

  35.000

0

• 6. 

  Afpakken

33

0

0

2.000

11.000

19.000

23.000

• 7. 

  Administratiekosten CJIB

34

0

18.720

18.947

18.271

18.031

18.271

• 8. 

  Inzet asielreserve

37

56.500

0

0

0

0

0

• 9. 

  Tariefsverlaging Rijksgebouwendienst (Rgd)

91

50.100

0

0

0

0

0

1. Besparingsverliezen wetstrajecten

Bij de griffierechten wordt als gevolg van een vertraging van de invoering van het wetsvoorstel aanpassing griffierechten een tegenvaller van € 19 mln. in 2015 verwacht. Er wordt thans uitgegaan van invoering per 1 januari 2016. Het besparingsverlies is binnen de begroting van VenJ van dekking voorzien.

Tevens wordt op de ontvangstenartikelen Straffen en Beschermen en Rechtspleging en Rechtsbijstand als gevolg van een vertraging in de invoering van de wetsvoorstellen bijdrageregelingen een tegenvaller van € 32 mln. in 2015 verwacht. Er wordt thans uitgegaan van invoering per 1 januari 2016. Door deze vertraging doen zich ook besparingsverliezen voor in latere jaren. Deze besparingsverliezen zijn binnen de begroting van dekking voorzien.

2. Griffierechten Prognosemodel Justitiële Ketens (PMJ)

Op basis van de herijking van de ramingen die voortvloeien uit PMJ blijkt de instroom van civiel- en bestuurszaken ten opzichte van vorig jaar minder hoog uit te vallen. Als gevolg hiervan worden de griffie-ontvangsten neerwaarts bijgesteld.

3. Ramingsbijstelling griffierechten

De tarieven van de griffierechten worden jaarlijks geïndexeerd. Thans is in de meerjarencijfers rekening gehouden met toekomstige indexeringen.

4. Schikking SBM-Offshore

Het Openbaar Ministerie heeft in 2014 een meerjarige schikking getroffen met SBM Offshore. De 1e tranche is reeds in 2014 ontvangen. De 2e en 3e tranche van deze schikking worden in 2015 (€ 56 mln.) en 2016 (€ 56 mln.) ontvangen. Het ontnemingsdeel ( € 51,9 mln.) van de schikking wordt verantwoord op het onderdeel «Afpakken» en het boetedeel (€ 4,1 mln.) op «Boeten en Transacties».

5. Boeten en Transacties

Op het dossier Boeten en Transacties wordt in 2015 vanwege een tijdelijke verminderde inzet van digitale handhavingsmiddelen (onder andere door de vervanging van trajectcontrolesystemen, flitspalen en radarcontrolesystemen) en de coulance acties van de politie in het kader van de CAO onderhandelingen, een tekort verwacht van € 115 mln. Vorig jaar is een kasschuif verwerkt bij de ontvangsten uit boeten en transacties op basis van de verwachting dat er op termijn hogere ontvangsten zouden gaan optreden. Thans wordt deze oploop niet meer verwacht. Derhalve is er een ramingsbijstelling van € 35 mln. in 2018 en 2019 verwerkt.

6. Afpakken

Het Openbaar Ministerie (OM) hanteert bij het programma Afpakken een opbrengstenraming die vanaf 2018 € 5 mln. structureel hoger ligt dan in de begroting was verwerkt. Door middel van deze mutatie wordt dit gecorrigeerd. Daarnaast zet Veiligheid en Justitie extra in op het ontnemen van crimineel vermogen.

7. Administratiekosten CJIB

De administratiekosten van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) van Wahv-zaken, OM-afdoeningen, boetevonnissen en Europese geldelijke sancties (gezamenlijk: «geldboetes») worden sinds 2 juli 2009 in rekening gebracht bij de overtredende burger. Het huidige tarief van € 7,- dat sinds 1 oktober 2012 van toepassing is, is voor bovenstaande productenmix geldboetes sinds het uitvoeringsjaar 2014 niet meer kostendekkend. De verhoging van het tarief administratiekostenvergoeding naar € 9,- gaat in per 1 januari 2016.

8. Inzet asielreserve

De stijging van de asielinstroom leidt onder andere tot hogere kosten bij de IND en Nidos. Voor deze extra kosten wordt vanuit de asielreserve € 56,5 mln. ingezet.

9. Tariefsverlaging Rijksgebouwendienst (Rgd)

Er is gebleken dat er ruimte is binnen de tarieven die de Rgd in rekening brengt. Naar aanleiding hiervan zijn de huren geanalyseerd. Het resultaat is dat de tarieven structureel verlaagd worden, ook onder andere vanwege het verlengen van de afschrijvingstermijnen en de lagere rente. Voor 2015 krijgen departementen een teruggave vanuit de Rgd. Met ingang van 2016 worden de tarieven verlaagd waardoor de kosten voor VenJ dalen. Zie ook de toelichting bij de tabel belangrijkste uitgavenmutaties.

Planning beleidsdoorlichtingen VenJ (tbv OB 2016)

Onderstaand overzicht geeft aan wanneer de operationele doelstellingen van de VenJ-begroting zullen worden doorgelicht.

Realisatie

t-2

Realisatie

t-1

Planning

t

Artikel

Omschrijving artikel

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

31

Nationale politie

• • 

  Bekostiging Nationale politie (31.2)¹

X

• • 

  Kwaliteit, arbeidsvoorwaarden en ICT politie (31.3)²

X

32

Rechtsbijstand en rechtspleging

• • 

  Apparaatskosten HR (32.1)

X

• • 

  Adequate toegang tot het rechtsbestel (Rechtsbijstand, 32.2)

X

• • 

  Optimale randvoorwaarden voor een doelmatig en doeltreffend rechtsbestel (Rechtspraak, 32.3)

X

33

Rechtshandhaving en vervolging

• • 

  Apparaatskosten OM (33.1)

X

• • 

  Bestuur, informatie en technologie (33.2)

• • 

  Opsporing en vervolging (33.3)

X

34

Straffen en Beschermen

• • 

  Raad voor de Kinderbescherming (34.1)

X

• • 

  Preventieve maatregelen (34.2)

X

• • 

  Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties en Vreemdelingenbewaring (34.3)

X

• • 

  Slachtofferzorg (34.4)

X

• • 

  Uitvoering jeugdbescherming en Voogdij AMV’s (34.5)

X

• • 

  Tenuitvoerlegging justitiële sancties Jeugd (34.5)

X

36

Contraterrorisme en nationale veiligheidsbeleid

• • 

  Nationale Veiligheid en. terrorismebestrijding (36.2)

X

• • 

  Onderzoeksraad Voor Veiligheid (36.3)

X

37

Vreemdelingen

• • 

  Toegang, toelating en opvang vreemdelingen (37.2)

X

• • 

  Terugkeer (37.3)

X

Noot ¹

De Nationale politie gaat in per 1 januari 2013. Doorlichting vindt plaats in 2018.

Noot ²

Voorheen Veiligheid (ICT)

Toelichting:

• - 

  • 1) 

    de artikelen 31, 32, 33 worden in zijn geheel doorgelicht.

• - 

  • 2) 

    de artikelen 34, 36 en 37 worden (nog) niet in zijn geheel doorgelicht. Deze beleidsartikelen zijn qua onderwerpen zo divers en omvangrijk dat een doorlichting van het gehele artikel niet zinvol is. Jaarlijks wordt door VenJ wel bekeken of samenvoeging mogelijk en zinvol is.

Overzicht garanties en achterborgstellingen

Overzicht verstrekte garanties (x € 1.000)

Art.

Omschrijving

Uitstaand garanties

Geraamd te verlenen garanties

Geraamd te vervallen garanties

Uitstaand garanties

Garantie- plafond

Geraamd te verlenen garanties

Geraamd te vervallen garanties

Uitstaand garanties

Garantie- plafond

Totaal plafond

2014

2015

2015

2015

2015

2016

2016

2016

2016

31

Inkoop Max en FLO

1.004.793

1.004.793

nvt

1.004.793

nvt

nvt

34

Garantiestelling Faillissementscuratoren dienst JUSTIS

18.515

5.822

3.396

20.941

nvt

5.800

3.400

23.341

nvt

nvt

34

Garantstelling Hypothecaire leningen aan JJI's

28.898

0

1.028

27.870

nvt

0

688

27.182

nvt

nvt

totaal

1.052.206

5.822

4.424

1.053.604

5.800

4.088

1.055.316

Overzicht uitgaven en ontvangsten garanties (x € 1.000)

Art.

Omschrijving

Uitgaven

Ontvangsten

Saldo

Uitgaven

Ontvangsten

Saldo

Uitgaven

Ontvangsten

Saldo

2014

2014

2014

2015

2015

2015

2016

2016

2016

34

Garantiestelling Faillissementscuratoren dienst JUSTIS

1.333

1.333

1.300

1.300

1.300

1.300

Overzicht rekening-courant limieten en gebruik leenfaciliteit (x € 1.000)

Art.

Omschrijving

Uitstaand garanties

Geraamd te verlenen garanties

Geraamd te vervallen garanties

Uitstaand garanties

Garantie- plafond

Geraamd te verlenen garanties

Geraamd te vervallen garanties

Uitstaand garanties

Garantie- plafond

Totaal plafond

2014

2015

2015

2015

2015

2016

2016

2016

2016

31

Leenfaciliteit Nationale Politie

470.443

600.000

52.813

1.017.630

nvt

246.000

105.063

1.158.567

nvt

nvt

31

Leenfaciliteit Politieacademie

102.971

37.600

6.800

133.771

nvt

2.800

4.800

131.771

nvt

nvt

31

Leenfaciliteit Meldkamer Noord Nederland

10.800

0

400

10.400

nvt

0

400

10.000

nvt

nvt

34

Leenfaciliteit kansspelautoriteit

2.000

1.700

0

3.700

nvt

0

0

3.700

nvt

nvt

35

Leenfaciliteit particuliere JJI's

73.711

0

3.305

70.406

nvt

0

3.432

66.974

nvt

nvt

37

Leenfaciliteit COA

73.000

160.000

0

233.000

nvt

0

0

233.000

nvt

nvt

31

RC-limiet Politie

268.500

nvt

nvt

nvt

34

RC-limiet kansspelautoriteit

3.000

nvt

nvt

nvt

37

RC-limiet COA

70.000

nvt

nvt

nvt

Toelichting op overzicht verstrekte garanties

Inkoop Max en FLO

In de stand is de meerjarige verplichting die VenJ naar de politie en de politieacademie heeft, in het kader van de VUT, prepensioen en levensloopregeling (Inkoop Max regeling) en functioneel leeftijdsontslag (FLO regeling), afzonderlijk opgenomen. De verplichtingen die hieruit voortvloeien zijn gerelateerd aan de bedragen welke als vordering in de jaarrekeningen van de politie en de Politieacademie zijn opgenomen (TK 29 628, nr. 407).

Faillissementscuratoren

De garantstellingsregeling faillissementscuratoren (GSR) is voor faillissementen waarin sprake lijkt te zijn van kennelijk onbehoorlijk bestuur, maar in de boedel onvoldoende middelen aanwezig zijn om onderzoek te doen of een procedure te starten en zo onrechtmatig aan de boedel onttrokken gelden en goederen terug te halen. Als gevolg van de economische crisis en het daarmee samenhangend hoger aantal faillissementen is het beroep op de Garantstellingsregeling fors toegenomen. Bovendien is in de regeling in 2012 verruimd onder andere in de vorm van het toevoegen van de vordering ex artikel 47 Fw. De verruiming van de regeling is doorgevoerd om fraude - waaronder faillissementsfraude - beter aan te kunnen pakken en de curatoren meer handvatten te geven om hun fraudebestrijdende taak beter te kunnen uitvoeren in lijn met het beleid van de Minister. De GSR wordt herzien en zal hiermee aan het garantiekader voldoen. Dit betekent onder andere dat er een premiegefinancierde begrotingsreserve komt met het doel om de budgettaire risico’s voor de begroting te dekken. Daarnaast zal de GSR cyclisch worden geëvalueerd (horizonbepaling) en worden de uitvoeringskosten van de regeling geoptimaliseerd.

Hypothecaire leningen aan JJI's

Het feitelijk risico van de verleende garanties aan particuliere jeugdinrichtingen betreft borgstellingen ten behoeve van het restantbedrag van leningen die particuliere inrichtingen zijn aangegaan ter financiering van de gebouwen. Zonder garantie verlening was het niet mogelijk tegen gunstige condities dergelijke leningen bij externe financiers af te sluiten. Omdat DJI de kapitaallasten van de betreffende leningen bovennormatief vergoedt aan de inrichtingen was het uit efficiency-overwegingen van belang dat de leningen tegen een zo gunstig mogelijk rentepercentage konden worden afgesloten.

Toelichting overzicht rekening-courant limieten en gebruik leenfaciliteit

RC-limiet Politie COA en Kansspelautoriteit

De betreffende organisaties hebben bij de bank een rekening-courant faciliteit, waarbij VenJ garant staat voor de aanzuivering van een mogelijk debetsaldo wanneer de betrokken organisaties daarbij in gebreke blijven.

Leenfaciliteit

De nationale politie, Politieacademie (PA), de Noordelijke Meldkamer, het Gemeenschappelijke Hof, de Kansspelautoriteit, de particuliere JJI's en het COA hebben toegang gekregen tot het geïntegreerd middelenbeheer van het Ministerie van Financiën (MvF). Voor de financiering van investeringen kunnen ze een beroep doen op de leenfaciliteit van MvF. In deze garantstelling is bepaald dat wanneer er niet aan de verplichtingen wordt voldaan die uit de overeenkomst van geldlening voortvloeien, MvF deze verplichting ten laste zal brengen van het Ministerie van VenJ.

• 3. 

  BELEIDSARTIKELEN

Artikel 31. Nationale Politie

Algemene doelstelling

Een veilige samenleving met behulp van een goed functionerende politieorganisatie.

Rol en verantwoordelijkheid

De Minister heeft een financierende en regisserende rol ten aanzien van de nationale politie. Hierbij zijn drie verantwoordelijkheden te onderscheiden:

• - 

  • • 

    De eerste verantwoordelijkheid betreft de inrichting, werking en ontwikkeling van het politiebestel;

• - 

  • • 

    De tweede verantwoordelijkheid betreft de bevoegdheden en het beheer ten aanzien van de politie. Onder deze beheersverantwoordelijkheid van de Minister¹² valt het vaststellen van de begroting, de meerjarenraming, de jaarrekening, het beheersplan, het jaarverslag en de operationele sterkte. De korpschef is belast met de leiding en het beheer van de politie. De korpschef opereert binnen de kaders die de Minister stelt. De Minister kan de korpschef te allen tijde over alle beheeraangelegenheden algemene en bijzondere aanwijzingen geven;

• - 

  • • 

    Tot slot stelt de Minister vanuit zijn beleidsverantwoordelijkheid, gehoord het College van procureurs-generaal en de regioburgemeesters, ten minste eens in de vier jaar de landelijke beleidsdoelstellingen van de politie vast

De Minister heeft ten aanzien van het politie- en brandweerkorps Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Caribisch Nederland) een financierende en regisserende rol. De beheersverantwoordelijkheid voor het politie- en brandweerkorps Bonaire, Sint Eustatius en Saba, berust bij hem¹³.

Beleidswijzigingen

De rollen en verantwoordelijkheden binnen het politiebestel zijn, met de komst van de nationale politie, op onderdelen gewijzigd. Om de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de Minister en de gezagsdragers te bekrachtigen is door de Minister, de regioburgemeesters en het college van procureurs generaal een Veiligheidsagenda opgesteld waarin voor de periode 2015-2018 de prioriteiten zijn benoemd.¹⁴ Onder meer om te komen tot uitvoering van de Veiligheidsagenda zijn de middelen uit de Regeerakkoordintensiveringsenveloppe Veiligheid overgeheveld naar de begroting van VenJ voor de jaren 2015 tot en met 2017.

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 31.1 Budgettaire gevolgen van beleid art. 31 (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

5.298.340

5.140.094

5.189.705

5.126.175

5.014.207

4.976.848

4.997.725

Programma-uitgaven

5.265.815

5.149.579

5.199.190

5.127.123

5.014.207

4.976.848

4.997.725

Waarvan juridisch verplicht

99,01%

31.2 Bekostiging nationale politie

Bijdrage ZBO's/RWT's

Nationale Politie

4.971.272

4.870.304

4.939.208

4.872.903

4.761.714

4.724.355

4.745.232

Politieacademie

124.524

112.438

105.953

100.515

98.787

98.787

98.787

Bijdrage medeoverheden

BES brandweer- en politiekorps

20.485

20.888

17.992

17.992

17.992

17.992

17.992

Opdrachten

Gerechtstolken

0

9.383

11.843

12.000

12.000

12.000

12.000

31.3 Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT politie

Bijdrage ZBO's/RWT's

Internationale samenwerkingsoperaties

23.283

10.990

10.991

10.991

10.991

10.991

10.991

C2000 / GMS

102.703

105.242

93.896

93.878

93.879

93.879

93.879

overig Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT

870

794

794

794

794

794

794

Bijdrage medeoverheden

Bijdragen in het kader van de kwaliteit van de politiezorg

3.644

1.171

1.278

1.259

1.259

1.259

1.259

Subsidies

Opsporing

1.228

700

700

700

700

700

700

overig Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT

734

500

500

500

500

500

500

Opdrachten

Providers

9.167

9.956

9.958

9.514

9.514

9.514

9.514

overig Kwaliteit, Arbeidsvoorwaarden en ICT

3.116

2.691

1.552

1.552

1.552

1.552

1.552

Bijdragen Sociale fondsen

Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds Politie

4.789

4.522

4.525

4.525

4.525

4.525

4.525

Ontvangsten

1.431

500

500

500

500

500

500

Budgetflexibiliteit

Het juridisch verplichte deel betreft verplichtingen op grond van de politiewet en meerjarige opdrachten aan de telecomaanbieders in verband met tapkosten. Het niet-juridisch verplichte deel is gereserveerd voor uitgaven op het gebied van internationale politiesamenwerking (onder andere ten behoeve van uitzendingen).

31.2 Bekostiging nationale politie

Toelichting op de instrumenten

Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s

Nationale politie

De politie levert een belangrijke bijdrage aan het handhaven en vergroten van de veiligheid in Nederland. De politie ontvangt daartoe bijdragen van de Minister¹⁵. De algemene bijdrage wordt als lumpsumbudget ter beschikking gesteld aan de politie en komt altijd volledig ten gunste van een adequate politiezorg. Het beleid is erop gericht de politie zoveel mogelijk flexibiliteit te geven om afgesproken doelen te realiseren. Het lumpsumdeel bedraagt ruim € 4,7 mld. in 2016. Bij uitzondering worden bijzondere bijdragen gegeven voor de realisatie van een bepaald doel zoals de bijdrage van ruim € 48 mln. voor de verkeershandhavingsteams, € 14 mln. voor cybercrime en voor de versterking van de veiligheidsketen als gevolg van het huidige dreigingsbeeld, in 2016 € 1,6 mln. voor extra observatieteams en de bijdrage van € 10,4 mln. voor DSI.

Daarnaast voert de politie een aantal taken uit die onder de verantwoordelijkheid vallen van het departement. Het gaat dan onder meer om het onderhoud van het communicatienetwerk C2000 en het uitzenden van politiefunctionarissen naar crisisgebieden. Deze taken worden apart begroot en verantwoord onder artikelonderdeel 31.3.

De politie voert een batenlastenstelsel. De personeelskosten voor de politie zijn voor 2016 geraamd op € 3,9 mld. Het overgrote deel zijn reguliere salariskosten van het operationele en niet-operationele personeel. Voor materiële kosten wordt ongeveer € 1,1 mld. begroot. Hiervan zijn de grootste posten huisvesting, vervoer, operationele kosten, beheer en verbindingen en automatisering.

In de jaren 2014 tot en met 2019 daalt de algemene bijdrage aan de politie met ruim 5%. De vorming van de nationale politie brengt frictiekosten met zich mee (voor bijvoorbeeld de reorganisatie) die zich voornamelijk in de startfase van de politie voordoen. Voor de dekking van deze kosten ontvangt de politie een bijzondere bijdrage met een totale omvang van € 230 mln. Na 2016 vervalt deze extra bijdrage, waardoor de totale bijdrage aan de politie daalt.

Verder gaat de vorming van de nationale politie gepaard met ombuigingen, voornamelijk door besparingen in de bedrijfsvoering die mogelijk zijn door centralisatie van deze taken. Dit resulteert in een daling van de algemene bijdrage in de komende jaren. Deze besparingen worden met de inrichting van de politie gerealiseerd, onder meer door een daling van de niet-operationele sterkte bij de politie.

De politie voert een Strategische Personeelsplanning, met name om de gebiedsgebonden politiezorg (GGP) op peil te houden dienen er meer aspiranten in te stromen dan in 2015 werd voorzien. Daarmee zal de omvang van de operationele sterkte de komende jaren minder snel dalen naar de met de Tweede Kamer afgesproken sterkte van 49.500 fte. Dit is weergegeven in onderstaande tabel.

Tabel 31.2 kengetal operationele sterkte nationale politie

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Operationele sterkte in fte

(incl. aspiranten)

51.442

51.341

50.617

50.472

50.230

49.894

49.665

Bron: begroting nationale politie 2016

Prestatie-indicatoren naar aanleiding van de Veiligheidsagenda 2015-2018 zijn opgenomen in een tabel direct na de beleidsagenda in deze VenJ-begroting.

De volledige begroting van de politie is als separate bijlage met de VenJ-begroting meegezonden.

Politieacademie

Na de inbedding van de Politieacademie in het politiebestel blijft de Politieacademie als zelfstandige organisatie, verantwoordelijk voor het verzorgen van het politieonderwijs, de uitvoering van wetenschappelijk onderzoek en de invulling van de kennisfunctie. De Minister bepaalt jaarlijks, op basis van de behoefte aan politieonderwijs, hoeveel sterkte en middelen door de korpschef feitelijk ter beschikking dient te worden gesteld aan de Politieacademie.

Bij de inwerkingtreding van de wet worden hiertoe de huidige sterkte en middelen van de Politieacademie - met uitzondering van directeur en zijn plaatsvervanger - ondergebracht bij de politie.

De Politieacademie maakt zich gereed voor de groeiende vraag naar opleidingen bij de academie. Er wordt in 2016 zelfs voorzien in een stijging van het aantal aspiranten ten opzichte van voorgaande jaren (1.300 aspiranten en 300 zij-instroom). De reorganisatie van de Politieacademie geeft niet alleen invulling aan de efficiencydoelstellingen, maar ook een kwaliteitsimpuls aan het onderwijs. Onder meer wordt de uitwisseling van personeel tussen de academie en de politie vergemakkelijkt.

Bijdrage aan medeoverheden

Brandweer- en politiekorps Caribisch Nederland

De Minister is korpsbeheerder van het brandweer- en politiekorps Caribisch Nederland. Ter bekostiging van de personele en materiële uitgaven van de korpsen wordt een bijdrage verstrekt. Een bedrag van € 13,1 mln. is bestemd voor het politiekorps en een bedrag van € 4,9 mln. is bestemd voor het brandweerkorps. Met ingang van 2016 zijn door hervormingen van de governance van de Rijksdienst Caribisch Nederland de kosten voor dienstverlening overgeheveld naar de begroting van Koninkrijksrelaties. De jaarlijks vastgestelde begroting vormt de wettelijke grondslag voor de bekostiging van de beide korpsen van het Caribisch Nederland.

31.3 Kwaliteit, arbeidsvoorwaarden en ICT politie

Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s

Internationale samenwerkingsoperaties

In opdracht van de Minister voert de politie activiteiten uit in het kader van internationale politiesamenwerking (IPS) en strategische landenprogramma’s (SLP’s). Ook coördineert de politie de uitzending van haar politiefunctionarissen naar internationale (civiele) missies en operaties, waarbij de politie en de Koninklijke Marechaussee waar mogelijk gebruik maken van elkaars faciliteiten. De Koninklijke Marechaussee levert een eigenstandige bijdrage aan de internationale politiesamenwerking en draagt vanuit Defensie bij aan uitzendingen.

C2000/GMS

Politie voert het beheer voor de verschillende multisystemen van de meldkamerorganisatie, waaronder C2000 en GMS. In het licht van de vorming van de Landelijke Meldkamerorganisatie moeten deze systemen straks in integraliteit kunnen functioneren. Om de systemen te laten voldoen aan de vereisten vanuit wet- en regelgeving en technische ontwikkelingen, vindt op de systemen continue doorontwikkeling plaats.

Bijdrage medeoverheden

Bijdragen in het kader van de kwaliteit van de politiezorg

Dit budget wordt grotendeels gebruikt voor de ondersteuning van de regioburgemeesters. Daarnaast is een klein deel bestemd voor bijdragen aan andere departementen.

Subsidies

Opsporing

Deze subsidie wordt verstrekt aan de onafhankelijke Stichting NL Confidential. De Minister is één van de belangrijkste financiers van deze stichting. NL Confidential beheert verschillende meldlijnen, maar ontvangt de subsidie hoofdzakelijk voor de exploitatie van de meldlijn Meld Misdaad Anoniem, zodat burgers makkelijker een bijdrage kunnen leveren aan de bestrijding van criminaliteit in Nederland. Deze begrotingsvermelding vormt de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde subsidieverlening als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene Wet Bestuursrecht.

Opdrachten

Providers

De Staat heeft, op grond van de Regeling vergoeding kosten aftappen en gegevensverstrekking¹⁶, een overeenkomst gesloten voor 2014 tot en met 2016 met zes grote telecomaanbieders. Op grond van hoofdstuk 13 Telecommunicatiewet zijn telecomaanbieders verplicht om hun netwerken en diensten aftapbaar te maken en mee te werken aan aftappen en gegevensverstrekkingen over hun klanten. De Staat vergoedt bepaalde kosten die aanbieders maken in dit verband.

Bijdragen aan sociale fondsen

Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds Politie (SAOP)

De Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds Politie, het A&O fonds voor de sector politie, subsidieert, adviseert en registreert scholings-, arbeidsmarkt- en werkgelegenheidsprojecten. Het primaire doel van de SAOP is het bevorderen van het goed functioneren van de arbeidsmarkt van de politie en het stimuleren van opleidingsactiviteiten. Dit doet de SAOP met behulp van de bijdrage die zij op basis van arbeidsvoorwaardelijke afspraken ontvangt van de Minister.

Artikel 32. Rechtsbijstand en rechtspleging

Algemene doelstelling

Een doeltreffend en doelmatig rechtsbestel.

Rol en verantwoordelijkheid

Als stelselverantwoordelijke schept de Minister van Veiligheid en Justitie optimale voorwaarden voor het in stand houden en verbeteren van een goed en toegankelijk rechtsbestel. De Minister heeft:

• - 

  • • 

    Een financierende rol voor de rechtspraak. De Minister houdt toezicht op het beheer en is de werkgever voor de rechterlijke macht;

• - 

  • • 

    Een financierende rol voor de Raad voor Rechtsbijstand, het Bureau Financieel Toezicht en het Register beëdigde tolken en vertalers¹⁷. Hij is verantwoordelijk voor het wettelijk kader waar binnen tolken, vertalers, advocaten, notarissen en andere zelfstandige professionals binnen het justitiële domein opereren;

• - 

  • • 

    Een stimulerende rol voor alternatieve geschillenbeslechting en schuldsanering. Ten aanzien van de schuldsanering is hij verantwoordelijk voor het wettelijke traject van de schuldsaneringsregeling, de faillissementsrechters en de bewindvoerders.¹⁸

Gesubsidieerde rechtsbijstand

Beleidswijzigingen

In de Eerste Kamer zijn moties aangenomen die oproepen om onderzoek te doen naar de kostenstijging in de rechtsbijstand van de afgelopen jaren¹⁹ en niet te bezuinigen op de rechtsbijstand²⁰. Vanwege deze moties heeft de Staatssecretaris van VenJ - gesteund door het kabinet - besloten een Commissie onder leiding van Aleid Wolfsen de opdracht te geven onderzoek te doen naar de oorzaken van de kostenstijging van gesubsidieerde rechtsbijstand en aanbevelingen te doen voor vernieuwing van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand met het oog op een betere budgettaire beheersbaarheid van het stelsel waarbij de toegang tot het recht voor min- en onvermogenden gegarandeerd blijft. In afwachting van de bevindingen van deze commissie heeft de voormalig Staatssecretaris de procedure met betrekking tot het wetsvoorstel voor de stelselvernieuwing opgeschort.

Raadsman bij politieverhoor

In 2016 krijgen meerderjarige verdachten recht op bijstand van een raadsman tijdens het politieverhoor. Daarnaast krijgen verdachten in procedures ter uitvoering van een Europees aanhoudingsbevel (EAB) recht op toegang tot een raadsman en wordt voorzien in regeling van het recht van verdachten om met derden en consulaire autoriteiten te communiceren tijdens de vrijheidsbeneming. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan richtlijn nr. 2013/48 i/EU van het Europees parlement en de Raad van 22 oktober 2013 (PbEU L294). Op basis van jurisprudentie van het EHRM en de Hoge Raad hadden verdachten al recht op consultatie van een raadsman voorafgaand aan het eerste politieverhoor en minderjarige verdachten op bijstand van een raadsman tijdens het verhoor (Kamerstukken TK, vergaderjaar 2014-2015, 34 157 en 34 159).

Bestendiging en versterking rechtsstaat

Na de implementatie van de nieuwe gerechtelijke kaart van Nederland, waarmee de kwaliteit en de slagvaardigheid van de rechtspraak vergroot is, staat nu de digitalisering en vereenvoudiging van de rechtspraak centraal. Daarmee wordt de huidige kwaliteit en snelheid van de rechtspraak voor de toekomst behouden en verbeterd.

Digitalisering (KEI)

Civielrechtelijke procedures worden vereenvoudigd en de nieuwe gedigitaliseerde basisprocedure wordt voorbereid. In het bestuursrecht wordt eveneens de rechtsgang gedigitaliseerd. Zodra het digitale systeem gereed is en voldoende waarborgen biedt - naar verwachting in de loop van 2016 - treedt de wet gefaseerd in werking. Vanaf dan wordt de verbeterde en gedigitaliseerde rechtsgang in de verschillende civielrechtelijke en bestuursrechtelijke rechtsgebieden landelijk uitgerold. Zes maanden na publicatie van de wetgeving in het Staatsblad start in 2016 naar verwachting de eerste fase in civielrechtelijke procedures (in vorderingszaken met verplichte procesvertegenwoordiging) en in bestuursrechtzaken (in asiel- en bewaringszaken). Deze fase treedt in vier golven over het land verspreid in werking. Er zijn in totaal drie fases met naar verwachting een totale duur van drie jaar. Na afronding van elke fase, treedt de volgende fase in werking. De zes maanden implementatietermijn geeft alle toekomstige gebruikers (rechters, andere rechtspraakmedewerkers, burgers, bedrijven, advocaten en deurwaarders) de mogelijkheid om zich goed voor te bereiden op de inwerkingtreding van de wet. De gefaseerde inwerkingtreding draagt er zorg voor dat het nieuwe digitale systeem beheersbaar in gebruik genomen kan worden.

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 32.1 Budgettaire gevolgen van beleid art. 32 (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

1.489.787

1.476.915

1.443.296

1.314.268

1.296.327

1.298.394

1.307.838

32.1 Apparaatsuitgaven Hoge Raad

Personeel

21.689

22.219

22.383

25.070

25.054

25.054

25.154

waarvan eigen personeel

21.146

20.974

20.871

23.558

23.542

23.542

23.642

waarvan externe inhuur

543

490

750

750

750

750

750

waarvan overig personeel

0

755

762

762

762

762

762

Materieel

3.250

2.717

2.636

2.565

2.550

2.550

2.550

waarvan ICT

892

500

499

498

498

498

498

waarvan SSO's

162

0

50

50

50

50

50

waarvan overig materieel

2.196

2.217

2.087

2.017

2.002

2.002

2.002

Programma-uitgaven

1.463.857

1.451.979

1.418.277

1.286.633

1.268.723

1.270.790

1.280.134

Waarvan juridisch verplicht

99,81%

32.2 Adequate toegang tot het rechtsbestel

Bijdrage ZBO/RWT

Raad voor Rechtsbijstand

52.270

52.165

43.508

43.472

43.472

43.472

43.472

Bureau Financieel Toezicht

6.250

5.507

3.830

2.332

2.194

2.194

2.194

Subsidies

Stichting Geschillencommissies Consumentenzaken

1.627

1.328

975

609

291

0

0

Overig Adequate toegang tot het rechtsbestel

359

179

179

179

179

179

179

Opdrachten

Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen

15.414

14.480

14.483

14.492

14.491

14.491

14.491

Toevoegingen rechtsbijstand

382.022

402.048

401.557

339.614

333.070

331.070

330.770

Overig Adequate toegang tot het rechtsbestel

0

1.599

1.440

1.495

1.515

1.515

1.515

32.3 Optimale randvoorwaarden voor een doelmatig en doeltreffend rechtsbestel

Bijdrage aan de Raad voor de rechtspraak

987.050

954.482

932.625

865.330

854.658

859.019

868.666

Bijdrage ZBO/RWT

College Bescherming Persoonsgegevens

8.211

8.112

7.895

7.623

7.493

7.490

7.487

College voor de Rechten van de Mens

5.835

6.109

5.818

5.554

5.427

5.427

5.427

Centraal Administratie Kantoor

1.809

2.706

2.707

2.708

2.708

2.708

2.708

Overig Optimale randvoorwaarden voor een doelmatig en doeltreffend rechtsbestel

1.026

689

689

689

689

689

689

Bijdrage medeoverheden

Bijdragen Rechtspleging

48

86

86

86

86

86

86

Subsidies

Subsidies Rechtspleging

803

892

891

891

891

891

891

Subsidies Wetgeving

1.130

1.438

1.436

1.436

1.436

1.436

1.436

Opdrachten

Opdrachten en onderzoeken rechtspleging

3

159

158

123

123

123

123

Ontvangsten

221.419

231.020

282.984

311.338

320.246

330.926

341.026

waarvan griffierechten

217.194

224.726

248.726

256.826

265.426

275.226

285.326

Budgetflexibiliteit

Juridisch verplicht zijn de bijdragen aan ZBO’s en RWT’s. Dat geldt ook voor de bijdrage voor de kosten voor de rechtsbijstand in de vorm van toevoegingen en piketten (opdrachten) en de bijdrage aan Raad voor de rechtspraak. Ook de opdrachten in het kader van de WSNP zijn volledig juridisch verplicht. Daarmee is bijna 100% van de uitgaven die in de vorm van opdrachten worden gedaan juridisch verplicht. De subsidies die op dit artikel worden verantwoord zijn vrijwel geheel juridisch verplicht. Dit heeft in hoofdzaak betrekking op de structurele subsidierelaties met de Stichting Geschillencommissie en de Academie voor Overheidsjuristen en de Academie voor Wetgeving.

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd voor bestuurlijk gebonden uitgaven via diverse subsidiebeschikkingen, onder meer voor de Nederlandse Orde van Advocaten en voor bijdrage aan internationale organisaties. Daarnaast zijn er middelen gereserveerd voor toezicht en onderzoek bijvoorbeeld op het terrein van rechtspraak, schuldsanering, rechtsbijstand en rechtspleging.

32.1 Apparaatsuitgaven Hoge Raad

Hoge Raad (HR)

De Hoge Raad der Nederlanden is het hoogste rechtscollege in Nederland op het gebied van het civiele-, straf- en fiscale recht. Voor het civiele- en strafrecht is hij dat tevens voor Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Saba en Sint Eustatius. De HR voert de cassatieprocedure uit. De procedure verzekert en bevordert de rechtseenheid, rechtsontwikkeling en rechtsbescherming doordat de HR als cassatierechter toetst of het gerechtshof - en in voorkomende gevallen: de rechtbank - in zijn uitspraak het recht juist heeft toegepast en of de gegeven motivering begrijpelijk is.

Met de Hoge Raad zijn meerjarige financieringsafspraken gemaakt tot en met 2016. Vanaf 2017 wordt op basis van prognosemodel Justitiële Ketens een hogere instroom verwacht, derhalve stijgt het budget van de Hoge Raad vanaf 2017 en is daarna vlak. Het aantal werknemers dat vanuit het apparaatsbudget wordt betaald bedraagt ca. 236.

Voor de komende jaren wordt de instroom aan nieuwe zaken geraamd op jaarlijks ca. 5.725, waarvan 4.100 straf, 500 civiel en 1.125 fiscaal. De Hoge Raad streeft naar het wegwerken van de jaarlijkse instroom van zaken en een doorlooptijd van behandeling van rond de één jaar.

In 2016 zal de Hoge Raad de nieuwbouw aan de Korte Voorhout 20 in Den Haag betrekken.

32.2 Adequate toegang tot het rechtsbestel

Bijdragen ZBO’s en RWT’s

Raad voor Rechtsbijstand (RvR)

Het betreft hier de financiering voor apparaatsuitgaven van de RvR en het Juridisch loket, een advies- en doorverwijsinstelling voor eerstelijns rechtshulp. De RvR is belast met de uitvoering van de Wet op de rechtsbijstand, die er voor zorgt dat mindervermogenden verzekerd zijn van toegang tot het rechtsbestel.

Bureau Financieel Toezicht (BFT)

Het Bureau Financieel Toezicht houdt financieel toezicht op zo’n 1.500 notarissen en 380 gerechtsdeurwaarders. Ook is het belast met het toezicht op de naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (WWFT).

De daling van de uitgaven ten opzichte van 2014 voor het BFT is grotendeels toe te schrijven aan de voorgenomen wetswijziging om de kosten van toezicht door te berekenen aan beroepsorganisaties. Het streven is een behandeling van de wetswijziging in 2015 en een invoering per 1 januari 2016.

Een andere oorzaak van de dalende reeks is de efficiencytaakstelling uit het Regeerakkoord die vanaf 2016 is doorgevoerd.

Subsidies

Stichting Geschillencommissies voor Consumentenzaken (SGC)

De SGC beoordeelt consumentenklachten. De SGC heeft op dit moment 54 geschillencommissies die klachten over verschillende onderwerpen behandelen. De SGC ontvangt voor de kosten van de koepelorganisatie een subsidie van het Ministerie van VenJ, omdat afhandeling van klachten door het SGC zorgt voor minder instroom aan (duurdere) zaken binnen het rechtsbestel.

De bijdrage aan de SGC wordt met ingang van 2016 afgebouwd.

Opdrachten

Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP)

Het Bureau WSNP coördineert de uitvoering van de Wet schuldsanering en reguleert de kwaliteit van de bewindvoering, onder andere door het register WSNP en een helpdesk. Via het bureau WSNP wordt een bijdrage verstrekt aan de bewindvoerder die een schuldsaneringsprocedure naar behoren afwikkelt. Gespecialiseerde insolventierechters houden toezicht op de goede afwikkeling van de circa 12.500 nieuwe schuldsaneringen per jaar. De gemiddelde subsidie voor een schuldsaneringstraject bedraagt circa 990 over een periode van gemiddeld drie jaar.

Toevoegingen Raad voor Rechtsbijstand

De Raad voor Rechtsbijstand verstrekt toevoegingen aan een advocaat of mediator voor de verlening van rechtsbijstand aan rechtzoekenden met een laag inkomen en vermogen. De eigen bijdrage van de cliënt wordt verrekend met de vergoeding van de advocaat. De financiering van de Raad voor Rechtsbijstand vindt plaats aan de hand van het aantal afgegeven toevoegingen over de periode 1 september tot en met 31 augustus.

Als gevolg van het stopzetten van de procedure van het wetsvoorstel tot vernieuwing van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand treden er in 2016 voor € 58 mln. besparingsverliezen op. Dit heeft geleid tot een budgettaire mutatie in 2016 op de Toevoegingen Raad voor Rechtsbijstand. Thans worden de oorzaken van de kostenstijgingen binnen het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand door de Commissie-Wolfsen onderzocht. Nadat de Commissie haar eindrapport heeft uitgebracht zal worden bezien welke maatregelen worden genomen. Vooralsnog is de eerder ingeboekte daling in de uitgaven voor de jaren na 2016 in de meerjarencijfers gehandhaafd.

In tabel 32.2 is een uitsplitsing in uitgaven en in aantallen weergegeven van de productiegegevens van de Raad over de verschillende onderdelen binnen de rechtsbijstand.

Tabel 32.2 Productiegegevens Raad voor Rechtsbijstand

Oude indeling

Gewijzigde indeling¹

Realisatie

Realisatie

Prognoses

2014

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Strafzaken (ambtshalve)

Aantal afgegeven toevoegingen

83.346

47.400

51.181

51.639

42.002

41.856

41.788

41.728

Uitgaven (mln.)

€ 109,9

-

€ 84,9

€ 85,1

€ 67,4

€ 66,2

€ 66,1

€ 66,0

Strafzaken (regulier)

Aantal afgegeven toevoegingen

77.509

77.015

76.334

75.838

85.497

85.388

85.446

85.522

Uitgaven (mln.)

€ 57,9

-

€ 53,4

€ 51,9

€ 55,1

€ 54,3

€ 54,4

€ 54,4

Civiele zaken*

Aantal afgegeven toevoegingen

254.559

201.452

208.688

205.406

166.118

164.855

163.482

162.096

Uitgaven (mln.)

€ 166,9

-

€ 139,3

€ 134,2

€ 100,4

€ 98,3

€ 97,5

€ 96,6

Bestuur

Aantal afgegeven toevoegingen

89.547

68.729

69.498

56.805

55.117

53.550

54.639

Uitgaven (mln.)

-

€ 45,1

€ 44,6

€ 34,7

€ 33,2

€ 32,3

€ 32,9

Piketdiensten

Aantal toevoegingen

123.644

123.644

127.220

196.195

195.477

194.942

194.415

193.882

Uitgaven (mln.)

€ 30,2

-

€ 28,7

€ 37,5

€ 36,2

€ 35,7

€ 35,6

€ 35,5

Lichte adviestoevoeging

Aantal afgegeven toevoegingen

10.041

10.041

10.348

10.505

4.769

4.931

5.095

5.262

Uitgaven (mln.)

€ 1,8

-

€ 1,9

€ 1,9

€ 0,8

€ 0,9

€ 0,9

€ 0,9

Asiel

Asielinstroom²

29.890

29.890

36.000

26.000

22.500

22.500

22.500

22.500

Aantal afgegeven toevoegingen

24.424

24.424

25.870

24.324

24.324

24.324

24.324

24.324

Uitgaven (mln.)

€ 40,4

-

€ 43,8

€ 41,4

€ 40,0

€ 39,5

€ 39,5

€ 39,5

Het Juridisch Loket

Aantal klantencontacten

873.233

873.233

873.233

873.233

873.233

873.233

873.233

873.233

Uitgaven (mln.)

€ 23,2

€ 23,2

€ 23,7

€ 22,3

€ 22,3

€ 22,3

€ 22,3

€ 22,3

Uitvoeringslasten Rechtsbijstand

Raad voor Rechtsbijstand

€ 24,7

€ 24,7

€ 28,7

€ 21,5

€ 21,5

€ 21,5

€ 21,5

€ 21,5

Totaal uitgaven (x € 1 mln.)

€ 429,4

€ 429,4

€ 449,6

€ 440,4

€ 378,5

€ 371,9

€ 369,9

€ 369,6

Mutatie Vordering Raad voor Rechtsbijstand

€ 26,8

€ 26,8

Totaal uitgaven (x € 1 mln.) excl. mutatie Vordering

€ 456,2

€ 456,2

€ 449,6

€ 440,4

€ 378,5

€ 371,9

€ 369,9

€ 369,6

Bronnen: Raad voor Rechtsbijstand, Prognosemodel Justitiële Ketens 2016

Noot ¹

In de gewijzigde indeling is de toevoegingscategorie civiele zaken gesplitst in toevoegingen in civiele zaken en toevoegingen in bestuurszaken. Binnen de categorie civiele zaken zijn nu de zogenoemde toevoegingen op het rechtsgebied bijzondere opname psychiatrisch ziekenhuis opgenomen en onder de categorie bestuurszaken vallen nu de toevoegingen inzake vreemdelingenbewaring (beide waren in de oude indeling opgenomen binnen strafzaken ambtshalve).

Noot ²

Tot de asielinstroom behoren de eerste asielaanvragen, opvolgende asielaanvragen en nareis.

32.3 Optimale randvoorwaarden voor een doelmatig en doeltreffend rechtsbestel

Bijdrage aan Raad voor de rechtspraak (Rvdr)

De Minister van Veiligheid en Justitie bekostigt de rechtspraak via de Raad voor de rechtspraak. De Raad voor de rechtspraak is het overkoepelende bestuur van de Rechtspraak, die verder bestaat uit de rechtbanken, de gerechtshoven, de Centrale Raad van Beroep en het College van Beroep voor het Bedrijfsleven. De Raad bevordert de kwaliteit en eenheid van de rechtspraak, verzorgt de financiën, houdt toezicht en ondersteunt de bedrijfsvoering bij de gerechten. De Raad spreekt zelf geen recht. In dit artikelonderdeel wordt de totstandkoming van de bijdrage van de Minister van Veiligheid en Justitie aan de Raad voor de rechtspraak toegelicht.

Financiële toelichting

Conform de Wet op de rechterlijke organisatie heeft de Raad voor de rechtspraak zijn begrotingsvoorstel ingediend bij de Minister van Veiligheid en Justitie op basis van de in- en uitstroomramingen uit onder andere het Prognosemodel Justitiële ketens en de afspraken over de prijzen conform Prijsakkoord 2014-2016. Hieruit volgt dat de instroom neerwaarts is bijgesteld ten opzichte van de instroomprognose in de vorige begroting. Wel is er volgens de prognose nog steeds sprake van een stijgende instroom van 2016 naar 2020.

Tabel 32.3 Instroomontwikkeling rechtspraak

Realisatie

Prognoses

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Instroom totaal aantal (x 1.000)

1.758

1.775

1.754

1.777

1.814

1.855

1.897

Jaarlijkse mutatie

0%

1%

• - 

  1%

1%

2%

2%

2%

Bronnen: Jaarverslag 2014 Raad voor de rechtspraak, Prognose Model Justitiële Ketens 2016

Tabel 32.4 Financiële bijdrage Raad voor de rechtspraak

Realisatie

Prognoses

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Begroting 2015 (x € 1.000)

953.130

965.114

912.271

912.272

934.178

934.178

Mutatie (x € 1.000)

10.137

• - 

  31.886

• - 

  46.962

• - 

  57.638

• - 

  74.953

• - 

  65.308

Begroting 2016 (x € 1.000)

987.050

963.812

934.045

865.816

855.141

859.225

868.870

Deze bijdrage is op basis van met de Raad voor de rechtspraak gemaakte productieafspraak.

Tabel 32.5 Productieafspraak rechtspraak

Realisatie

Prognoses

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Productie totaal aantal (x 1.000)

1.752

1.775

1.715

1.606

1.609

1.638

1.680

Jaarlijkse mutatie

2%

1%

• - 

  3%

• - 

  6%

0%

2%

3%

Bronnen: Jaarverslag 2014 Raad voor de rechtspraak, Prognose Model Justitiële Ketens 2016

Door de neerwaartse bijstelling van de instroomprognose ten opzichte van de vorige begroting is ook de financiële bijdrage ten opzichte van de vorige begroting neerwaarts bijgesteld, behoudens voor het jaar 2015. De instroomontwikkelingen blijken mede als gevolg van de economische crisis uiterst moeilijk voorspelbaar. Deze onzekerheid, alsmede de financiële mogelijkheden van het kabinet, heeft ertoe geleid dat in de ingediende begroting (zie hoofdstuk 6) van de Raad voor de rechtspraak niet volledig is gehonoreerd. Voor het jaar 2015 is de bijdrage vanuit het ministerie daarom aangevuld met een bijdrage vanuit de egalisatierekening. In de jaren daarna wordt vooralsnog een beroep gedaan op de reserves bij de Raad. Het Ministerie zal de ontwikkeling van de instroom, werkvoorraden en de financiële positie van de Rechtspraak volgen en in samenspraak met de Raad maatregelen nemen, in lijn met artikel 21 van het Besluit Financiering Rechtspraak 2005.

Bijdragen ZBO’s en RWT’s

College Bescherming Persoonsgegevens (CBP)

Het CBP houdt toezicht op de naleving en toepassing van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), de Wet politiegegevens (Wpg) en de Wet Basisregistratie Personen (WBP).

College voor de Rechten van de Mens (CRM)

Het CRM vervult zijn wettelijke taak ter bevordering en naleving van de mensenrechten in Nederland in praktijk, beleid en wetgeving. Het CRM adviseert daartoe onder meer over voorgenomen regelgeving die betrekking heeft op mensenrechten, rapporteert jaarlijks over de mensenrechtensituatie in Nederland en heeft daarnaast een oordelende taak op het gebied van gelijke behandeling. Dat laatste kan zijn op basis van individuele klachten of naar aanleiding van concrete verzoeken over hoe gelijke behandelingswetgeving toe te passen. Ook heeft het CRM een rol bij normontwikkeling en periodieke evaluatie van de effectiviteit van wetgeving voor gelijke behandeling.

Centraal Administratie Kantoor (CAK)

In 2016 worden twee maatregelen uit het Regeerakkoord geïmplementeerd, waarmee een eigen bijdrage wordt geïntroduceerd voor de kosten van het strafproces en slachtofferzorg en een bijdrage voor de kosten van verblijf in een justitiële inrichting. Het Ministerie van VenJ heeft het CAK (een ZBO onder het Ministerie van VWS) aangewezen als uitvoerder van de regelingen. De kosten die gemoeid zijn met uitvoering van de maatregelen worden op de begroting van VenJ als een bijdrage aan het CAK opgenomen.

Subsidies

Subsidie Rechtspleging

De subsidie Rechtspleging betreft met name een subsidie aan de Nederlandse Vereniging voor de Rechtspraak (NVvR).

Subsidie Wetgeving

De subsidie Wetgeving betreft een subsidie aan de Stichting Recht en Overheid en aan het Nederlandse Juristencomité voor de Mensenrechten voor de bescherming van mensenrechten.

Ontvangsten

Griffie

Het Ministerie van VenJ ontvangt griffierechten van burgers, overheden, bedrijven en ander rechtspersonen die civiele of bestuursrechtelijke procedures starten. Deze ontvangst stijgt vanwege de aanpassing van de hoogte van de te betalen griffierechten (TK 33 757) vanaf 2016 en vanwege de jaarlijkse indexering van de tarieven.

Artikel 33. Veiligheid en criminaliteitsbestrijding

Algemene doelstelling

Een veiliger samenleving door een doelmatige en effectieve rechtshandhaving en criminaliteitsbestrijding, en door versterking van de bestuurlijke aanpak van criminaliteit door de decentrale overheden.

Opsporing en vervolging

Rol en verantwoordelijkheid

• - 

  • • 

    De Minister van Veiligheid en Justitie heeft een regisserende rol. Hij is beleidsverantwoordelijk voor het landelijke opsporings- en vervolgingsbeleid en financiert daartoe onder andere het Openbaar Ministerie (OM) en het Nationaal Forensisch Instituut (NFI). Het OM is belast met de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde (Wet op de rechtelijke organisatie). Het voert het gezag over de opsporing door politie en bijzondere opsporingsdiensten, beslist over de vervolging van strafbare feiten en ziet erop toe dat de opgelegde straf naar behoren wordt uitgevoerd.

Veiligheid en lokaal bestuur

• - 

  • • 

    Op het gebied van veiligheid en lokaal bestuur heeft de Minister van Veiligheid en Justitie een stimulerende rol. Hij is belast met het ontwikkelen van visie, beleid en samenwerkingsvormen op het terrein van de bestuurlijke aanpak van onveiligheid en criminaliteit.

• - 

  • • 

    Inspanningen zijn er op gericht het lokaal bestuur zo effectief en efficiënt als mogelijk in staat te stellen de lokale veiligheid te vergroten, onder andere door het bewaken van de bestuurlijke integriteit (Bibob) en de inzet van de Regionale Informatie- en Expertise Centra (RIEC’s).

• - 

  • • 

    VenJ faciliteert en ondersteunt de aanpak van de meest voorkomende vormen van onveiligheidsgevoelens en overlast, zoals overlast gerelateerd aan jeugdgroepen, alcohol, uitgaan, voetbal en evenementen. Dit wordt ingevuld samen met het lokale bestuur, onder andere via structureel overleg met de G4, de G32 en de VNG.

Prostitutie

Beleidswijzigingen

De parlementaire behandeling van het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet Regulering Prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche (TK 33 885, nr. 2) wordt in 2016 afgerond. Nieuwe regels worden in 2016 van kracht, mede om de prostitutie gerelateerde mensenhandel harder te kunnen aanpakken en de sociale positie van prostituees te verbeteren. Er komt een landelijk uniform vergunningenstelsel voor seksbedrijven (inclusief een register van ingetrokken en geweigerde vergunningen en een register van escortvergunningen) en de minimumleeftijd voor prostituees wordt 21 jaar. Daarnaast wordt de Regeling Uitstapprogramma’s Prostituees (RUPS) II regeling verder uitgevoerd (TK 33 750 VI, nr. 80).

Mensenhandel

In juni 2014 is de Tweede Kamer geïnformeerd over de uitwerking van het nationaal verwijsmechanisme voor slachtoffers van mensenhandel, waarin met het oog op de ondersteuning van slachtoffers de zorg-, strafrecht- en vreemdelingenketen beter op elkaar worden aangesloten (TK 28 683, nr. 122). In 2015 zijn de eerste elementen van het Nationaal Verwijsmechanisme geïmplementeerd. 2016 staat in het teken van de evaluatie van deze eerste maatregelen, en de doorontwikkeling van het verwijsmechanisme.

Coffeeshopbeleid

De doelstellingen van het coffeeshopbeleid zijn een einde maken aan het «open-deur-beleid» van de coffeeshops en het terugdringen van de aantrekkingskracht van het Nederlandse drugsbeleid op gebruikers afkomstig uit het buitenland. Daarmee wordt het tegengaan van overlast en criminaliteit die verband houden met coffeeshops en de handel in verdovende middelen en afname van overlast en (georganiseerde) criminaliteit rondom coffeeshops beoogd. Met ingang van 1 januari 2013 is het ingezetenencriterium landelijk ingevoerd. De handhaving geschiedt in overleg met betrokken gemeenten en zo nodig gefaseerd, waarbij wordt aangesloten bij het lokale coffeeshop- en veiligheidsbeleid zodat er sprake is van lokaal maatwerk. Ruim 90% van de 103 gemeenten met een coffeeshop hebben het ingezetenencriterium opgenomen in het lokale coffeeshopbeleid of zijn voornemens dit te doen.

EU-voorzitterschap 2016: bestuurlijke aanpak

De bestuurlijke aanpak geldt als één van de VenJ prioriteiten tijdens het NL EU voorzitterschap. Op 21 en 22 maart 2016 wordt derhalve een EU voorzitterschapsconferentie op dit thema georganiseerd. Inzet is om de positie van bestuurlijke autoriteiten in EU-verband bij het voorkomen en bestrijden van criminaliteit verder te versterken.

Tabel 33.1 Budgettaire gevolgen van beleid (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

788.041

712.408

645.578

630.927

619.937

620.062

619.707

33.1 Apparaatsuitgaven Openbaar Ministerie

Personeel

364.851

352.011

338.875

332.143

325.201

325.000

324.554

waarvan eigen personeel

335.554

322.217

310.123

304.000

297.646

297.462

297.053

waarvan externe inhuur

26.597

27.294

26.344

25.785

25.246

25.231

25.197

waarvan overig personeel

2.700

2.500

2.408

2.358

2.309

2.307

2.304

Materieel

117.625

103.479

96.034

94.428

93.437

93.231

93.253

waarvan ICT

12.251

13.094

12.630

12.364

12.105

12.098

12.081

waarvan SSO's

30.375

29.449

24.804

24.691

25.162

24.998

25.114

waarvan overig materieel

74.999

60.936

58.600

57.373

56.170

56.135

56.058

Programma-uitgaven

228.570

256.918

210.669

204.356

201.299

201.831

201.900

Waarvan juridisch verplicht

99,08%

33.2 Bestuur, informatie en technologie

Bijdrage medeoverheden

RIEC's/LIEC

7.078

6.691

6.696

6.701

6.701

6.701

6.701

Uitstapprogramma's prostituees

463

1.618

1.697

1.618

809

0

0

Overig bestuur, informatie en technologie

1.331

1.633

1.634

1.533

1.533

1.533

1.533

Subsidies

Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid

0

9.302

6.197

3.705

3.705

3.705

3.705

Keurmerk Veilig Ondernemen

1.511

1.498

1.123

748

374

0

0

Uitstapprogramma's prostituees

1.458

1.384

1.305

1.386

0

0

0

Overig bestuur, informatie en technologie

0

1.925

1.243

1.243

1.243

1.243

1.243

Opdrachten

Overig bestuur, informatie en technologie

464

1.890

1.890

1.317

1.317

1.317

1.317

33.3 Opsporing en vervolging

Bijdrage Agentschappen

Nederlands Forensisch Instituut

68.062

65.824

59.368

56.938

55.906

56.146

56.214

Domeinen

12.754

0

0

0

0

0

0

Bijdrage ZBO/RWT

College Gerechtelijk Deskundigen

1.532

1.725

1.621

1.548

1.552

1.552

1.553

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

FIU-Nederland

4.045

0

0

0

0

0

0

Bijdrage aan medeoverheden

PV-vergoedingen Bestuurlijke strafbeschikking

12.786

11.500

0

0

0

0

0

BES Staatkundige hervorming Nederlandse antillen

4.015

3.920

3.836

3.840

3.839

3.839

3.839

Overig opsporing en vervolging

7.989

566

4.787

5.785

6.651

8.126

8.126

Subsidies

Overig opsporing en vervolging

3.311

2.216

2.377

2.377

2.916

2.916

2.916

Opdrachten

Schadeloosstellingen

27.362

50.937

20.047

20.045

20.035

20.035

20.035

Keten Informatie Management

154

662

651

0

0

0

0

Onrechtmatige Detentie

11.654

11.206

11.211

11.211

11.209

11.209

11.209

Herontwerp Strafrechtketen

344

0

0

0

0

0

0

Gerechtskosten

33.360

26.339

25.787

25.785

25.785

25.785

25.785

Innovatieagenda

164

0

0

0

0

0

0

Verkeershandhaving OM

25.484

33.623

32.424

31.026

30.482

30.482

30.482

Afpakken

2.231

7.970

10.218

9.772

9.598

9.598

9.598

Bewaring, verkoop en vernietiging inbeslaggenomen voorwerpen

0

11.999

11.791

11.479

11.355

11.355

11.355

Overig opsporing en vervolging

1.018

2.490

4.766

6.299

6.289

6.289

6.289

Ontvangsten

1.101.777

1.010.925

1.127.298

1.091.698

1.100.598

1.108.498

1.112.498

waarvan Boeten en Transacties

949.383

858.465

964.838

969.138

969.038

968.938

968.938

waarvan Afpakken

135.972

142.460

152.460

112.560

121.560

129.560

133.560

Budgetflexibiliteit

De juridisch verplichte bedragen betreffen de bijdragen aan het OM, de bijdragen genoemd onder (inter)nationale organisaties/medeoverheden, de bijdragen aan het agentschap NFI, aan DRZ en aan het ZBO College gerechtelijk deskundigen. Daarnaast zijn de subsidiebedragen juridisch verplicht, alsook de opdrachtbudgetten schadeloosstellingen, onrechtmatige detentie en een deel van de gerechtskosten. De niet juridisch verplichte budgetten (opdrachten) Verkeershandhaving OM en Afpakken worden ingezet om invulling te geven aan de doelstellingen met betrekking tot de verkeershandhaving en het afpakken van crimineel verkregen vermogen.

33.1 Apparaatsuitgaven Openbaar Ministerie

Toelichting op instrumenten

Openbaar Ministerie (OM)

Het OM is wettelijk belast met de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde en met andere bij wet vastgestelde taken (Wet RO). Het OM bepaalt als enige instantie in Nederland wie voor de strafrechter moet verschijnen en voor welk strafbaar feit. De officieren van justitie maken deel uit van de rechterlijke macht. De officier heeft de volgende verantwoordelijkheden: het gezag en de leiding over het opsporingsonderzoek van de politie of bijzondere opsporingsdienst, de vervolging van de verdachten, en de uitvoering van de opgelegde straffen.

Tabel 33.2 Productiegegevens arrondissementsparketten

Realisatie

Prognoses

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020*

Uitstroom rechtbankzaken (afdoeningen)

211.357

203.428

201.792

200.661

200.661

200.661

200.661

Wv. overdracht aan buitenland

100

100

100

100

100

100

100

Wv. onvoorwaardelijk sepot

43.104

30.514

30.269

30.099

30.099

30.099

30.099

Wv. transactie, strafbeschikking en voorwaardelijk sepot

60.182

60.664

59.573

58.962

58.962

58.962

58.962

Wv. voegen (ter berechting of ad info)

2.432

4.150

4.100

4.000

4.000

4.000

4.000

Wv. Afdoeningen door de rechter

105.539

108.000

107.750

107.500

107.250

107.250

107.250

Wv. meervoudige kamer (inclusief economisch en militair)

14.817

14.700

14.700

14.700

14.700

14.700

14.700

Wv. politierechter (inclusief economisch en militair)

84.669

85.050

84.850

84.650

84.450

84.450

84.450

Wv. kinderrechter

6.053

8.250

8.200

8.150

8.100

8.100

8.100

Interventiepercentage (%)

76%

85%

85%

85%

85%

85%

85%

Doorloopsnelheid jeugd binnen 3 maanden afgedaan OM (%)

60%

80%

80%

80%

80%

80%

80%

Uitstroom kantonzaken (afdoeningen)

101.537

138.093

139.673

140.384

140.384

140.384

140.384

Wv. afdoeningen door het OM

53.113

69.047

69.837

70.192

70.192

70.192

70.192

Wv. afdoeningen door de kantonrechter

48.424

69.047

69.837

70.192

70.192

70.192

70.192

Uitstroom Mulderzaken (afdoeningen- beroepen Openbaar Ministerie)

377.051

265.420

261.727

258.521

258.521

258.521

258.521

Doelstelling VPS (zie beleidsprioriteiten)

% zaken afgedaan binnen 1 maand¹

-

67%

67%

67%

67%

67%

67%

Bronnen: Jaarbericht Openbaar Ministerie 2014, Prognosemodel Justitiële Ketens 2016.

Noot ¹

Dit betreft eenvoudige strafzaken met een strafbeschikking of vonnis in eerste aanleg.

Tabel 33.3 Productiegegevens Ressortparketten

Realisatie

Prognoses

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Uitstroom

Rechtbankappelen

18.177

18.558

18.817

19.085

19.380

19.380

19.380

Kantongerechtsappelen

3.114

2.705

2.736

2.763

2.760

2.760

2.760

Klachten artikel 12 Sv

2.938

2.400

2.400

2.400

2.400

2.400

2.400

Mulderberoepen

3.100

1.896

1.886

1.896

1.867

1.867

1.867

Bronnen: Jaarbericht Openbaar Ministerie 2014, Prognosemodel Justitiële Ketens 2016.

De in de tabel opgenomen aantallen zijn gebaseerd op de beschikbare capaciteit van het Openbaar Ministerie voor de behandeling van zaken.

33.2 Bestuur, Informatie en Technologie

Bijdrage medeoverheden

Regionale Informatie en Expertise Centra / Landelijk Informatie en Expertise Centrum (RIEC's/LIEC)

Voor een structurele aanpak van georganiseerde misdaad zijn er 10 RIEC's en een LIEC. De RIEC’s ontwikkelen en ondersteunen regionaal bestuurlijke interventies en combineren die eventueel met de fiscale en strafrechtelijke aanpak. Binnen de RIEC’s wordt ten behoeve van een geïntegreerde aanpak samengewerkt tussen openbaar bestuur, politie, Openbaar Ministerie, Belastingdienst en andere partners. Het LIEC is een shared service center voor de RIEC’s en heeft tot doel het zoveel mogelijk stroomlijnen van de werkwijzen van de RIEC’s en het ondersteunen van de onderlinge afstemming

Uitstapprogramma Prostituees

Bij de ontwerpbegroting 2014 is de motie Van der Staaij²¹ aangenomen. Met deze motie zijn voor de periode 2014-2017 middelen vrijgemaakt voor de cofinanciering van gemeentelijke uitstapprogramma’s voor prostituees.²² Samen met de middelen voor financiering van subsidie instellingen ten behoeve van uitstapprogramma’s voor prostituees gaat het om een budget van 3 mln. euro per jaar.

Subsidies

Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV)

Het CCV ontvangt een subsidie om kennis en instrumenten te ontwikkelen op het terrein van criminaliteitspreventie en veiligheid, gericht op integrale aanpak door samenwerking tussen zowel publieke als private organisaties. Via onder andere bijeenkomsten, publicaties, instrumenten en de website ondersteunt het CCV professionals op het gebied van criminaliteitspreventie en veiligheid.

Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO)

Het KVO heeft als doel het creëren van een veiligere werk- en leefomgeving ter preventie van inbraken, overvallen en brand. Samenwerking tussen ondernemers, gemeente, politie en brandweer staat hierbij centraal. Bedrijventerreinen en winkelgebieden komen voor KVO- certificatie in aanmerking als zij een aantal structurele maatregelen op het gebied van veiligheid treffen. Met ingang van 2016 wordt de subsidie aan het KVO afgebouwd.

Uitstapprogramma Prostituees

Bij de ontwerpbegroting 2014 is de motie Van der Staaij²³ aangenomen. Met deze motie zijn voor de periode 2014-2017 middelen vrijgemaakt voor de cofinanciering van subsidie instellingen ten behoeve van uitstapprogramma’s voor prostituees. Samen met de middelen voor financiering van gemeentelijke uitstapprogramma’s voor prostituees gaat het om een budget van 3 mln. euro per jaar.

Preventie bedrijfsleven

Overheid, burgers en bedrijven hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de leefbaarheid en de veiligheid van de samenleving. Met behulp van de subsidies worden ondernemers gestimuleerd preventieve maatregelen te treffen, niet alleen tegen veelvoorkomende vormen van criminaliteit zoals inbraak en diefstal, maar ook tegen cybercrime en zogenaamde High Impact Crimes als overvallen, straatroof en geweld.

33.3 Opsporing en vervolging

Bijdragen aan agentschappen

Nederlands Forensisch Instituut (NFI)

Het NFI is een intern verzelfstandigde organisatie die forensische diensten levert. De grondslag, doelstelling en kerntaken van het NFI zijn vastgelegd in de Regeling Taken NFI. Als primaire taak heeft zij het verlenen van forensische diensten en expertise aan de Nederlandse strafrechtketen.

Het budget van het NFI daalt de komende jaren onder meer als gevolg van de efficiencytaakstelling uit het Regeerakkoord Rutte-II. Om het dalende budget op te vangen, vindt vanaf 2015 een reorganisatie plaats. Meer informatie over het NFI is te vinden in de batenlastenparagraaf.

Domeinen Roerende Zaken (DRZ)

Sinds 1 januari 2015 heeft DRZ niet langer de agentschapsstatus. Daarom is de agentschapsbijdrage aan Domeinen Roerende Zaken vanaf 2015 omgezet in de opdracht bewaring, verkoop en vernietiging inbeslaggenomen goederen.

Bijdragen ZBO’s en RWT’s

College gerechtelijk deskundigen (Cgd)

Het Cgd waarborgt en bevordert de kwaliteit van de inbreng van deskundigen in de rechtsgang. Indien een deskundige, zoals een psycholoog, toxicoloog of orthopedagoog, zich als gerechtelijk deskundige wil laten registreren, dient de aanmelding getoetst te worden door het Cgd. Het Cgd heeft een wettelijke basis (Wet deskundigen in strafzaken) en is onafhankelijk.

De reeks in de tabel budgettaire gevolgen van beleid laat een daling zien in verband met de efficiencytaakstelling uit het Regeerakkoord. In 2018 is de efficiencytaakstelling van 8,9% bereikt.

Bijdragen aan (internationale) organisaties en medeoverheden

Staatkundige hervorming Nederlandse Antillen (shna)

De periode na de staatkundige hervorming kenmerkt zich door het steeds verder vorm geven aan de inrichting van de BES eilanden. Daaraan draagt een goede inrichting van de rechtspraak en het Openbaar Ministerie bij. Vanuit Europees Nederland wordt gestimuleerd dat het aantal rechters zowel kwantitatief als kwalitatief op goed niveau blijft. Ook zal er zorg voor worden gedragen dat de staande magistratuur van het OM BES op sterkte blijft. De Raad voor de Rechtshandhaving wordt zodanig geëquipeerd dat er een goede bijdrage is gedaan voor het doen van voldoende en gekwalificeerde onderzoeken.

Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland)

Op grond van de Wet ter voorkoming van Witwassen en Terrorisme Financiering (WWFT) ontvangt de FIU-Nederland signalen over ongebruikelijke transacties (OT’s) van meldplichtige instellingen (banken, geldtransactiekantoren, autohandelaren en notarissen). FIU analyseert de ongebruikelijke transacties en kan besluiten ze als verdachte transactie (VT) door te melden. Het verdacht verklaren van ongebruikelijke transacties en ter beschikking stellen aan de opsporing kan op verschillende gronden plaatsvinden:

• - 

  • • 

    naar aanleiding van een verzoek via de Landelijk Officier van Justitie Witwassen (LOvJ),

• - 

  • • 

    eigen onderzoek van de FIU;

• - 

  • • 

    periodieke matching met het Verwijzingsindex Recherche Onderzoeken Subjecten (VROS)-bestand;

• - 

  • • 

    informatieverzoeken van buitenlandse FIU’s.

FIU-Nederland heeft haar werkwijze aangepast, om in samenwerking met de opsporingspartners, nog beter te kunnen inspelen op de prioritaire criminaliteitsthema’s. Hierdoor zullen aanvullende LOvJ-verzoeken minder vaak voorkomen. Tegelijkertijd streeft de FIU-Nederland er naar afspraken te (blijven) maken met de nationale politieorganisatie m.b.t. het structureel indienen van LOvJ-verzoeken in het kader van onderzoeken naar High Impact Crime en ondermijnende criminaliteit.

De FIU-Nederland verwacht dat het aantal onderzoeken dat opvolging krijgt bij de opsporingsdiensten omhoog gaat, maar dat het absolute aantal eigen onderzoeksdossiers met het oog op de begrensde capaciteit niet verder zal stijgen.

De bijdrage aan FIU-Nederland wordt vanaf 2015 niet meer vanuit het betreffende artikelonderdeel bekostigd.

Tabel 33.4 Kengetallen FIU-Nederland

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Aantal LOvJ-verzoeken¹

1.167

1.093

1.100

1.100

1.100

1.100

1.100

Aantal eigen onderzoeksdossiers

1.219

1.488

1.500

1.500

1.500

1.500

1.500

Bron: Cijfers over 2013 en 2014, Jaaroverzichten FIU-Nederland

Noot ¹

Een verzoek of dossier kan meerdere verdachte transacties bevatten.

Opdrachten

Schadeloosstellingen

Dit betreft de budgetten voor schadeloosstellingen buiten de strafrechtelijke keten, zoals vergoedingen vanwege onrechtmatige vreemdelingenbewaring en in het geval van bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ). Daarnaast kunnen ook vergoedingen worden verstrekt voor bijvoorbeeld juridische bijstand.

Keten Informatie Management (KIM)

Het doel van KIM is het realiseren van innovatie op het gebied van informatie gestuurde opsporing, vervolging en executie. Binnen KIM zijn er verschillende programma’s zoals de Digitalisering Strafrechtketen, het Digitaal Proces Dossier en het E-Justice programma.

De reeks in de tabel budgettaire gevolgen van beleid laat een daling zien, omdat onder andere het project Keten Identificatie Module in 2016 wordt geëindigd.

De functionaliteit identiteitsvaststelling in de strafrechtsketen is ondergebracht in de voorziening voor verificatie en identificatie (VVI). Om ook bij toenemende aantallen vingerafdrukken de vergelijkingen van vingerafdrukken binnen een acceptabele tijd uit te kunnen voeren is een structurele aanpassing nodig. In 2016 wordt de implementatie van deze functionaliteit gerealiseerd.

Met de toenemende digitalisering van de strafrechtspleging neemt het belang van gemeenschappelijke ketenvoorzieningen voor en afspraken over de elektronische informatie-uitwisseling in de strafrechtsketen verder toe. Het doel van deze voorzieningen en afspraken is om de efficiency van de informatie-uitwisseling in de keten te verbeteren, de betrouwbaarheid van informatie te vergroten en om daardoor bij te dragen aan de verbetering van de prestaties van de strafrechtsketen. De voorzieningen en afspraken hebben onder meer betrekking op een gemeenschappelijk begrippenkader, het faciliteren van de (gecontroleerde en beveiligde) toegang tot relevante informatie, het ondersteunen van samenwerking tussen professionals van verschillende ketenpartijen en het kunnen volgen van zaken in de keten.

Onrechtmatige Detentie

Ten laste van dit budget worden de vergoedingen verantwoord aan ex justitiabelen waarvan is vastgesteld dat recht is ontstaan op een vergoeding. Over het algemeen worden deze vergoedingen vastgesteld door de rechter.

Gerechtskosten OM

Ten laste van dit budget worden de uitgaven gebracht die betrekking hebben op deskundigen en tolken en vertalers, die een bijdrage leveren aan het strafproces en worden bekostigd in overeenstemming met het Besluit tarieven in strafzaken.

Verkeershandhaving OM

Het OM voert het programma verkeershandhaving uit. Uit dit budget worden de uitgaven voor dit programma gedaan, bijvoorbeeld trajectcontrolesystemen.

Afpakken

Misdaad mag niet lonen. Het afpakken van crimineel vermogen door de inzet van het strafrecht, maar ook door samenwerking van de partijen in de strafrechtketen met bestuurlijke partners (waaronder de Belastingdienst en gemeenten), is een prioriteit van het kabinet. Uit dit budget worden de uitgaven voor partijen in de strafrechtketen bekostigd.

Bewaring, verkoop en vernietiging inbeslaggenomen goederen

De Minister van Financiën is volgens de Comptabiliteitswet verantwoordelijk voor het beheer van het overtollige materieel bij het Rijk. DRZ is belast met de bewaring, verkoop en vernietiging van strafrechtelijk inbeslaggenomen voorwerpen en bekommert zich daarnaast over overtollige rijksgoederen.

Per 1 januari 2015 is DRZ niet meer een agentschap. Daarom is de agentschapsbijdrage aan DRZ vanaf 2015 omgezet in de opdracht bewaring, verkoop en vernietiging inbeslaggenomen goederen.

Ontvangsten

Boeten en Transacties

Op het budget Boeten en Transacties worden de ontvangsten uit opgelegde boetes (Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften) en de ontvangsten van transacties, strafbeschikkingen en geldboetes geraamd en verantwoord. Bij het opstellen van de meerjarige ramingen wordt rekening gehouden met diverse ontwikkelingen, zoals de vervanging van flitspalen en trajectcontroles en optredende gedragseffecten als gevolg van de handhaving.

Afpakken

Het Openbaar Ministerie zet in het kader van de strafrechtelijke vervolging onder meer in op ontnemingsvorderingen van wederrechtelijk verkregen voordeel, verbeurdverklaringen, ontnemingsschikkingen en ontnemingen als onderdeel van een transactie. De doelstelling is dat er in 2016 ruim € 100 mln. aan crimineel vermogen in het strafrecht wordt afgepakt. Daarbij zal ook worden samengewerkt met andere landen binnen en buiten Europa. Daarnaast wordt rekening gehouden met de ontvangst van een incidenteel bedrag voortvloeiend uit een in het recent verleden tot stand gekomen schikking.

Artikel 34. Straffen en Beschermen

Algemene doelstelling

Het borgen van de veiligheid door de tenuitvoerlegging van strafrechtelijke sancties, het bevorderen van het nemen van preventieve maatregelen door burgers en bedrijven, het versterken van de positie van slachtoffers, het beschermen van jeugdigen die in hun ontwikkeling worden bedreigd in de opvoed- en leefsituatie en het realiseren van een effectieve aanpak van jeugdcriminaliteit en geweld in huiselijke kring.

Tenuitvoerlegging van sancties en strafrechtelijke maatregelen²⁴:

Rol en verantwoordelijkheid

• - 

  • • 

    De Minister heeft een uitvoerende rol bij tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende straffen en maatregelen door de Dienst Justitiële Inrichtingen DJI.

• - 

  • • 

    Ten aanzien van de forensische zorg heeft de Minister een regisserende rol. Hij is verantwoordelijk voor de tijdige beschikbaarheid van de juiste, kwalitatief hoogwaardige zorg, waar nodig in combinatie met afdoende beveiliging.

• - 

  • • 

    De uitvoering van toezicht in strafrechtelijk kader, advisering aan het OM en de rechter over justitiabelen en taakstraffen is opgedragen aan drie erkende reclasseringsorganisaties. Ook hier heeft de Minister een regisserende rol. De taken van de reclasseringsorganisaties dragen bij aan het terugdringen van recidive.

Preventie en Kansspelen

• - 

  • • 

    De Minister stimuleert preventie door het beschikbaar stellen van integriteitsinstrumenten zoals de Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) en het toezicht op rechtspersonen. De Minister draagt stelselverantwoordelijkheid voor het kansspelbeleid en de daaraan verbonden regelgeving. De Minister wil ervoor zorgen dat Nederlandse burgers op een veilige en verantwoorde manier kunnen deelnemen aan kansspelen.

Slachtofferzorg

• - 

  • • 

    De Minister kent een financierende rol op het gebied van slachtofferzorg. De Minister draagt beleidsverantwoordelijkheid voor de zorg - in brede zin - aan slachtoffers en nabestaanden die getroffen zijn door een strafbaar feit en is verantwoordelijk voor de uitvoering van het slachtofferbeleid.

Jeugdbescherming en jeugdsancties²⁵

• - 

  • • 

    De uitvoering en financiering van de jeugdbescherming en de jeugdreclassering is per 1 januari 2015 gedecentraliseerd naar de gemeenten. De Minister van Veiligheid en Justitie heeft na de decentralisatie een regisserende rol en vervult hiermee zijn stelselverantwoordelijkheid.

• - 

  • • 

    De minister heeft een uitvoerende rol voor Halt, de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) en de Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI) van DJI.

• - 

  • • 

    De Minister heeft een regisserende rol ten aanzien van de aanpak van jeugdcriminaliteit en preventie. De Minister heeft een samenwerkingsrelatie met de gemeenten/steden, brancheorganisaties en de VNG betreffende de aanpak van jeugdcriminaliteit. Sturing geschiedt door middel van regelgeving en kaderstelling.

• - 

  • • 

    De Minister heeft een uitvoerende rol op het gebied van interlandelijke adoptie.

Administratiekostenvergoeding CJIB

Beleidswijzigingen

De administratiekosten van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) van Wahv-zaken, OM-afdoeningen, boetevonnissen en Europese geldelijke sancties (gezamenlijk: «geldboetes») worden sinds 2 juli 2009 in rekening gebracht bij de overtredende burger. Het huidige tarief van € 7,00, dat sinds 1 oktober 2012 van toepassing is, is voor bovenstaande productenmix geldboetes sinds het uitvoeringsjaar 2014 niet meer kostendekkend. Dit heeft tot gevolg, dat deze administratiekosten in toenemende mate ten laste komen van de VenJ-begroting, terwijl deze daarin niet voorziet. De verhoging van het tarief administratiekostenvergoeding van € 7,00 naar € 9,00 gaat in per 1 januari 2016.

Betalen in termijnen

Per 1 juli 2015 wordt aan burgers de mogelijkheid geboden om initiële Wahv-beschikkingen vanaf € 225 in termijnen te betalen. Na inwerkingtreding van de wet herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen en het doorvoeren van de benodigde (ICT-)aanpassingen bij het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB), kan deze mogelijkheid in de loop van 2016 worden geboden aan alle personen met Wahv-beschikking, initieel, dan wel na wettelijke verhoging(en), van € 225 of hoger.

VOG-tarief Justis

De kosten voor de integriteitsproducten (waaronder VOG) van Justis worden in rekening gebracht bij de aanvragende burgers, bedrijven en instanties. De kosten voor de integriteitsproducten zijn niet kostendekkend. Dit heeft tot gevolg dat deze kosten in toenemende mate ten laste komen van de VenJ-begroting, terwijl deze daarin niet voorziet. Met ingang van 2016 wordt een tariefverhoging van het integriteitsproduct VOG doorgevoerd van € 24,55 (voor een elektronische aanvraag) naar € 33,85.

Capaciteit DJI

De meest recente prognoses voor de behoefte aan sanctiecapaciteit (PMJ - Prognosemodel Justitiële Ketens) laten voor het gevangeniswezen een capaciteitsoverschot zien. Door meerpersoonscellen in te zetten als eenpersoonscellen wordt dit overschot teruggebracht en blijft flexibiliteit in de toekomst gewaarborgd. Door een efficiënt capaciteitsbeheer worden de kosten van niet bezette celcapaciteit beperkt. Dit levert een budgettaire opbrengst op van circa € 29 mln. structureel.

Wijziging Penitentiaire beginselenwet en Wetboek van Strafrecht

De Eerste Kamer heeft in 2014 het wetsvoorstel tot wijziging van de Penitentiaire beginselenwet en het Wetboek van Strafrecht in verband met de herijking van de wijze van de tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende sancties en de invoering van elektronische detentie (Kamerstuk 33 745) verworpen. De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft de Tweede Kamer vervolgens geïnformeerd over de wijze waarop hij voornemens is de maatregelen uit dit wetsvoorstel die geen verband houden met de invoering van elektronische detentie, zoals de wettelijke basis voor promoveren/degraderen, de aanpassing en aanscherping van de penitentiaire programma’s en de deelname aan gedetineerdenarbeid, op alternatieve wijze te regelen (TK 24 587 nr. 608).

Garantiestellingsregeling Faillissementscuratoren

De Ministerraad heeft in 2013 ingestemd met een nieuw rijksbreed kader voor garantieregelingen. Aan de Tweede Kamer is medegedeeld dat alle garantieregelingen zullen voldoen aan het garantiekader. De VenJ-begroting kent één garantieregeling, te weten de Garantiestellingsregeling Faillissementscuratoren. Eén van de vereisten van het nieuwe garantiekader is een begrotingsreserve met een kostendekkende premie. VenJ is gestart met de concrete uitwerking van het kostendekkend maken van de garantieregeling. Momenteel worden de voorbereidingen getroffen om de noodzakelijke aanpassingen van regelgeving mogelijk te maken om de GSR-regeling te laten voldoen aan de uitgangspunten van het rijksbrede garantiekader. Naar huidige inzichten zijn geen aanpassingen in wetgeving vereist. Het streven is om uiterlijk in de zomer van 2016 de noodzakelijke aanpassingen in regelgeving te hebben doorgevoerd zodat de GSR-regeling naar verwachting begin 2017 voldoet aan de uitgangspunten van het Rijksbrede garantiekader. Indien bij de uitwerking van de aangepaste regelgeving blijkt dat aanpassing van relevante wetgeving wel noodzakelijk is, zal de Kamer uiterlijk bij de begroting 2017 hierover nader geïnformeerd worden.

Afloop regeling tegemoetkoming adoptiekosten (RTA)

In de periode 1 januari 2012 tot en met 31 december 2015 hebben adoptieouders onder voorwaarden aanspraak kunnen maken op een vergoeding van € 3.700,- voor buitenlandse kinderen waarvan de adoptie is afgerond in de periode 1 januari 2009 tot en met 31 december 2012. De tegemoetkoming dient binnen 3 jaar na afronding van de adoptieprocedure aangevraagd te zijn. Per 1 januari 2016 is de regeling afgelopen.

Tabel 34.1 Budgettaire gevolgen van beleid (x € 1.000)¹

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

2.585.861

2.531.367

2.644.228

2.537.832

2.483.507

2.524.831

2.510.885

34.1 Apparaatsuitgaven Raad voor de Kinderbescherming

Personeel

0

0

136.912

133.386

132.047

133.109

134.036

waarvan eigen personeel

0

0

130.190

126.927

125.731

126.793

127.720

waarvan externe inhuur

0

0

5.477

5.263

5.146

5.146

5.146

waarvan overig personeel

0

0

1.245

1.196

1.170

1.170

1.170

Materieel

0

0

31.029

29.779

28.995

28.716

28.792

waarvan ICT

0

0

6.158

5.926

5.810

5.810

5.835

waarvan SSO's

0

0

15.052

14.513

14.123

13.735

13.779

waarvan overig materieel

0

0

9.819

9.340

9.062

9.171

9.178

Programma-uitgaven

2.583.351

2.531.367

2.476.287

2.374.667

2.322.465

2.363.006

2.348.057

Waarvan juridisch verplicht

98,91%

34.2 Preventieve maatregelen

Bijdrage Agentschappen

Dienst Justis

15.766

14.267

8.851

6.087

5.842

5.842

5.842

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

Overig preventieve maatregelen

1.300

0

0

0

0

0

0

Bijdrage medeoverheden

Overig preventieve maatregelen

4.170

2.154

2.607

1.962

957

957

957

Subsidies

Preventie bedrijfsleven

6.660

0

0

0

0

0

0

Integriteit

836

1.056

1.161

1.161

1.163

1.164

1.164

Centrum voor Criminaliteitsbestrijding en Veiligheid

5.253

0

0

0

0

0

0

Overig preventieve maatregelen

2.227

6.138

7.070

6.104

3.970

3.970

3.970

Opdrachten

Kansspelbeleid

589

1.088

452

595

592

590

500

Overig preventieve maatregelen

2.644

1.033

893

3.638

4.150

4.150

4.150

Garanties

Faillissementscuratoren

929

704

704

704

704

704

704

34.3 Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties en vreemdelingenbewaring

Bijdrage Agentschappen

DJI-gevangeniswezen-regulier

1.227.508

1.232.190

991.314

923.177

910.420

956.438

948.272

DJI-Forensische zorg

791.133

769.273

778.957

766.572

734.600

725.460

717.560

DJI-Vreemdelingenbewaring en uitzetcentra

135.915

99.325

85.553

81.938

79.758

81.307

81.307

CJIB

95.009

100.780

98.835

100.145

99.498

101.222

101.588

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

Reclassering Nederland

139.350

133.315

131.185

131.085

130.821

130.875

130.888

Leger des Heils

21.039

20.930

20.969

20.941

20.963

20.963

20.963

Stichting Verslavingsreclassering GGZ Nederland

65.515

64.824

64.795

64.683

65.147

65.147

65.147

Centraal Administratie Kantoor

2.044

2.704

2.704

2.704

2.704

2.704

2.704

Bijdrage medeoverheden

Overig Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties en vreemdelingenbewaring

3.444

2.500

2.500

2.500

2.500

2.500

2.500

Subsidies

Overig Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties en vreemdelingenbewaring

1.322

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

Forensische zorg

147

2.429

5.514

4.697

3.694

2.374

2.374

Vrijwilligerswerk gedetineerden

3.175

3.208

3.209

3.209

3.209

3.209

3.209

Uitvoeringskosten ketenregie tenuitvoerlegging

0

10.715

21.529

13.119

9.709

9.758

9.758

Overig Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties en vreemdelingenbewaring

4.358

809

6.145

4.894

5.780

7.735

7.735

34.4 Slachtofferzorg

Bijdrage ZBO's/RWT's

Commissie Schadefonds Geweldsmisdrijven

6.332

6.978

5.600

5.123

5.096

5.094

5.093

Slachtofferhulp Nederland

27.634

35.016

36.320

38.046

38.116

37.143

37.911

Bijdrage medeoverheden

Overig Slachtofferzorg

837

0

0

0

0

0

0

Subsidies

Stichting Slachtoffer in Beeld

1.250

601

601

601

601

601

601

Overig Slachtofferzorg

223

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

Slachtofferzorg

331

4.185

8.227

9.730

10.730

10.730

10.730

Schadefonds Geweldsmisdrijven

16.411

14.445

12.467

12.172

12.089

12.149

12.210

Voorschotregelingen schadevergoedingsmaatregelen

0

700

1.000

1.400

1.400

1.400

1.400

Overig Slachtofferzorg

0

0

0

0

0

0

0

34.5 Jeugdbescherming en jeugdsancties

Bijdrage Agentschappen

DJI - jeugd

0

0

139.403

135.388

135.374

135.942

135.942

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdrage

0

0

2.414

2.285

2.495

2.495

2.495

Halt

0

0

10.536

10.022

9.904

9.904

9.904

Bijdrage medeoverheden

BES Voogdijraad

0

0

1.120

1.120

1.120

1.120

1.120

Subsidies

Jeugdbescherming

0

0

3.743

1.574

1.902

1.902

1.902

Opdrachten

Stelsel Jeugdzorg

0

0

418

526

831

831

831

Bestrijding huiselijk geweld en kindermisbruik

0

0

1.271

321

317

317

317

Risicojeugd en jeugdgroepen

0

0

4.031

1.999

1.999

1.999

1.999

Projecten jeugd straf

0

0

10.268

10.524

10.389

10.389

10.389

Taakstraffen/erkende gedragsinterventies

0

0

3.921

3.921

3.921

3.921

3.921

Ontvangsten

80.644

82.600

104.426

110.108

110.909

110.789

111.029

Noot ¹

De apparaatskosten van de Raad voor de Kinderbescherming (artikel 34.1) en de programma-uitgaven in het kader van «Jeugdbescherming en Jeugdsancties» (artikel 34.5) werden in de begroting 2015 nog verantwoord op beleidsartikel 35. In de begroting 2016 is beleidsartikel 35 «Jeugd» komen te vervallen en samengevoegd met artikel 34. Aangezien de daadwerkelijke uitgaven voor 2015 boekhoudkundig nog verantwoord worden op artikel 35, zijn in dit kader geen uitgaven geraamd voor 2014 en 2015 vanaf dit beleidsartikel 34. In de 2de suppletoire begroting en het Financieel jaarverslag zal de Kamer geïnformeerd worden over de budgettaire ontwikkelingen op beleidsartikel 35 voor het uitvoeringsjaar 2015.

Budgetflexibiliteit

Het juridisch verplichte deel betreft bij de artikelen DJI, Justis en CJIB de uitgaven voor de overeengekomen productieafspraken met het moederdepartement. Verder bestaat het juridisch verplichte gedeelte voornamelijk uit subsidiëring/bijdragen aan ZBO's en RWT's (Slachtofferhulp Nederland, Schadefonds Geweldsmisdrijven, Reclassering, Halt, LBIO, etc.). Het niet-juridisch verplichte deel is gereserveerd voor projecten, opdrachten en subsidies binnen kansspelbeleid, slachtofferbeleid, jeugdbescherming en jeugdsancties.

34.1 Apparaatsuitgaven Raad voor de Kinderbescherming

Toelichting op instrumenten

De Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) heeft de taak om kinderen te beschermen indien de ontwikkeling van het kind in gevaar komt. De RvdK heeft een taak op terrein van bescherming, gezag en omgang, straf en adoptie. De voorgenomen meerjarige productie van de RvdK is weergegeven in onderstaande tabel. De totale uitgaven lopen in de periode 2014-2020 met circa € 6 mln. af als gevolg van een dalende productie.

Tabel 34.2 Productiegegevens Raad voor de Kinderbescherming

Raad voor de Kinderbescherming

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Coördinatie taakstraffen

8.176

7.976

6.995

6.795

6.795

6.795

Strafonderzoek 2A

13.800

13.276

13.276

13.276

13.276

13.276

Strafonderzoek 2B

7.068

6.885

6.885

6.885

6.885

6.885

Onderzoeken schoolverzuim

3.800

3.800

3.800

3.800

3.800

3.800

Strafonderzoek GBM

170

170

170

170

170

170

Aantal beschermingszaken RvdK

17.214

16.432

15.845

15.845

15.845

15.845

RvdK Adoptiegerelateerde zaken

2.500

2.500

2.500

2.500

2.500

2.500

Aantal gezag en omgangszaken RvdK

4.900

4.900

4.900

4.900

4.900

4.900

Bron: Prognose model Justitiële ketens 2016

34.2 Preventieve maatregelen

Bijdragen Agentschappen

Dienst Justis

De Dienst Justis toetst of personen antecedenten hebben die het uitoefenen van bepaald werk in de weg staan. Daarnaast toetst Justis of partijen die bepaalde verklaringen, vergunningen en subsidies aanvragen, aan integriteitseisen voldoen. Deze screening van betrouwbaarheid vermindert veiligheidsrisico’s en draagt zo bij aan een integere en veiligere samenleving.

De meerjarige bijdrage aan Justis laat een aflopende reeks zien. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door verhoging van het tarief van de Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Hierdoor neemt de bijdrage van het moederdepartement aan Justis af.

Subsidies

Integriteit

Overheid, vrijwilligers, burgers en bedrijven hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een integere en veilige samenleving. Naast de inzet van screeningsinstrumenten wordt, bijvoorbeeld met de vrijwilligers, gewerkt aan een breder integriteitsbeleid.

Veiligheid en Justitie stimuleert de sector filantropie om als professionele en volwaardige gesprekspartner deel te nemen aan sociaal maatschappelijke vraagstukken. Het convenant «Ruimte voor geven» vormt de basis voor structurele samenwerking op thema’s als de totstandkoming van een stelsel van toezicht op de sector filantropie.

Opdrachten

Kansspelbeleid

Het kabinet zet in om het kansspelbeleid te moderniseren. Uitgangspunt is dat de Nederlandse burger op een veilige en verantwoorde manier deel kan nemen aan kansspelen. Onder deze post worden de middelen geraamd voor opdrachten in het kader van deze modernisering.

Garanties

Faillissementscuratoren

De Garantstellingsregeling faillissementscuratoren zorgt voor de afwikkeling van faillissementen waarin sprake lijkt te zijn van kennelijk onbehoorlijk bestuur, maar in de boedel onvoldoende geld aanwezig is om onderzoek te doen of een procedure te starten om onrechtmatig aan de boedel onttrokken gelden en goederen terug te halen.

34.3 Tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties en vreemdelingenbewaring

Bijdragen Agentschappen

Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

DJI levert een bijdrage aan de veiligheid van de samenleving door de tenuitvoerlegging van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen en door de aan hun zorg toevertrouwde personen de kans te bieden een maatschappelijk aanvaardbaar bestaan op te bouwen.

Er wordt een bijdrage gegeven voor:

• - 

  • • 

    Gevangeniswezen regulier

• - 

  • • 

    Forensische zorg

• - 

  • • 

    Vreemdelingenbewaring

De belangrijkste P*Q-gegevens die met deze bijdrage worden gefinancierd voor 2016 worden gepresenteerd in onderstaande tabel. In de agentschapsparagraaf van DJI worden de capacitaire en financiële gevolgen uitgebreider en meerjarig toegelicht. Ook de uitgaven die DJI doet voor de capaciteit Caribisch Nederland (BES) zijn terug te vinden in de agentschapsparagraaf van DJI.

Tabel 34.3 Belangrijkste productiegegevens 2016 DJI

Productie 2016

Aantal

Dagprijs in €

Strafrechtelijke sanctiecapaciteit (direct inzetbaar)

9.486

252

Tbs capaciteit

1.491

538

Vreemdelingenbewaring (direct inzetbaar)

757

248

De meerjarige budgettaire ontwikkeling van DJI wordt onder andere verklaard door de maatregelen uit het Masterplan DJI (TK, 24 587, nr. 535). Het Masterplan geeft invulling aan een budgettaire opgave die oploopt tot € 271 mln. in 2018. De implementatie van het Masterplan is een complex en veelomvattend proces. Ondanks de complexiteit loopt de implementatie over het geheel gezien op schema. Over de voortgang van het Masterplan wordt de Tweede Kamer regelmatig geïnformeerd (onder andere TK 24 587, nr. 613). In deze brief is de Tweede Kamer ook geïnformeerd over de terbeschikkingstelling van de penitentiaire inrichting Norgerhaven aan het Koninkrijk Noorwegen, wat een gunstig effect heeft op de werkgelegenheid bij DJI.

Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB)

Het CJIB is het inning- en incassogezicht van de overheid en vervult een centrale rol bij de afhandeling van strafrechtelijke beslissingen. Daarnaast coördineert en informeert het CJIB binnen de executieketen. Hiermee levert het CJIB een belangrijke bijdrage aan het gezag van de overheid.

Sinds de begroting 2015 worden de administratiekostenvergoeding geboekt via de VenJ-begroting. De lagere geraamde instroom in 2016 van Wahv-zaken ten opzichte van 2015 zorgt voor een daling van het budget.

Bijdrage aan ZBO’s en RWT’s

Reclasseringsorganisaties

Er zijn drie erkende reclasseringsorganisaties: Reclassering Nederland, de Stichting Verslavingsreclassering GGZ (SVG) en het Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering. In de praktijk werken de drie organisaties nauw met elkaar samen, zij het dat ze elk hun eigen aandachtsgebied hebben:

• - 

  • • 

    De SVG richt zich vooral op cliënten met verslavingsproblematiek.

• - 

  • • 

    Het Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering heeft als doelgroep met name de dak- en thuisloze cliënten binnen de reclassering.

• - 

  • • 

    Reclassering Nederland kent geen specifieke doelgroep, maar bedient alle andere cliënten.

Tabel 34.4 productiegegevens reclasseringsorganisaties

Productgroep

Aantal

Gemiddelde Prijs

Instroom adviezen

76.439

€ 815

Instroom toezichten

35.886

€ 3.385

Instroom werkstraffen

32.691

€ 981

Uitstroom werkstraffen

32.619

€ 981

Bron: Prognosemodel Justitiële Ketens

Centraal Administratie Kantoor (CAK)

In 2016 worden twee maatregelen uit het Regeerakkoord geïmplementeerd. Deze regelen een eigen bijdrage voor de kosten van het strafproces en slachtofferzorg en een bijdrage voor de kosten van verblijf in een justitiële inrichting. Het Ministerie van VenJ heeft het CAK (een ZBO ressorterend onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van VWS) aangewezen als uitvoerder van de regelingen. De kosten die gemoeid zijn met uitvoering van de maatregelen worden op de begroting van VenJ als een bijdrage aan het CAK opgenomen.

Opdrachten

Forensische Zorg

VenJ is stelseleigenaar van de Forensische Zorg. De inkoop van Forensische Zorg wordt door DJI gedaan en de uitvoering van zorg ligt bij (private) zorginstellingen. Voor aanloopkosten bij de invoering van de Wet verplichte GGZ, waaronder opleidingen en voorlichting, is voor de jaren 2016-2018 aanvullend budget beschikbaar.

Vrijwilligerswerk gedetineerden

Dit betreft de middelen voor vrijwilligerswerk bij gedetineerden om zo de kansen op een duurzame resocialisatie en het terugdringen van recidive te vergroten.

Uitvoeringskosten ketenregie tenuitvoerlegging

Op dit artikel zijn middelen ten behoeve van de uitvoeringskosten ketenregie tenuitvoerlegging gereserveerd met als doel om de tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen te verbeteren en de ketenregie in de executieketen te optimaliseren. In dit kader wordt structureel budget aan ketenpartners ter beschikking gesteld voor de financiering van de verbeteringen binnen de executieketen. In 2016 en 2017 ligt het zwaartepunt bij de invoering van nieuwe ICT-trajecten en verbeterinitiatieven waarvoor incidentele middelen benodigd zijn. Na 2017 worden voornamelijk structurele middelen ingezet voor de uitvoeringskosten van ketenregie en -beheer.

Kengetallen realisatie recidive

Tabel 34.5 Kengetal vermindering algemene recidive

Realisatie

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Percentage tweejaarsrecidive ex-gedetineerden

54%

52%

51%

50%

49%

48%

47%

Percentage tweejaarsrecidive ex-reclassanten

38%

37%

37%

36%

35%

34%

34%

Bron: Terugval in Recidive, WODC (2014).

Tabel 34.6 Kengetal vermindering algemene recidive ex-terbeschikkinggestelden na twee jaar

Realisatie

1974-1978

1979-1983

1984-1988

1989-1993

1994-1998

1999-2003

2004-2008

Percentage tweejaarsrecidive

45%

44%

42%

36%

18%

23%

21%

Bron: Recidive Tbs 1974-2008, WODC.

Met de brief van 24 november 2014 (Kamerstukken II, 2014/2015, 29 270, nr. 94) heeft de toenmalig Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie de Tweede Kamer geïnformeerd over de uitkomsten van de kabinetsdoelstelling ten aanzien van recidivereductie. Het doel was de 7 jaarsrecidive onder ex-gedetineerden in de periode 2002 tot 2010 met 10 procentpunt te doen dalen. Vertaald naar de 2 jaarsrecidive gaat dit om een daling van 7,7 procentpunt. Deze doelstelling is ruimschoots gehaald. De recidive is in die periode met 9,3 procentpunt gedaald, namelijk van 56,6% in 2002 naar 47,3% in 2010. Daarmee is een periode afgesloten, waarin het kabinet jaarlijks rapporteerde over de ontwikkeling in de recidivecijfers in de Begroting en het Jaarverslag. Uiteraard blijft monitoring van groot belang. Daarom zal het kabinet 2-jaarlijks separaat blijven rapporteren over de ontwikkelingen ten aanzien van de recidivecijfers.

34.4 Slachtofferzorg

Bijdrage ZBO’s en RWT’s

Commissie Schadefonds Geweldsmisdrijven

De commissie Schadefonds Geweldsmisdrijven krijgt jaarlijks een bijdrage vanuit VenJ voor de bureaukosten.

De trend in de cijfers wordt verklaard doordat zich minder slachtoffers gemeld hebben voor een tegemoetkoming voor schade bij een zeden- of geweldsmisdrijf.

Slachtofferhulp Nederland (SHN)

Slachtofferhulp Nederland biedt gratis juridische, praktische en emotionele ondersteuning aan slachtoffers, getuigen of nabestaanden na een misdrijf, verkeersongeluk of calamiteit.

Subsidies

Stichting Slachtoffer in Beeld (SiB)

Slachtoffer in Beeld brengt slachtoffers en daders op vrijwillige basis met elkaar in contact, begeleid door een professionele bemiddelaar. Naast slachtoffer-dadergesprekken faciliteert Slachtoffer in Beeld ook briefwisselingen en bemiddelingen. Slachtoffer in Beeld is een zusterorganisatie van Slachtofferhulp Nederland.

Opdrachten

Slachtofferzorg

In het visiedocument Recht doen aan slachtoffers (TK 33 552, nr. 2) zijn beleidsdoelen ten aanzien van de versterking van de positie van slachtoffers beschreven. Om die doelen te realiseren is een implementatietraject ingericht dat onder meer toeziet op het schadeverhaal en de informatievoorziening. In de komende jaren wordt gewerkt aan:

• - 

  • • 

    Een vereenvoudigd schadeformulier en worden mogelijkheden voor een nadrukkelijkere rol van verzekeraars en andere belanghebbenden in kaart gebracht.

• - 

  • • 

    Uitbreiding van de online-informatievoorziening voor slachtoffers.

• - 

  • • 

    De implementatie van de Europese Richtlijn Minimumnormen Slachtoffers. Deze EU-richtlijn stelt normen ten aanzien van slachtofferrechten.

• - 

  • • 

    Uitwerking van de rol van herstelbemiddeling tussen slachtoffers en verdachten in het kader van het strafproces.

Daarnaast wordt een verplichte bijdrage van veroordeelden ten behoeve van slachtofferzorg geïntroduceerd. Met deze opbrengst kan de dienstverlening aan slachtoffers en nabestaanden verder worden verbeterd.

Het wetsvoorstel «Wijziging van het Wetboek van Strafvordering in verband met de eigen bijdrage van veroordeelden aan de kosten van de strafvordering en de slachtofferzorg» (Tweede Kamer, vergaderjaar 2014-2015, 34 067, nr. 2) beoogt dat de dader een bijdrage levert voor slachtofferzorg. Door dit wetsvoorstel komt structureel € 5 mln. aanvullend beschikbaar voor slachtofferzorg.

Opdrachten Schadefonds Geweldsmisdrijven

Onder deze post worden de financiële uitkeringen voor slachtoffers met ernstig psychisch of fysiek letsel geraamd, indien deze schade niet op andere wijze wordt vergoed. Deze uitkering wordt verstrekt via het Schadefonds Geweldsmisdrijven.

De dalende budgettaire ontwikkeling wordt verklaard door de uitkomsten uit de PMJ-ramingen. Volgens de PMJ-ramingen daalt het toekomstige beroep op financiële uitkeringen bij het Schadefonds Geweldsmisdrijven.

34.5 Jeugdbescherming en jeugdsancties

Bijdrage Agentschappen

DJI-Jeugd

DJI zorgt voor de tenuitvoerlegging van straffen en vrijheidsbenemende maatregelen, die na een beslissing van een rechter zijn opgelegd. Voor jeugdigen vindt deze tenuitvoerlegging plaats in een justitiële jeugdinrichting (JJI).

De trend dat de jeugdcriminaliteit daalt in Nederland lijkt zich voort te zetten. Deze positieve ontwikkeling werkt door in de capaciteitsbehoefte. De dalende capaciteitsbehoefte heeft gevolgen voor de operationele capaciteit en voor de bezetting in de JJI’s (zie ook het masterplan DJI TK 24 587, nr. 535). Om deze reden is besloten JJI de Eikstenstein vervroegd te sluiten in 2016. Hiermee resteert een operationele capaciteit van 520 plaatsen vanaf 2017 en een reservecapaciteit van 89 plaatsen. In 2016 zijn er 531 plaatsen operationele capaciteit in de JJI’s en 103 plaatsen reservecapaciteit. De gemiddelde kostprijs is € 631,00. Meer informatie over de productiegegevens JJI’s is vermeld in de agentschapsparagraaf van DJI.

Tabel 34.7 Prestatie-indicator Jeugdsancties

Realisatie

Prognoses

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Percentage jeugdigen waarvoor binnen 3 weken na instroom JJI eerste perspectiefplan gereed is

62%

73%

85%

90%

95%

95%

95%

Percentage jeugdigen dat bij uitstroom JJI beschikt over dagbesteding

90%

76%

90%

90%

90%

90%

90%

Percentage jeugdigen dat bij uitstroom JJI beschikt over een woonplek

97%

91%

92%

92%

92%

92%

92%

Bijdrage aan ZBO’s en RWT’s

Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdrage (LBIO)

Het LBIO verricht in opdracht van de Ministers van VenJ en VWS wettelijke taken op het gebied van onderhoudsbijdragen (inning kinder- en partneralimentatie en inning internationale alimentatie).

Tabel 34.8 Productiegegevens LBIO

Prognoses

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Aantallen producten

Alimentatie

40.430

40.795

40.020

38.435

38.230

36.820

Internationale alimentatie

3.940

4.025

3.925

3.930

3.950

3.960

Kosten per geïnde euro

Alimentatie

0.05

0.06

0.06

0.06

0.07

0.07

Internationale alimentatie

0.19

0.19

0.19

0.19

0.19

0.18

Bronnen: Jaarplan 2015 en Meerjarenplan LBIO

Halt

Halt is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Halt-afdoening. Naast de Halt-afdoening voert Halt ook preventieve activiteiten uit. Voor preventieve activiteiten zoekt Halt zelf financiering (voor een groot deel bij gemeenten, daarnaast incidentele bijdragen van provincies of andere fondsen). Het aantal Halt-afdoeningen is voor 2016 geraamd op 17.500. De kostprijs van een Haltafdoening is circa € 482. Bij de budgettaire opgave 2013 voor de VenJ-begroting (TK 33 400 VI, nr. 106) is besloten tot een taakstelling op de bijdrage Halt oplopend tot € 1,1 mln. structureel in 2018.

Bijdrage aan medeoverheden

BES voogdijraad

De BES voogdijraad heeft civielrechtelijke en strafrechtelijke taken. De voogdijraad is, naast de civiele onderzoeks- en rekestrerende taak, bezig met het opzetten en ontwikkelen van taakstraffen en sinds juni 2010 met de uitvoering van jeugdreclassering. Op deze post staan tevens de incidentele uitgaven voor de uitvoering van de jeugdbescherming op de BES-eilanden en de projectmiddelen voor huiselijk geweld en veiligheidshuizen.

Subsidies

Jeugdbescherming

De Minister subsidieert meerdere projecten op het terrein van jeugdbescherming. Hierbij gaat het onder meer om de financiële tegemoetkomingen voor slachtoffers van seksueel misbruik in jeugdzorginstellingen en pleeggezinnen (commissie Samson), subsidies voor pilots met familiegroepsplan (netwerkberaad) en subsidie voor de aanpak van vechtscheidingen. De subsidiereeks loopt af omdat de financiële afwikkeling van de regeling voor financiële tegemoetkoming bij seksueel misbruik afloopt in 2016. Daarnaast worden nog diverse kleinere subsidies verstrekt zoals aan centrum Internationale Kinderontvoering (IKO) en Stichting Adoptievoorzieningen (SAV). Het kader voor deze kleinere subsidies blijft stabiel.

Opdrachten

Stelsel jeugdzorg

Het gaat hier om middelen voor beleidsinformatie (CBS), certificering, ICT-voorzieningen en onderzoek en stimulering in het nieuwe jeugdstelsel. De kosten voor het programma stelselherziening jeugdzorg zijn grotendeels in 2014/2015 gemaakt. Voor 2016 en verder zijn er nog beperkt middelen voor doorontwikkeling begroot.

Bestrijding huiselijk geweld en kindermisbruik

Huiselijk geweld en seksueel misbruik zijn belangrijke problemen in Nederland. Dit geldt in het bijzonder voor minderjarige slachtoffers. Doordat het geweld veelal achter gesloten deuren plaatsvindt, is een belangrijke doelstelling het vergroten van de zichtbaarheid van de problematiek. Bestrijding omvat vele aspecten: preventie, hulpverlening, jeugdbescherming, huisverbod en het strafrecht.

Programma Risicojeugd & Jeugdgroepen

Het programma Risicojeugd en Jeugdgroepen (RJ&JG) is een doorstart van het in 2014 afgeronde actieprogramma Aanpak Problematische Jeugdgroepen. Het huidige programma richt zich op de aanpak van de criminele jeugdgroepen, waarbij de aandacht nu vooral op de «voorkant» (voorkomen) en de «achterkant» (re-integratie en nazorg) is gericht. Het Programma RJ&JG werkt sinds februari aan de ondersteuning van de praktische aanpak van kindermishandeling. Deze aanpak loopt tot 1 januari 2017.

Jeugdstraf

Het gaat hier om diverse middelen voor onder meer adolescentenstrafrecht, hersenen en cognitie, doorontwikkelen erkende interventies, onderzoek en slachtoffers (Slachtoffer in Beeld).

Taakstraffen/erkende gedragsinterventies

In het kader van het coördineren van taakstraffen zet de Raad voor de Kinderbescherming opdrachten erkende gedragsinterventies in de markt uit voor passende interventies voor de betrokken jeugdigen.

Ontvangsten

De belangrijkste ontvangsten op dit artikel betreffen de ontvangen administratiekostenvergoedingen.

Het tarief administratiekostenvergoeding wordt conform de uitgangspunten van de Regeling Administratiekosten 2012 herijkt en geïndexeerd. Daarin wordt het effect betrokken van de naar verwachting lagere instroom van zaken de komende jaren.

Artikel 36. Contraterrorisme en nationaal veiligheidsbeleid

Algemene doelstelling

Bijdragen aan een veilig en stabiel Nederland door het voorkomen en beperken van maatschappelijke ontwrichting door dreigingen te onderkennen, de weerbaarheid van burgers, bedrijfsleven en overheidsorganen te verhogen en de bescherming van vitale belangen te versterken.

• - 

  • • 

    De Minister van Veiligheid en Justitie heeft een regisserende rol op het gebied van nationale veiligheid en crisisbeheersing, terrorismebestrijding en cyber security.²⁶ De taken worden namens de Minister uitgevoerd door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).

  Daarnaast is bij Koninklijk Besluit vastgelegd dat de Minister van Veiligheid en Justitie doorzettingsmacht heeft wanneer het gaat om het voorkomen van terroristische misdrijven.²⁷

• - 

  • • 

    De Minister van Veiligheid en Justitie heeft op basis van onder andere de Politiewet de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de leden van het Koninklijk Huis en is daarmee verantwoordelijk voor een adequate en proportionele uitvoering van de beveiliging rondom de leden van het Koninklijk Huis en woon- en werkverblijven. Deze beveiliging, afhankelijk van de uitvoeringsafspraken per persoon en object, wordt in personele zin uitgevoerd door de Ministers van Veiligheid en Justitie en van Defensie. Deze Ministers hebben budget voor de beveiligingstaken op hun begroting staan, waarbij het overigens ook gaat om andere personen en objecten, onder wie leden van het kabinet en leden van de Kamers der Staten-Generaal. De Minister voor Wonen en Rijksdienst zorgt voor een adequate uitvoering van fysieke beveiliging van woon- en werkverblijven. Vanwege veiligheidsrisico’s worden deze uitgaven niet nader toegerekend, omdat daar informatie over de beveiliging aan zou kunnen worden ontleend naar de te beveiligen objecten en personen.

• - 

  • • 

    De maatschappelijke effecten van het beleid ter bescherming van de nationale veiligheid (onder andere crisis- en cybersecuritybeleid en terrorismebestrijding) laten zich door het grote aantal activiteiten en instrumenten, de afhankelijkheid van derden bij de realisatie van de doelstellingen en met name de onvoorspelbaarheid van gebeurtenissen die de nationale veiligheid bedreigen, niet (altijd) in prestatie-indicatoren of kengetallen uitdrukken. Kwalitatieve indicatoren zijn te vinden in de voortgangsrapportages met betrekking tot contraterrorisme en -extremisme, cyber security en nationale veiligheid die jaarlijks aan de Tweede Kamer worden aangeboden²⁸.

Rol en verantwoordelijkheid

Tabel 36.1 Budgettaire gevolgen van beleid (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

248.370

261.586

257.151

255.619

254.934

254.684

254.684

Programma-uitgaven

250.529

261.586

257.151

255.619

254.934

254.684

254.684

Waarvan juridisch verplicht

92,81%

36.2 Nationale Veiligheid en terrorismebestrijding

Bijdrage Agentschappen

Overig Nationale Veiligheid en terrorismebestrijding

0

321

321

321

321

321

321

Bijdrage ZBO/RWT's

Instituut Fysieke Veiligheid

30.978

30.902

30.108

29.068

28.656

28.656

28.656

Bijdrage medeoverheden

Brede Doeluitkering Rampenbestrijding

177.293

175.743

175.862

175.862

175.842

175.842

175.842

Overig Nationale Veiligheid en terrorismebestrijding

4.993

5.700

15.080

15.144

15.491

15.241

15.241

Subsidies

Nederlands Rode Kruis

1.690

1.694

1.601

1.601

1.601

1.601

1.601

Nationaal Veiligheids Instituut

1.544

1.308

1.274

1.274

1.274

1.274

1.274

Overig Nationale Veiligheid en terrorismebestrijding

1.548

8.962

2.132

2.055

2.024

2.024

2.024

Opdrachten

Project NL-Alert

5.963

5.945

5.948

5.948

5.948

5.948

5.948

Opdrachten NCSC

2.551

2.681

3.512

3.507

3.506

3.506

3.506

Overig terrorismebestrijding

2.289

1.017

0

0

0

0

0

Overig Nationale Veiligheid

10.540

12.917

9.775

9.677

9.146

9.146

9.146

36.3 Onderzoeksraad voor Veiligheid

Bijdrage ZBO/RWT's

Onderzoeksraad voor Veiligheid

11.140

14.396

11.538

11.162

11.125

11.125

11.125

Ontvangsten

351

0

0

0

0

0

0

Budgetflexibiliteit

Het juridisch verplichte deel heeft voornamelijk betrekking op de verplichtingen die voortvloeien uit de Wet Veiligheidsregio’s (BDuR) en het Besluit Rijksbijdrage IFV. Het niet verplichte deel is gereserveerd voor onder andere een effectieve nationale crisisorganisatie en zijn er middelen gereserveerd voor terrorismebestrijding en het identificeren en beoordelen van dreigingen op de nationale veiligheid.

36.2 Nationale veiligheid en terrorismebestrijding

Toelichting op de instrumenten

Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s

Instituut Fysieke Veiligheid (IFV)

Het IFV verricht taken op het terrein van brandweer, GHOR, rampenbestrijding en crisisbeheersing. De taken betreffen onder meer het brandweeronderwijs (opleiden, trainen en oefenen), het ontwikkelen van lesstof, de uitvoering en organisatie van examens alsmede de verwerving en het beheer van (rampenbestrijdings-)materieel. Andere taken zijn het verzamelen en beheren van relevante kennis en het doen van onderzoek. Daarnaast maakt ook USAR.NL deel uit van het IFV. Dit is de Nederlandse bijstandseenheid voor het zoeken naar en redden van ingesloten of bedolven slachtoffers bij rampen in binnen- en buitenland. Het IFV ontvangt voor deze wettelijke taken op grond van artikel 2 van het Besluit rijksbijdragen IFV een lumpsumbijdrage.²⁹

Los van de bijdragen van VenJ voor wettelijke taken verricht het IFV in opdracht van de veiligheidsregio’s gemeenschappelijke werkzaamheden en, op commerciële basis, werkzaamheden voor derden, zoals bedrijven, ministeries en gemeenten (ook wel aangeduid als wettelijk toegestane werkzaamheden).

Bijdrage aan medeoverheden

Brede Doeluitkering Rampenbestrijding (BDuR)

De BDuR is een lumpsumbijdrage die wordt verstrekt aan de 25 veiligheidsregio’s voor de uitvoering van wettelijke taken. Dit betreft onder andere de volgende hoofdtaken (zie ook artikel 10 van de Wet Veiligheidsregio’s):

de bestrijding van branden en het organiseren van rampenbestrijding en crisisbeheersing;

het instellen en in stand houden van de brandweer en de geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen.

Naast deze rijksbijdrage, die ongeveer 15 procent van de inkomsten van de veiligheidsregio’s behelst, ontvangen de veiligheidsregio’s een bijdrage van de gemeenten. De verdeling van de BDuR over de veiligheidsregio’s wordt in overeenstemming met artikel 8.1 Besluit veiligheidsregio’s bekend gemaakt in een circulaire die wordt verstuurd aan de veiligheidsregio’s.

Subsidies

Nederlands Rode Kruis

Jaarlijks ontvangt het Nederlandse Rode Kruis een subsidie van het Ministerie van VenJ. Deze subsidie wordt toegekend op grond van artikel 8 van het Besluit Rode Kruis.³⁰

Nationaal Veiligheidsinstituut

Het Nationaal Veiligheidsinstituut ontvangt subsidie om een landelijk expositiecentrum op het terrein van veiligheid te beheren. Deze begrotingsvermelding vormt de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde subsidieverlening als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene Wet Bestuursrecht.

Overige Nationale Veiligheid en terrorismebestrijding

Onder dit instrument vallen de subsidies die worden verstrekt met het doel de aantasting van de nationale veiligheid te voorkomen en crisisbeheersing te verbeteren. Onder meer worden in dit kader projecten gefinancierd die het presterend vermogen van veiligheidspartners verhogen door slimmer, sneller en/of efficiënter te gaan werken. Het gaat om incidentele subsidies die worden verstrekt op grond van artikel 48, lid r, van de Wet Justitiesubsidies.

De eenmalige piek van € 8,9 mln. in 2015 komt door een tijdelijke bijdrage aan de luchthavens in verband met de extra controle op handbagage. Vanaf 2016 zijn de kosten opgenomen in de veiligheidstoeslag die passagiers betalen.

Uit de aangekondigde versterkingen van de veiligheidsketen met betrekking tot de jihadistische dreiging³¹ wordt in 2016 aan gemeenten extra budget beschikbaar gesteld voor activiteiten die bijdragen aan het beschermen van de democratie en de rechtsstaat, het bestrijden en verzwakken van de jihadistische beweging in Nederland en het wegnemen van de voedingsbodem voor radicalisering.

Opdrachten

Project NL-Alert

NL-Alert is het systeem voor rampen- en crisisinformatie per mobiele telefoon. De overheid alarmeert en informeert met dit systeem mensen via een bericht op hun mobiele telefoon over een acute crisis. Hierbij kunnen aan burgers verschillende handelingsperspectieven worden meegegeven. Het Ministerie van VenJ financiert de jaarlijkse beheer- en exploitatiekosten voor dit systeem van onder andere de telecomproviders en tevens de kosten voor de doorontwikkeling ervan.

Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC)

Het NCSC is het centrum in Nederland waar publieke (onder andere het Ministerie van Defensie en de AIVD) en private partijen, wetenschap en onderzoeksinstellingen operationele informatie bijeen brengen rondom cyber security. Daarnaast treedt het NCSC namens de Nederlandse overheid op als Computer Emergency Response Team (CERT) en fungeert in deze hoedanigheid als Nationaal Contactpunt voor cyber security, die meldingen verwerkt en trends en ontwikkelingen op internet waarneemt. Periodiek wordt het Cyber Security Beeld Nederland opgesteld op basis waarvan beleidsvorming plaatsvindt op het gebied van cyber security.

36.3 Onderzoeksraad voor Veiligheid

Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s

Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV)

De OVV verricht op grond van de Rijkswet Onderzoeksraad voor veiligheid onafhankelijk onderzoek en stelt op basis daarvan aanbevelingen op voor het structureel vergroten van de veiligheid. De OVV besluit op eigen gezag en in volledige onafhankelijkheid tot het doen van onderzoek naar de oorzaak van (ernstige) ongevallen en rampen of een dreiging daarvan. Uitzonderingen hierop zijn de bij wet of internationaal voorgeschreven onderzoeken die door de OVV worden verricht (waaronder op het terrein van lucht- en scheepvaart). De bijdrage is jaarlijks ongeveer € 11 mln. In 2015 was die hoger wegens het onderzoek naar de ramp met de MH17.

Artikel 37. Vreemdelingen

Algemene doelstelling

Een op maatschappelijk verantwoorde wijze en in overeenstemming met internationale verplichtingen gereglementeerde en beheerste toelating tot, verblijf in en vertrek uit Nederland van vreemdelingen, alsmede verkrijging van het Nederlanderschap of de intrekking daarvan.

Rol en verantwoordelijkheid

De Minister van Veiligheid en Justitie ontwikkelt en geeft uitvoering aan het vreemdelingenbeleid en het beleid op grond van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Hij heeft daarbij:

• - 

  • • 

    een uitvoerende rol ten aanzien van de opvang van asielzoekers, de afwikkeling van toelatingsprocedures in Nederland en de terugkeer van vreemdelingen uit Nederland;

• - 

  • • 

    verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de Vreemdelingenwet en de Rijkswet op het Nederlanderschap door het geheel aan overheidsorganisaties dat zich (primair) met het vreemdelingen- en nationaliteitsbeleid bezighoudt;

• - 

  • • 

    verantwoordelijkheid voor de uitvoeringsorganisaties Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V), het zelfstandig bestuursorgaan Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en voor de centra van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) waar de vreemdelingenbewaring en de grensdetentie ten uitvoer wordt gelegd;

• - 

  • • 

    een gezagsrelatie met de Koninklijke Marechaussee en de nationale politie voor wat betreft het vreemdelingentoezicht.

Implementatie Gemeenschappelijk Europees Asiel Systeem

Beleidswijzigingen

Nederland moet vanaf 20 juli 2015 voldoen aan de Procedurerichtlijn. De Procedurerichtlijn brengt grote wijzigingen met zich mee. Deze richtlijn heeft betrekking op de procedure voor het aanvragen van een asielvergunning. Het invoeren van deze richtlijn heeft onder andere tot gevolg dat op een andere wijze dan nu het geval is, wordt beoordeeld of aan een afwijzende beschikking schorsende werking moet worden verleend. In de richtlijn worden voorts inhoudelijke criteria gegeven voor het mogen toepassen van een grensprocedure. Aan de afhandeling van een zaak in beroep wordt een wettelijke termijn verbonden. De implementatie van de richtlijn kan leiden tot hogere opvangkosten, omdat het onderzoek naar medisch steunbewijs ertoe kan leiden dat het besluitvormingsproces van de asielaanvraag langer duurt. Deze effecten zullen zich ook na 2015 voordoen.

Bed/Bad/Brood-voorzieningen

De Centrale Raad van Beroep (CRvB) bepaalde op 17 december 2014 dat niet rechtmatig verblijvende vreemdelingen in centrumgemeenten voorlopig recht hebben op nachtopvang, douche, ontbijt en avondeten. De voormalige Staatssecretaris heeft aan de Tweede Kamer toegezegd centrumgemeenten financieel tegemoet te komen voor de kosten die zij maken ter uitvoering van deze uitspraak. Het gaat om een tijdelijke vergoeding met terugwerkende kracht vanaf 17 december 2014.

De Staatssecretaris is met de VNG overeengekomen om voor de tijdelijke voorziening een bedrag van € 10,3 mln. beschikbaar te stellen. Via een decentralisatie uitkering wordt dit bedrag beschikbaar gesteld aan de gemeenten. Het geld wordt uitgekeerd volgens een verdeelsleutel gebaseerd op de bed-bad-brood-aantallen die gemeenten onlangs bij de VNG hebben aangeleverd (voor de periode van half december 2014 tot juni 2015).

Voor de structurele voorziening is er € 20 mln. beschikbaar gesteld. De komende periode wordt hieromtrent gewerkt aan een bestuursakkoord.

Kleinschaligheid voorop: een nieuw opvangmodel voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV’s).

In 2016 zal worden gewerkt met een nieuwe AMV-opvangmodel. Kleinschaligheid staat in het nieuwe model voorop, AMV’s tot en met 14 jaar worden in het nieuwe model opgevangen in opvanggezinnen onder verantwoordelijkheid van Nidos. De AMV’s van 15 jaar en ouder vangt het COA op in bij elkaar gelegen kleinschalige woonvoorzieningen.

AMV’s met een verblijfsvergunning vangt het Nidos in het vervolg op in gezinnen om van daaruit aan hun inburgering te werken. Als er geen opvanggezin beschikbaar is voor een AMV met verblijfsvergunning, vangt Nidos hen in kleinschalige woonvoorzieningen op.

Alternatieven vreemdelingenbewaring

Vreemdelingenbewaring is een ultimum remedium. Alvorens een maatregel van vreemdelingenbewaring op te leggen wordt eerst afgewogen of een lichtere toezichtmaatregel voorhanden is die effectief kan worden toegepast. In het wetsvoorstel Terugkeer en Bewaring is het ultimum remedium karakter van vreemdelingenbewaring nog duidelijker neergelegd. De Vreemdelingenwet wordt hiervoor aangepast.

In 2016 zal de parlementaire behandeling van de wet Terugkeer en Bewaring worden afgerond.

De alternatieven voor bewaring bestaan onder meer uit een jaarlijkse subsidieregeling voor het bevorderen van lokale terugkeer van vreemdelingen, een borgsom, een meldplicht met terugkeerbegeleiding vanuit de DT&V, al dan niet met onderdak in een vrijheidsbeperkende locatie. De subsidie wordt door DT&V aan organisaties verstrekt die de vreemdeling bij zelfstandige terugkeer faciliteren. Hiervoor is structureel € 1 miljoen beschikbaar. Dit geld is beschikbaar vanuit de besparing van € 7,5 miljoen op de capaciteit van de vreemdelingenbewaring van DJI. De rest van de middelen wordt ingezet voor de financiering van de structurele gesloten gezinsvoorziening en de kosten gemoeid met de invoering van de Wet Terugkeer en Bewaring.

Tabel 37.1 Budgettaire gevolgen van het beleid (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

1.142.847

1.395.539

824.898

893.211

691.623

692.394

692.497

Programma-uitgaven

1.136.888

1.395.539

824.898

893.211

691.623

692.394

692.497

Waarvan juridisch verplicht

99,14%

37.2

Toegang, toelating en opvang vreemdelingen

Bijdrage Agentschappen

Immigratie- en Naturalisatiedienst

323.621

361.977

311.229

283.977

275.740

276.232

276.319

Bijdrage ZBO/RWT's

Centraal Orgaan opvang Asielzoekers

740.909

922.834

430.805

541.824

349.494

349.563

349.579

Nidos-opvang

24.738

43.396

27.462

21.353

20.932

20.932

20.932

Subsidies

Vluchtelingenwerk Nederland

6.260

10.634

9.726

9.117

9.110

9.110

9.110

Overig toegang, toelating en opvang vreeemdelingen

458

760

1.657

1.656

1.656

1.656

1.656

Opdrachten

Biometrie

400

2

0

0

0

0

0

Vernieuwing Grensmanagement

3.626

0

0

0

0

0

0

Keteninformatisering

12.009

15.202

14.803

6.152

5.107

5.107

5.107

Versterking vreemdelingenketen

592

12.062

2.297

2.297

2.836

3.046

3.046

37.3

Terugkeer

Bijdrage Agentschappen

DJI (Dienst Vervoer en Ondersteuning)

6.910

8.420

8.424

8.424

8.424

8.424

8.424

Subsidies

REAN-regeling

8.833

6.868

6.334

6.314

6.314

6.314

6.314

Opdrachten

Vreemdelingen vertrek

8.532

13.384

12.161

12.097

12.010

12.010

12.010

Ontvangsten

1.369

61.300

0

0

0

0

0

Budgetflexibiliteit

De bijdragen aan de IND en de opdracht aan het COA zijn bestuurlijk verplicht. Daarnaast wordt budget besteed aan subsidieverlening VWN, Nidos en aan overige subsidies (bijv. Comensha en The Hague Process). Naast de subsidies worden middelen aan beheer en ontwikkelkosten ICT verplicht. Het bestuurlijk gebonden budget is bestemd voor (bijdragen aan) ontwikkelingen voor de vreemdelingenketen voor o.m. biometrische producten en Digitaal Werken. De posten Overige subsidies en Versterking Vreemdelingenketen kennen veel bestuurlijke verplichtingen die nog niet zijn vastgelegd.

Kengetallen vreemdelingenketen

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de belangrijkste kengetallen voor de vreemdelingenketen. De hoogte van de instroom (asiel, regulier en naturalisatie) is een belangrijke bepalende factor voor de werkhoeveelheid en daarmee voor de bijdragen aan de organisaties in de vreemdelingenketen. De asielinstroom is in 2014 sterk opgelopen, onder meer door de instroom vanuit Syrië. Hierdoor is inmiddels ook de instroom van nareizigers toegenomen. De beschikbare budgetten voor COA en IND zijn gebaseerd op de onderstaande instroomramingen. De toename van het aantal Visa-zaken houdt verband met taakoverdrachten van BZ naar VenJ.

Tabel 37.2 Kengetallen vreemdelingenketen

Vreemdelingenketen (aantallen)

Realisatie

Prognose

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Asiel

Asielinstroom

29.890

40.000

26.000

26.000

22.500

22.500

22.500

Overige instroom

2.390

2.300

2.800

1.900

1.900

1.900

1.900

Opvang COA

Instroom in de opvang

29.820

40.400

27.400

27.400

23.000

23.000

23.000

Uitstroom uit de opvang

20.280

36.400

27.400

27.000

23.000

23.000

23.000

Gemiddelde bezetting in de opvang

19.590

27.000

27.000

27.000

27.000

27.000

27.000

Toegang en toelating IND)

Machtiging tot voorlopig verblijf nareis (MVV nareis)

14.040

17.300

12.900

12.900

12.900

12.900

12.900

Verblijfsvergunning regulier (VVR)

22.260

33.000

31.500

31.500

31.500

31.500

31.500

Toelating en Verblijf (TEV)

35.840

34.750

34.750

34.750

34.750

34.750

34.750

Visa

1.190

3.000

3.750

3.750

3.750

3.750

3.750

Aantal naturalisatie verzoeken

24.820

27.000

18.760

22.340

24.500

24.500

24.500

Streefwaarden Terugkeer (%)

Zelfstandig vertrek

26%

20%

20%

20%

20%

20%

20%

Gedwongen vertrek

28%

30%

30%

30%

30%

30%

30%

Zelfstandig vertrek zonder toezicht

47%

50%

50%

50%

50%

50%

50%

Bronnen: INDIS/INDIGO, Maandrapportage COA,KMI en Meerjaren Productie Prognoses (MPP) Vreemdelingenketen.

37.2 Toegang, toelating en opvang vreemdelingen

Toelichting op de instrumenten

Bijdrage aan agentschappen

Immigratie- en Naturalisatiedienst

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is verantwoordelijk voor de uitvoering van het vreemdelingenbeleid en het beleid ten aanzien van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Dat houdt in dat de IND alle aanvragen beoordeelt van vreemdelingen die in Nederland willen verblijven of Nederlander willen worden.

De bekostiging van de IND vindt plaats door de bijdrage van het moederdepartement en opbrengsten derden. De opbrengsten derden bestaan uit leges die vreemdelingen betalen voor het behandelen van aanvragen voor verblijfsvergunning regulier of verzoeken tot naturalisatie en voor een kleiner gedeelte uit opbrengsten uit onderverhuur en bijdragen uit Europese subsidies.

De totale prognose van de omzet is gebaseerd op de vastgestelde kostprijzen (P), de instroomaantallen (Q) en een lumpsumbekostiging voor de materiële kosten (ICT, huisvesting e.d.) en de kosten voor de staf.

De geraamde bijdrage voor 2016 aan de IND van € 311,2 miljoen (zie tabel 37.1) is gebaseerd op een (asiel)instroom van 28.800.

In tabel 37.3 wordt zichtbaar hoe het budget is verdeeld over de verschillende productgroepen.

Tabel 37.3 Bekostiging IND (x € 1.000)

Budgettaire kader 2016

%

Asiel

€ 116.996

33%

Regulier

€ 77.997

22%

Naturalisatie

€ 7.091

2%

Ketenondersteuning

€ 3.545

1%

Lumpsum

€ 148.904

42%

Totale bekostiging

€ 354.534

100%

Bijdragen derden (vooral Leges)

€ - 43.305

- 12%

Bijdrage VenJ

€ 311.229

88%

berekening o.b.v. ervaringscijfers 2015

Voor verdere onderbouwing van de uitgaven en invulling van de taakstellingen³² van de IND wordt verwezen naar de agentschapsparagraaf.

Tabel 37.4 Kengetallen IND doorlooptijden: vreemdelingenzaken waarop binnen de wettelijke termijn is besloten

Realisatie

Streefwaarde

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Asiel

93%

90%

90%

90%

90%

90%

90%

Regulier

91%

95%

95%

95%

95%

95%

95%

Naturalisatie

87%

95%

95%

95%

95%

95%

95%

De realisatie bij asiel was in 2014 incidenteel hoger, vanwege het relatief hoge afhandelingspercentage van asielverzoeken van mensen met de Syrische nationaliteit in de AA. Door de voorraad in de VA gaat het percentage voor 2015 en de jaren erna naar verwachting weer richting 90%.

In 2015 staat de tijdigheid van reguliere producten onder druk door de forse toename van de instroom Nareis. Om de gestegen voorraad in 2015 te kunnen afbouwen is de capaciteitsinzet verhoogd. Als de voorraad weer op normaal niveau is teruggebracht gaat de doorlooptijd in 2016 weer richting de doelstelling van 95%.

Bij naturalisatie is het percentage verzoeken dat binnen de wettelijke termijn wordt afgehandeld toegenomen tot circa 93% eind 2014 (doordat jaargemiddelden worden weergegeven, is dit percentage nog niet zichtbaar in de tabel). Voor de jaren 2016 en verder is daarom de verwachting dat de gestelde doelstelling weer wordt gehaald.

Bijdragen aan ZBO’s en RWT’s

Centraal Orgaan opvang asielzoekers

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) draagt zorg voor de opvang van vreemdelingen in Nederland. Het COA biedt vreemdelingen huisvesting, verstrekt middelen van bestaan en geeft begeleiding. Het opvangbeleid is gericht op de opvang van asielzoekers gedurende de asielprocedure.

Het COA wordt bekostigd op basis van het aantal op te vangen asielzoekers (bezetting) dat verwacht wordt in een jaar vermenigvuldigd met de integrale kostprijs. Gemiddeld vangt het COA in 2016 naar verwachting circa 27.000 asielzoekers op (zie tabel 37.2). De reguliere AZC-kostprijs bedraagt afgerond € 22.100,- per asielzoeker per jaar. Voor andere doelgroepen (bijvoorbeeld alleenstaande minderjarige vreemdelingen) gelden andere kostprijzen. De kostprijs bestaat uit kosten voor huisvesting, gezondheidszorg, begeleiding, levensonderhoud en overhead. Onderstaand is de kostenverhouding tussen deze verschillende productgroepen zichtbaar gemaakt.

Tabel 37.5 Bekostiging COA

Productgroep

Aandeel

Huisvesting

20%

Gezondheidszorg

25%

Begeleiding

40%

Levensonderhoud

15%

Totaal

100%

Overheadkosten maken onderdeel uit van bovengenoemde kosten.

De eerstejaarsopvang van asielzoekers uit zogeheten DAC-landen wordt bekostigd vanuit de ODA-middelen van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Dit betreft een groot deel van de kosten van het COA. In de HGIS-nota van de Minister van Buitenlandse Zaken wordt verder op deze ODA-toerekening ingegaan. In 2016 wordt de systematiek van de ODA-toerekening zodanig aangepast dat deze meer aansluit bij de bekostiging van COA. Dit levert in 2016 een lagere toerekening op. Voor de bekostiging van COA zal dat in 2016 worden aangevuld vanuit de asielreserve.

De meerjarige daling in de bijdrage aan het COA die zichtbaar is in de budgettaire tabel (tabel 37.1) hangt samen met een lagere instroom van asielzoekers, en met kortingen op het budget door taakstellingen.

(gemiddelde verblijfsduur in maanden)

Realisatie

Prognose

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Gemiddelde opvangduur vergunninghouders na vergunningverlening

4,7

3,5

3,5

3,5

3,5

3,5

3,5

Gemiddelde verblijfsduur opvang op basis van uitstroom

9,8

12

12

12

12

12

12

Bron: Maandrapportage COA.

Het streven blijft dat vergunninghouders binnen 3,5 maanden na vergunningverlening kunnen uitstromen uit de opvang. Door de sterke toename van de asielinstroom sinds 2014 blijkt deze termijn zonder aanvullende maatregelen en inspanningen niet haalbaar te zijn. Gemeenten en corporaties hebben merkbaar moeite met het bijhouden van het vereiste tempo van huisvesting. Daarom is eind 2014 het Platform Opnieuw Thuis van start gegaan, waarin het Rijk, provincies, gemeenten en woningcorporaties samenwerken bij het huisvesten van vergunninghouders. Het Platform heeft als doel de gemeenten te ondersteunen bij het huisvesten van vergunninghouders om de stijging van het aantal vergunninghouders het hoofd te kunnen bieden. Dat gebeurt via drie lijnen van actie: procesverbeteringen, vergroting van de bestuurlijke aandacht en verbreding van de mogelijkheden op de woningmarkt. Waar in de eerste helft van 2014 sprake was van een taakstelling voor gemeenten voor huisvesting van circa 6.000 vergunninghouders, is de taakstelling voor de eerste helft van 2016 inmiddels geprognosticeerd op 20.000 vergunninghouders. De werkzaamheden van het platform worden daarom in 2016 gecontinueerd.

Verwacht wordt dat de gemiddelde verblijfsduur opvang op basis van de uitstroom in 2015 gaat oplopen. Een groot deel van de in 2014 ingestroomde asielzoekers zit namelijk nog in de opvang. De knelpunten bij het uitplaatsen van vergunninghouders naar gemeenten wordt daardoor pas op een later moment zichtbaar in deze indicator. Tevens zullen de effecten van Platform Opnieuw Thuis pas later zichtbaar worden en daarom zal de prognose volgend jaar opnieuw worden bezien.

Subsidies

Vereniging Vluchtelingenwerk Nederland

Vereniging Vluchtelingenwerk Nederland (VWN) zet zich op basis van de Universele verklaring voor de Rechten van de Mens in voor de bescherming en het behartigen van de belangen van vluchtelingen en asielzoekers. De subsidie aan VWN wordt op basis van (kalender)jaarplannen verstrekt en is gerelateerd aan de instroom van asielzoekers.

Het grootste deel van de kosten zijn toe te rekenen aan het proces toelating (83%). Een deel van de werkzaamheden draagt bij aan het welbevinden en bewaren van de rust in de centra en kan dientengevolge worden toegerekend aan het proces opvang (8%). Een laatste deel kan worden toegerekend aan het proces terugkeer (8%) vanwege gesprekken na afwijzing door IND of negatieve uitspraken door de rechtbank.

Stichting Nidos

Deze stichting is conform het Burgerlijk Wetboek aangewezen als instantie die belast is met de tijdelijke voogdij over alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Daarnaast is Nidos aangewezen voor het uitvoeren van de kinderbeschermingsmaatregel ondertoezichtstelling wanneer het om kinderen uit vluchtelingengezinnen gaat.

De subsidie aan Nidos bestaat uit verzorgingskosten (63%) en uit begeleidingskosten (37%). Deze subsidie wordt op basis van jaarplannen verstrekt en is voor wat betreft de begeleidingskosten direct gerelateerd aan het aantal pupillen onder Nidos begeleiding. Daarnaast is de jaarlijkse instroom van AMV’s van invloed op het aantal pupillen onder Nidos begeleiding.

Tabel 37.7: kengetal instroom en bezetting AMV’s

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Instroom AMV’s

1.490

2.450

1.180

1.180

1.180

1.180

1.180

1.180

Aantal pupillen onder Nidos begeleiding

2.960

3.230

3.110

3.110

3.110

3.110

3.110

3.110

Opdrachten

Keteninformatisering

De budgetten voor Keteninformatisering en biometrie zijn bestemd voor opdrachten aan de verschillende ontwikkelprogramma’s en het structurele beheer van de hierbij opgeleverde voorzieningen. Voor 2013 tot en met 2016 zijn de uitgaven bestemd voor de bouw van de gezamenlijke voorzieningen, het beheer ervan en de ondersteuning van de ketenpartners bij de implementatie van deze voorzieningen. In 2015 en 2016 is nog extra ondersteuning voor de ketenpartners beschikbaar. Om deze reden zijn de budgetten in deze jaren hoger dan voorzien in eerdere begrotingen. Vanaf 2017 is in de VenJ begroting voorzien in een structureel bedrag van ongeveer € 5 mln. voor het structureel beheer van de gezamenlijke voorzieningen. Daarnaast is in 2016 een bedrag van € 1 mln. gereserveerd voor de VenJ brede aanbesteding van een nieuwe biometrievoorziening.

Het programma Keteninformatisering maakt de gezamenlijke uitvoering van het vreemdelingenbeleid efficiënter, effectiever en flexibeler. De vervanging van papieren uitwisseling naar digitale uitwisseling komt in 2016 in een afrondende fase: in de eerste helft van 2016 worden de laatste werkzaamheden aan de bouw van nieuwe centrale voorzieningen afgerond. Hiermee is de infrastructuur gereed om alle informatie-uitwisseling tussen de ketenpartners in de vreemdelingenketen digitaal te laten plaatsvinden. Eind 2016 zijn alle informatietransacties die tussen ketenpartners plaatsvinden geanalyseerd en van een voorstel voorzien voor de digitalisering van die transacties. Een voorbeeld hiervan is de informatie over de plaats waar een grensgeweigerde vreemdeling zich dient op te houden (het «formulier M19»). Het programma helpt de ketenpartners met de aansluiting op de nieuwe centrale voorzieningen in de vorm van financiële en personele ondersteuning. Het programma ondersteunt niet alleen de technische aansluiting op de voorzieningen, maar ook verandertrajecten waarin medewerkers leren omgaan met nieuwe werkwijzen.

Versterking vreemdelingenketen

In 2016 worden vanuit dit budget diverse kleinere opdrachten gefinancierd met als doel verbeteringen in de vreemdelingenketen te bewerkstellingen.

37.3 Terugkeer

Bijdrage aan agentschappen

DJI/Dienst Vervoer en Ondersteuning

De DT&V schakelt de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O) in voor het vervoer van vreemdelingen.

Subsidies

REAN-regeling

De DT&V en de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) werken met elkaar samen op het gebied van zelfstandige terugkeer. In het kader van de REAN-regeling (Return and Emigration of Aliens from the Netherlands) onderhoudt de DT&V de subsidierelatie met IOM.

Op basis van deze regeling kan de IOM vreemdelingen die zelfstandig willen vertrekken uit Nederland hierbij ondersteunen Dit doen ze onder meer door het geven van voorlichting en advies, extra ondersteuning aan kwetsbare groepen en het procesmatig voorbereiden en begeleiden van de terugkeer.

Opdrachten

Terugkeer vreemdelingen

Het terugkeerbeleid is erop gericht om illegaal verblijf van vreemdelingen te voorkomen en tegen te gaan. Vreemdelingen die niet (langer) in Nederland mogen blijven, dienen Nederland te verlaten. Het uitgangspunt is dat vreemdelingen zelf verantwoordelijk zijn voor het realiseren van hun vertrek uit Nederland. De DT&V ondersteunt en faciliteert vreemdelingen hierbij. Dit doet de DT&V door vertrekgesprekken te voeren om mogelijke belemmeringen voor terugkeer in kaart te brengen, vreemdelingen te ondersteunen bij het aanvragen van een (vervangend) reisdocument bij de diplomatieke vertegenwoordiging van het land van herkomst en het faciliteren van het zelfstandig vertrek door samenwerking met de IOM en NGO’s die projecten hebben in het kader van duurzame terugkeer. Deze organisaties ontvangen subsidie van de DT&V om dergelijke projecten te kunnen aanbieden. Een deel van de subsidies voor terugkeerprojecten wordt gefinancierd uit BZ-middelen. Een interdepartementale Stuurgroep voor Vrijwillige, duurzame Terugkeer (BZ en VenJ) geeft sturing aan de inzet van dit deel van de middelen.

Wanneer vreemdelingen er voor kiezen om niet zelfstandig te vertrekken, zet de DT&V in op het gedwongen vertrek. Indien lichtere toezichtsmiddelen niet tot dit resultaat leiden, kan vreemdelingenbewaring aan de orde zijn. Ook in het kader van gedwongen vertrek voert de DT&V vertrekgesprekken, biedt ondersteuning bij het aanvragen van een (vervangend) reisdocument. De DT&V onderhoudt intensieve contacten met de diplomatieke vertegenwoordigingen, maar ook met de autoriteiten van landen van herkomst om de bereidheid tot meewerken aan het gedwongen vertrek van onderdanen te vergroten. Bij het gedwongen vertrek zorgt de DT&V dat dit gerealiseerd kan worden door het boeken van de vlucht. De Koninklijke Marechaussee zorgt voor de inzet van escorts indien dit nodig is.

• 4. 

  NIET-BELEIDSARTIKELEN

Artikel 91. Apparaat kerndepartement

Op dit artikel worden de personele en materiële uitgaven en ontvangsten van het bestuursdepartement van Veiligheid en Justitie weergegeven. Het betreft hier de verplichtingen en uitgaven voor zowel personeel (waarvan ambtelijk personeel en inhuur externen) als materieel (waarvan ICT-uitgaven en SSO’s).

Tabel 91.1 Budgettaire gevolgen van beleid (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

470.159

422.480

400.647

383.195

378.075

379.176

379.217

91.1 Apparaatsuitgaven kerndepartement

Personeel

261.951

253.608

239.048

231.073

228.938

228.791

228.759

waarvan eigen personeel

223.912

215.847

204.240

196.712

194.664

194.867

194.835

waarvan externe inhuur

35.968

35.549

28.889

31.385

32.248

32.248

32.248

waarvan overig personeel

2.071

2.212

5.919

2.976

2.026

1.676

1.676

Materieel

203.630

184.429

169.516

152.679

149.694

150.385

150.458

waarvan ICT

15.926

14.629

9.090

9.116

9.087

8.546

8.577

waarvan SSO's

153.408

120.027

115.274

99.442

98.454

100.685

100.536

waarvan overig materieel

34.296

49.773

45.152

44.121

42.153

41.154

41.345

Ontvangsten

23.765

58.099

1.918

1.863

1.762

1.705

706

De Minister van VenJ is verantwoordelijk voor een vijftal agentschappen. In de onderstaande tabel zijn de totale apparaatskosten van deze agentschappen weergegeven. Deze worden verder uitgesplitst en toegelicht in de agentschapsparagraaf. Onderstaande tabel geeft ook de totale apparaatsuitgaven voor het bestuursdepartement en de grote uitvoeringsorganisaties weer. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de apparaatsuitgaven van de ZBO’s en RWT’s. Alle begrotingsgefinancierde ZBO’s en RWT’s worden daarbij meegenomen.

Tabel 91.2 Totaaloverzicht apparaatsuitgaven en -kosten inclusief agentschappen en ZBO's/RWT's (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Kerndepartement

465.581

438.037

408.564

383.752

378.632

379.176

379.217

Grote uitvoeringsorganisaties

1.540.645

1.559.235

1.511.333

1.394.318

1.361.872

1.364.477

1.374.800

Openbaar Ministerie

482.476

455.490

434.909

426.571

418.638

418.231

417.807

Raad voor de rechtspraak

864.050

908.992

883.464

776.947

754.588

756.817

766.461

Raad voor de Kinderbescherming

169.180

169.817

167.941

163.165

161.042

161.825

162.828

Hoge Raad

24.939

24.936

25.019

27.635

27.604

27.604

27.704

Agentschappen

1.603.640

1.708.309

1.656.796

1.518.683

1.451.571

1.445.206

1.429.594

Dienst Justitiele Inrichtingen

1.113.585

1.189.123

1.161.434

1.046.874

992.260

985.917

970.228

Immigratie en Naturalisatiedienst

309.437

341.560

303.760

281.960

270.860

270.760

270.860

Centraal Justitieel Incasso Bureau

97.620

100.043

119.204

118.644

117.571

117.309

117.318

Nederlands Forensisch Instituut

46.562

44.413

42.180

41.553

41.476

41.716

41.784

Dienst Justis

36.436

33.170

30.218

29.652

29.404

29.404

29.404

ZBO’s/RWT’s

Nationale Politie

4.971.272

4.870.304

4.939.208

4.872.903

4.761.714

4.724.355

4.745.232

Politieacademie (PA)

124.524

112.438

105.953

100.515

98.787

98.787

98.787

Raad voor Rechtsbijstand (RvR)

52.270

52.165

43.508

43.472

43.472

43.472

43.472

Bureau Financieel Toezicht (Bft)

6.250

5.507

3.830

2.332

2.194

2.194

2.194

College bescherming persoonsgegevens (CBP)

8.211

8.112

7.895

7.623

7.493

7.490

7.487

College voor de Rechten van de Mens (CRM)

5.835

6.109

5.818

5.554

5.427

5.427

5.427

College van toezicht collectieve beheersorganisaties auteurs- en naburige rechten

685

689

689

689

689

689

689

College gerechtelijk deskundigen (NRGD)

1.532

1.725

1.621

1.548

1.552

1.552

1.553

Raad voor de rechtshandhaving

363

350

350

350

350

350

350

Reclasseringsorganisaties (cluster):

• - 

  Stichting Reclassering Nederland (SRN)

139.350

133.315

131.185

131.085

130.821

130.875

130.888

• - 

  Leger des Heils Jeugdzorg en Reclassering

21.039

20.930

20.969

20.941

20.963

20.963

20.963

• - 

  Regionale instellingen voor verslavingszorg met een reclasseringserkenning (cluster)

65.515

64.824

64.795

64.683

65.147

65.147

65.147

Commissie Schadefonds Geweldsmisdrijven (SGM)

6.332

6.978

5.600

5.123

5.096

5.094

5.093

Slachtofferhulp Nederland (SHN)

27.634

35.016

36.320

38.046

38.116

37.143

37.911

Particuliere forensisch psychiatrische centra (cluster)¹

239.655

231.880

-

-

-

-

-

Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO)

4.732

2.516

2.414

2.285

2.495

2.495

2.495

Stichting HALT

11.954

11.651

10.536

10.022

9.904

9.904

9.904

Particuliere Jeugdinrichtingen (cluster)

70.923

71.532

54.440

60.814

61.805

61.805

61.805

Instituut Fysieke Veiligheid (IFV)

30.978

30.902

30.108

29.068

28.656

28.656

28.656

Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV)

11.140

14.396

11.538

11.162

11.125

11.125

11.125

Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA)

122.600

178.000

168.000

163.000

163.000

163.000

163.000

Stichting Nidos

24.738

43.396

27.462

21.353

20.932

20.932

20.932

Gerechtsdeurwaarders (cluster)

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

Notarissen (cluster)

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

Stichting Donorgegevens Kunstmatige bevruchting (SDKB)

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

Kansspelautoriteit (Ksa)

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

Het Keurmerkinstituut BV

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

Noot ¹

De subsidie is vanaf vorig jaar (verantwoording 2014) op nul gesteld i.v.m. gewijzigde financieringssystematiek (inkoop).

Tabel 91.3 Apparaatsuitgaven per beleidsartikel (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

31

Nationale Politie

125.114

112.679

116.199

109.201

109.192

108.670

108.918

32

Rechtspleging en rechtsbijstand

69.685

68.579

60.482

54.098

53.639

53.774

54.015

33

Veiligheid en criminaliteitsbestrijding

32.980

33.127

27.093

26.012

25.694

25.723

25.636

34

Straffen en Beschermen

80.717

73.609

80.198

73.701

72.945

73.815

73.479

35

Jeugd

22.839

11.849

0

0

0

0

0

36

Contraterrorisme en Nationaal Veiligheidsbeleid

46.246

44.660

42.476

42.163

42.286

42.290

42.283

37

Vreemdelingen

87.999

94.534

82.116

78.577

74.876

74.904

74.886

totale toerekening

465.581

438.037

408.564

383.752

378.632

379.176

379.217

In tabel 91.3 treft u een overzicht van de apparaatsuitgaven per beleidsartikel/algemene doelstelling. Een aantal budgetten van centrale diensten is niet direct toe te wijzen aan een specifiek beleidsartikel. Deze budgetten zijn naar rato verdeeld over de beleidsartikelen. Het betreft hier diensten als personeelszaken, financiële administratie, facilitaire zaken, voorlichting et cetera.

Efficiencytaakstelling Rutte/Asscher

Met het Regeerakkoord is de Rijksdienst vanaf 2016 een efficiencytaakstelling opgelegd die oploopt tot in totaal € 1,1 mld. Het aandeel van VenJ in deze taakstelling bedraagt circa € 341 mln. structureel vanaf 2018. Het betreft een taakstelling van 8,9% op de apparaatsuitgaven. De apparaatsuitgaven op het terrein van immigratie en asiel zijn voor 13,3% aangeslagen. De Nationale politie heeft geen efficiencytaakstelling. De politieacademie maakt wel onderdeel uit van de grondslag zoals gehanteerd voor het Regeerakkoord.

In onderstaande tabel is het VenJ-aandeel in de efficiencytaakstelling en de doorverdeling daarvan naar de grootste VenJ-onderdelen weergegeven.

Tabel 91.4 Departementale taakstelling cf. Regeerakkoord Rutte II (x € 1.000)

2016

2017

2018

structureel

Kerndepartement

- 13.096

- 24.699

- 32.797

- 32.797

Grote uitvoeringsorganisaties

- 57.967

- 129.880

- 158.364

- 158.364

OM

• - 

  19.539

• - 

  42.268

• - 

  51.538

• - 

  51.538

Raad voor de Kinderbescherming

• - 

  5.268

• - 

  12.012

• - 

  14.646

• - 

  14.646

Rechtspraak (inclusief Hoge Raad)

• - 

  33.160

• - 

  75.600

• - 

  92.180

• - 

  92.180

Agentschappen

- 45.074

- 104.605

- 127.093

- 127.093

DJI

• - 

  32.000

• - 

  74.000

• - 

  90.000

• - 

  90.000

IND

• - 

  10.063

• - 

  23.742

• - 

  28.724

• - 

  28.724

NFI

• - 

  2.044

• - 

  4.660

• - 

  5.682

• - 

  5.682

Dienst Justis

• - 

  405

• - 

  924

• - 

  1.127

• - 

  1.127

CJIB

• - 

  562

• - 

  1.279

• - 

  1.560

• - 

  1.560

ZBO’s

- 8.069

- 18.275

- 22.309

- 22.309

COA

• - 

  2.600

• - 

  5.800

• - 

  7.100

• - 

  7.100

CBP

• - 

  234

• - 

  534

• - 

  651

• - 

  651

Bureau Financieel Toezicht

• - 

  78

• - 

  177

• - 

  216

• - 

  216

College voor de rechten van de mens

• - 

  208

• - 

  474

• - 

  578

• - 

  578

Politieacademie

• - 

  3.440

• - 

  7.848

• - 

  9.568

• - 

  9.568

IFV

• - 

  808

• - 

  1.843

• - 

  2.247

• - 

  2.247

Raad voor Rechtsbijstand

• - 

  701

• - 

  1.599

• - 

  1.949

• - 

  1.949

totaal taakstelling

- 124.206

- 277.459

- 340.563

- 340.563

In bovenstaande tabel is de verdeling van de efficiencytaakstelling uit het Regeerakkoord opgenomen over de dienstonderdelen van VenJ conform het oorspronkelijke ritme. Deze taakstelling is als volgt verdeeld en ingevuld:

• - 

  • - 

    € 90 mln. slaat neer bij DJI. De invulling van deze taakstelling maakt onderdeel uit van het masterplan DJI (TK 24 587, nr. 535).

• - 

  • - 

    € 92,2 mln. slaat neer bij de Raad voor de rechtspraak. De invulling van de taakstelling maakt onderdeel uit van de prijsafspraken die met de rechtspraak gemaakt zijn. Ter invulling van de taakstelling is het zogenoemde KEI-programma opgestart door VenJ en de rechtspraak. Hierover is de Tweede Kamer geïnformeerd (TK 29 279, nr. 164).

• - 

  • - 

    € 51,5 mln. is het aandeel van het OM. Het Openbaar Ministerie is geïnformeerd over de budgettaire omvang van deze taakstelling en neemt passende maatregen in de bedrijfsvoering om deze taakstelling in te vullen (TK 33 400, nr. 109).

• - 

  • - 

    Het aandeel van taakstelling voor de uitvoeringsorganisaties in de vreemdelingenketen is € 42 mln. (IND € 29 mln., COA € 7 mln. en DT&V € 6 mln.). Deze efficiencytaakstelling wordt ingevuld door intensievere samenwerking tussen de drie organisaties. Hierover is er een brief naar de Tweede Kamer gestuurd als reactie op motie Van Hijum (TK 19 637, nr. 1707).

• - 

  • - 

    De taakstelling slaat voor € 32,8 mln. neer op het bestuursdepartement. € 6 mln. betreft het aandeel voor DT&V. Zoals hierboven aangegeven, wordt dit ingevuld met intensievere samenwerking tussen deze dienst en de overige organisaties in de vreemdelingenketen. Het overige deel binnen het bestuursdepartement is toebedeeld aan de personele en materiële budgetten van het bestuursdepartement. Door ontdubbeling, versobering en centralisering van bedrijfsvoeringstaken zal deze taakstelling worden ingevuld. Te denken valt aan maatregelen als het samenvoegen van secretariaten, het heroverwegen van vacatures, bundelen van expertisetaken, versobering van dienstvervoer en beperken van externe inhuur.

• - 

  • - 

    Het resterende deel van de taakstelling slaat neer voor € 24,7 mln. neer bij diverse kleinere taakorganisaties van VenJ (zoals het NFI en de Raad voor de Kinderbescherming) en voor € 15,3 mln. bij de overige ZBO’s.

Artikel 92. Nominaal en onvoorzien

De grondslag voor het in de begroting opnemen van het niet-beleidsartikel «Nominaal en onvoorzien» staat in artikel 6, lid 1c van de Comptabiliteitswet 2001 (CW). Dit niet-beleidsartikel wordt uitsluitend gebruikt voor het tijdelijk «parkeren» van nog te verdelen loon- en prijsbijstellingen, andere nog te verdelen middelen en nog te verdelen taakstellingen.

Tabel 92.1 Budgettaire gevolgen van beleid (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

0

3.395

30.958

- 829

- 29.862

- 5.480

- 474

Uitgaven

Nominaal en onvoorzien

0

3.395

30.958

• - 

  829

• - 

  29.862

• - 

  5.480

• - 

  474

Ontvangsten

0

0

0

0

0

0

0

Artikel 93. Geheim

De grondslag voor het in de begroting opnemen van geheime uitgaven staat in artikel 6, lid 1b van de Comptabiliteitswet 2001 (CW).

Budgettaire gevolgen van beleid (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Verplichtingen

3.171

3.066

3.067

3.067

3.067

3.067

3.067

Programma-uitgaven

Geheime uitgaven

3.173

3.066

3.067

3.067

3.067

3.067

3.067

Ontvangsten

74

0

0

0

0

0

0

• 5. 

  AGENTSCHAPPEN

• 01. 

  Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) levert een bijdrage aan de veiligheid van de samenleving door de tenuitvoerlegging van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen en door de aan onze zorg toevertrouwde personen de kans te bieden een maatschappelijk bestaan op te bouwen.

Tabel 01.1 Meerjarige begroting van baten en lasten (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Baten

Omzet moederdepartement

2.287.904

2.194.489

2.003.627

1.915.475

1.868.552

1.907.547

1.891.481

Omzet overige departementen

0

0

0

0

0

0

0

Omzet derden

87.718

130.385

147.865

113.234

104.717

87.716

87.716

Rentebaten

303

250

250

250

250

250

250

Vrijval voorzieningen

7.678

0

0

0

0

0

0

Bijzondere baten

29.389

0

0

0

0

0

0

Totaal baten

2.412.992

2.325.124

2.151.742

2.028.959

1.973.519

1.995.513

1.979.447

Lasten

Apparaatskosten

1.113.585

1.189.123

1.161.434

1.046.874

992.260

985.917

970.228

Personele kosten

1.017.746

1.092.195

1.067.019

955.020

900.233

896.190

880.190

- waarvan eigen personeel

958.829

1.042.195

1.017.019

907.020

854.233

852.190

840.190

- waarvan externe inhuur

58.917

50.000

50.000

48.000

46.000

44.000

40.000

Materiële kosten

95.839

96.928

94.416

91.854

92.027

89.726

90.038

- waarvan ICT

27.379

29.438

37.149

34.554

34.446

30.163

30.163

- waarvan bijdrage aan SSO’s (excl. bijdrage aan Rgd voor justitiële inrichtingen)

27.274

30.928

21.267

21.300

21.581

23.563

23.875

Materiële programmakosten

1.039.364

1.035.429

980.474

911.881

917.045

948.111

949.130

Rentelasten

1.716

1.379

1.064

1.040

976

960

750

Afschrijvingskosten

38.072

44.493

40.570

37.464

35.038

33.325

32.139

• - 

  materieel

34.772

38.207

35.460

33.137

31.233

29.849

28.866

- waarvan ICT

3.284

3.439

3.191

2.982

2.811

2.686

2.598

• - 

  immaterieel

3.300

6.286

5.110

4.327

3.805

3.476

3.272

Overige kosten

196.600

54.700

27.200

31.700

28.200

27.200

27.200

• - 

  Dotaties voorzieningen

158.154

54.700

27.200

31.700

28.200

27.200

27.200

• - 

  Bijzondere lasten

38.446

0

0

0

0

0

0

Totaal lasten

2.389.337

2.325.124

2.210.742

2.028.959

1.973.519

1.995.513

1.979.447

Saldo van baten en lasten

23.655

0

- 59.000

0

0

0

0

Saldo baten en lasten als % totale baten

1%

0%

• - 

  2,7%

0%

0%

0%

0%

Toelichting meerjarige begroting van baten en lasten

Op 19 juni 2013 is de Tweede Kamer geïnformeerd over het Masterplan DJI (TK 24 587, nr. 535). De uitvoering van het Masterplan DJI heeft tot gevolg dat een aanzienlijk aantal Justitiële Inrichtingen wordt gesloten. Dit brengt frictiekosten ten aanzien van het vastgoed met zich mee. Vooralsnog staan de benodigde middelen voor 2016 (€ 59 mln.) gereserveerd op de Aanvullende Post bij het Ministerie van Financiën.

De meest recente uitkomsten van het Prognosemodel Justitiële Ketens (PMJ) geven voor DJI capaciteitsoverschotten aan. Door in het gevangeniswezen 1.000 meerpersoonscellen in te zetten als eenpersoonscellen wordt dit overschot teruggebracht. De vrijvallende capaciteit wordt als in stand te houden capaciteit tegen een sterk gereduceerd tarief aangehouden. Hiermee blijft gebouwelijke flexibiliteit in de toekomst gewaarborgd. De oorspronkelijke sluiting van de justitiële jeugdinrichting De Heuvelrug conform het Masterplan DJI 2013-2018 per 1 januari 2017 wordt met ongeveer een halfjaar vervroegd. Binnen de forensische zorg vindt een verschuiving plaats van tbs-capaciteit in de Forensisch Psychiatrische Centra (FPC’s) naar de overige forensische zorg. Tevens worden besparingen gerealiseerd door een efficiënter capaciteitsbeheer. In de staat van baten en lasten en de kostprijzen is reeds meerjarig rekening gehouden met lagere kosten vanwege deze niet-bezette capaciteit in diverse sectoren.

Baten

Omzet moederdepartement

Uitvoering van de kerntaak van DJI betekent het tegen kostprijzen leveren van een gedifferentieerd aanbod van detentie-, behandel- en opvangplaatsen. De omzet moederdepartement is gebaseerd op de geldende kostprijzen en de opgenomen productieaantallen (zie onderdeel kengetallen per artikelonderdeel). Ook de uit te voeren projecten vormen een onderdeel van de omzet moederdepartement.

Tabel 01.2 Overzicht omzet moederdepartement (x € 1 mln.)

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Artikelonderdeel 34.3.10

• - 

  Intramurale sanctiecapaciteit (inclusief reserve- en instand te houden capaciteit)

996,2

907,3

905,2

900,0

910,3

910,5

• - 

  Extramurale sanctiecapaciteit

8,2

8,2

8,2

8,2

8,2

8,2

Artikelonderdeel 34.3.11

• - 

  Intramurale forensische zorg in GW (PPC)

99,3

100,8

100,4

100,4

100,0

100,0

• - 

  FPC’s/forensische zorg

302,1

292,6

278,4

267,5

256,8

248,4

• - 

  Intramurale forensische zorg in GGz-instellingen

254,3

271,9

271,9

271,5

271,0

271,7

• - 

  Inkoop ambulante forensische zorg

74,0

75,4

76,4

76,4

76,4

76,4

Artikelonderdeel 34.3.12

• - 

  Vreemdelingenbewaring en uitzetcentra (inclusief reservecapaciteit)

90,8

74,7

74,3

74,3

73,9

73,9

Artikelonderdeel 34.5.10

• - 

  Jeugdplaatsen (inclusief reserve en aan te houden capaciteit)

0

128,7

130,7

131,4

131,3

131,3

Artikelonderdeel 35.3.10

• - 

  Jeugdplaatsen (inclusief reserve en aan te houden capaciteit)

150,9

0

0

0

0

0

Subtotaal volgens PxQ

1.975,9

1.859,5

1.845,6

1.829,6

1.828,0

1.820,4

Capaciteit Caribisch Nederland (BES)

10,1

8,5

8,5

8,5

8,5

8,5

Vreemdelingen vervoer

8,4

8,4

8,4

8,4

8,4

8,4

Vreemdelingencapaciteit VZ (COA en bestuursrechtelijk)

0

11,0

11,0

11,0

11,0

11,0

Frictiekosten (Masterplan en PMJ 2016)

158,8

128,7

59,1

12,0

12,0

0

Reserveringen maatregelen Masterplan

0

4,9

4,9

7,9

7,9

7,9

Substantieel Bezwarende Functies (SBF)

36,7

37,4

35,2

36,1

34,0

34,0

Nog te verwerken loon- en prijsbijstelling 2015 in kostprijzen

6,2

7,0

6,5

6.4

6,5

6,5

Nog te verwerken huurverlaging Rgd in kostprijzen

0

• - 

  78,8

• - 

  73,8

• - 

  69,9

• - 

  45,2

• - 

  41,3

Overig niet in PxQ begrepen

• - 

  1,5

17,1

10,0

18,5

36,4

36,0

Totaal omzet moederdepartement

2.194,5

2.003,6

1.915,5

1.868,6

1.907,5

1.891,5

Omzet derden

De omzet derden is opgebouwd uit de volgende componenten:

Opbrengsten Arbeid: De (bruto-) opbrengsten uit de (als regimeactiviteit) verrichte arbeid zoals die in de rijksinrichtingen plaatsvindt voor derden. Aan externe opdrachtgevers wordt geleverd tegen marktprijzen.

België: Het verdrag regelt dat Nederland tijdelijk de penitentiaire inrichting Tilburg en het daarbij behorende personeel ter beschikking stelt aan België en het volledige beheer van de inrichting tegen betaling verzorgt.

Noorwegen: Het verdrag regelt dat Nederland tijdelijk de penitentiaire inrichting Norgerhaven en het daarbij behorende personeel ter beschikking stelt aan Noorwegen en het volledige beheer van de inrichting tegen betaling verzorgt.

Overig: o.a. de externe dienstverlening (onder andere bijzondere bijstand en ondersteuning), de exploitatievergoeding voor de VN-bewaring en het Internationaal Strafhof, de opbrengst ESF-subsidies en de afrekeningen van verstrekte voorschotten aan particuliere inrichtingen.

Tabel 01.3 Overzicht omzet derden (x € 1.000)

Omschrijving

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Arbeid

8.500

8.250

8.250

8.250

8.250

8.250

Verdrag België

35.599

34.535

0

0

0

0

Verdrag Noorwegen

8.500

25.500

25.500

17.000

0

0

Overige ontvangsten

77.786

79.580

79.484

79.467

79.466

79.466

Totaal omzet derden

130.385

147.865

113.234

104.717

87.716

87.716

Rentebaten

Het betreft hier rentebaten als gevolg van een positieve rekening-courant verhouding met het Ministerie van Financiën, alsmede rentebaten door het gebruikmaken van de depositofaciliteit.

Lasten

Personele kosten

De personele kosten van het ambtelijk personeel DJI bestaat uit de PxQ zoals gepresenteerd in tabel 01.4 aangevuld met de overige personeelskosten (reis- en verblijfskosten en overige personeelsgerelateerde kosten). Verder bestaat deze post uit de geraamde frictiekosten op grond van het Masterplan DJI en reserveringen voor Substantieel Bezwarende Functies (SBF) en Flankerend beleid uit eerdere capacitaire maatregelen voorafgaand aan het Masterplan DJI.

Tabel 01.4 Kosten ambtelijk personeel (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Kosten ambtelijk personeel:

• - 

  Gemiddelde loonsom (x € 1,-)

59.069

59.000

59.000

59.000

59.000

59.000

59.000

• - 

  Aantal fte’s

15.250

14.426

13.358

12.669

12.634

12.634

12.634

Totaal

900.802

851.134

788.144

747.496

745.414

745.393

745.393

Materiële kosten

Onder deze post zijn de materiële apparaatskosten opgenomen. Dit betreft met name de DJI-brede ICT-kosten, bijdragen aan SSO’s voor huisvesting hoofdkantoor DJI, Landelijke (ondersteunende) Diensten en interne SSC’s van DJI. Verder vallen onder deze post ook de personeelsgebonden exploitatiekosten en bureaukosten.

Materiële programmakosten

Onder deze post zijn de materiële programmakosten opgenomen die samenhangen met de tenuitvoerlegging van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen.

Tabel 01.5 Materiële programmakosten (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Financiering particuliere Jeugdinrichtingen

84.234

68.424

58.433

65.322

65.992

66.140

66.140

Inkoopplaatsen forensische zorg

536.668

562.326

562.399

553.391

550.524

539.824

531.924

Huisvestingskosten Rijks Justitiële Inrichtingen (incl. bijdrage aan Rgd)

301.570

293.419

250.383

186.908

196.269

237.887

246.807

Kosten justitieel ingeslotenen (rijksinrichtingen)

82.017

80.000

78.000

75.000

75.000

75.000

75.000

Overige kosten

34.876

31.260

31.260

31.260

29.260

29.260

29.260

Totaal

1.039.364

1.035.429

980.474

911.881

917.045

948.111

949.130

De reeks «Financiering particuliere inrichtingen» betreft de bekostiging van de particuliere justitiële jeugdinrichtingen. De reeks «Inkoopplaatsen forensische zorg» betreft de bekostiging van de particuliere justitiële tbs-inrichtingen alsmede de tbs-contractplaatsen in de GGZ en gehandicaptenzorg. Ook vallen de kosten verbonden aan de inkoop van forensische zorg in het strafrechtelijke kader is onder deze post. De opgenomen reeks voor huisvesting heeft met name betrekking op de aan de Rijksgebouwendienst (Rgd) te betalen kosten van huur- en serviceovereenkomsten voor Rijks Justitiële Inrichtingen.

De kosten justitieel ingeslotenen betreft de kosten die verband houden met de detentie (voeding, bewassing, geneeskundige verzorging, hygiënische zorg, recreatie/educatie, etc.). Onder de post overige kosten zijn voornamelijk de materiële kosten van arbeid justitiabelen en arrestanten op politiebureaus opgenomen.

Rentelasten

Voor de vervangings- en uitbreidingsinvesteringen wordt in beginsel een beroep gedaan op de leenfaciliteit van het Ministerie van Financiën.

Afschrijvingskosten

De afschrijvingsreeks is gebaseerd op de actuele omvang van de vaste activa, rekening houdend met de geplande vervangings- en uitbreidingsinvesteringen.

Overige kosten

De jaarlijkse dotaties aan de voorzieningen hebben voornamelijk betrekking op dotaties in het kader van de kosten substantieel bezwarende functies (SBF), afkoop boekwaarde Justitiële Rijksinrichtingen (Masterplan DJI) en kosten verband houdend met Van Werk Naar Werk (VWNW) in het kader van de reductie van personeel als gevolg van het Masterplan DJI. In onderstaande tabel treft u een overzicht van de ontwikkeling van de op de balans van DJI opgenomen voorzieningen.

Tabel 01.6 Ontwikkeling van op de balans opgenomen voorzieningen (x € 1.000)

2015

2016

2017

2018

2019

2020

SBF

18.000

15.000

23.500

23.500

23.500

23.500

Raming afkoop boekwaarde huisvesting (Masterplan DJI)

23.000

0

0

0

0

0

Raming afkoop boekwaarde (regulier/PMJ-gerelateerd)

0

0

2.500

2.500

2.500

2.500

Ramingen VWNW ¹ (opleidingskosten, reiskosten, ziekte, detacheringen)

12.500

11.000

4.500

1.000

0

0

Overig

1.200

1.200

1.200

1.200

1.200

1.200

Totaal

54.700

27.200

31.700

28.200

27.200

27.200

Noot ¹

De VWNW-kosten zijn voornamelijk opgenomen onder de personele kosten in de staat van Baten & Lasten.

Tabel 01.7 Kasstroomoverzicht (x € 1.000)

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

1

Rekening Courant RHB 1 januari

169.701

253.297

292.223

247.075

235.756

231.863

245.423

2

Totaal operationele kasstroom

108.488

• - 

  10.000

• - 

  14.100

30.400

41.100

60.700

63.700

3a

Totale investeringen

• - 

  69.834

• - 

  32.500

• - 

  31.350

• - 

  29.650

• - 

  29.400

• - 

  29.400

• - 

  29.400

3b

Totaal boekwaarde desinvesteringen

19.623

17.500

15.000

10.000

8.000

8.000

8.000

3

Totaal investeringskasstroom

• - 

  50.211

• - 

  15.000

• - 

  16.350

• - 

  19.650

• - 

  21.400

• - 

  21.400

• - 

  21.400

4a

eenmalige uitkering aan departement

0

0

0

0

0

0

0

4b

eenmalige uitkering door departement

36.669

77.026

0

0

0

0

0

4c

aflossing op leningen

• - 

  11.350

• - 

  13.100

• - 

  14.697

• - 

  22.070

• - 

  23.592

• - 

  25.740

• - 

  22.470

4d

beroep op leenfaciliteit

0

0

0

0

0

0

0

4

Totaal financieringskasstroom

25.319

63.926

• - 

  14.697

• - 

  22.070

• - 

  23.592

• - 

  25.740

• - 

  22.470

5

Rekening Courant RHB 31 december

253.297

292.223

247.075

235.756

231.863

245.423

264.983

Toelichting op het kasstroomoverzicht

In verband met het negatieve eigen vermogen DJI ultimo 2014 is door het moederdepartement bij de 1^e Supploire begroting 2015, conform de Regeling Agentschappen, een eenmalige storting gedaan.

Operationele kasstroom

De operationele kasstroom bestaat uit het geraamde saldo van baten en lasten gecorrigeerd voor afschrijvingen en mutaties in de voorzieningen en het werkkapitaal.

Investeringskasstroom

Het betreffen hier de voorgenomen investeringen die worden gepleegd in de materiële vaste activa. In hoofdzaak betreft het investeringen in gebouwelijke voorzieningen, installaties en inventaris alsmede computer hard- en software. In 2016 zijn de volgende investeringen gepland:

Tabel 01.8 Investeringen 2016 (x € 1.000)

Omschrijving

Vervanging

Uitbreiding

Totaal

Verbouw en nieuwbouw

7.400

1.500

8.900

Inventaris/installaties

8.800

1.450

10.250

Automatisering

9.000

1.000

10.000

Vervoermiddelen

2.000

200

2.200

Overige materiële activa

0

0

0

Totaal

27.200

4.150

31.350

Financieringskasstroom

Het saldo van deze reeks heeft betrekking op het voorgenomen beroep op de leenfaciliteit bij het Ministerie van Financiën voor investeringen en de hierop betrekking hebbende aflossingen.

Doelmatigheidsindicatoren gevangeniswezen

Doelmatigheid

Tabel 01.9 Overzicht intramurale sanctiecapaciteit

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Stand ontwerpbegroting 2016

11.586

11.388

10.192

10.240

10.330

10.512

10.512

Verdeeld naar:

Direct inzetbare capaciteit:

• - 

  strafrechtelijke sanctiecapaciteit

11.191

10.877

9.486

9.554

9.603

9.780

9.780

• - 

  inbewaringgestelden op politiebureaus

39

20

20

20

20

20

20

• - 

  capaciteit ten behoeve van internationale tribunalen

96

96

96

96

96

96

96

Reservecapaciteit

260

395

590

570

611

616

616

Gemiddelde prijs per plaats/per dag

• - 

  operationele capaciteit (x € 1,-)

253

245

250

248

245

243

243

• - 

  reservecapaciteit (x € 1,-)

65

83

93

93

93

93

93

Totaal PxQ (x € 1 mln.)

1.005,8

996,2

895,9

893,9

888,7

899,0

899,2

• - 

  operationele en reservecapaciteit

Bezettingsgraad (in %)¹

78,6

91,3

91,3

91,3

91,3

91,3

91,3

Noot ¹

Dit betreft het percentage van de direct inzetbare capaciteit exclusief in bewaring gestelden op politiebureaus.

Tabel 01.10 Overzicht in stand te houden intramurale sanctiecapaciteit

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Mutaties PMJ 2016

0

0

1.000

1.000

1.000

1.000

1.000

Stand ontwerpbegroting 2016

0

0

1.000

1.000

1.000

1.000

1.000

Gemiddelde prijs per plaats/per dag

0

0

31

31

31

31

31

Totaal PxQ (x € 1 mln.)

0

0

11,3

11,3

11,3

11,3

11,3

Tabel 01.11 Overzicht extramurale sanctiecapaciteit

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Stand ontwerpbegroting 2016

481

400

400

400

400

400