Column week 42 - Hoofdinhoud
13 okt 2014
Vorige week stonden de debatten in de Tweede Kamer in het teken van de missie naar Irak. Als je de kranten leest of het nieuws volgt, lijkt zo’n besluit heel snel te gaan. Er komt een brief van het Kabinet, de Kamer wordt geïnformeerd en vervolgens wordt er een besluit genomen. Als het om de uitzending van Nederlandse militairen gaat, voeren we echter uitgebreide debatten en ook de besluitvorming in de fractie gebeurt met zorgvuldigheid en aandacht. Het is op vele manieren een bijzonder en zwaarwegend besluit. Officieel is het niet de Kamer die tot een missie besluit, maar het Kabinet. Zij nemen een besluit en stellen de Kamer daarvan op de hoogte met een zogenaamde 'artikel 100 brief'.
Over alle andere zaken die naar de Kamer komen, neemt de Tweede Kamer een besluit. Maar staatsrechtelijk zijn besluiten over dergelijke missies voorbehouden aan de regering. Wel vindt er in de Tweede Kamer een zorgvuldig debat plaats. Eerst vindt een briefing plaats waarin inhoudelijke informatie wordt gedeeld. Daarna hebben de buitenland-woordvoerders een debat met de verantwoordelijke ministers. Bij grote missies is het gebruikelijk dat de fractievoorzitters dat debat afronden. Partijen kunnen daar wel een motie indienen dat ze het niet eens zijn met de missie. Daar stemmen we wel over, maar we stemmen niet over het besluit van het Kabinet om te gaan. Eigenlijk stem je dus indirect als Kamer. Deze keer werd er niet zo’n motie ingediend, al waren er wel 2 partijen die aangaven de missie niet te steunen. Ik heb nu een aantal keer meegemaakt dat we meededen aan een missie en moesten bepalen of wij dat besluit als fractie steunden. Het zijn de meest ingrijpende beslissingen die je in de politiek kunt nemen. We sturen onze Nederlandse militairen naar plekken waar ze met gevaarlijke situaties in aanraking komen, met alle mogelijke consequenties van dien. Ik vind het daarom van het allergrootste belang dat we hier goed, zorgvuldig en met oog voor alle aspecten over debatteren, ook in de fractie.
Dat we strijden tegen ISIS is van groot belang voor de veiligheid daar en voor onze veiligheid hier. Dit zijn mensen die het grofste geweld gebruiken en vechten tegen onze vrijheden, waar onze ouders, grootouders en voorouders voor gestreden hebben. Dat je mag geloven wat je wilt, ook als je niks wilt geloven, dat je mag stemmen op wie je wilt, dat meisjes naar school kunnen, dat vrouwen kunnen stemmen, dat homo’s mogen trouwen. Wij vinden het gelukkig gewoon, maar het zijn verworven vrijheden die onder druk staan. Het is niet te bevatten dat er mensen zijn die in ons land in vrijheid zijn opgegroeid en in Syrië of in ons eigen land, tegen diezelfde vrijheid willen vechten. Daarom hebben we ingestemd met de missie, om samen met al die andere landen deze terreur in te dammen. De zwaarste taak begint nu, na het debat. Door al die militairen die ter plaatse zijn voor de veiligheid daar en voor de veiligheid hier. Ik wil hen dan ook mijn diepste respect betuigen en hoop dat zij allen veilig zullen terugkeren.