34246 - Initiatiefvoorstel Bekostiging levensbeschouwelijk onderwijs en godsdienstonderwijs op openbare basisscholen

Dit wetsvoorstel werd op 2 juli 2015 aanhangig gemaakt door de Tweede Kamerleden Ypma (PvdA)¹ en Voordewind (CU)² en werd laatstelijk verdedigd door de Tweede Kamerleden Ypma, Voordewind en Rog (CDA)³.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra te wijzigen ten einde de bekostiging van het godsdienstonderwijs en levensbeschouwelijk vormingsonderwijs op openbare scholen in de wet te verankeren,.

Voorstel van wet van de leden Ypma, Voordewind en Rog houdende wijziging van de Wet primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra ten einde levensbeschouwelijk onderwijs en godsdienstonderwijs op openbare scholen te bekostigen

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Onderwijswoordvoerster van de PvdA-Tweede Kamerfractie in de periode 2012-2017. Werd al op 20-jarige leeftijd raadslid in Woerden en op haar dertigste wethouder en was enige tijd werkzaam als lerares en organisatie-adviseur/trainer. In 2003-2004 was zij voorzitter van de Jonge Socialisten. Sympathieke, vriendelijke afgevaardigde die in het debat echter scherp kon zijn. Sprak in de Kamer vooral over basisonderwijs, speciaal en passend onderwijs en jeugdzorg. Verder was zij twee jaar voorzitter van de vaste commissie voor Veiligheid en Justitie. Van juli 2018 tot september 2019 was zij wethouder Wonen & Floriade van de gemeente Almere. Keerde daarna terug naar het onderwijs.
   
• 2. 

  Gedurende ruim veertien jaar een sociaal bewogen Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie. Begon zijn loopbaan als hulpverlener in Irak en was later actief in de Christelijke hulpverleningsorganisatie Dorcas. Was korte tijd werkzaam voor enkele Tweede Kamerleden van de PvdA, maar verliet in 1994 die partij. Na onder meer fractiemedewerker en voorlichter van de CU te zijn geweest, werd hij in november 2006 Tweede Kamerlid. Hield zich bezig met buitenlandse zaken, immigratie en asiel, defensie, ontwikkelingssamenwerking, schulden, jeugdzorg en alcoholbeleid. Tevens was hij fractiesecretaris en vicefractievoorzitter en lid van het Presidium. Zette zich in het bijzonder in voor minderjarige asielzoekers. Na zijn Kamerlidmaatschap was hij enige tijd wethouder in Alkmaar. Vanaf 1 juli 2023 is hij directeur-bestuurder van de Stichting Tot Heil des Volks
   
• 3. 

  Michel Rog (1973) was van 20 september 2012 tot 12 januari 2021 Tweede Kamerlid voor het CDA. Daarna was hij van december 2020 tot november 2021 wethouder in Haarlem. Sinds oktober 2024 is bij burgemeester van Bloemendaal. De heer Rog was in 2008-2012 voorzitter van CNV Onderwijs. Daarvoor was hij vakbondsbestuurder en teamleider burgerluchtvaart bij vakbond De Unie en leraar maatschappijleer in het voortgezet onderwijs. Als Kamerlid was hij woordvoerder onderwijs van de CDA-fractie. De heer Rog was voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van de parlementaire ondervragingscommissie Ongewenste beïnvloeding uit onvrije landen.
   
• 4. 

  Bedachtzame SGP-afgevaardigde met een onderwijskundige achtergrond. Sprak in de ruim elf jaar dat hij Tweede Kamerlid was dan ook geregeld over onderwijs en was betrokken bij diverse parlementaire initiatieven op dat gebied. Was voor zijn Kamerlidmaatschap onder meer leraar geschiedenis en sectordirecteur op een school en directeur van het Wartburg College, locatie Revius in Rotterdam. Had geruime tijd zitting in zowel de gemeenteraad van Veenendaal als Provinciale Staten van Utrecht. In de Tweede Kamer hield hij zich ook bezig met binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, politie, waterstaat, landbouw, wonen, cultuur en Europese zaken. Belangenbehartiger van de landbouwsector.
   
• 5. 

  Sportieve en muzikale ingenieur in de CDA-Tweede Kamerfractie, die daarvoor bijna twintig jaar werkzaam bij hightechbedrijf ASML. Groeide als zoon uit een Marokkaanse gastarbeidersgezin op in Limburg. In zijn woonplaats Helden raadslid en in 2004 actief bij het voorkomen van verdere escalatie na brandstichting in de plaatselijke moskee. In de zeven jaar dat hij Tweede Kamer zat, hield hij zich bezig met buitenlandse handel, bedrijfsleven, midden- en kleinbedrijf, innovatie, spoor, luchtvaart en Europese Zaken. In 2023 was hij voorzitter van de commissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
   
• 6. 

  Uit Zeeuwsch-Vlaanderen afkomstig PvdA-Tweede Kamerlid. Zat anderhalf jaar in het parlement, aanvankelijk als tijdelijk vervanger van Manon Fokke. Tot 2016 was zij directeur van de Stichting Welzijn in West-Zeeuws-Vlaanderen. Eerder was zij onder meer sociaal werker. In de Kamer hield zij zich onder meer bezig met financiën (rijksuitgaven), onderwijs en cultuur (subsidiebeleid) en zorg (geneesmiddelen). Sinds juli 2019 is mevrouw Vermue burgemeester van Zundert.
   
• 7. 

  Karin Straus (1971) was kandidaat van de VVD bij de Eerste Kamerverkiezingen 2023. Zij was in 2010-2017 Tweede Kamerlid was toen woordvoerster op het gebied van voor- en vroegschoolse educatie, primair onderwijs, voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs en volwasseneneducatie. Verder bracht zij een initiatiefnota uit over onderwijs in krimpgebieden. Mevrouw Straus begon haar loopbaan in het bedrijfsleven en werkte onder andere op gebied van personeel en organisatie bij DSM. Verder zat zij in de gemeenteraad van Roermond en was zij enige tijd raadslid in Midden-Delfland. In 2019-2022 was zij Statenlid in Limburg.
   
• 8. 

  Harm Beertema (1952) was van 17 juni 2010 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. Hij was 34 jaar werkzaam in het middelbaar beroepsonderwijs en vier jaar bestuurslid van Beter Onderwijs Nederland. De heer Beertema was woordvoerder onderwijs. Hij was eerder Statenlid in Zuid-Holland. In 2024 was hij interim-voorzitter van omroep Ongehoord Nederland.
   
• 9. 

  Jasper van Dijk (1971) was van 30 november 2006 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. In de periode maart-juli 2023 werd hij tijdelijk vervangen door Frank Futselaar. Hij was medewerker van de SP-fracties in de Tweede Kamer en het Europees Parlement en gemeenteraadslid in Amsterdam. De heer Van Dijk was eerst woordvoerder onderwijs, sociale zaken en integratie en werd later woordvoerder defensie, buitenlandse zaken, ontwikkelingssamenwerking, Europa en asiel en migratie.
   
• 10. 

  Eppo Bruins (1969) is sinds 2 juli 2024 namens NSC minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Schoof. Hij maakte vijf jaar deel uit van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Was voor hij Kamerlid werd directeur van de Technologiestichting STW, voorzitter van ForumC, het christelijk forum voor geloof, wetenschap en samenleving, en tot 2016, hoofdredacteur van het blad van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie. In de Kamer was de heer Bruins woordvoerder financiën, economische zaken, sociale zaken, onderwijs en luchtvaart. Na zijn Kamerlidmaatschap onder meer zelfstandig adviseur en voorzitter van Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie.
   
• 11. 

  Sander Dekker (1975) was van 26 oktober 2017 tot 10 januari 2022 minister voor Rechtsbescherming op het ministerie van Justitie en Veiligheid in het kabinet-Rutte III. Van 5 november 2012 tot 26 oktober 2017 was hij staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Rutte II. Van 23 maart tot 26 oktober 2017 was hij Tweede Kamerlid voor de VVD. De heer Dekker was in 2006-2012 wethouder van Den Haag. Vanaf 2023 is hij lid van de raad van bestuur van het Maasstad Ziekenhuis.
   
• 12. 

  Van oorsprong Groningse, maar bestuurlijk vooral in Drenthe actieve CDA-politica. Zat twaalf jaar in de Eerste Kamer, waar zij onder meer zes jaar voorzitter van de commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap was en verder fractiesecretaris. Hield zich in de Eerste Kamer, behalve met onderwijs, met name bezig met volkshuisvesting en welzijn. Voor zij Eerste Kamerlid werd vier jaar lid van Gedeputeerde Staten van Drenthe en vervolgens vier jaar lid van het dagelijks bestuur van een waterschap in die provincie. Kamerlid zonder veel opsmuk, dat op sobere, nuchtere wijze haar werkzaamheden verrichtte.
   
• 13. 

  Henk Pijlman (1955) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Hij was tien jaar wethouder van onder meer onderwijs en sport in Groningen en was tussen 2000 en 2020 bestuurder van de Hanzehogeschool in die stad. Hij vervult verder functies op cultuur en onderwijskundig gebied. De heer Pijlman hield zich in de Eerste Kamer onder meer bezig met onderwijs, cultuur, woningmarkt, energie en landbouw en natuur.
   
• 14. 

  Jan Anthonie Bruijn (1958) is sinds 2 juli 2019 voorzitter van de Eerste Kamer. Hij is sinds 6 november 2012 Eerste Kamerlid voor de VVD. De heer Bruijn was hoogleraar immunopathologie (gespecialiseerd in nierziekten) in Leiden. Hij was in 2010, 2012 en 2017 voorzitter van de commissie die het VVD-verkiezingsprogramma opstelde. Voor hij Kamervoorzitter werd, hield de heer Bruijn zich als Eerste Kamerlid met name bezig met onderwijs en zorg.
   
• 15. 

  Alexander Kops (1984) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. In 2014-2017 was hij Eerste Kamerlid. De heer Kops was leraar Duits in Leiderdorp en daarna medewerker van de PVV-delegatie in het Europees Parlement. In de Eerste Kamer hield hij zich bezig met buitenlands beleid, Europa en milieu, ruimtelijke ordening en infrastructuur. Als Tweede Kamerlid is de heer Kops woordvoerder energie, Groningen, klimaat en medisch-ethische kwesties.
   
• 16. 

  Bedachtzaam Eerste Kamerlid voor de PvdA in de periode december 2016-juni 2019. Was, als geboren Marokkaan en zoon van een gastarbeider, aanvankelijk werkzaam op het gebied van culturele minderheden. Werd in 1998 in Utrecht gemeenteraadslid en bleef dat acht jaar. Was daarna bestuurder in het beroepsonderwijs en strategisch adviseur van de Korpsleiding van de Nationale Politie, een functie die hij onderbrak tijdens zijn Eerste Kamerlidmaatschap. Sprak in de Eerste Kamer hoofdzakelijk over constitutionele zaken, zoals over de intrekking van de Wet raadgevend referendum.
   
• 17. 

  Mirjam Bikker (1982) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Op 17 januari 2023 volgde zij Gert-Jan Segers op als fractievoorzitter en politiek leider van de ChristenUnie. Daarvoor was zij van 9 juni 2015 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer en in 2019-2021 fractievoorzitter. Mevrouw Bikker was zeven jaar gemeenteraadslid in Utrecht (tevens fractievoorzitter) en beleidsmedewerker van de ChristenUnie-fractie in de Tweede Kamer. In de Eerste Kamer was zij voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Als Tweede Kamerlid houdt zij zich behalve met het algemene politieke beleid bezig met onder meer zorg, justitie en veiligheid, binnenlandse zaken, koninklijk huis, sport en Groningen.
   
• 18. 

  Ruard Ganzevoort (1965) was van 7 juni 2011 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor GroenLinks. Sinds 2005 was hij hoogleraar praktische theologie en decaan aan de Vrije Universiteit. Sinds augustus 2023 is hij rector van het Insternational Institute of Sociale Studies. Eerder was hij onder meer Nederlands-Gereformeerd predikant, docent en lector. De heer Ganzevoort was binnen GroenLinks voorzitter van "De Linker Wang", platform voor religie en politiek. Hij is expert op het gebied van pastorale zorg en trauma. De heer Ganzevoort was voorzitter van de vaste commissie voor Koninkrijksrelaties en van de commissie die een parlementair onderzoek uitvoerde naar effectiviteit van antidiscriminatie­wetgeving. Hij hield zich verder bezig met volksgezondheid, zorg, onderwijs, wetenschapsbeleid, cultuur en sport.
   
• 19. 

  Arda Gerkens (1965) was van 14 mei 2013 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de SP. In de periode 2002-2010 was zij Tweede Kamerlid. Zij was onder meer woordvoerster verkeer, justitie en cultuur (popmuziek) en ICT. In 2008-2010 was zij tweede ondervoorzitter van de Tweede Kamer. Mevrouw Gerkens was eerder onder meer lerares, jongerenwerkster en hoofd personeelzaken bij Milieudefensie. Mevrouw Gerkens was voorzitter van de commissie voor Economische Zaken en Klimaat/Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en sinds 2021 eerste ondervoorzitter (in 2019-2021 tweede). In de Kamer hield zij zich bezig met volksgezondheid en welzijn, economische zaken en klimaat en Koninkrijksrelaties.
   
• 20. 

  Peter Schalk (1961) is sinds 9 juni 2015 Eerste Kamerlid voor de SGP. Tevens is hij fractievoorzitter. De heer Schalk was vijfentwintig jaar bestuurder (Raad van Bestuur) van de Reformatorisch Maatschappelijke Unie, een belangenorganisatie voor werknemers, werkgevers en zelfstandigen die Bijbelse principes als uitgangspunt voor haar activiteiten heeft. Momenteel is hij naast zijn lidmaatschap van de Eerste Kamer werkzaam als zelfstandig adviseur.