Kamer steekt stokje voor export ‘varend erfgoed’ - Hoofdinhoud

(Bron: Lc.nl)

Oude historische schepen mogen niet ongezien worden verkocht naar het buitenland.

De Tweede Kamer stak daar gisteren een stokje voor. Skûtsjes, platbodems en andere historische schepen zijn belangrijk cultureel erfgoed voor Nederland en dat mag niet wegvaren over de grens, vindt de Kamer.

Initiatiefnemer van de motie was PvdA-Kamerlid Jacques Monasch uit Sneek. Binnen een jaar moet er bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een voorbeeldlijst liggen van historische schepen. Daar horen ook Friese skûtsjes en andere traditionele platbodemschepen op.

Vastgebeten

Als voorbeeld haalt Monasch De Sneker Pan aan, het skûtsje van Sneek. Wanneer dat wordt opgenomen op de lijst, kan het niet zomaar verdwijnen naar een ander land.

Afgelopen jaar verkaste de oudste stoomsleper van Europa naar Turkije. De ss Rosalie was eerder opgeknapt met Nederlandse subsidiegeld uit het Mondriaanfonds. Monasch heeft zich sindsdien, vanaf februari 2014, vastgebeten in het onderwerp. Dat er nu na anderhalf jaar tot de komst van een lijst is besloten is een overwinning, stelt het Kamerlid.

Liefhebbers van varend erfgoed zijn blij met de stap die is gezet. Rond de achttien organisaties bundelden hun krachten en voerden een lobby in Den Haag. Hierbij zit ook de Stichting Museumhaven Leeuwarden.

Volgens de Erfgoedmonitor telt Nederland 6000 historische schepen en wordt grofweg de helft daarvan bewoond. ,,Zo’n aantal is uniek in de hele wereld”, zegt woordvoerder Roel Bosch. Door meerdere factoren verdwijnen er steeds meer oude schepen naar het buitenland. Bosch schat de export op honderd per jaar.

Vooral Engeland en Frankrijk zijn populair. Daar zijn de regels voor ligplaatsen en bewoning eenvoudiger. ,,Kijk naar Londen, daar zijn de huizenprijzen enorm, daar is een woonboot populair.” In Nederland wordt alles juist steeds ingewikkelder. Met de dalende huizenprijzen dalen de prijzen van schepen, terwijl potentiële kopers het lastig hebben er een hypotheek voor te krijgen.

Zuinig op zijn

Het Bouwbesluit uit 2012 werkt tegen. Varende woonschepen moeten voor iedere keer dat ze ergens aanleggen de procedure in om een nieuwe omgevingsvergunning aan te vragen. En telkens weer is het een heel gedoe om onder allerlei strenge bouwregels uit te komen. Bosch: ,,De hoogte van een deur staat vast in het Bouwbesluit. Maar zo’n hoge deur, dat kan niet hè, als je op een tjalk woont. Iedere keer die strijd voeren, dan gaat de lol er wel vanaf.”

Met de nieuwe Erfgoedlijst in de hand wordt de strijd om een soepeler Bouwbesluit sterker, hoopt Bosch. Anders wordt het leeg in de museumhavens. Nederland telt er veertig van.

Het is moeilijk om voldoende bewoners te krijgen. ,,Kijk naar Leeuwarden. Lege plekken, ze krijgen er de ligplaatsen niet bezet. Terwijl een volle haven zo beeldbepalend is voor een plaats. Het zegt iets over je geschiedenis. Daar moeten we zuinig op zijn.”

Artikelinformatie:

17 juni 2015 06:00 Leeuwarder Courant

TEKST: TON VAN DER LAAN / SASKIA VAN WESTRHEENEN

( FOTO: SAIL.NL )