Eerste Kamerfractie Politieke Partij Radikalen (PPR)

De Politieke Partij Radikalen¹ (PPR) was van 16 september 1969 tot 12 februari 1990 in de Eerste Kamer² vertegenwoordigd. De fractie telde meestal één à twee leden, maar had in de periode 1977-1980 een vijfmansfractie.

Fractievoorzitters waren Jacques Tonnaer³ en pater A.J. Agterberg⁴, en vanaf 1977 - als bekendste - Bas de Gaay Fortman⁵. Andere prominente leden waren Michel van Hulten⁶, oud-minister Boy Trip⁷ en partijvoorzitter Wim de Boer⁸.

In februari 1990 ging de PPR-fractie, met EVP⁹, PSP¹⁰ en CPN¹¹, in een GroenLinks¹²-fractie. Deze fusie werd in 1991 definitief beklonken.

1. Overzicht fractievoorzitters

naam fractievoorzitter	aanvang functie	einde functie
B. (Bas) de Gaay Fortman	1977-09-20	1990-02-12
A.J. (Marinus) Agterberg	1974-09-17	1977-09-20
J.J.G. (Jacques) Tonnaer	1969-09-16	1974-09-17

Meer over

PPR¹

1.
De Politieke Partij Radikalen (PPR) was een radicaal-christelijke partij. De partij werd op 27 april 1968 opgericht door christenradicalen die zich hadden afgesplitst van vooral de Katholieke Volkspartij (KVP) en in mindere mate de Anti-Revolutionaire Partij (ARP). In 1991 fuseerde de PPR met CPN, EVP en PSP tot GroenLinks.
2.
De Eerste Kamer is deel van de volksvertegenwoordiging en heeft met name een rol op wetgevend gebied. Over een wetsvoorstel moet, als de Tweede Kamer het heeft aangenomen, ook door de Eerste Kamer worden gestemd. De Eerste Kamer kan een wetsvoorstel nog tegenhouden.
3.
Limburgse burgemeester die in 1968 overstapte van de KVP naar de PPR. Was voor die partij in 1969 de eerste senator. Aanvankelijk leraar en vanaf 1962 wethouder in Hoensbroek. Korte tijd voorzitter van de PPR en tussen 1975 en 1997 burgemeester van Sittard. Werd in die gemeente benoemd, hoewel op de voordracht alleen KVP'ers stonden. Desondanks jarenlang een gewaardeerde burgemeester.
4.
Pater augustijner, die hoogleraar was in Nijmegen en later werkte bij een vormingscentrum in Friesland. Studeerde theologie en patristiek in Nijmegen, Rome en Parijs. Leidde enige tijd de PPR-senaatsfractie en was voorzitter van de vaste Eerste Kamercommissie voor ontwikkelingssamenwerking. Beschikte volgens Kamervoorzitter Thurlings over een 'kristalhelder karakter'.
5.
Voorman en later senator van de PPR en deskundige op het gebied van politieke economie. Stapte in 1970 als één van de weinige ARP-spijtstemmers over naar de PPR. Hoogleraar in Afrika, daarna jarenlang aan het Institute for Social Studies en vanaf 2000 aan de Universiteit Utrecht. In 1971 Tweede Kamerlid. Was op het eerste gezicht voor de wat jonge, hippe achterban een wat a-typisch PPR-lid, maar was bij hen populair. Leidde zijn partij in 1972 naar verkiezingswinst. Fractievoorzitter tijdens het kabinet-Den Uyl. Verruilde in 1977 de Tweede Kamer voor de Eerste Kamer, waarvan hij steeds meer een verdediger zou worden. Zoon van ARP-senator en minister W.F. de Gaay Fortman.
6.
Eerste en Tweede Kamerlid voor de PPR en staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat in het kabinet-Den Uyl. Kreeg in die laatste functie onder meer te maken met acties van wegvoerders tegen invoering van de tachograaf en van schippers tegen de vrachtverdeling. Speelde verder een belangrijke rol bij de spreiding van rijksdiensten en de verplaatsing van de directie van de PTT. Van huis uit sociaal geograaf. Zelfbewuste man, die na 1976 kritisch stond tegenover de leiding van zijn partij en het leiderschap van Ria Beckers. Verliet daarom in september 1977 de Tweede Kamer. Stapte later over naar D66, maar speelde verder geen politieke rol meer. Vurig pleitbezorger van gratis openbaar vervoer.
7.
PPR-minister en -senator. Was afkomstig uit het bedrijfsleven en daarna bestuursvoorzitter van de universiteit van Utrecht. Weigerde in 1972 nog een plaats in het schaduwkabinet, maar trad wel toe tot het kabinet-Den Uyl. Was daarin als minister van Wetenschapsbeleid de minst opvallende minister. Met Van Doorn had hij wel de nodige invloed op de besluitvorming, onder andere bij het besluit de Oosterschelde niet af te sluiten. Legde zijn wetenschapsbeleid vast in een nota, die brede steun kreeg. Na zijn ministerschap senator. Rustige, beminnelijke man die goed lag in parlement en kabinet.
8.
Vooraanstaand politicus van GroenLinks, die in de Eerste Kamer als een geducht opposant gold van het kabinet-Lubbers III en de paarse kabinetten. Was ondernemer in de recreatie en gemeenteambtenaar in Zutphen. In de jaren tachtig voorzitter van de PPR en na zijn aftreden warm voorstander van klein-linkse samenwerking. Vanaf 1989 campagneleider van GroenLinks bij diverse verkiezingen. In 1991 volgde hij De Gaay Fortman op als senator en hij bleef dat ruim twaalf jaar. Slagvaardig debater met een bij tijd en wijle wat cynische ondertoon. Interpelleerde twee minister-presidenten. Deed in 1993 tevergeefs een poging om lijsttrekker van GroenLinks te worden. Was na zijn vertrek uit de Senaat wethouder van Leiden.
9.
De EVP was een progressief-christelijke partij. De partij werd opgericht in maart 1981 als fusie van de Evangelische Progressieve Volkspartij (EPV) en een deel van de werkgroep Niet bij Brood Alleen (NBBA) van het CDA. In maart 1991 hief de partij zich op om op te gaan in een progressieve partij zonder christelijk signatuur, GroenLinks.
10.
De Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP), opgericht in 1957, was een pacifistische partij, die tevens streefde naar hervorming van de maatschappij in socialistische zin. In 1990 fuseerde de partij met PPR, CPN en EVP tot GroenLinks.
11.
De Communistische Partij van Nederland (CPN) was een communistische partij die na de Tweede Wereldoorlog veertig jaar lang (tot 1986) met een Eerste Kamerfractie en Tweede Kamerfractie vertegenwoordigd was in de Staten-Generaal. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in de periode 1946-1986 schommelde het zetelaantal van de CPN tussen de 2 en 10. De partij maakte altijd deel uit van de oppositie. Hoewel de CPN geen eigen jongerenorganisatie kende, was het Algemeen Nederlands Jeugdverbond (ANJV) politiek gezien nauw verbonden aan de CPN.
12.
GroenLinks is een progressieve partij, die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft. De partij werd opgericht op 24 november 1990 als fusie van de Communistische Partij van Nederland (CPN), de Evangelische Volkspartij (EVP), de Politieke Partij Radikalen (PPR) en de Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP). GroenLinks trok samen met de PvdA op en deed met een gezamenlijke lijst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Frans Timmermans leidt de gezamenlijke fractie in de Tweede Kamer.