Antwoord van Commissie op vragen over import door EU lidstaten van olie uit door de Islamitische Staat gecontroleerd gebied - Hoofdinhoud

Op mijn vraag over de berichten dat EU lidstaten olie importeren uit door de extremistische Islamitische Staat (IS) gecontroleerd gebied, reageert de EU Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlands en Veiligheidsbeleid dat er geen bewijs is van illegale handel. Ze geeft echter toe dat niet uitgesloten kan worden dat olie uit het gebied via (al voor de opkomst van IS bestaande) smokkelroutes naar buurlanden uiteindelijk toch in de EU terechtkomt. Ze pleit dan ook voor een verbeterde implementatie van de sancties, bijvoorbeeld middels grenscontroles, in samenwerking met deze buurlanden en de VN. Ik zal dit onderwerp nauwgezet blijven volgen. Hieronder de vraag en het antwoord in kwestie.

Vraag van Kati Piri aan de Hoge Vertegenwoordiger (VP/HR):

Tegen de achtergrond van berichten in de media over het ongelofelijke zelf-financierende vermogen van Islamitische Staat (IS) (dat op twee tot vijf miljoen Amerikaanse dollar per dag geschat wordt, voornamelijk uit de illegale verkoop van olie), heeft Jana Hybášková, de EU-ambassadeur in Irak, op 2 september 2014 in de Commissie buitenlandse zaken van het Europees Parlement gezegd dat sommige EU-lidstaten IS‐olie kopen. Andere bronnen hebben in de media vergelijkbare beweringen gedaan.

Beweringen dat sommige lidstaten IS financieren door IS‐olie te kopen, zijn uitermate ernstig en dienen grondig te worden onderzocht om vast te stellen om welke lidstaten het gaat, wat de omvang van deze illegale handel is en via welke kanalen deze verloopt.

• - 

  Kan de VP/HR het bestaan van illegale oliehandel, direct of indirect, tussen sommige EU-lidstaten en IS, zoals beweerd door de EU-ambassadeur in Irak, bevestigen?
• - 

  Kan de VP/HR zeggen welke lidstaten hierbij betrokken zijn en aangeven welke maatregelen genomen zullen worden om onmiddellijk een eind aan deze illegale oliehandel te maken?
• - 

  Is de VP/HR, indien zij het bestaan van deze handel niet kan bevestigen, bereid op zo kort mogelijke termijn een diepgaand onderzoek naar deze vermeende koop door EU-lidstaten van IS‐olie te houden en de uitkomsten van dat onderzoek openbaar te maken?

Antwoord van Hoge Vertegenwoordiger/Vicevoorzitter Mogherini namens de Europese Commissie:

Er zijn momenteel geen aanwijzingen dat een illegale oliehandel, direct of indirect, tussen ISIS en entiteiten in de EU-lidstaten plaatsvindt. In dit verband wordt van illegale oliehandel gesproken wanneer EU-entiteiten opzettelijke pogingen ondernemen om Syrische of Iraakse olie die in de handen van ISIS is, aan te kopen, of wanneer EU-entiteiten olie aankopen als er een gegrond vermoeden bestaat dat deze olie afkomstig is uit door ISIS gecontroleerd grondgebied. Berichten in de media die het tegendeel beweren, zijn onjuist. Er is echter wel sporadisch bewijs op basis van mededelingen in de pers en andere beschikbare informatiebronnen, en dit is het probleem dat mevrouw Hybášková, de EU-ambassadeur in Irak, aankaartte, dat olie uit door ISIS gecontroleerde gebieden in Syrië of Irak via poreuze grenzen naar Turkije, de Koerdische regio in Irak, Iran of andere buurlanden wordt gesmokkeld. Dit is het gevolg van een illegale oliehandel die plaatsvindt via routes die al bestonden voor de opkomst van ISIS. Bijgevolg kan er ook op geen enkele manier worden gegarandeerd dat olie die afkomstig is uit deze buurlanden of van deze entiteiten geen olie bevat die afkomstig is uit door ISIS gecontroleerd grondgebied. Tegelijkertijd zijn er echter ook geen concrete aanwijzingen dat dergelijke olie in de EU is binnengekomen. De noodzaak om de uitvoering van de sanctieregelingen tegen ISIS te verbeteren is een punt van zorg en een dringende beleidsprioriteit voor ons. Dit staat ook centraal in onze besprekingen met de buurlanden van Irak en Syrië. Zij dragen als VN-lidstaten de voornaamste verantwoordelijkheid voor het waarborgen van de doeltreffendheid van de VN-sanctiemaatregelen aan hun grenzen. Een VN-missie van olie-inspecteurs bevindt zich momenteel in Irak om de situatie te bestuderen overeenkomstig Resolutie 2170 van de VN-Veiligheidsraad. De EU staat volledig achter de inspanningen die de VN en UNAMI op het gebied van de olie-inspectie leveren en is in afwachting van de resultaten van de inspectie.