Werken en toch arm: “Amerikaanse toestanden” in Europa - Hoofdinhoud

Na je werktijd naar een tweede of zelfs derde baan om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen. Het klinkt als “Amerikaanse toestanden”, als iets dat wij hier niet kennen. Toch is het ook in Europa geen uitzondering: veel Europeanen komen ondanks een volledige baan niet rond en leven in armoede. Ik vind dat ontoelaatbaar.

De EU is de grootste economie ter wereld. Toch komt er nog op grote schaal armoede voor. Veel Europeanen komen ondanks een betaalde voltijdse baan niet rond met hun inkomen. Europese werknemers horen niet te maken te krijgen met dergelijke “Amerikaanse taferelen”, waarbij ze op dezelfde dag van de ene laagbetaalde baan naar de andere rennen om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen.

Europa heeft een zorgvuldig opgebouwd systeem van werknemersrechten en -plichten. In zo’n economie hoort geen armoede te zijn. Met name mensen met een minimumloon lopen het risico te weinig te verdienen om rond te komen. Dat komt omdat contracten worden uitgekleed en sociale rechten worden uitgehold. Daarom heb ik Commissaris Thyssen vandaag tijdens de plenaire vergadering van het Europees Parlement opgeroepen om met een effectief plan tegen sociale dumping te komen, met legitieme instrumenten zoals de invoering van Europese minimumloonstandaarden.

Op initiatief van de Europese sociaaldemocraten heeft het Europees Parlement zojuist een resolutie aangenomen om de sociale aspecten van de zogenaamde “Europa 2020-strategie” te versterken. Wij vragen hierin specifiek aandacht voor meer werk, maar vooral ook voor kwalitatief goed werk met een eerlijk loon en degelijke werkomstandigheden. Ook willen wij dat de sociale doelstellingen van de strategie worden gelijkgesteld met de financiële en economische doelstellingen, om lidstaten aan te sporen meer aandacht te hebben voor werkgelegenheid en armoedebestrijding. Het is nu zaak dat de Europese Commissie en de Raad gehoor geven aan deze oproep.

Cijfers

De meest recente cijfers laten zien dat we nog ver verwijderd staan van de sociale doelstellingen die zijn gesteld in de Europa 2020-strategie. Zo is er afgesproken dat in 2020, 20 miljoen minder mensen moeten leven met de dreiging in armoede te vervallen, of sociaal buitengesloten te raken. Het tegenovergestelde is het geval. Bijna een kwart van de burgers in Europa (122 miljoen van de 507 miljoen) loopt nog steeds het risico om in armoede te vervallen.

Wat betreft armoede onder werkenden, zien we dat dat percentage lichtelijk is gedaald in de EU 28 van 9,1 in 2012 naar 8,9 in 2013. Helaas is in deze cijfers de wildgroei aan contracten van werknemers die worden aangenomen als zelfstandigen onder veel slechtere werkomstandigheden (gedwongen ZZP’ers) niet meegenomen.