Samen het verschil maken op Wereldvoedseldag

Foto Shutterstock / StockCube

Vanmorgen heb ik mijn oude brood heerlijk geroosterd. Helemaal op Wereldvoedseldag wil ik geen eten verspillen en dan moet je soms creatief zijn. Overal ter wereld vinden er vandaag mooie evenementen plaats in het kader van Wereldvoedseldag. Voedsel leeft en er is groeiende belangstelling voor. Dat is mooi en begrijpelijk.

Eten is een basisbehoefte en zegt heel veel over cultuur, over wie we zijn. Het voedselvraagstuk (als verdelingsvraagstuk) is bij uitstek ook een sociaaldemocratisch thema, toegang tot goed eten is immers geen vanzelfsprekendheid. Onze samenleving wordt daarnaast mede gevormd door de vraag waar, hoe en door wie ons eten wordt geproduceerd.

We staan internationaal voor de opgave om in 2050 tenminste 9 miljard mensen te voeden. Tegelijkertijd lijden ruim 805 miljoen mensen nog dagelijks honger, voornamelijk in lage- en middeninkomenslanden. Ook lijden 2 miljard mensen aan ‘verborgen honger’: nutriëntengebrek vanwege te eenzijdige voeding. Om die 9 miljard mensen in 2050 te voeden, zal de voedselproductie zo’n 50-70% moeten stijgen en zal de lokale, regionale en internationale handel verder versterkt moeten worden. Een enorme taak, helemaal als je bedenkt dat het moet gebeuren in de wetenschap dat de grenzen van voedselsystemen steeds meer in zicht komen. De druk op eindige natuurlijke hulpbronnen zoals land en water wordt namelijk groter, conflicten en crises raken productiegebieden, de biodiversiteit neemt af en het klimaat verandert. Nederland strijdt dan ook (internationaal) voor voedselzekerheid door onze kennis over duurzame maar efficiënte productie aan te scherpen en te verspreiden.

Het gaat echter niet alleen om meer produceren. Ongeveer 14% van de boodschappen in Nederland belandt ongebruikt in de vuilnisbak. Nederlandse consumenten gooien ieder jaar voor zo'n € 2,5 miljard aan voedsel weg. Dat is ruim € 150 per persoon. Ofwel zo'n 50 kilo. Producenten, tussenhandel, horeca en supermarkten verspillen nog eens zo'n € 2,5 miljard aan voedsel. Dit onderwerp staat dan ook hoog op mijn agenda.

Het grootste verschil maak ik vandaag dus graag met elkaar. Consumeren is een politieke daad. Samen geven wij als consumenten mede vorm aan ons voedselsysteem. Dus: vote with your fork! En dan niet alleen maar door dure producten te kopen bij chique winkels maar juist door slimme keuzes te maken en vooral... minder eten te verspillen!

Eten is tenslotte iets waardevols. Er is heel hard gewerkt om het van het land naar onze keukens te krijgen. Ga er dus zorgvuldig mee om, helemaal vandaag.

• 1. 

  Sharon Dijksma (1971) is sinds 17 december 2020 burgemeester van Utrecht. Zij was van 18 december 2012 tot 3 november 2015 staatssecretaris van Economische Zaken (met name voor landbouw) en van 3 november 2015 tot 26 oktober 2017 staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (met name voor milieu) in het kabinet-Rutte II. Van 22 februari 2007 tot 23 februari 2010 was zij staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Balkenende IV. Verder was zij in de jaren 1994-2007, 2010-2012 en 2017-2018 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Zij was toen onder meer fractiesecretaris. In 1992-1994 was mevrouw Dijksma voorzitter van de Jonge Socialisten en in de periode 2018-2020 wethouder van verkeer en vervoer van Amsterdam. Bij haar aantreden als Tweede Kamerlid in 1994 was zij het tot dan jongste Kamerlid.