Idealist Koenders staat te trappelen - Hoofdinhoud

Eindelijk heeft Bert Koenders zijn zin: het ministerschap van Buitenlandse Zaken lonkt. Zelf had hij het terecht gevonden als hij die functie twee jaar geleden al had gekregen, en niet Frans Timmermans, zijn eeuwige concurrent. Timmermans werd staatssecretaris van Europese Zaken in Balkenende IV, Koenders werd minister voor Ontwikkelings- samenwerking. Steevast was er gesteggel over wie naar NOVA mocht en wie De Telegraaf te woord zou staan, weet VVD Europarlementariër Hans van Baalen, destijds Kamerlid.

„Ze zijn elkaars gelijken, qua ambitie, qua kwaliteiten en ook wel qua karakter. Ze hebben beiden een groot ego. Dan krijg je dat.”

Van Baalen botste geregeld inhoudelijk met Koenders. De minister had een agenda: meer geld naar Ontwikkelingssamenwerking. De VVD’er bepleitte juist handelsbevordering, een wens die bij Rutte II werkelijkheid werd. De overgang van hulp naar handel werd zelfs hét speerpunt van de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Daarin verschillen Timmermans en Koenders van elkaar, weet een hoge ambtenaar bij Buitenlandse Zaken: „Bert is idealist, Frans meer realist.” Tijdens een bezoek van Koenders’ opvolger en partijgenoot Ploumen aan een vluchtelingenkamp in Afghanistan merkte een meereizende ambtenaar op: „Bert had nu allang de rijksportemonnee getrokken.”

Samenhang

Wat er gaat veranderen nu Koenders zelf favoriet is om de baas op het ministerie te worden? „Koenders is meer een VN-man, Timmermans is meer van de EU”, zegt Van Baalen. Want al werkte Koenders in zijn loopbaan kortstondig voor de Europese Commissie, volgens een ambtenaar bij Buitenlandse Zaken ’heeft Koenders een cursus EU- kunde’ nodig.

Koenders zal waarschijnlijk vaker vonken met de Kamer en met coalitiepartner VVD. In zijn mening over Israël en de Palestijnen is hij meer uitgesproken, terwijl in de Kamer de meerderheid pro-Israël is. „Bert zal zich moeilijker kunnen plooien naar de politieke realiteit van samenwerken met de VVD”, zegt een ambtenaar. Van Baalen verwacht geen problemen. „Koenders zal zich net als Timmermans moeten voegen naar het kabinetsbeleid en de Kamermeerderheid. Timmermans kennen we als betrouwbaar, Koenders ook.”

Lees het hele artikel in De Telegraaf op hier (Blendle, € 0,20)