Verkiezingen en zetelverdeling Europees Parlement 2014 (Nederland)

Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement¹ (EP) in 2014 werd D66² de grootste Nederlandse partij in het EP met ruim vijftien procent. Het CDA³ behaalde minder stemmen, maar kreeg dankzij een lijstverbinding⁴ met CU⁵/SGP⁶ een zetel meer dan D66. De PVV⁷ haalde 4 zetels, één minder dan in 2009.

PvdA⁸ en VVD⁹ behaalden 3 zetels. GroenLinks¹⁰, SP en ChristenUnie/SGP kregen 2 zetels in het EP. De Partij voor de Dieren¹¹ haalde voor het eerst een zetel bij de Europese verkiezingen. De opkomst bij de verkiezingen bedroeg in Nederland 37,3 procent van de kiesgerechtigden.

• * 

  Het zeteltal in 2014 is niet goed vergelijkbaar met dat in 2009, omdat het totaal aantal te verdelen Nederlandse zetels toenam van 25 in 2009 naar 26 in 2014

Neem contact op met de redactie van PDC voor een volledig overzicht van de deelnemende partijen.

Op basis van de verkiezingsuitslag konden direct 22 zetels verdeeld worden. De overige vier zetels zijn verdeeld als restzetel over achtereenvolgens:

• - 

  de lijstencombinatie CDA-ChristenUnie/SGP (2)
• - 

  de lijstencombinatie PvdA-GroenLinks (1)
• - 

  PVV (1).

Meer over

• 1. 

  Het Europees Parlement (EP) vertegenwoordigt ruim 450 miljoen Europeanen en bestaat momenteel uit 720 afgevaardigden (inclusief voorzitter). Nederland heeft 31 zetels in het Europees Parlement. Het Europees Parlement wordt geacht een stem te geven aan de volkeren van de 27 landen die aan de Unie deelnemen, en vooral te letten op het belang van de Unie in zijn geheel.
   
• 2. 

  Democraten 66 (D66) is een hervormingsgezinde sociaal-liberale partij. De huidige politiek leider is Rob Jetten. De partij werd opgericht op 14 oktober 1966 door 44 'homines novi', waarvan er 25 eerder bij andere politieke partijen actief waren geweest. Belangrijkste initiatiefnemer en voorman (tot 1998) was de oud-journalist Hans van Mierlo.
   
• 3. 

  Het Christen-Democratisch Appèl (CDA) is een christelijk geïnspireerde partij in het centrum van het politieke spectrum. Henri Bontenbal is momenteel politiek leider van het CDA. De partij werd opgericht op 11 oktober 1980 als fusie van Anti-Revolutionaire Partij (ARP), Christelijk-Historische Unie (CHU) en Katholieke Volkspartij (KVP).
   
• 4. 

  Tot 2017 konden partijen die deelnamen aan Tweede Kamerverkiezingen en die in alle kieskringen een lijst hadden ingediend, als lijstencombinatie (lijstverbinding) meedoen. Een voorwaarde daarbij was dat ze dat in alle kieskringen deden. In het verleden waren de lijsten van SGP en ChristenUnie vaak verbonden, maar ook zijn er recent bijvoorbeeld ook lijstverbindingen geweest tussen PvdA, SP en GroenLinks.
   
• 5. 

  De ChristenUnie is een christelijke partij, met op sociaal en ecologisch gebied progressieve en op ethisch gebied behoudender standpunten. Politiek leider van de ChristenUnie is sinds januari 2023 Mirjam Bikker. De partij ontstond in januari 2000 als samenwerkingsverband tussen het Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) en de Reformatorische Politieke Federatie (RPF). Per 22 januari 2000 zijn de partijen gefuseerd.
   
• 6. 

  De SGP is een behoudende christelijke (reformatorische) partij aan de rechterkant van het politieke spectrum, die strikt volgens Bijbelse normen politiek wil bedrijven. Politiek leider van de SGP is Chris Stoffer. De partij werd opgericht op 24 april 1918 en is daarmee de oudste nog bestaande partij van Nederland.
   
• 7. 

  De Partij voor de Vrijheid (PVV) is een populistische partij, met zowel conservatieve, 'rechtse' als 'linkse' standpunten. De PVV is op 22 februari 2006 geregistreerd bij de Kiesraad door Geert Wilders, na zijn vertrek bij de VVD. Hij is sindsdien ook de politiek leider.
   
• 8. 

  De Partij van de Arbeid (PvdA) is een progressieve, sociaaldemocratische partij. De partij werd opgericht in 1946 als een voortzetting van de vooroorlogse Sociaal-Democratische Arbeiders Partij (SDAP), de Vrijzinnig-Democratische Bond (VDB) en de Christelijk-Democratische Unie (CDU). De PvdA trok samen met GroenLinks op en deed met een gezamenlijke lijst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Frans Timmermans leidt de gezamenlijke fractie in de Tweede Kamer.
   
• 9. 

  De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is een rechtse liberale partij, met op onder meer ethisch gebied progressievere standpunten. Politiek leider is sinds 14 augustus 2023 Dilan Yesilgöz-Zegerius. De partij werd opgericht in 1948 als opvolger van de Partij van de Vrijheid (PvdV), die weer een voortzetting was van de vooroorlogse Liberale Staatspartij (LSP).
   
• 10. 

  GroenLinks is een progressieve partij, die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft. De partij werd opgericht op 24 november 1990 als fusie van de Communistische Partij van Nederland (CPN), de Evangelische Volkspartij (EVP), de Politieke Partij Radikalen (PPR) en de Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP). GroenLinks trok samen met de PvdA op en deed met een gezamenlijke lijst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Frans Timmermans leidt de gezamenlijke fractie in de Tweede Kamer.
   
• 11. 

  De Partij voor de Dieren (PvdD) beschouwt dieren als de allerzwaksten in de samenleving en wil dierenwelzijn terugbrengen op de politieke agenda. Politiek leider van de Partij voor de Dieren is Esther Ouwehand . De partij werd opgericht in 2002.
   
• 12. 

  Sophie in 't Veld (1963) was van 20 juli 2004 tot 16 juli 2024 lid van het Europees Parlement. Tot juni 2023 was dat voor D66, daarna stapte zij over naar Volt. Zij maakte deel uit van de fractie Renew Europe. Mevrouw In 't Veld was lijsttrekker van D66 bij de Europese verkiezingen 2004, 2009, 2014 en 2019. Zij was voor Volt België één van de lijsttrekkers bij de Europese verkiezingen in 2024. Mevrouw In 't Veld is historica en was sinds 1994 werkzaam in Brussel, eerst als medewerker van een Europarlementariër en vanaf 1996 als secretaris van de Europese Liberaal-Democratische fractie bij het Comité van de Regio's. Mevrouw In't Veld hield zich in het Europees Parlement bezig met burgerlijke vrijheden en mensenrechten.
   
• 13. 

  Esther de Lange (1975) was van 12 april 2007 tot 16 februari 2024 lid van het Europees Parlement. Mevrouw De Lange maakte daar deel uit van de fractie van de Europese Volkspartij (EVP). Bij de Europese verkiezingen van 2014 en 2019 was zij lijsttrekker van het CDA. Eerder was zij werkzaam als medewerker van de CDA-eurofractie, onder meer voor Europarlementariër Albert Jan Maat. In het Europees Parlement hield mevrouw De Lange zich bezig met economische en monetaire zaken. Zij was vicevoorzitter van de EVP-fractie. In 2024 was zij hoofd van het kabinet van Eurocommissaris Wopke Hoekstra en nu is zij dat van landbouwcommissaris Christophe Hansen.
   
• 14. 

  Marcel de Graaff (1962) was van 12 februari 2020 tot 16 juli 2024 lid van het Europees Parlement. Hij maakte tot oktober 2022 deel uit van de fractie Identiteit & Democratie. Sinds 20 januari 2022 was dat namens FVD, daarvoor voor de PVV. Eerder was hij Europarlementariër van 1 juli 2014 tot 2 juli 2019. In 2011-2014 was de heer De Graaff Eerste Kamerlid en in 2012-2014 voorzitter van de PVV-Eerste Kamerfractie. Hij was lijsttrekker van de PVV bij de Europese verkiezingen 2014 en in 2019. De heer De Graaff was ICT-consultant. Hij studeerde theologie in Nijmegen.
   
• 15. 

  Internationaal georiënteerde liberaal, die namens de VVD negen jaar Tweede Kamerlid en tien jaar lid van het Europees Parlement was. Voor zijn Kamerlidmaatschap directeur van Public Affairs Consultants bij Deloitte en internationaal secretaris van de VVD. Zijn komst in de Kamer werd vertraagd vanwege geruchten over extreemrechtse sympathieën als student, die echter onbewezen bleven. Ontwikkelde zich snel tot een gedegen Kamerlid, dat helder en scherp formuleerde. Woordvoerder Europese zaken en als voorzitter van de commissie voor Defensie nauw betrokken bij de krijgsmacht. Was in 2009 en 2014 lijsttrekker bij de Europese verkiezingen. Baarde opzien met zijn steun aan de Oekraïense democratiseringsbeweging. Aimabele, toegankelijke volksvertegenwoordiger, die grossierde in buitenlandse onderscheidingen.
   
• 16. 

  Dennis de Jong (1955) was van 14 juli 2009 tot 2 juli 2019 lid van het Europees Parlement. Namens de SP maakte de heer De Jong deel uit van de Confederale Fractie Europees Unitair Links/Noords Groen Links. Hij was lid van de commissies interne markt en consumentenbescherming en begrotingscontrole. De heer De Jong promoveerde in 2000 op een proefschrift over vrijheid van godsdienst en levensovertuiging en was bijna zeven jaar adviseur op Buitenlandse Zaken voor mensenrechten en 'goed bestuur'. Hij was eerder onder meer diplomaat, ambtenaar op diverse ministeries en medewerker van zowel de Europese Commissie als van de Nederlandse vertegenwoordiging bij de EU in Brussel. In 2009 en 2014 was hij lijsttrekker van de SP bij de Europese verkiezingen.
   
• 17. 

  Paul Tang (1967) was van 1 juli 2014 tot 30 mei 2024 id van het Europees Parlement voor de PvdA. De heer Tang is lid van de commissies begroting en economische en monetaire zaken. In 2014 was hij lijsttrekker bij de Europese verkiezingen. Hij houdt zich als EP-lid bezig met belastingen en bescherming van digitale rechten en datarechten. De heer Tang was in 2007-2010 financieel en fiscaal woordvoerder van de PvdA-Tweede Kamerfractie. Daarvoor verrichtte hij onderzoek bij het Centraal Planbureau en was hij plaatsvervangend directeur van de directie Algemene Economische Politiek van het ministerie van Economische Zaken. In 2010 werd hij zelfstandig adviseur en daarna was hij econoom bij 'Boer & Croon'. Sinds 30 mei 2024 is het wethouder van Almere.
   
• 18. 

  Peter van Dalen (1958) was van 14 juli 2009 tot 4 september 2023 lid van het Europees Parlement. Hij maakte deel uit van de fractie van de Europese Volkspartij. De heer Van Dalen was lijsttrekker van ChristenUnie/SGP bij de Europese verkiezingen van 2009, 2014 en 2019. Hij was hoofdinspecteur-directeur bij de Toezichtseenheid Binnenvaart van de Inspectie Verkeer en Waterstaat. Daarvoor was hij onder meer medewerker van Europarlementariër Van der Waal en lid van de gemeenteraad van Houten. De heer Van Dalen hield zich in het Europees Parlement met name bezig met vervoer, godsdienstvrijheid in het EU buitenland beleid, de euro(crisis) en het visserijbeleid. Hij was vicevoorzitter van de Visserijcommissie.
   
• 19. 

  Bas Eickhout (1976) is sinds 14 juli 2009 lid van het Europees Parlement. Hij is covoorzitter van de fractie van De Groenen/Vrije Europese Alliantie. Bij de Europese verkiezingen in 2014 en 2019 was hij lijsttrekker van GroenLinks. In 2024 leidde hij de lijst van GroenLinks-PvdA. Eerder was hij senior beleidsonderzoeker bij het Planbureau voor de leefomgeving. Hij houdt zich in het Europees Parlement voornamelijk bezig met milieu- en klimaatbeleid.
   
• 20. 

  Anja Hazekamp (1968) is sinds 1 juli 2014 lid van het Europees Parlement. Zij maakt deel uit van de Confederale fractie Europees Unitair Links/Noord Groen Links. Mevrouw Hazekamp was lid en vicevoorzitter van de commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid. Zij was lijsttrekker van de Partij voor de Dieren bij de Europese verkiezingen. In 2012 verving zij in de Tweede Kamer enkele weken Marianne Thieme die met zwangerschapsverlof was. Mevrouw Hazekamp is biologe en werkte bij diverse organisaties op het gebied van dierenbescherming, zoals de Dierenbescherming en de Zeehondencrèche Lenie 't Hart. Sinds 2009 was zij senior beleidsadviseur bij Stichting AAP. Van 2007 tot 2014 was mevrouw Hazekamp Statenlid in Groningen.
   
• 21. 

  In Nederland vonden vanaf 1979 iedere vijf jaar verkiezingen plaats voor de Nederlandse volksvertegenwoordigers in het Europees Parlement. De opkomst daalde van 58,1 procent van de kiesgerechtigden in 1979 naar een dieptepunt van onder de 30 procent in 1999. Sinds 2004 ligt het opkomstpercentage tussen de 30 en 46 procent. De verkiezingen waren op 6 juni 2024.