33962 - Omgevingswet

Dit wetsvoorstel werd op 18 juni 2014 ingediend door de minister van Infrastructuur en Milieu, Maas Geesteranus¹.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is om, mede gelet op internationaalrechtelijke verplichtingen en artikel 21 van de Grondwet², met het oog op duurzame ontwikkeling, samenhangende, doelmatige en vereenvoudigde regels te stellen over het beschermen en benutten van de fysieke leefomgeving.

Regels over het beschermen en benutten van de fysieke leefomgeving (Omgevingswet)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  VVD-politica, die na een succesvol driejarig wethouderschap in Leiden al op jonge leeftijd staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat werd in de kabinetten-Balkenende. Voerde in de Kamers met het gemak het woord zonder al te zeer op haar ambtenaren te hoeven steunen. Maakte verruiming van grote rivieren mogelijk om overstromingen te voorkomen en bracht met minister Zalm een wet om Schiphol te privatiseren tot stand. Werd in 2007 directeur zorginkoop bij Achmea, maar keerde in 2010 in het kabinet-Rutte I terug als minister voor Infrastructuur en Milieu en behield die post in Rutte II. Wist de verhoging van de maximumsnelheid naar 130 km/uur door te voeren en bracht de omvangrijke Omgevingswet tot stand. Hoewel zij als politiek talent te boek stond, voerde zij toch vooral op een zakelijke, wat a-politieke wijze beleid.
   
• 2. 

  De zorg van de overheid is gericht op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu.
   
• 3. 

  Sportminnende politicus van de VVD, waarvoor hij tien jaar in de Tweede Kamer zat. Oprichter en directeur van het Expertisecentrum Onderwijs en Topsport. In 2006-2013 tevens lid van de gemeenteraad van Alkmaar (en sinds 2010 fractievoorzitter). Van september 2022 tot december 2023 was hij voorzitter van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken. Pleitbezorger van een goed sportklimaat (van breedtesport tot topsport) en van twee uur bewegingsonderwijs op basisscholen. Diende een initiatiefwetsvoorstel in over zwemonderwijs. Sprak ook over verkeersveiligheid, het koninklijk huis, kansspelen en onderwijs.
   
• 4. 

  SP-politicus en huisarts uit Oss, die met een onderbreking van een jaar tussen 2006 en 2021 Tweede Kamerlid was. Enige jaren wethouder van sociale zaken en volksgezondheid in zijn woonplaats en later raadslid. Als Kamerlid woordvoerder zorg (m.n. preventie, ziekenhuiszorg, geneesmiddelen), natuurbeleid, woningmarkt en ruimtelijke ordening. Actief Kamerlid, dat rijkelijk gebruikmaakte van het vragenrecht. Pleitbezorger van versterking van de rol van de huisarts in de zorg. Was in 2010-2012 voorzitter van de commissie voor Rijksuitgaven en maakte deel uit van de enquêtecommissie Fyra. Bracht een wet over het beëindigen van de pelsdierhouderij in het Staatsblad.
   
• 5. 

  Dion Graus (1967) is sinds 30 november 2006 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. Hij was presentator van een dierenprogramma op de commerciële zender TV Limburg. De heer Graus heeft als woonplaats Heerlen. Hij houdt zich in de Tweede Kamer vooral bezig met midden- en kleinbedrijf, luchtvaart, mainports, banken en financieel toezicht. De heer Graus was lid van de parlementaire onderzoeks- en enquêtecommissie kredietcrisis.
   
• 6. 

  Sharon Dijksma (1971) is sinds 17 december 2020 burgemeester van Utrecht. Zij was van 18 december 2012 tot 3 november 2015 staatssecretaris van Economische Zaken (met name voor landbouw) en van 3 november 2015 tot 26 oktober 2017 staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (met name voor milieu) in het kabinet-Rutte II. Van 22 februari 2007 tot 23 februari 2010 was zij staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Balkenende IV. Verder was zij in de jaren 1994-2007, 2010-2012 en 2017-2018 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Zij was toen onder meer fractiesecretaris. In 1992-1994 was mevrouw Dijksma voorzitter van de Jonge Socialisten en in de periode 2018-2020 wethouder van verkeer en vervoer van Amsterdam. Bij haar aantreden als Tweede Kamerlid in 1994 was zij het tot dan jongste Kamerlid.
   
• 7. 

  Esther Ouwehand (1976) is sinds 30 november 2006 lid van de Tweede Kamerfractie van de PvdD (Partij voor de Dieren) en sinds 9 oktober 2019 fractievoorzitter en partijleider (trad als zodanig op 24 september 2023 tijdelijk terug). Mevrouw Ouwehand verving eerder van 11 oktober 2018 tot 31 januari 2019 Marianne Thieme als fractievoorzitter en nam ook in januari-mei 2012 het fractievoorzitterschap al even waar. Mevrouw Ouwehand was eerder medewerker op het partijbureau van de Partij van de Dieren. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023 was zij opnieuw lijsttrekker van haar partij.
   
• 8. 

  Politicus van D66, die voor die partij deel uitmaakte van beide Kamers. Was zeven jaar Eerste Kamerlid, waarvan drie jaar fractievoorzitter, en vijf jaar Tweede Kamerlid. Hij begon al op jonge leeftijd als fractiemedewerker en was later wethouder van Dordrecht en partijvoorzitter. Verder was hij directeur van het Netherlands Institute for City Innovation Studies (Maatschappelijk Topinstituut voor steden). In de Eerste Kamer voorzitter van de commissie voor Verkeer en Waterstaat. Als Tweede Kamerlid woordvoerder op het gebied van binnenlands bestuur, justitie, asiel en immigratie en landbouw en betrokken bij diverse initiatiefvoorstellen, onder meer over referenda, de benoemingswijze van de burgemeester en weigerambtenaren. Had ook een aandeel in de nieuwe opzet van de formatie. Daarna was hij directeur van de Nederlandse Vereniging voor Innovatieve Geneesmiddelen. Vasthoudend debater.
   
• 9. 

  Zeeuw, die als PvdA-Tweede Kamerlid een medewetgever was op terreinen die niet allemaal de publiciteit haalden. Zo was hij nauw betrokken bij de totstandkoming van de nieuwe omvangrijke Omgevingswet en bij wetgeving op het gebied van wonen (huren, woningmarkt, leegstand). Daarnaast hield hij zich onder meer bezig met havens en scheepvaart en met de zogenoemde krimpregio's. Voor hij in 2012 Kamerlid werd, was hij tien jaar wethouder van onder andere wonen, zorg, welzijn en onderwijs in Middelburg.
   
• 10. 

  Als wetenschapper een wat a-typische SP'er, die zich in beide Kamers op vriendelijke doch krachtige wijze inzette voor duurzaamheid, biologische en diervriendelijke landbouw en tevens voor een ruimhartige tegemoetkoming aan door de gaswinning getroffen Groningers. Hij was vanaf 1998 hoogleraar bodeminventarisatie en landevaluatie in Wageningen en later ook hoogleraar duurzame landbouw in Enschede en lid van de directie van het Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amsterdam. In de Eerste Kamer hield hij zich met name bezig met het landbouwbeleid en in de Tweede Kamer was hij onder meer woordvoerder verkeer, energie en ruimtelijke ordening. Mede-auteur van jeugdboeken, onder andere over ondervoeding in Afrika. In 2019-2021 was de heer Smaling Statenlid in Noord-Holland.
   
• 11. 

  Brabantse CDA'er die vijf jaar Tweede Kamerlid voor het CDA was. Van mei 2020 tot september 2023 was hij lid van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant en van 29 maart tot 1 oktober 2023 lid van Provinciale Staten. Daarna was hij waarnemend burgemeester van Sint-Michielsgestel. Eerder was de heer Ronnes wethouder van onder meer ruimtelijke ordening, economie, financiën, volkshuisvesting, milieu en verkeer van Boxmeer. Daarvoor vervulde hij diverse functies (ICT, financiën en Logistiek) bij Xerox (documentatietechnologie en –diensten). Als Kamerlid woordvoerder wonen, ruimtelijke ordening, Omgevingswet, Rijksdienst, toezicht financiële sector en staatsdeelnemingen. Is sinds september 2024 waarnemend burgemeester van Loon op Zand.
   
• 12. 

  Toegewijde politica van de ChristenUnie, betrokken op mens en natuur, die achtenhalf jaar Tweede Kamerlid was. Was werkzaam als freelance kunsthistorica en begon haar politieke loopbaan als raadslid in Veenendaal en lid van Provinciale Staten in Utrecht. In de Tweede Kamer woordvoerster landbouw, natuur, water, milieu en klimaat, wonen en ruimtelijke ordening, cultuur, zorg, preventie en medische ethiek. Volksvertegenwoordigster in de volle betekenis van het woord, die werkbezoeken nog belangrijker vond dan de vele debatten waaraan zij deelnam. Zette zich - geregeld met succes - in voor concrete doelen, zoals het invoeren van statiegeld om afval te beperken. Ging na haar Kamerlidmaatschap theologie studeren.
   
• 13. 

  Liesbeth van Tongeren (1958) was in 2018-2022 wethouder van duurzaamheid en energietransitie van Den Haag. Van 17 juni 2010 tot 13 juni 2018 was zij Tweede Kamerlid voor GroenLinks. Mevrouw Van Tongeren was algemeen directeur van Greenpeace Nederland. Daarvoor werkte zij in Australië, bij enkele gemeenten en als directeur van een opvanghuis in Den Haag. Mevrouw Van Tongeren hield zich in de Tweede Kamer bezig met diverse onderwerpen, zoals energie, mijnbouw, milieu, infrastructuur, mobiliteit, justitie en koninkrijksrelaties.
   
• 14. 

  Bedachtzame SGP-afgevaardigde met een onderwijskundige achtergrond. Sprak in de ruim elf jaar dat hij Tweede Kamerlid was dan ook geregeld over onderwijs en was betrokken bij diverse parlementaire initiatieven op dat gebied. Was voor zijn Kamerlidmaatschap onder meer leraar geschiedenis en sectordirecteur op een school en directeur van het Wartburg College, locatie Revius in Rotterdam. Had geruime tijd zitting in zowel de gemeenteraad van Veenendaal als Provinciale Staten van Utrecht. In de Tweede Kamer hield hij zich ook bezig met binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, politie, waterstaat, landbouw, wonen, cultuur en Europese zaken. Belangenbehartiger van de landbouwsector.
   
• 15. 

  Makelaar uit Winterswijk, die eerst voor de VVD en later als onafhankelijk liberaal Tweede Kamerlid was. Was in zijn woonplaats fractievoorzitter in de gemeenteraad en later wethouder. Verder had hij zitting in Provinciale Staten van Gelderland. In juli 2013 trad hij terug als VVD-Kamerlid vanwege een onderzoek naar mogelijk onjuist verstrekte inkomensgegevens bij het afsluiten van een hypotheek. In 2015 kwam het tot een schikking met het OM, maar de VVD wilde niet dat hij een opengevallen zetel innam. Toen hij dat toch deed, werd hij als lid geroyeerd. Sprak als VVD-afgevaardigde over milieu, visserij en dierenwelzijn. Later hadden vooral ruimtelijke ordening, het openbaar vervoer, verkeersveiligheid en milieu zijn belangstelling.
   
• 16. 

  Tien jaar Eerste Kamerlid voor het CDA en de laatste vier jaar daarvan eerste ondervoorzitter. Had een veelzijdige loopbaan in bestuur en onderwijs. Hij was onder meer docent geschiedenis, ambtenaar in Rotterdam, gemeentesecretaris van Arnhem en in 2005-2013 voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Twente. Werd daarna voorzitter van de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie. In de Eerste Kamer voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en woordvoerder voor onder meer economische zaken, landbouw, natuur, onderwijs, volksgezondheid en infrastructuur. Leidde ook een Kamercommissie die de werkwijze tegen het licht hield. Bezadigde, maar vasthoudende debater.
   
• 17. 

  Diederik van Dijk (1971) is sinds 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de SGP. Van 9 juni 2015 tot 6 december 2023 was Van Dijk Eerste Kamerlid voor de SGP. Ook was hij directeur van de prolifeorganisatie NPV (Nederlandse Patiëntenvereniging) en daarvoor beleidsmedewerker van de SGP-Tweede Kamerfractie. Als Kamerlid houdt de heer Van Dijk zich onder meer bezig met constitutionele zaken, defensie, volksgezondheid, migratie en justitie en veiligheid.
   
• 18. 

  Alexander van Hattem (1983) is sinds 9 juni 2015 Eerste Kamerlid voor de PVV en sinds 16 januari 2024 tevens fractievoorzitter. Hij is verder fractievoorzitter van de PVV in Provinciale Staten van Noord-Brabant. Eerder was hij projectmedewerker bij gemeenten en liep hij stage bij de PVV-Tweede Kamerfractie. In maart 2018 werd hij tot gemeenteraadslid in Den Bosch gekozen. Als Kamerlid houdt hij zich bezig met binnenlandse zaken, koninkrijksrelaties en europese zaken. Hij is voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie en Asiel/JBZ-raad.
   
• 19. 

  Strijdbare Amsterdamse SP-politica, lange tijd actief in de milieubeweging. Begon haar politieke loopbaan als raadslid in de hoofdstad en was later fractievoorzitter van de SP in de stadsdeelraad Amsterdam-Oost. Was tot 2016 werkzaam bij Milieudefensie en onder meer betrokken bij de campagne 'Autoloze Zondag'. Sinds 2017 is zij personeelsfunctionaris van de SP-Tweede Kamerfractie. Bij die fractie was zij ook een jaar persvoorlichter. Hield zich in de Eerste Kamer onder meer bezig met ruimtelijke ordening, infrastructuur, milieu en Koninkrijksrelaties.
   
• 20. 

  Petra Stienen (1965) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Zij is publiciste en commentator, alsmede zelfstandig adviseur op onder meer het gebied van mensenrechten en leiderschap. Mevrouw Stienen is arabiste en Midden-Oostenspecialist. Eerder was zij diplomate in Egypte en Syrië en daarna ambtenaar op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Mevrouw Stienen hield zich als Eerste Kamerlid onder meer bezig met immigratie en asiel en werkgelegenheid, alsmede met de nieuwe Omgevingswet.
   
• 21. 

  Christine Teunissen (1985) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren. Daarvoor was zij van 12 maart 2019 tot 31 maart 2021 Eerste Kamerlid. Eerder was zij dat van 9 juni 2015 tot 11 oktober 2018. In 2018 verving zij tijdelijk Marianne Thieme als Tweede Kamerlid. Mevrouw Teunissen was persvoorlichter van de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren en een half jaar medewerker van de Eerste Kamerfractie. Verder was zij gemeenteraadslid (fractievoorzitter) in Den Haag. Als Kamerlid houdt zij zich onder meer bezig met klimaat, economie, biodiversiteit, vrijhandelsverdragen, ontwikkelingssamenwerking, buitenlandse zaken, Europese zaken, defensie en onderwijs. Tijdens het verlof van Esther Ouwehand (2022-2023) was zij fractievoorzitter.
   
• 22. 

  Marijke Vos (1957) was van 7 juni 2011 tot 26 september 2018 Eerste Kamerlid voor GroenLinks. Sinds 1 oktober 2018 is zij staatsraad in de Afdeling advisering. Zij werkte eerder onder meer als educatief medewerker bij Milieudefensie en als docent milieukunde aan de Universiteit Leiden en was in 1990-1994 voorzitter van GroenLinks. In de Tweede Kamer, waarin zij in 1994 zitting kreeg, hield zij zich onder meer bezig met milieu, asielbeleid, landbouw en natuurbehoud. Trad ook enige tijd op als waarnemend fractievoorzitter. Mevrouw Vos was voorts voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie bouwnijverheid. Van april 2006 tot mei 2010 was zij wethouder van Amsterdam. In de Eerste Kamer was zij woordvoerdster infrastructuur, milieu, economische zaken en financiën.
   
• 23. 

  Socioloog, docent en bestuurder uit Noord-Brabant. Was vier jaar Eerste Kamerlid voor de PvdA. Aanvankelijk was hij werkzaam als docent sociologie en daarna twaalf jaar gedeputeerde van Noord-Brabant, onder meer belast met water en milieu. Was in de periode 2005-2021 dijkgraaf van het waterschap Aa en Maas. Als Kamerlid hield hij zich bezig met ruimtelijke ordening, natuur, landbouw, woningbouw en energie. Zijn kennis en ervaring waren vooral nuttig bij de behandeling van de complexe Omgevingswet. Plaatste de onderwerpen die hij besprak altijd in historische context.
   
• 24. 

  Annemarie Jorritsma (1950) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de VVD en sinds 24 november 2015 fractievoorzitter. In 1982 begon haar Haagse politieke loopbaan als Tweede Kamerlid, nadat zij eerder raadslid in Bolsward was. In het kabinet-Kok I was mevrouw Jorritsma minister van Verkeer en Waterstaat en in het kabinet-Kok II minister van Economische Zaken en vicepremier. Nadat zij in 2002 de verkiezing tot Kamervoorzitter had verloren, verliet zij de Tweede Kamer. Na waarnemend burgemeester van Delfzijl te zijn geweest, was mevrouw Jorritsma in 2003-2015 burgemeester van Almere. Tevens was zij zeven jaar voorzitter van de VNG.
   
• 25. 

  Mirjam Bikker (1982) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Op 17 januari 2023 volgde zij Gert-Jan Segers op als fractievoorzitter en politiek leider van de ChristenUnie. Daarvoor was zij van 9 juni 2015 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer en in 2019-2021 fractievoorzitter. Mevrouw Bikker was zeven jaar gemeenteraadslid in Utrecht (tevens fractievoorzitter) en beleidsmedewerker van de ChristenUnie-fractie in de Tweede Kamer. In de Eerste Kamer was zij voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Als Tweede Kamerlid houdt zij zich behalve met het algemene politieke beleid bezig met onder meer zorg, justitie en veiligheid, binnenlandse zaken, koninklijk huis, sport en Groningen.