D66 wil betere bescherming privacy in Europa

Met dank overgenomen van S.H. (Sophie) in 't Veld i, gepubliceerd op maandag 12 mei 2014.

Europees lijsttrekker Sophie in ’t Veld en Tweede Kamerlid Gerard Schouw presenteren een tienpuntenplan om de privacy van Europeanen en Nederlanders te waarborgen en te beschermen. De privacy van alle Europeanen staat zwaar onder druk en daarom moet vanuit Europa, maar ook vanuit Nederland er alles aan gedaan worden om die situatie te verbeteren.

In ’t Veld: “Het gaat om de bescherming van onze privacy, maar ook om zoveel meer: vrijheid van meningsuiting, recht op gelijke behandeling, vrije consumentenkeuze en rechtsbescherming tegen fouten, misbruik en willekeur door de overheid. Het gaat niet om bescherming van data, maar om bescherming van mensen”.

Veiligheid

Onder het mom van veiligheid vindt bijvoorbeeld grootschalige dataverzameling en spionage van mensen en bedrijven plaats. De effectiviteit en proportionaliteit is uit het oog verloren. Schouw: “Het is hoog tijd om al die maatregelen, de impact op de privacy en de effectiviteit ervan onder de loep te nemen. Daarnaast willen we maatregelen om de privacy ook in de toekomst beter te beschermen.”

Eurocommissaris privacy

Een eerste stap is volgens D66 het aanstellen van een Eurocommissaris privacy die op Europees niveau de bescherming van persoonsgegevens bewaakt. In ’t Veld: “Privacy is een mensenrecht en daar moeten we zorgvuldig mee omgaan. Dat is niet alleen een taak voor de lidstaten afzonderlijk, maar ook voor Europa als geheel. Er zijn 28 eurocommissarissen, één daarvan zou moeten waken over ons recht op privacy.”

Afschaffen bewaarplicht

De Europese rechter heeft bepaald dat de Europese bewaarplicht telecommunicatiegegevens ongeldig is. Hiermee mogen niet langer telecomgegevens van iedere consument twee jaar bewaard worden. D66 vindt dat deze bewaarplicht ook in Nederland van tafel moet. Schouw: “Deze bewaarplicht is een doorn in het oog van D66 en moet ook in Nederland zo snel mogelijk van tafel.”

Versleutel emails

D66 wil ook dat de Europese instellingen en de Rijksoverheid hun email-berichten standaard versleutelen. Versleuteling, of encryptie, is een manier om vertrouwelijke communicatie beter te beveiligen en hackers of geheime diensten buiten de deur te houden. In ’t Veld: “Dit is nodig om de eigen democratie te beschermen ten opzichte van buitenlandse geheime diensten.” Schouw vervolgt: “Tegelijkertijd kan de overheid zo een voorbeeld geven aan de mensen en het bedrijfsleven. Ondanks beschermende wetgeving kunnen zij uiteindelijk zelf het beste voor de beveiliging van hun communicatie zorgen, net zoals zij zelf hun deur op slot draaien of documenten in een kluis opbergen.”

De 10 Europese privacypunten van D66:

1. Sterke Europese privacywet in 2015

D66 is voorstander van een sterke Europese privacywet. De huidige wet is nog van voor de opkomst van het internet en laat ruimte aan landen om alsnog verschillende regels te hanteren. Dat is lastig voor bedrijven die over de grens handelen en voor consumenten van wie de privacy is geschonden. Europa heeft nú de kans om leidend te zijn in de wereld met de beste privacybescherming. Het Europees Parlement heeft al stevige regels aangenomen. D66 roept de nationale regeringen op om ook haast te maken. D66 wil dat de nieuwe wet in 2015 is ingevoerd.

2. Een Eurocommissaris voor privacy

D66 wil een eurocommissaris voor privacy die op Europees niveau de bescherming van persoonsgegevens bewaakt. D66 wil dat Europa en de lidstaten stevig optreden tegen privacy schendingen en dat zij paal en perk stelt aan het ‘graaien’ in data van Europese mensen.

3. Versleutel emails

D66 wil dat de Europese instellingen en de rijksoverheid hun email-berichten standaard versleutelen. Versleuteling, of encryptie, is een manier om vertrouwelijke communicatie beter te beveiligen en hackers of geheime diensten buiten de deur te houden. Dit is nodig om de eigen democratie te beschermen ten opzichte van buitenlandse geheime diensten. Tegelijkertijd kan de overheid zo een voorbeeld geven aan de burger en het bedrijfsleven. Ondanks beschermende wetgeving kunnen mensen en bedrijven uiteindelijk zelf het beste voor de beveiliging van hun communicatie zorgen, net zoals zij zelf hun deur op slot draaien of documenten in een kluis opbergen.

4. Privacy-waakhonden met tanden

D66 wil dat de privacy-waakhonden in de lidstaten hoge boetes mogen opleggen bij overtredingen van de privacywet. De toezichthouders moeten genoeg mankracht hebben om klachten in behandeling te kunnen nemen en om in te kunnen grijpen.

5. Privacytoezicht op geheime diensten

D66 vindt dat de controle op geheime diensten in Europa moet worden verbeterd. Vooral het toezicht op de uitwisseling van gegevens met geheime diensten in het buitenland moet beter. Sleepnetmethodes waarbij ook gegevens van niet verdachte mensen worden opgeslagen moet worden vermeden. In Nederland pleit D66 ervoor dat de Nederlandse privacy-waakhond, het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP), een stoel krijgt bij de toezichthouder voor de geheime dienst, om zo voor een extra kritisch geluid te zorgen.

6. Evaluatie van anti-terrorismebeleid

D66 wil een grondige evaluatie van alle maatregelen die in de afgelopen tien jaar zijn genomen onder het mom van terreurbestrijding. Voorbeelden zijn bodyscanners op vliegvelden, zwarte lijsten, opslag van telecomgegevens en het aftappen van satellietcommunicatie. Het werkelijke nut, de gevolgen voor privacy en de vaak hoge kosten van al deze maatregelen zijn onbekend. Na de onthullingen over massale afluisterpraktijken door geheime diensten is het meer dan ooit tijd voor een grondige evaluatie.

7. Afschaffen bewaarplicht telecomgegevens

D66 pleit voor de afschaffing van de bewaarplicht van telecomgegevens. De Europese bewaarplicht telecommunicatiegegevens verplichtte telefoon- en internetbedrijven om tot twee jaar lang van iedere consument communicatiegegevens bij te houden. Dat betreft gegevens over met wie iemand heeft gebeld en aan wie hij emails heeft verstuurd. Deze regel schendt de privacy en communicatievrijheid van miljoenen Europeanen, zonder dat duidelijk is of dit enig effect heeft op de veiligheid. Nu de Europese rechter de bewaarplicht ongeldig heeft verklaard vindt D66 dat de wet ook in Nederland van

8. Strikte regels voor gegevensuitwisseling binnen en buiten Europa

D66 wil dat de massale doorgifte van privégegevens aan andere landen sterk wordt ingeperkt. Als er toch opslag of doorgifte plaatsvindt, moet dat gebeuren met strikte regels voor gebruik, toegang, toezicht en bewaartermijnen. Steeds meer gegevens van Europeanen worden uitgewisseld, zowel binnen Europa als met landen daarbuiten zoals de Verenigde Staten. Dat geldt voor bankgegevens, biometrische gegevens zoals vingerafdrukken, passagiers- en vakantiegegevens.

9. Volwaardige meldplicht datalekken

D66 is voorstander van een meldplicht voor het geval persoonsgegevens lekken. Dat kan de schade voor mensen in heel Europa aanzienlijk beperken. De meldplicht moet niet alleen gelden voor de ernstige gevallen waarin de schade al heeft plaatsgevonden. Ook in gevallen waarbij sprake is van een lek maar er nog geen schade is, dient het lek gemeld te worden. De toezichthouder kan dan de risico’s bepalen en de nodige maatregelen treffen.

10. Geen Nederlands of Europees Downloadverbod

D66 is tegen een downloadverbod. Muzikanten, filmmakers en auteurs moeten een redelijk inkomen kunnen verdienen met hun werk, ook in het internettijdperk. Maar het blokkeren van websites is geen effectieve methode om dit te bereiken. Controle op het downloadverbod vereist een grote inbreuk op de privacy en andere fundamentele rechten, en soms levert handhaving onnodig schrijnende gevallen op. D66 wil daarom het Europese auteursrecht moderniseren en harmoniseren om het legale aanbod van boeken, muziek en video online te verbeteren. Daar kunnen rechthebbenden aan verdienen, terwijl Europeanen er plezier van hebben zonder dat er sprake hoeft te zijn van een inbreuk op privacy.