Politie: van duif naar havik - Hoofdinhoud

Voorzitter, ongeveer dertig jaar lang heb ik met trots deel uitgemaakt van de politie. En als de politie dan zo nu en dan negatief in het nieuws komt, doet mij dat pijn. Een tijdje terug liet de Stichting Maatschappij en Veiligheid een onderzoek uitvoeren naar hoe de bevolking over de politie denkt. En een belangrijk deel van de uitkomsten van dat onderzoek waren niet om vrolijk van te worden.

Gelukkig en laat ik daar mee beginnen, zijn mensen over lang niet alles ontevreden. De politie wordt over het algemeen gezien als fatsoenlijk, behulpzaam, betrouwbaar, professioneel en deskundig.

Maar, Voorzitter, op een aantal andere belangrijke punten zijn heel veel mensen ontevreden over de politie. Bijvoorbeeld op het gebied van bereikbaarheid. Het spreekt voor zich dat de politie de telefoon natuurlijk wel moet opnemen. En een beetje snel. En, Voorzitter, politiebureaus zouden soms ook best wat langer open mogen zijn. Het komt nu te vaak voor dat mensen die bijvoorbeeld aangifte willen doen naar huis worden gestuurd omdat het bureau dichtgaat. “Kom morgen maar terug mevrouwtje , klinkt het dan.

Voorzitter, even wat cijfers: slachtoffers van bijvoorbeeld een auto-inbraak zijn maar in 28 procent van de gevallen positief over het politieoptreden. Bij mishandeling is dat 27 procent en bij bedreiging maar 24 procent. Dat moet veel beter.

Ook, Voorzitter, zijn heel veel mensen van mening dat de politie te weinig gezag uitstraalt. En dat is echt ernstig. Zonder gezag kan de politie nooit optimaal functioneren. De meerderheid van de mensen ziet de politie als onvoldoende daadkrachtig. En te soft. Een meerderheid vindt dat de politie harder moet optreden. Heel veel mensen vinden dat de politie nog altijd te veel bezig is met het uitschrijven van bekeuringen en te weinig doet aan het bestrijden van de echte criminaliteit, zeker als het gaat om het aanpakken van bijvoorbeeld inbrekers, oplichters, winkeldieven en zakkenrollers.

Voorzitter, de politie kan beter, de politie moet beter. Tijdens de begrotingsbehandeling van afgelopen november heb ik een tiental voorstellen gedaan om de politie te verbeteren. Ik zal die punten nogmaals kort aanstippen, en een koppeling maken met de agenda:

Er moet echt een cultuurverandering komen. De politie moet van duif naar havik. Dienstverlenend waar mogelijk, hard waar noodzakelijk. Ik lees in de stukken over een cultuurmonitor. Maar wat houdt dat precies in? Wat gaan we doen?

Minder bureaucratie. Ik heb het aanvalsplan gelezen. Veel managementtaal, maar ik zie graag concrete resultaten.

Minder overhead, dus minder beleidsmedewerkers en meer agenten op straat. Kloppen de cijfers die de minister met de Kamer deelt?

Invoering van de eenmanssurveillance, de politie moet namelijk veel zichtbaarder zijn. Is dit nog een thema in de politieorganisatie?

Meer aanhoudingen op heterdaad. Wordt dit nog in voldoende mate besproken in de politieorganisatie?

Agenten moeten fysiek fit zijn. Het gezag zal dan toenemen. Staat dienstsport nog op het opleidingsprogramma?

Snelle afronding van de politiereorganisatie. Fase 1 schijnt misschien in de zomer van 2015 afgerond te zijn, dan zijn we dus weer anderhalf jaar verder. Dat is niet goed voor de politie.

Een gekozen korpschef. De politie krijgt dan letterlijk een gezicht. Door zijn of haar democratische mandaat hoeft de korpschef zich ook niet meer altijd politiek correct op te stellen.

Betere bewapening. Graag de laatste stand van zaken op dit punt. En tot slot:

Veel betere, scherpere en snellere actie na aangiftes.

Voorzitter, graag hoor ik op mijn tienpuntenplan een uitgebreide reactie van de minister.

Dan, Voorzitter, tot slot, eind maart vindt hier in Den Haag een grote nucleaire top plaats. Een deel van Den Haag wordt een soort vesting. Tijdens die top worden vier keer zo veel agenten ingezet als bij de troonwisseling van vorig jaar. Het gaat om 13.000 agenten, per dag. Het betreft dus een groot deel van de totale politiecapaciteit. Dat die top optimaal wordt beveiligd is uiteraard vanzelfsprekend, maar wat betekent het voor de politie? Kan de politie haar overige taken in die periode in voldoende mate blijven uitoefenen? Hoeveel inbrekers laten we lopen? Hoeveel zaken blijven er op de plank liggen? Ik hoor graag van de minister hoe de politie er voor gaat zorgen dat zij gedurende die dagen ook haar andere taken in voldoende mate kan blijven uitoefenen.