Armoede Barcelona - Hoofdinhoud
Voedselbank Barcelona
19.000 kilo voedsel op een Catalaans onafhankelijkheidsconcert
Met veel plezier vertelt Oriol, één van de bijna honderd vrijwilligers van de voedselbank in Barcelona, over de acties die ze bedenken om mensen voedsel te laten doneren. Een recente actie was bij een concert voor Catalaanse onafhankelijkheid in een stadion met 95.000 bezoekers. Aan de bezoekers werd gevraagd of ze voedsel mee willen nemen naar het concert, dat daar ingezameld werd. In ruil voor een kilo rijst, pasta of ander eten kregen ze een cool armbandje. De actie leverde 19.000 kilo op.
Een andere actie is bij een zwemparadijs in Barcelona. Daar wordt in het laatste weekend van de zomervakantie een korting van 50% gegeven aan iedereen die drie kilo eten voor de voedselbank meebrengt. Vorig jaar september bracht dat 25.000 kilo voedsel op. Dit jaar wordt de tweede keer en verwachten ze minimaal evenveel.
De voedselbank in Barcelona was de eerste in Spanje en bestaat nu 26 jaar. Het begon toen oprichter Jordi Peix, die nog altijd adjunct-directeur is, bij een horecabeurs in Parijs zag dat duizenden kilo’s voedsel naderhand aan de voedselbank gegeven werden in plaats van weggegooid. Al snel had hij met de horecabeurs van Barcelona geregeld dat zij het overgebleven voedsel aan hem gaven, zodat hij het door kon geven aan de armen. Nog altijd hebben de standhouders op de jaarlijkse beurs maar twee opties voor eten dat overblijft: weggeven of meenemen. Weggooien is niet toegestaan. Dit jaar is er ook een visbeurs en zullen ze daar iedere dag langskomen met koelwagens om alles op te halen. Arme gezinnen in Barcelona eten dan een weekje kreeft, kaviaar, sushi en allerlei andere heerlijke vissoorten.
De voedselbank van Barcelona is een grote en professionele organisatie geworden door de jaren heen. Er werken met name mensen als vrijwilliger op het kantoor die voor hun pensionering specialistische of hoge functies hebben gehad die nu goed van pas komen. Ik spreek met een vrouw die lang in de farmaceutische industrie veiligheidscontroleur was. Nu doet ze het gezondheids- en veiligheidsmanagement bij de voedselbank, met net zoveel kunde en zorg als ze dat met medicijnen deed in haar werk. Ook op de afdeling communicatie werken mensen die in het dagelijks leven een reclamebureau hadden of nu nog ergens persvoorlichter zijn.
Regelmatig zijn er veel tijdelijke vrijwilligers nodig om na een actie al het voedsel te sorteren. Dan wordt via facebook en twitter een oproep gedaan. Er is zoveel aanbod dat er mensen afgewezen moeten worden, er kunnen slechts 80 mensen per dienst efficient samen werken. Sociale media is een belangrijk onderdeel van het werk en de voorlichting van de voedselbank geworden. De campagnes zoals bij het concert of het zwemparadijs worden ook met twitter en facebook aangekondigd en door hun volgers verder verspreid, met een uiteindelijk miljoenenbereik. Soms worden buitenlandse bezoekers aan het werk gezet. De opbrengst van het onafhankelijkheidsconcert is door onder andere 20 studenten uit Cincinatti gesorteerd die de week erna langskwamen.
Eén van de meest innovatieve projecten van de voedselbank van Barcelona is het scholenproject. Per jaar worden tussen de 200 en 300 scholen betrokken bij het werk. Eerst gaan vrijwilligers langs in de klassen om een gastles te geven over de oorzaken van armoede, de situatie van mensen die in armoede leven en het werk van de voedselbank. Daarna houdt de school een inzamelactie, waarbij leerlingen voedsel meenemen van huis. Zo worden niet alleen de kinderen, maar ook de ouders betrokken. Met het ingezamelde voedsel gaan de kinderen vervolgens een dag langs bij de voedselbank om het zelf te sorteren. Iedere dinsdag en donderdag is er een schoolklas aanwezig. Een geweldig project dat belangrijk bijdraagt aan de bekendheid van de voedselbank en een behoorlijke opbrengst heeft, zo'n 1.000 ton per jaar.
Met al deze succesvolle acties en strakke organisatie zou je denken dat de voedselbank onafhankelijk zou kunnen opereren, maar helaas is dat niet het geval. Ongeveer de helft van de 11.000 ton voedsel komt uit het EU voedselprogramma op dit moment. Vanaf 1 januari 2014 zal dat met minstens de helft naar beneden gaan, als de plannen voor het nieuwe voedselprogramma doorgaan en het programma over alle landen in de EU verspreid wordt, ook Nederland en Duitsland. Ik vraag wel een keer of vier door naar wat ze dan zullen doen. Is er een noodplan? Een antwoord krijg ik niet echt. Ze willen er of liever niet aan denken, of denken dat het toch geen zin heeft om dat te doen. Ondertussen proberen ze op alle mogelijke manieren zelf meer voedsel te krijgen, door acties en campagnes.
Hun nieuwste bron is Ikea. Na het schandaal over paardenvlees in de Zweedse gehaktballetjes hebben ze direct contact gezocht met Ikea om te vragen of zij dan de balletjes mogen hebben. Dat mag, en de eerste lading komt binnenkort aan.