Zo wijd de wereld strekt! - Hoofdinhoud

“Defensie kan zoveel beter”. In de lijn van een bekende politicus wil ik dat met dit artikel aangeven De kern is dan de vraag: hoe? Volgens mij moeten we helder hebben wat het doel is van onze organisatie. Ik omschrijf dat doel als volgt: Het inzetten van de krijgsmacht als machtsmiddel om vrede en veiligheid te bevorderen “zo wijd de wereld strekt” (“Qua Patet Orbis”).

Als machtsmiddel is de krijgsmacht zowel een gewapende, maar ook een humanitaire macht. De term “zo wijd de wereld strekt” is duidelijk, maar Nederland heeft de primaire focus. Het is vanzelfsprekend dat de Nederlandse veiligheid nooit op zichzelf staat, maar altijd een onderdeel is van de internationale veiligheid.

Het doel geeft aan dat het gaat om de militaire inzet, de mannen en vrouwen die daadwerkelijk de voeten in de klei, op de boot of in het vliegtuig zetten om het doel te verwezenlijken. Daar moet ook het zwaartepunt van de aandacht liggen van de toekomstige krijgsmacht. Hoe krijgen we mensen die zich willen inzetten om het doel dat Defensie zich gesteld heeft te verwezenlijken?

Ik denk dat we als krijgsmacht heel dicht en herkenbaar bij de samenleving moeten (gaan) staan. Wij leggen verantwoordelijkheid af aan die samenleving en tegelijkertijd bieden wij die samenleving steun en bescherming. Defensie mag geen doel op zichzelf worden, maar moet een deel van de samenleving zijn. Op die manier is er een draagvlak voor dat wat wij moeten doen.

Generaal van 35

Wat heeft Defensie te bieden als werkgever? Op dit moment is dat veel te weinig. Als we daadwerkelijk aansluiting willen krijgen bij de civiele maatschappij, dan zullen we ons veel meer moeten gaan richten op de werkwijze van die civiele maatschappij. Opleidingen binnen Defensie moeten bijna één op één gelijk zijn aan civiele opleidingen. Misschien kunnen we daar opleidingen volgen of hen als Defensie opleidingen aanbieden.

We moeten denken in kansen en mogelijkheden voor het personeel, zeker gezien de mogelijke invoering van een flexibel personeelssysteem. Maak het makkelijk om in en uit te rouleren bij Defensie! Dat is beter dan alle militairen een unieke opleidingen te geven en ze aan het einde van hun militaire loopbaan met een ‘omscholinkje’ klaar te stomen voor de arbeidsmarkt. Zorg ervoor dat wij binnen Defensie op dezelfde wijze werken als daarbuiten. Dan is al het werk wat we doen ook ‘reguliere’ werkervaring.

Het flexibele personeelssysteem is wat mij betreft ook nog veel te beperkt. Als we echt vinden dat we een flexibel personeelssysteem willen met de juiste man/vrouw op de juiste plaats, waarom moet ik dan alle rangen doorlopen met bepaalde doorlooptijden? Waarom hebben wij binnen Defensie geen generaal van 35 jaar? Waarom kan ik van kapitein niet direct luitenant-kolonel worden?

De redenen om dit niet te doen horen bij het oude loopbaansysteem. Als we vinden dat we afscheid moeten nemen van dat oude systeem, moeten we dat ook doen. Het betekent dan wel dat die generaal van 35 jaar met zijn 40^ste de arbeidsmarkt opgaat. Maar dat kan ook omdat we die aansluiting hebben bij de samenleving en civiele arbeidsmarkt. Ook andersom is mogelijk. Dan halen we een 35 jarige topmanager binnen om 5 jaar generaal te zijn. Een enorme verrijking van de kennis binnen leidinggeven en besturen. Maar het gaat om durf! Durven wij als Defensie de test aan met de civiele managers, of vinden wij ons dan toch weer te uniek in de dingen die wij doen?

Allemaal marinier!

Defensie is enorm aan het inkrimpen, maar toch houden we vast aan verschillende defensieonderdelen (bloedgroepen). We hebben een krijgsmacht van bijna, of beter gezegd: ‘maar’ 65.000 mensen. We hebben een enorm scala aan taken. Om die zo goed mogelijk en zo efficiënt mogelijk uit te voeren, moet er een sterke verbinding zijn tussen al die mensen in de krijgsmacht. Door de ‘bloedgroepen’ zie ik daar toch heel veel efficiency verloren gaan. Onze huidige ‘oplossing’, het ‘verpaarsen’ van veel taken, is een inhoudsloze bezigheid. ‘Paars’ geeft geen band met wat of wie dan ook.

Waarom maken we ook hier geen keuze? Maak nu eens de keus om tot een daadwerkelijke eenheid te komen. Mijn voorbeeld is het US Marine Corps. Dat is een krijgsmacht op zich met een land-, lucht- en zeecomponent. Met een eenduidige leiding en met een enorme onderlinge verbondenheid. Ook hier gaat het weer om durf.

Mijn visie op de toekomst van Defensie? Schaf alle defensieonderdelen af en laat alles en iedereen opgaan in het Korps Mariniers. Daarin zit een land-, lucht- en zeecomponent, maar we zijn allen marinier! De synergie die er ontstaat door deze samensmelting is enorm. Alleen al logistiek, maar zeker ook in aansturing is er efficiency te boeken.

Het korps is overal ter wereld inzetbaar en sluit dus naadloos aan bij het doel van Defensie. Door alle onderdelen er aan te klikken ontstaat er een eenduidig beleid ten aanzien van opleiden, uitzenden, aanschaf en marinier zijn. Wat ik niet wil zeggen is dat iedereen nu moet voldoen aan de eisen van marinier zoals die er nu liggen. Net zoals bij het USMC, zijn er ook ondersteunende, verzorgende en logistieke eenheden. Ook vrouwen werken bij het USMC. Er blijven dus verschillende eenheden bestaan binnen het korps. Zo kan ik mij voorstellen dat een Korps Commandotroepen en de Luchtmobiele Brigade in hun geheel worden opgenomen als zelfstandige eenheid binnen het korps, zoals bij de Engelsen de Royal Marine Commando’s bestaan.

De saamhorigheid en het marinier zijn wordt versterkt door iedereen als marinier aan te nemen. Iedereen volgt de basisopleiding tot marinier en maakt één uitzending mee als marinier. Pas daarna is er een mogelijkheid tot verder specialisering binnen de verschillende componenten. Op die manier heeft iedereen een goed besef wat de mannen en vrouwen op de grond meemaken in uitzendgebied. De basisvaardigheden van de marinier zijn op die manier ook gewaarborgd. Ik kan mij voorstellen dat mensen die al afgezwaaid zijn op enig moment in hun leven zich weer (kort) beschikbaar stellen voor inzet of uitzending. Het kan zijn dat ze werkloos zijn geworden, of een periode tussen banen in zitten of zelfs op verzoek van Defensie. Vanwege de algemene opleiding zijn mensen weer snel en kort op te leiden en daarmee inzetbaar voor alle basistaken van een marinier.

Het gaat bij Defensie vooral om durf bij het maken van keuzes. De keuze voor het personeel is voor mij de prio één. Het plan zoals geschetst zal een daadkrachtige en slagvaardige defensieorganisatie opleveren die eenheid uitstraalt, die efficiënt werkt en die een zeer sterke band heeft met de samenleving.

Het Korps zal, voorzien van goed personeel, iedere opdracht aan kunnen, zo wijd de wereld strekt.

Kap KLu A. Bosman

Dit essay was geschreven in het kader van een defensie schrijfwedstrijd in 2006.