Waarom VVD'ers brallen over luie werklozen - Hoofdinhoud

VVD-Kamerleden vragen zich openlijk af waarom Nederlandse werklozen niet in de kassen gaan werken. Marije Cornelissen en Linda Voortman van GroenLinks weten daar wel het antwoord op:

Je bent je baan verloren doordat je werkgever een Roemeense Zzp'er heeft ingehuurd die de helft kost van wat jij kostte. Dat wil de VVD graag, dat Roemenen en Bulgaren hier als Zzp'ers aan de slag kunnen tegen een hongerloon. Toenmalig Minister Kamp van Sociale Zaken sloot in 2011 willens en wetens de weg af voor Roemeense en Bulgaarse werknemers die normaal betaald worden, zodat ze alleen als Zzp'er, uitzendkracht of een andere 'constructie' aan de slag kunnen in Nederland. Zo kan de VVD klagen over al die Oost-Europeanen, en tegelijkertijd de loonkosten voor werkgevers laag houden. Ondertussen doet de VVD er niets aan dat werkgevers Oost-Europeanen legaal mogen uitbuiten, maar pleiten ze juist voor een nog 'vrijere markt' voor uitzendkrachten en Zzp’er in Europa.

Jouw verhaal

Zaterdag lees je in het nieuws dat jij opeens zelf het probleem bent. Jij wilt niet in de kassen werken maar liever werkloos thuis zitten. De VVD’ers Potters en Azmani vinden het 'onbestaanbaar' dat jij de kassen niet in gaat en stellen vragen aan Asscher. Dit zou jouw verhaal kunnen zijn.

Wel eens geprobeerd een uitkering van het UWV te krijgen nadat je je werk verloor? Eigenlijk is in Nederland van het verliezen van 'werk' geen sprake. Op het moment dat je ontslagen bent moet je harder aan het werk dan ooit: het veroveren van een uitkering is een fulltime baan. Je hebt gegevens nodig waarvan je niet eens wist dat ze bestonden. Het UWV-personeel is zo ver wegbezuinigd dat je van hen geen hulp hoeft te verwachten. Zolang je je formulieren niet precies goed hebt ingevuld kun je een uitkering wel op je buik schrijven.

Overleven

Weken, soms maanden, gaan er overheen voordat je aanvraag is afgerond. Als je het al niet breed had kun je zo’n lange periode niet overbruggen en sta je voor de keus. Je kunt klant worden van de voedselbank of een tweede fulltime baan ernaast nemen: een tussentijdse voorziening aanvragen bij het UWV. Dat is een voorziening om te overleven in de periode waarin je de uitkering waar je recht op hebt nog niet krijgt. Die formulieren blijken helaas nog ingewikkelder.

Dat alles terwijl je dolgraag al je energie zou willen steken in het vinden van een nieuwe baan. Je woede en frustratie nemen toe en je gevoel van eigenwaarde neemt af. Van een gewaardeerde werknemer ben je veranderd in een waardeloos nummer waarvoor niemand de telefoon opneemt.

Rottijd

Na maanden ben je eindelijk zo ver. De uitkering is er, je betaalt je schulden af aan de vrienden en familie die je door deze rottijd heen hebben geholpen. De rust keert terug, je solliciteert dat het een lieve lust is. Zonder succes, maar je verliest de hoop niet. Eens wordt het beter.

Na weken vol afwijzingen herinner je je Minister Kamp die sprak over luie werklozen die niet in de kassen willen werken of ander seizoenswerk willen doen. Maar dat wil jij wel! Je bent gezond en kunt dat zware werk wel aan. Als je eens vraagt bij het UWV wat de gevolgen zouden zijn van het accepteren van zo’n baan wordt, nadat je 32 minuten in de wacht hebt gehangen, de verbinding verbroken. Je belt een werkgever en vraagt zelf naar arbeidstijden, loon en arbeidsvoorwaarden. Daar zit de werkgever duidelijk niet op te wachten. Het blijft een kort gesprek. Als je zelf langs gaat word je weggestuurd. Je kunt op internet een sollicitatieformulier invullen, zeggen ze. Wat je gaat verdienen staat er niet bij.

Thuiszitten

Weer thuis vraag je je af of je het gaat doen. Als je zo'n formulier invult en je wordt aangenomen, verdien je niets meer dan je nu krijgt van het UWV. Maar dat vind je niet erg, want van thuiszitten wordt je niet gelukkig. Maar je vult het formulier niet in. Want over drie maanden is er in die kas sowieso geen werk meer voor je. Dan moet je weer terug naar het UWV, weer maanden wachten op een uitkering, weer nieuwe gegevens verzamelen van een werkgever die niet op je zat te wachten. En voor je het weet sta je weer bij familie en vrienden op de stoep of ze je een paar maanden willen helpen overbruggen totdat het UWV over de brug komt. Dat wil je ze niet aandoen, je hebt ze nog maar net terugbetaald.

VVD’ers zijn niet gek, denk je. Die gaan vaak genoeg op werkbezoek en weten waarom Nederlanders niet in kassen gaan werken. Maar die situatie veranderen doen Potters en Azmani niet. Het is veel makkelijker om te brallen over 'horden Bulgaren' en 'luie werklozen', en dat levert nog stemmen op ook.

Marije Cornelissen, Europarlementariër GroenLinks

Linda Voortman, Tweede Kamerlid GroenLinks