Opinieartikel: 'Zorgsparen is verkapte belasting' - Hoofdinhoud
Twee PGGM-topmensen braken vorige week op deze pagina een lans voor zorgsparen. Echter, dat verhóógt alleen maar de toekomstige zorglasten, betogen VVD'ers Anne Mulder en Bas van 't Wout. Mulder is woordvoerder curatieve zorg, Van 't Wout woordvoerder langdurige zorg in de Tweede Kamer.
Het Nederlandse zorgstelsel is van hoge kwaliteit, ook internationaal gezien. De zorg is niet alleen goed, maar ook voor ieder beschikbaar. Het probleem is, dat die zorg onbetaalbaar dreigt te worden. De kosten exploderen.
Het is positief dat een pensioenfonds als PGGM meedenkt over de oplossing van dit probleem. Helaas biedt verplicht zorgsparen, waarbij mensen sparen voor hun toekomstige zorgkosten, geen oplossing. Zorgsparen verlaagt de zorgkosten niet, maar biedt slechts de mogelijkheid gespreid te betalen.
De vergelijking met pensioenen gaat niet op. Pensioen is een arbeidsvoorwaarde. Een afspraak tussen werkgevers en werknemers die leidt tot een inkomen van de gepensioneerde ex-werknemer. Op dit moment werken we al één dag in de week voor het (aanvullend) pensioen. Zorgsparen verzwaart de lasten: mensen houden nog minder geld in hun portemonnee over. Dat is een slechte zaak.
Sowieso kleven aan zorgsparen grote bezwaren. De huidige generatie jongeren is de pineut: eerst betalen voor de ouderen van nu en later voor zichzelf. En welk bedrag moeten mensen sparen? Het valt niet te voorspellen hoeveel zorg je zal gebruiken.
Hoe gaan we om met mensen die niet kunnen sparen, omdat ze een laag inkomen hebben? Of omdat ze hun geld verbrassen? Krijgen die geen zorg als ze oud en behoeftig zijn? Als er geen verband meer is tussen sparen en het genieten van zorg, dan is zorgsparen niets anders dan een verkapte vorm van belastingheffing.
Wij pleiten dan ook voor kostenbeheersing om zorg betaalbaar en toegankelijk te houden. Dat begint door heel kritisch te kijken naar wat zorg is en wat niet. De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten is een halve eeuw geleden opgezet voor onverzekerbare risico's. Zij is echter uitgebreid met rechten als huishoudelijke hulp en persoonlijke begeleiding. Allemaal heel waardevol, maar of het zorg is?
Beter is het om eerst te kijken wat mensen met behulp van hun familie en omgeving zelf kunnen, alvorens een beroep te doen op de zorg.
Elke levensfase gaat met specifieke kosten gepaard. Mensen met kinderen moeten soms hun zolder verbouwen voor een extra slaapkamer. Zij betalen dat zelf. Net zo, is het investeren in je woning op latere leeftijd ook iets wat gewoon bij het leven hoort. Wat is het verschil tussen de aanschaf van een traplift en een nieuwe kinderkamer? Dat is er niet, er is slechts sprake van een andere fase in je leven.
Ook is er nog veel te besparen op de ziekenhuiszorg. Als ziekenhuizen zich specialiseren en behandelingen waarin ze minder goed zijn afstoten, dan leidt dat tot betere zorg tegen lagere kosten.
En wat te denken van de grote prijsverschillen - tot wel 30 procent - tussen ziekenhuizen? Er zijn forse besparingen te realiseren als zorgverzekeraars geen contracten meer sluiten met te dure ziekenhuizen.
Dat is lastig. Want verzekerden willen enerzijds een zo laag mogelijke premie betalen voor hun zorgverzekering, maar anderzijds willen ze graag terecht kunnen bij het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Maar het is van tweeën één. Als we de zorg betaalbaar willen houden, zullen we moeten accepteren dat zorgverzekeraars selectiever zullen worden.
Deze maatregelen zijn niet populair, maar wel nodig om ons internationaal geprezen solidaire zorgstelsel betaalbaar te houden. Zorgsparen helpt ons niet vooruit. Spaarzaam omgaan met zorggeld wel.
Door Anne Mulder en Bas van 't Wout
Verschenen op zaterdag 2 maart in de regionale kranten.