Dit is voor mij een participatiestaat

Met dank overgenomen van J.L. (Hans) Spekman i, gepubliceerd op vrijdag 20 september 2013, 11:33.

Foto Flickr / PvdA

Deze week bezocht ik in het mooie Buren in het Burentoentheater een toneelstuk over de emancipatiestrijd van lokale arbeiders in 1906. Mensen die iedere dag weer moesten knokken om te overleven, kwamen voor elkaar op in hun strijd voor een beter bestaan. Solidariteit onder de 'platte petten' was een groot goed. En een week daarvoor was ik bij het stuk De Verleiders, dat handelde over de fraude bij het Bouwfonds en mensen die het eigenbelang voorop zetten.

Het zijn voor mij mooie voorbeelden over de kracht van de gemeenschap. PvdA'ers als Joop den Uyl en ook Jan Tinbergen hebben in de vorige eeuw al beschreven hoe de samenleving meer is dan een verzameling individuen met een overheid die er alleen is als het nodig is. Ze beschreven al een samenleving waarin we opkomen voor elkaar en naar elkaar omkijken, en waar de overheid je nooit laat vallen. Het is in het bestaan van de PvdA een lijn die je regelrecht kunt doortrekken naar onze recente resolutie Van Waarde.

We hebben immers als samenleving het vermogen om samen problemen aan te pakken, weer greep op ons leven te krijgen, onze dromen naderbij te brengen. Het is ons vermogen om samen tegenwicht te bieden tegen maatschappelijke ontwikkelingen die de verkeerde kant op gaan. Dat is meer dan het najagen van eigenbelang of groepsbelang. Het is politiek zoals sociaaldemocraten die invullen: ons vermogen om samen vorm te geven aan de toekomst en gezamenlijk het beste van onszelf te maken.

Aan de energie ontbreekt het ons in Nederland niet. We zetten ons in voor de armen op de wereld via 3FM Serious Request. Milieuactiegroepen en vrijwilligersorganisaties floreren. Ondernemers verschaffen warme maaltijden voor daklozen. De maatschappelijke initiatieven zijn talloos.

Die energie en behoefte aan verandering, om dat wat van waarde is weerbaar te maken, daarin schuilt voor ons als sociaaldemocraten een opdracht. We moeten een vuist maken tegen een samenleving waarin het ík' soms het 'ons' uit het oog dreigt te verliezen. Tegen een samenleving die te veel slechts door geld, doorgeslagen efficiency en individualisme geregeerd wordt.

Dat is voor mij een participatiestaat: een samenleving waar we voor elkaar opkomen, waar we geen mensen afschrijven of wegstoppen en waar onderling respect weer normaal is.