Nut en noodzaak van de Eerste Kamer - Hoofdinhoud

Doordat de huidige coalitie van VVD en PvdA alleen een meerderheid heeft in de Tweede Kamer, is de invloed van de Eerste Kamer een stuk groter geworden. De aannames van voorstellen zoals een sociaal leenstelsel voor studenten en een nieuw pensioenakkoord leverden in de Tweede Kamer weinig problemen op, maar kunnen door de Eerste Kamer geblokkeerd worden. Ministers hebben de oppositie hard nodig om hun wetsvoorstellen ook door de Eerste Kamer te loodsen.

Is onze Senaat uniek in Europa? Wat is het nut van dit systeem? Hoe is de Nederlandse situatie te vergelijken met andere Europese landen? Werkt het besluitvormingsproces daar efficiënter door een andere functie voor de senaat?

Over deze vragen gingen Thom de Graaf i (Eerste Kamerlid D66), Adri Duivesteijn i (Eerste Kamerlid PvdA), Tom Jan Meeus (politiek journalist NRC Handelsblad) en Wytze van der Woude i (universitair docent Universiteit Maastricht) met elkaar in debat, onder leiding van Max van Weezel (journalist Vrij Nederland). Het debat vond plaats op woensdag 2 oktober 2013 in de Campus Den Haag, Schouwburgstraat 2.

‘De bevoegdheden die de Eerste Kamer i heeft, komen dus niet overeen met haar huidige functie’, aldus Wytze van der Woude i, universitair docent Publiekrecht aan de Universiteit van Maastricht. Hij betoogde tijdens het debat in het kader van Democratie in Debat dat er een logisch verband moet bestaan tussen de functie, de samenstelling en de bevoegdheden van een goed functionerende instelling. Dat de Eerste Kamer in 1815 is ingesteld in het kader van machtenscheiding en ook medewetgever is, gaat volgens de docent niet goed samen met het feit dat zij vooral controlerende bevoegdheden heeft en die amper gebruikt. Momenteel lijkt de Eerste Kamer vooral medewetgever te zijn.