Ombudsman raakt open zenuw VVD

• - 

  Liberalen: Brenninkmeijer gaat boekje te buiten met tendentieuze kwalificaties

Tendentieus en onverantwoord. In harde bewoordingen veroordeelt de VVD uitspraken van Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer over de gedoogconstructie en de wenselijkheid van extra Kamerpersoneel.

De Kamer debatteerde gisteren over twee jaarverslagen van de ombudsman, die van 2010 en 2011. In het voorwoord van het laatste verslag signaleert Brenninkmeijer dat de relatie tussen burger en overheid 'onder druk staat'; het minderheidskabinet-Rutte opereert volgens hem 'op het scherp van de snede van het politieke vertrouwen'.

Met die uitspraak gaat de ombudsman, die politiek neutraal hoort te zijn, volgens de VVD zijn boekje te buiten. "Graag wat minder BV Brenninkmeijer en wat meer NV Ombudsman", aldus het nieuwe Kamerlid Pieter Litjens. Het kwam de VVD'er op kritiek van andere partijen te staan. "Je moet niet op de man spelen", zei PvdA'er Jeroen Recourt. "Onfatsoenlijk en onzuiver", oordeelde Ronald van Raak van de SP. Er was ook steun, vanuit de PVV-fractie. De ombudsman 'gedraagt zich alsof hij een denkbeeldige 151ste Kamerzetel bekleedt', sneerde Martin Bosma.

Het botert al langer niet tussen de VVD en Brenninkmeijer. Toen die eerder dit jaar in een interview met NRC Handelsblad uithaalde naar de 'symboolpolitiek' van het kabinet-Rutte, stelden de liberalen dat hun vertrouwen in de ombudsman 'tot het nulpunt' was gedaald. Ook andere partijen, waaronder de PvdA, veroordeelden de uitspraken.

Brenninkmeijer, sinds 2005 de Nationale Ombudsman en vorig jaar voor een nieuwe zesjarige periode herbenoemd, zorgt met zijn uitspraken steeds vaker voor reuring. Eerder dit jaar riep hij het kabinet op excuses aan te bieden aan de slachtoffers en nabestaanden van de Q-koortsepidemie, en noemde hij de behandeling van afgewezen vreemdelingen in detentie 'inhumaan'. Eind vorige maand opperde Brenninkmeijer dat de Tweede Kamer meer geld zou moeten krijgen voor ondersteuning, om zo haar controlerende taak beter uit te kunnen voeren. 'Onverantwoord', vindt VVD'er Litjens. "Als Brenninkmeijer de Kamer op de schop wil nemen, moet hij zelf de politiek in gaan."

• 1. 

  VVD-politicus, die vooral lokaal en kortere tijd nationaal niveau actief was. Vooral de verhouding tussen de bestuurslagen had tijdens zijn Tweede Kamerlidmaatschap (2012-2014) zijn belangstelling. Daarnaast hield hij zich toen bezig met openbaar vervoer, de nationale ombudsman, natuur en biodiversiteitsbeleid. Voor hij Kamerlid werd, werkte hij onder meer bij VNO-NCW en was hij adviseur van de Amsterdamse wethouder Pauline Krikke. Werd daarna wethouder van de deelgemeente Amsterdam-Zuidoost en was in 2007-2012 burgemeester van Aalsmeer. In juni 2014 verliet hij de Tweede Kamer om wethouder van onder meer verkeer te worden in Amsterdam. Hij bleef dat tot 2018.