Uitbreiding van toezicht op de rechtsstaat in de EU - Hoofdinhoud

Binnen de EU moet de ‘cultuur van rechtsstatelijkheid nadrukkelijker gepromoot worden’. Dat staat in een brief die minister Timmermans i, samen met zijn Duitse, Deense en Finse collega’s, aan Barroso stuurde. Een goed functionerende rechtsstaat is immers niet alleen essentieel voor het garanderen van mensenrechten, maar ook voor het verwezenlijken van Europees beleid in de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht, de interne markt en de EMU. Meer transparantie en toezicht zijn nodig om dit te bereiken.

Waar de Raad van Europa zich van oudsher bezighoudt met het functioneren van de rechtsstaat, neemt de EU nu ook meer stappen in die richting bijvoorbeeld met de introductie van het Justice Scoreboard voor lidstaten.

Een expertmeeting over de rechtsstaat in de Europese Unie, met bijdragen van:

• - 

  Hans Franken i, lid Eerste Kamer CDA en delegatieleider Raad van Europa
• - 

  Sophie in 't Veld i, Europarlementariër D66 en vicevoorzitter van de LIBE commissie
• - 

  Kathalijne Buitenweg i, lid College voor de Rechten van de Mens
• - 

  Marlèn Dane, hoogleraar Europees strafrechtelijk beleid
• - 

  Monica Claes, i hoogleraar Europees en vergelijkend constitutioneel recht

De expertmeeting stond onder leiding van Jan Marinus Wiersma i. Deze expertmeeting is georganiseerd in samenwerking met het Clingendael Instituut.

De brief van minister Timmermans en drie Europese collega's waarin zij oproepen tot een 'cultuur van rechtsstatelijkheid' in de EU vormde aanleiding voor deze discussiebijeenkomst. De kwaliteit van de rechtsstaat en het toezicht daarop staan hoog op de agenda, maar tegelijkertijd ontbreekt het aan politieke wil om op te treden tegen lidstaten die zich schuldig maken aan schending van de mensenrechten. Het uitblijven van een krachtig signaal richting Hongarije is hier een treffend voorbeeld van. Er heerst een gedoogcultuur.

Relevante documenten: