Gasunie (Trouw, 18 december 2012)

Met dank overgenomen van J.C. (Jan) Vos i, gepubliceerd op dinsdag 18 december 2012.

Een foute overname van de Gasunie kost de Nederlandse staat volgens PvdA-Kamerlid Jan Vos 1,8 miljard euro. Door de miskoop is Gasunie 1,5 miljard minder waard en komt er 300 miljoen minder belasting binnen doordat het bedrijf minder winst maakt. De Nederlandse staat is enig aandeelhouder van de Gasunie.

Vos vindt dat de voormalige raad van bestuur van Gasunie aansprakelijk gesteld moet worden voor de mislukte overname. Ook tegen de verkopende partij, het Duitse BEB Erdöl, eigendom van Shell en Exxon Mobil, zou een claim moeten worden ingediend. Zij hebben ‘een te rooskleurig beeld’ geschetst.

De Gasunie kocht in 2007 het Duitse BEB-transportnetwerk van BEB Erdöl, een joint venture van Shell en Esso voor 2,2 miljard euro. Het bleek 1,5 miljard te veel. Dit bedrag is sinds 2008 in stappen afgeboekt. Het ministerie van financiën publiceerde vrijdag het rapport dat is opgesteld naar aanleiding van de miskoop door Gasunie in Duitsland. Volgens minister Dijsselbloem zijn de conclusies ‘zeer ernstig’.

Bank J.P. Morgan

Gasunie leunde te veel op de informatie van de verkopende partij. Bovendien werden slechts twee van de zes toekomstscenario’s naar de commissarissen gestuurd. Er werd wel geadviseerd door J.P. Morgan, maar die speelde een dubbelrol. De bank trad ook op als financier van de deal en had dus belang bij de veel te dure overname. Vos vermoedt dat de bank een percentage van de overnamesom kreeg en dus ook belang had bij een bijzonder hoge prijs. Kort na de aankoop veranderde de Duitse overheid de regels voor het transport van gas in het nadeel van Gasunie.

De commissarissen hadden de overname beter moeten controleren. Drie commissarissen traden vorige week af naar aanleiding van de miskoop. Zij waren ook in 2007 al in functie. Commissarissen die daarna zijn aangetreden, blijven op hun post. Overigens is ook bestuursvoorzitter Paul van Gelder van na de overname. Hij verving in 2010 Marcel Kramer.

Volgens het ministerie van financiën zijn er maatregelen genomen om een miskoop in de toekomst te voorkomen en was de koopsom verkeerd, maar de overname op zich niet. Door het Duitse netwerk kan Nederland verdienen aan de doorvoer van gas.