Geef Europa terug aan de Nederlanders - Hoofdinhoud
Wie de discussie over het regeerakkoord van Rutte-II volgt, krijgt de indruk dat het uitsluitend over koopkracht en nivellering gaat. In de 80 pagina’s komt echter een breed scala aan onderwerpen aan bod waar het kabinet de komende vier jaar mee aan de slag gaat. Des te opvallender is het dat Europa in die 80 pagina’s nauwelijks voorkomt. Een visie op de toekomst van Europa staat er niet in.”Business as usual” is kennelijk het devies van het kabinet. “Europa loopt prima. Niets meer aan doen.”
De kabinetsvisie op Europa beperkt zich in het regeerakkoord tot enkele summiere observaties over de noodzaak van begrotingsdiscipline en het oprichten van een bankenunie. De tekst is zo algemeen dat nauwelijks valt op te maken waar Rutts c.s. de EU bedoelen, en waar de eurozone. In tijden dat de Europese Unie door de diepste politiek-bestuurlijke crisis van haar bestaan gaat, is de stilte van Rutte en Samsom onbegrijpelijk. Overal in Europa is de discussie losgebarsten over verdere Europese integratie. Maar de Nederlandse regering heeft geen ideeën voor de toekomst van Europa, en laat het vormgeven daarvan over aan anderen. De werkelijkheid van de 21e eeuw schreeuwt om een visie op de toekomst. Het antwoord van Rutte-Samsom: nu even niet.
Maar de hervorming van Europa kan niet wachten totdat Rutte en Samsom hun koopkrachtplaatjes op orde hebben. Europa probeert machteloos de vraagstukken van deze tijd te beantwoorden met bestuursstructuren uit de jaren ’50, de tijd van de bakelieten telefoon. De crisis toont genadeloos aan dat die structuren van toen niet meer werken in de wereld van vandaag. Europa moet heel dringend slagvaardiger, efficiënter en democratischer. Decennialang was Europa het domein van diplomaten, nu moet Europa van de burgers worden.
De toekomst van de EU mag niet worden overgelaten aan de diplomaten van Buitenlandse Zaken, alsof het een ambtelijke kwestie is. De toekomst van Europa gaat over onze eigen dagelijkse leefomgeving. De Nederlandse inbreng moet de uitkomst zijn van een publiek debat, niet van ambtelijk overleg. Europa moet niet vorm krijgen in onderonsjes van ministers, maar in een open debat tussen burgers. Wie Europa bestuurt, moet niet worden bedisseld door regeringsleiders tijdens de lunch van een Europese Top, maar door de burgers zelf, in het stemhokje, bij de Europese verkiezingen.
De traditionele discretie van diplomaten moet worden vervangen door de openbaarheid van bestuur die hoort bij een democratische, politieke unie waar burgers hun bestuurders kunnen controleren. De Europese waarden moeten worden bepaald door burgers zelf, in een open confrontatie van ideeën en overtuigingen, niet door ambtelijke werkgroepen.
We moeten antwoorden vinden op grote vraagstukken. Hoe houdt Europa een leidende rol op het wereldtoneel, te midden van de radicale geopolitieke verschuivingen? Hoe waarborgen we de welvaart van onze burgers in de mondiale economie? Hoe zorgen we dat Europa toegang heeft tot energie en grondstoffen in de wereldwijde wedloop? Hoe kan Europa concurrerend blijven in een globaliserende wereld, en het Europese model van solidariteit en sociale bescherming overeind houden? Hoe kan Europa de grondrechten handhaven binnen de eigen grenzen, en uitdragen in de rest van de wereld? Hoe garanderen we de veiligheid van onze burgers, en hoe pakken we gezamenlijk grensoverschrijdende criminaliteit aan?
Het enige antwoord dat Rutte en Samsom op al deze vragen weten te verzinnen, is “begrotingsdiscipline, dan komt alles in orde”. Volgens D66 is een diepgaande hervorming en democratisering van Europa nodig.
De komende periode wordt bepalend voor de toekomst van Europa. In de komende jaren zal er worden gebouwd aan een nieuw Europa. Nationale regeringen zullen zoveel mogelijk willen vasthouden aan het Europa van de diplomaten en de onderonsjes. D66 ijvert voor een Europa waar burgers het voor het zeggen hebben. Als D66-parlementariër wil ik ook in de volgende periode graag mijn steentje bijdragen aan het bouwen van een democratische, politieke Europese unie.
“Geen vergezichten” is het mantra van Rutte. Maar regeren is nu juist wel vooruitzien. Europa heeft dringend vergezichten nodig.
Tags: diplomaten, europa, koopkracht, regeerakkoord, Rutte, Samsom, Sophie, Veld