Na 200 jaar is beëidiging nu openbaar - Hoofdinhoud

Na 200 jaar is beëdiging nu openbaar

Bron: Trouw

WILFRIED VAN DER BLES - 05/11/12, 00:00

Eedaflegging ministers live te volgen

De beëdiging van het nieuwe kabinet zal vandaag te volgen zijn via tv, radio en internet. Het is voor het eerst sinds 1813 dat deze ceremonie in het openbaar plaats vindt. Afgelopen zaterdagavond maakte premier Rutte dit besluit na het constituerend beraad, de oprichtingsvergadering van het nieuwe kabinet, in een brief aan Tweede Kamer bekend.

De koningin zou zich altijd tegen openbaarheid hebben verzet, omdat dat het informele karakter van die plechtigheid zou aantasten. Of het wel klopt, van dat verzet, weet eigenlijk niemand, behalve dan de premier en zijn voorgangers. Hoe dan ook, onder druk van de Tweede Kamer heeft premier Rutte de afgelopen dagen overleg gevoerd met de koningin. En het resultaat daarvan is dat zij akkoord is met openbaarheid. Eén camera van de NOS zal de plechtigheid registreren en de beeld- en geluidopnames doorgeven aan de andere media, inclusief radio en internet.

De beëdiging van de ministers begint om 11.40 uur en duurt vijf minuten. De uitzending van de NOS begint om 11.35 uur. Om 11.50 uur staan de nieuwe ministers op het bordes van paleis Huis ten Bosch met de koningin in hun midden. De staatssecretarissen worden om één uur vanmiddag beëdigd. Bewindspersonen die vanuit het zittende kabinet doorschuiven naar het nieuwe kabinet hoeven niet opnieuw de eed of belofte af te leggen.

Het openbaar maken van de beëdiging is een nieuwe stap in de demystificatie van het koningschap. Vanaf vandaag hoeft niemand zich meer af te vragen hoe het eraan toe gaat bij die ceremonie. Bij de kabinetsformatie was de koningin door de Tweede Kamer al buiten spel gezet. Niks geen geheimzinnigdoenerij meer met adviseurs en fractieleiders achter de gesloten deuren van Huis ten Bosch. En nu is ook het geheim van de beëdiging weg. De burgers mogen meekijken, zij het wel via een camera op afstand.

Volgens de Grondwet benoemt en beëdigt de koning nieuwe bewindspersonen. In 2010 nam de Tweede Kamer met algemene stemmen een motie aan van het VVD-Kamerlid Brigitte van der Burg om dat in het openbaar te doen. Dit jaar diende D66-fractieleider Alexander Pechtold opnieuw een motie in met dezelfde strekking, maar die werd verworpen door VVD ('overbodig') en PvdA. Maar dat betekende niet dat ze weer anders over de kwestie waren gaan denken. En dus beloofde de premier overleg met de koningin hierover.

Het PvdA-congres in Den Bosch nam zaterdag het laatste obstakel voor de installatie van het nieuwe kabinet weg door in te stemmen met regeringsdeelname. Na het constituerend beraad, zaterdagavond, dineerde het nieuwe kabinet samen met de fractieleiders van VVD en PvdA, Halbe Zijlstra en Diederik Samsom, in het Catshuis. Vanmiddag om vier uur is de eerste ministerraad van het nieuwe kabinet. Vanavond vanaf 20.30 uur is een rechtstreekse radio en tv-uitzending vanaf het Binnenhof, waarin de nieuwe bewindspersonen worden voorgesteld.