Compromissen

Met dank overgenomen van C.G. (Kees) van der Staaij i, gepubliceerd op vrijdag 11 juli 2008.

De eerste week van het zomerreces zit er al weer bijna op. De kranten zijn gelijk wat dunner, nu de politieke debatten verstomd zijn. Aan het begin van de week sudderde de discussie over de embryoselectie nog wat na, en in het kielzog daarvan: de vraag wanneer een compromis nog verantwoord kan heten.

Mooi huiswerk voor dit reces om over de grenzen van het compromis nog eens verder na te denken! Het gaat hier wel om een fundamentele kwestie, die voor tal van onderwerpen van belang is. Hier lag van oudsher een scheidslijn tussen enerzijds het CDA, en anderzijds de kleine christelijke partijen. Toen het CDA meeging in de abortuswetgeving, hebben de SGP en de voorlopers van de ChristenUnie dit uitdrukkelijk afgewezen. Hier kwaad toestaan om erger te voorkomen, was voor hen principieel onverteerbaar. Naar ik meen: terecht! Natuurlijk kon het CDA betogen dat door mee te werken aan het compromis, meer procedurele waarborgen tot stand kwamen, dan zonder de CDA-betrokkenheid. Maar dat is in zo’n principiële kwestie als het doden van ongeboren leven onvoldoende. De keerzijde van het meegaan in zo’n vergaand compromis is bovendien dat het normbesef in de samenleving ten aanzien van de beschermwaardigheid van het leven verder is ondermijnd. Dat komt ook doordat compromissen wel ‘verkocht’ moeten worden - al te gemakkelijk is er dan de neiging om de ‘tekorten’ die inherent zijn aan een dergelijk compromis, te relativeren. Voordat je het weet is het verschil tussen het compromis en het ideaal volkomen vervaagd. Vanuit deze gedachtegang is op het terrein van compromissen alles geoorloofd, onder het motto: we doen ons best om te redden, wat er te redden valt. Ik zou zeggen: daar moeten we niet uitkomen! Realiteitszin is altijd geboden, we leven in een gebroken werkelijkheid. Dat is helemaal waar. Maar tot de realiteit behoort ook dat God goede geboden heeft gegeven die niet wereldvreemd zijn, en waaraan we alleen maar tot onze schade kunnen voorbijgaan.