Op naar schone, betrouwbare en betaalbare energie - Hoofdinhoud
Groningen 'Nee', schreeuwt een rood bord aan het Hereplein in Groningen. Geen windmolens in mijn achtertuin wil het zeggen. Hans Strating uit Nieuw-Buinen staat er bij. Hij krijgt er een in de buurt en voert actie voor een maatregel die voorschrijft dat molens altijd op tenminste twee kilometer van de bebouwing moeten staan.
Ook Strating is vast en zeker voor schone energie. Maar een windmolen slagwiekt schaduw, maakt lawaai, doet woningen in waarde dalen. Hoe de weerstand tegen bijvoorbeeld windparken te breken, is een van de vragen die zeven politici van zeven partijen gisteren kregen voorgelegd tijdens het energiedebat in debatcentrum ForumImages.
"Mensen moeten kunnen profiteren van die windmolens in de buurt" betoogt kamerlid Paulus Jansen van de SP. "Ze moeten een paar kilowatt gratis krijgen en planschade." Marieke van der Werf van het CDA wijst er op dat hoe dan ook, energie letterlijk steeds dichterbij huis komt. "We gaan van centrale productie en fossiele brandstoffen naar decentrale opwekking op een duurzame manier."
Maar hoe daar te komen, daarover verschillen de meningen. Het doel: een schone, betrouwbare, betaalbare energievoorziening onderschrijft iedereen. De ene partij voelt alleen meer urgentie dan de andere.
Kamerlid René Leegte (VVD) betoogt dat de overheid de schone technieken niet hoeft voor te schrijven en dat de stimulans voor een groot deel kan komen uit de markt. "We moeten niet denken dat de overheid een duurzame samenleving kan maken. Twintig procent van de kosten van een biertje bestaat uit energie. De brouwerij heeft er belang bij die kosten naar beneden te brengen."
Paulus Jansen (SP) en Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) hebben een stuk minder vertouwen in de markt. "We moeten zorgen voor een gelijk speelveld voor schone en vuile energie. Nu kunnen energieproducenten die fossiele brandstoffen gebruiken, profiteren van subsidies. Terwijl groene ondernemers meer moeten worden gestimuleerd", aldus Van Tongeren. Europarlementariër Gerben Jan Gerbrandy (D66) ziet nog een andere taak voor de politiek: "We hebben twintig procent minder energie nodig als we er efficiënter en zuiniger mee om gaan. Daarin kan de overheid een cruciale rol spelen."
Het debat werd georganiseerd door onder meer Energy Valley, ForumImages en Dagblad van het Noorden. En de zaal van de voormalige bioscoop zat vol. Met studenten, werknemers van energiebedrijven, aanhang van de debaters, lokale politieke kopstukken. De discussie was inhoudelijk en onderhoudend. En maakte ook helder dat de energieproblematiek de politiek noopt om juist over tegenstellingen heen te stappen.
Er is zelfs aanleiding om er opgetogen van te raken, zoals Gerbrandy van D66 schetst: "Wij mazzelaars gaan meemaken dat we afkomen van onze 150 jaar durende verslaving aan fossiele brandstoffen."
"Ik hoop dat we Energy Valley kunnen vertalen in banen voor de jonge generatie" Van Dekken (PvdA) "Het bedrijf van morgen is duurzaam of het bestaat niet meer" Gerbrandy (D66) "Wij zijn blij dat we zijn verlost van het juk van CDA en PVV. Nu kunnen we onze duurzame ambities halen."