Spreektekst Brigitte debat Criminele jeugdgroepen d.d. 11 april 2012 - Hoofdinhoud

Klik hier voor een artikel in het AD over het debat

Voorzitter,

De aanpak van jeugdcriminaliteit is topprioriteit van dit kabinet en met name van criminele jeugdgroepen. Immers, het overgrote deel van criminaliteit door jongeren wordt in groepsverband gepleegd. Ook blijkt dat voor jongere broertjes en soms zusjes via oudere broers en zussen in deze groepen hun criminele carriere start. Alle reden dus om deze groepen aan te pakken om zo de huidige en toekomstige jeugdcriminaliteit terug te dringen en de samenleving, zeker ook ouderen, tegen deze jongeren te beschermen. Deze minister heeft in januari 2011 toegezegd dat in januari 2013 alle 89 criminele jeugdgroepen aangepakt zullen zijn en de aanpak ten aanzien van overlastgevende en hinderlijke jeugdgroepen eveneens steviger vormgegeven zal zijn.

Na ruim 1 jaar heeft deze minister 70% van de criminele jeugdgroepen, waaronder ook de 6 zes jeugdbendes, aangepakt, zo blijkt uit officiële politiecijfers. Aangepakt betekent dat er met een pakket op maat van strafrechtelijke en bestuursrechtelijke interventies is ingegrepen op de diverse criminele jeugdgroepen. Het resultaat is dat 62 van de 89 geïdentificeerde criminele jeugdgroepen zich niet meer als zodanig manifesteren en dat ook het ontstaan van nieuwe criminele jeugdgroepen direct in de kiem wordt gesmoord. Ga zo door, minister! Eind 2012 volgt de eindevaluatie van de aanpak en het overzicht van de resultaten. Wanneer komt deze rapportage naar de Tweede Kamer?

Kan de minister verder aangeven waar de jongeren gebleven zijn die participeerden in deze criminele jeugdgroepen die aangepakt zijn? Welk deel zit bijvoorbeeld in de jeugdgevangenis, welk deel is gewoon opgehouden met zijn criminele carriere?

Kan de minister aangeven waarom de overige 27 jeugdgroepen tot op heden buiten schot zijn gebleven? Heeft dit te maken met bijvoorbeeld de samenwerking die nog niet goed loopt in de lokale driehoek?

Voorzitter, er is door deze bewindspersonen ingezet op meer daadkracht, meer focus en daadwerkelijke inzet van de beschikbare instrumenten, zowel in civielrechtelijke als strafrechtelijke sfeer. Ook worden er nieuwe instrumenten aan dit instrumentarium toegevoegd, zoals via het adolescentenstrafrecht. Is de gereedschapskist aan instrumenten nu compleet of ontbreekt er nog wat? Worden zij ook voor de aanpak van de overlastgevende en hinderlijke jeugdgroepen voldoende onder verantwoordelijkheid van de lokale driehoek ingezet? Graag een reactie

Voorzitter, repressie, lik-op-stuk, grenzen stellen en opsluiten is 1 kant van de medaille. Een kant die mijn fractie erg belangrijk vindt om jongeren duidelijk te maken wat kan en wat niet, om de slachtoffers genoegdoening te geven en om de samenleving als het niet anders kan tegen ze te beschermen.

Een andere kant is echter, voorkomen dat het zover komt. De aanwas via de overstap vanuit hinderlijke of overlastgevende jeugdgroepen en via broertjes en zusjes. Voorzitter, ik heb de wijkenaanpak en probleemgezinnen gedaan en daar waren zoveel organisaties bij gezinnen betrokken dat de een niet wist wat de ander deed en ze ook tegen elkaar inwerkten. Een drama! Ook bij aanpak van jeugdcriminaliteit zie je dit. In een wijken als Hillesluis en Bloemhof in R’dam is een wildgroei van projecten, instituties en organisaties die zich richten op het helpen van sociaal zwakkeren. Het kost veel en het effect is klein. Voorzitter, uit voorbeelden in Rotterdamdam, maar ook in Utrecht Overvecht in het verleden en in Deventer blijkt dat als je niet de hulpverleners , maar jongeren aanspreekt en medeverantwoordelijk maakt voor de onveiligheid in hun buurt in plaats van deze instanties allerlei hulpverleningstrajecten voor ze laat bedenken en uitvoeren er wel opzienbarende resultaten zijn tegen een zeer beperkt budget. Vaak zijn het jonge ondernemers die samen met deze jongeren en de buurt tot deze resultaten komen. Kent deze minster dergelijke aanpakken? En is hij bereid in het kader van de samenwerking met gemeenten de aanpak van hinderlijke en overlastgevende groepen zo vorm te gaan geven om zo de aanwas te voorkomen?

Voorzitter, aanwas van criminele jeugdgroepen door de participatie van de jongere broertjes en zusjes van leden. Deze broertjes en zusjes zijn vaak jonger dan 12 als ze langzaam in een criminele carrière worden getrokken. Graag hoor ik van de staatssecretaris hoe het staat met de ontwikkeling van de gerichte civielrechtelijke maatregelen, bijvoorbeeld een agressiereguleringstraining, bovenop OTS of UHP om deze kinderen uit het criminele circuit te houden waar ik bij de begrotingsbehandeling Jeugd om heb gevraagd?

Ook wil ik graag van deze bewindslieden weten of zij de zogenaamde Jeugd Preventie Teams, teams waarin politie en jeugdzorg intensief samenwerken, gaan uitrollen om juist de problematiek van 12-minners en minderjarigen aan te pakken. Deze blijken zeer succesvol in het zeer vroeg opsporen, behandelen en als nodig aanpakken van 12-minners en minderjarigen die dreigen de verkeerde kant op te gaan. Ook worden zo de ouders er met de oren bijgesleept. Graag een toezegging.