Kabinetsformatie 2012 - Hoofdinhoud

Met een formatieduur van 47 dagen staat de formatie van het kabinet-Rutte II i te boek als één van de snelste kabinetsformaties i sinds de Tweede Wereldoorlog. Op 12 september 2012 werden Tweede Kamerverkiezingen gehouden. De VVD i en de PvdA i kwamen als winnaars uit de bus, waarbij de VVD als grootste partij het initiatief mocht nemen in de formatie. Al snel bleek dat een kabinet gevormd door VVD en PvdA de optie was waarop door beide partijen ingezet werd. De Koningin speelde bij het 'nieuwe formeren' geen rol meer.

Het 'nieuwe formeren'

Op 27 maart 2012 besloot de Tweede Kamer artikel 139a van het Reglement van Orde, het artikel dat gaat over formaties, aan te passen. Met deze wijziging trok de Tweede Kamer zelf het initiatief naar zich toe bij de formatie. Uiterlijk een week nadat een nieuwe Tweede Kamer zitting heeft genoemen, moet gedebatteerd worden over de verkiezingsuitslag. De Tweede Kamer stelt een informatieopdracht op en benoemt een informateur. De Koning(in) werd hiermee uit het formatieproces gehaald

Het kabinet-Rutte II was het eerste kabinet dat door het 'nieuwe formeren' tot stand kwam. De informateurs Henk Kamp i (VVD) en oud-PvdA-leider Wouter Bos i werden door de Tweede Kamer benoemd. Dat de nieuwe procedure snel en soepel verliep was ook te danken aan de grondige voorbereiding door de Tweede Kamervoorzitter en de griffier van de Kamer.

Informatie-Kamp en Informatie-Kamp/Bos

Henk Kamp werd op 13 september 2012 door de Tweede Kamer benoemd tot verkenner. De dag erna sprak Kamp met alle fractievoorzitters om adviezen in te winnen over hun gewenste informatieopdracht. Op 18 september 2012 kwam hij met een eindverslag, waarin hij de Tweede Kamer voorstelde om, naast hemzelf, ook oud-minister en voormalig PvdA-leider Wouter Bos tot informateur te benoemen en gezamenlijk de mogelijkheid te onderzoek om te komen tot een stabiel kabinet met daarin de VVD en PvdA. Twee dagen later, op 20 september, gaf de Tweede Kamer gehoor aan zijn advies. Onder leiding van Kamp en Bos onderhandelden Mark Rutte i en Diederik Samsom i met hun secondanten Stef Blok i (VVD) en Jeroen Dijsselboem i (PvdA) over het regeerakkoord.

Formatie-Rutte

Het conceptregeerakkoord kwam tot stand op 29 oktober 2012. Twee dagen later benoemde de Tweede Kamer Mark Rutte tot formateur. Het PvdA-partijcongres stemde op 3 november in met het regeerakkoord. De beëdiging van de nieuwe ministers en staatssecretarissen vond plaats op 5 november 2012 en was voor het eerst openbaar.

Het regeerakkoord 'Bruggen slaan' omvat de afspraken gemaakt tussen regeringspartijen VVD i en PvdA i en vormde de basis voor het kabinet-Rutte II i. Het regeerakkoord telde 82 pagina's. Centraal stonden de landelijke bezuinigingen met de bedoeling om Nederland 'sterker en socialer' uit de economische crisis te krijgen, o.a. via circa 16 miljard aan bezuinigingen.

De fractievoorzitters bij de onderhandelingen

De secondanten

Meer over

Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over Kamerleden of bewindspersonen, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v, of per politieke partij? PDC, partner van het Montesquieu Instituut, kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op met PDC.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.