Stop financiering buitenlandse megastal - Hoofdinhoud

Publiek geld mag nooit ofte nimmer gebruikt worden om megastallen te bekostigen. Zeker als het om stallen gaat die in het buitenland staan. Dat dit toch gebeurt, zoals uit onderzoek blijkt, is onacceptabel. De Partij van de Arbeid eist van de minister dat dergelijke financiering wordt stopgezet.

Het gaat hier om zogenaamde exportkredietverzekeringen, die impliciet bijdragen aan de financiering van megastallen in Oekraïne. Hier worden miljoenen kippen onder erbarmelijke omstandigheden gehouden, met ernstige gevolgen voor het dierenwelzijn.

Onlangs is er een motie aangenomen die het financieren van buitenlandse megastallen verbiedt. Hier is blijkbaar geen gehoor aan gegeven. Daarom heb ik samen met mijn collega Marianne Thieme (Partij voor de Dieren) om opheldering gevraagd.

Hieronder de vragen van Marianne Thieme (Partij voor de Dieren) en mij aan de staatssecretaris van Economische zaken, Landbouw en Innovatie:

• 1. 

  Heeft u kennis genomen van het onderzoek ‘Nederlands geld, Vreemd vlees’?

• 2. 

  Kunt u bevestigen dat er nog steeds geld van de Nederlandse belastingbetaler direct of indirect wordt gebruikt voor de financiering van megastallen in het buitenland? Zo ja, hoe verhoudt zich dat tot de aangenomen motie Ouwehand, waaruit volgt dat Nederland op geen enkele wijze meer mag bijdragen aan de financiering van megastallen in het buitenland?

• 3. 

  Kunt u aangeven op welke wijze deze aangenomen motie is uitgevoerd, en op welke wijze u garandeert dat geen publieke middelen worden ingezet voor de ondersteuning van de bouw van megastallen in het buitenland?

• 4. 

  Deelt u de mening dat exportkredietverzekeringen, welke namens en voor rekening van de Nederlandse staat worden verstrekt, een vorm van financiering zijn, en dat het afgeven van deze verzekeringen aan megastallen in het buitenland dus tegen de wil van de Kamer ingaat? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u uitleggen hoe het heeft kunnen gebeuren dat er, na het aannemen van de motie, exportkredietverzekeringen zijn verstrekt aan het bedrijf Myronivsky Hliboproduct (MHP) in de Oekraïne, waar 17.8 miljoen kippen gehouden worden?

• 5. 

  Kunt u aangeven welk Nederlands belang gediend is met het geven van een exportkrediet aan een megastal in de Oekraïne? Kunt u specifiek zijn in uw antwoord?

• 6. 

  Wordt er bij de beoordeling van steun voor transacties van Atradius DSB, de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en/of de International Finance Corporation (IFC) gekeken naar mogelijke effecten op dierenwelzijn? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u aangeven hoe de beoordeling op dierenwelzijn in de praktijk van elk van deze instellingen plaatsvindt, en welke standaarden daarbij worden gehanteerd?

• 7. 

  Kunt u aangeven waarom exportkredietverzekeringen voor exporttransacties aan Myronivsky Hliboproduct niet in alle gevallen een Cat A (sprake van potentieel grote nadelige milieu en sociale gevolgen) classificatie hebben ontvangen? Kunt u aangeven waarom de leningen van EBRD en IFC aan MHP zulke uiteenlopende classificaties hebben ontvangen?

• 8. 

  Deelt u de mening dat nieuwbouw of uitbreiding van veehouderijen altijd in categorie A zouden moeten vallen, vanwege de vele nadelige gevolgen die zo’n bedrijf heeft voor omwonenden, het milieu, de natuur en het dierenwelzijn? Zo nee, waarom niet?

• 9. 

  Waarom krijgt een groot bedrijf als Myronivsky Hliboproduct (MHP) in de Oekraïne, waar 17.8 miljoen kippen gehouden worden, vanuit Nederland een financiële ondersteuning via het Nederlandse export krediet agentschap Atradius DSB? Welke Nederlandse bedrijven zijn bij het project betrokken? Hoe beoordeelt u dit?

• 10. 

  Beoordeelt Nederland bij het verstrekken van exportkredietverzekeringen voor transacties ten behoeve van dezelfde debiteur het marktaandeel van zo’n bedrijf, en zo ja, worden daarbij bepaalde grenzen in acht genomen? Hoe rijmt u het steunen van zo’n naar monopolisme neigend bedrijf als MHP met het bevorderen van marktwerking?

• 11. 

  Kunt u bevestigen dat de verplichte Milieueffectrapportage (MER) voor Myronivsky Hliboproduct niet correct is uitgevoerd? Zo ja, hoe beoordeelt u dit, mede in het licht van de exportkredietverzekeringen die Nederland heeft afgegeven voor deze kippenfabriek? Zo nee, hoe verklaart u dan de conclusies in het onderzoek ‘Nederlands geld, Vreemd vlees’, waaruit blijkt dat er onder andere geen informatie over de milieueffecten van de bouw is gegeven, er geen beoordeling van de cumulatieve effecten van alle faciliteiten is gemaakt, de effecten op flora, fauna en het grondwater niet goed zijn ingeschat en er geen analyse gedaan is naar dierenwelzijn, uitstoot van broeikasgassen, afvalbeheer en gezondheidseffecten?

• 12. 

  Hoe worden de effecten van cumulatieve steun door verschillende publieke instellingen aan één bedrijf beoordeeld bij het afgeven van exportkredietverzekeringen?

• 13. 

  Kunt u bevestigen dat Atradius DSB niet beschikt over een uitsluitingslijst van activiteiten waaraan Nederland op geen enkele manier bij wil dragen? Zo nee, welke criteria hanteert Atradius DSB dan? Zo ja, wat is hiervoor de reden en vindt u het aanvaardbaar dat met Nederlands belastinggeld zo allerlei activiteiten kunnen worden gefinancierd, zoals de productie van wapens?

• 14. 

  Bent u bereid op de kortst mogelijke termijn een uitgebreide uitsluitingslijst te eisen van Atradius DSB, waarbij in ieder geval ook elke nieuwbouw of uitbreiding van veehouderijen van meer dan 300 NGE pertinent wordt uitgesloten van het verkrijgen van exportkredietverzekeringen? Zo nee, waarom niet en op welke manier gaat u dan voor een correcte uitvoering van de motie Ouwehand zorgen?

• 15. 

  Bent u bereid zich ervoor in te spannen dat ook de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en de International Finance Corporation (IFC) geen megastallen meer financieren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn en wijze, en bent u bereid de Kamer te informeren over uw inspanningen en de resultaten daarvan?