Banen voor de bouw - Actieplan PvdA - Hoofdinhoud
ACTIEPLAN VOOR DE BOUWSECTOR
Aankomende maandag is het einde van de bouwvak in de laatste regio van Nederland. Veel metselaars, stukadoors en tegelzetters gaan maandag echter niet vol goede moed de steigers op. Ze blijven noodgedwongen thuis. Want de bouw maakt zware tijden door.
Door de crisis lopen de opdrachten terug en neemt de werkgelegenheid in schrikbarend tempo af. Bijna 50.000 bouwvakkers verloren in deze crisisjaren hun baan. En van signalen van herstel is in de bouw nog geen enkele sprake. De eerste drie maanden van dit jaar daalde de omzet in de bouw met tien procent, het aantal faillissementen steeg met meer dan een kwart en nog een kleine tienduizend mannen en vrouwen verloren hun baan in de bouw.
Van de politiek heeft de bouw de laatste twee jaar geen steun maar alleen maar last gehad. Het taboe op de hypotheekrenteafrtrek en de verhuisboete voor huurders van VVD, CDA en PVV hebben de woningmarkt volledig op slot gezet. Rutte presenteerde voor de bouw geen banenmachine maar een werkloosheidswonder. Want zonder verkoop, verhuur en verhuizen wordt er in Nederland niet gebouwd.
De PvdA wil de bouw als motor van onze economie en als banenmachine weer aanjagen. In een volgende kabinetsperiode nemen we een fors aantal (bij het CPB gedekte) maatregelen. Dat is goed voor de 50.000 bouwvakkers die aan het werk willen, goed voor de duizenden starters die een plek zoeken om te wonen, goed voor het milieu én het is goed voor onze schatkist. Banen voor de bouw dus. Hoe sneller hoe beter. En de PvdA zou de Partij van de Arbeid niet zijn als we naast het aanbod van werk niet ook zouden investeren in de kwaliteit van het werk. We scheppen dus banen voor de bouw en zorgen voor beter werk in de bouw:
De PvdA schept banen voor de bouw:
• Lagere belasting voor bouw en renovatie
De bouw, de motor van de economie, moet worden aangejaagd met (tijdelijke) fiscale aftrekregelingen op het vlak van renovaties en voorzieningen op het terrein van energiebesparing. Dat doen we door de BTW op (ver)bouwkosten fors te verlagen van 19 naar 6 procent. Daarmee wordt (ver)bouwen fors goedkoper in tegenstelling tot bij de voorstellen van de Kunduzpartijen. Zij verhoogden de BTW waardoor de bouw nog zwaardere klappen te verduren krijgt.
• Energiebesparende aanpassingen stimluren
Hoge energierekeningen maken inmiddels een fors deel uit van de woonlasten van mensen. Daar is veel winst te halen; voor de portemonnee en voor het milieu. Investeringen in energiebesparing (zonnepanelen, muurisolatie, dubbel glas) worden daarom gestimuleerd. En dit levert ook werkgelegenheid op. Ook corporaties hebben hierin een grote rol. Innovatie en vergroening worden, ook bij renovatie, gestimuleerd via het Bouwbesluit. Ondernemers krijgen een tijdelijk fiscaal voordeel voor investeringen in energiebesparende bedrijfsmiddelen en duurzame energie.
• Corporaties bouwen voor starters
Er moeten meer betaalbare huur- en koopwoningen komen. Bij nieuwbouwprojecten zal tenminste 30% van de woningen beschikbaar moeten zijn voor starters. Er moeten de komende jaren veel goede huurwoningen worden bijgebouwd, met de mogelijkheid om die later om te zetten naar koopwoningen.
• 25.000 startersleningen
In tegenstelling tot de partijen die het Kunduzakkoord gesteund hebben, vindt de PvdA dat starters wel steun verdienen en een eerlijke kans op de woningmarkt. Daarom verstrekt de PvdA voor de komende jaren 25.000 startersleningen die leiden tot 100.000 verhuisbewegingen.Dit moet 100.000 verhuisbewegingen teweeg brengen waardoor er fors extra gebouwd wordt.
• Geen overdrachtsbelasting voor starters
De PvdA schaft de overdrachtsbelasting voor starters af. Het kopen van een huis wordt goedkoper voor starters waardoor er meer huizen verkocht worden.
• Hergebruik en ombouwen langdurig leegstaande kantoren
Er is in Nederland veel langdurige en kansloze leegstand in kantoren. Het zijn vierkante meters waar goede alternatieve functies voor gevonden kunnen worden, zoals voor jongeren- en studentenhuisvesting. Het ombouwen van deze gebouwen levert werkgelegenheid en noodzakelijke huisvesting voor doelgroepen op die nu niet terecht kunnen op de woningmarkt. Toch worden er nog weinig kantoren omgebouwd en gaan transformatieprocessen langzaam. Hier moet versnelling en versoepeling in aangebracht worden.
• Eerlijke en lagere grondprijzen
Lagere grondprijzen kunnen de bouw van nieuwe woningen stimuleren. De PvdA heeft het initiatief genomen voor een parlementair onderzoek naar de sterk gestegen kosten van een nieuwbouwhuis. Hierin spelen te hoge grondprijzen, grondspeculatie en onnodige kosten in het bouwproces een grote rol. Door die kosten te voorkomen wordt de prijs van grond fors goedkoper waardoor bouwen goedkoper wordt.
• Versnellen van grote ingeplande projecten
Geld dat nu bedoeld is voor onnodige wegprojecten gebruiken we voor projecten die de leefomgeving en veiligheid verbeteren; stiller asfalt, betere geluidsschermen, vergroening van geluidsschermen, verbeteren belijning, ruimer maken van bochten, meer rotondes, meer lange-afstand fietspaden, etc; Het voordeel hiervan is dat deze projecten snel kunnen starten, dus voordat bedrijven omvallen. Projecten als de Zuidas, de Oranjetunnel e.d. hebben nimmers nog een aanlooptijd van jaren ivm planprocedures, MER onderzoeken, ontwerp tracebeluit,etc.
De PvdA zorgt voor beter werk in de bouw:
• Banen behouden door opleiding en investeringen in bouwpersoneel
De instroom bij bouwopleidingen op het vmbo en mbo daalt flink. Daarom is het noodzakelijk om te zorgen voor voldoende opleidingsplaatsen/ leerwerkplaatsen/ stageplekken. De overheid kan hierin een belangrijke rol vervullen door in aanbestedingsvoorwaarden ook voorwaarden voor de hoeveelheid leerwerk- of stageplekken te formuleren.
• Ouder personeel koesteren
We investeren in bijscholing, en houden ervaren en betrokken personeel vast. Jongere werknemers kunnen van oudere colega’s veel leren.
• Werk en vakscholen
Het aanbod voor leerlingen die slecht theoretisch leren maar wél praktisch kunnen leren moet beter. De PvdA wil daarom de komende jaren meer ruimte voor initiatieven als de Werkschool en Vakscholen, waarin de praktijkopleiding tot vakmanschap centraal staat.
• Omscholen, bijscholen
Recente experimenten op het terrein van werk-naar-werk in de bouwsector blijken succesvol. Het is daarom wenselijk dat de bouwsector hiermee door kan gaan en WW-middelen kan inzetten ter voorkoming van werkloosheid bij bouwmedewerker. Daarbij is het ook van groot belang dat O&O-fondsen (opleiding en ontwikkeling) meer sectoroverstijgend samenwerken, bijvoorbeeld techniekbreed om zo meer omscholings- en werkgelegenheidskansen aan werknemers te bieden.
• Veiligheid op de werkvloer
Volgens de Onderzoeksraad voor Veiligheid is de bouw zeer onveilig. Oorzaak: het grote aantal verschillende partijen op de bouwplaats, waarbij niemand echt verantwoordelijkheid neemt voor de veiligheid. Hier moet verbetering in worden gebracht en er moet meer aandacht komen voor veiligheid.
• Aandacht voor ZZP’ers in de Bouw
De PvdA wil het ontduiken van het minimumloon bij ZZP’ers tegengaan. Waar teveel ZZP’ers in armoede leven, wil de PvdA in sectoren die zich daarvoor lenen minimumtarieven invoeren. Verdiensten moeten tenminste genoeg zijn om pensioen op te bouwen en om een verzekering te kunnen veroorloven voor arbeidsongeschiktheid en ziekte. Daarnaast ziet de PvdA mogelijkheden in het ondersteunen van de solidariteit onder zelfstandigen in de bouw. Dat kan o.a. met bouwteams met specialistenen door bijv. te onderzoeken of zogenaamde broodfondsen fiscaal gesteund kunnen worden.
De arbeidsvoorwaarden van ZZP’ers moeten ook kritisch bekeken worden.
o Recht op even goede arbeidsomstandigheden als werknemers
o Toegang tot bestaande scholingsfondsen
o Harder aanpakken schijn ZZP-constructies, wat vraagt om het uitbreiden van controles door de Arbeidsinspectie.
o Het ontduiken van de zekerheidsrechten van werknemers door constructies als payrolling maken we onmogelijk.
o Werknemers die als ZZP’er aan de slag gaan, mogen aangesloten blijven bij het oude pensioenfonds.