33335 - Wet gebruik Friese taal

Dit wetsvoorstel werd op 25 juli 2012 ingediend door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Spies¹, en de minister van Veiligheid en Justitie, Opstelten².

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is in een taalwet de positie van de Friese taal in het bestuurlijk verkeer en in het rechtsverkeer te verankeren en de gelijke rechten van de Nederlandse taal en de Friese taal binnen de provincie Fryslân te waarborgen.

Regels met betrekking tot het gebruik van de Friese taal in het bestuurlijk verkeer en in het rechtsverkeer (Wet gebruik Friese taal)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  CDA-politica met een veelzijdige bestuurlijke loopbaan. Na bij onderzoeksbureaus en de provincie werkzaam te zijn geweest, werd zij in 2002 Tweede Kamerlid. Hield zich vooral bezig met het milieubeleid en duurzaamheid, bestuurlijke vernieuwing, werk en bijstand, met zaken rond het koninklijk huis en met de werkwijze van de Kamer. In 2007-2010 vicefractievoorzitter en na de verkiezingen van 2010 waarnemend partijvoorzitter. Werd na de Statenverkiezingen van 2011 provinciebestuurder. In december dat jaar volgde zij Donner in het kabinet-Rutte I op als minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Na waarnemend burgemeester van Stichtse Vecht te zijn geweest, werd zij in december 2014 burgemeester van Alphen aan den Rijn. Per 1 februari voorzitter van Aedes. Nuchtere, betrokken bestuurder, die al op haar zeventiende politiek actief werd.
   
• 2. 

  VVD-bestuurder, minister en partijvoorzitter, die werd gevormd in de gemeenteadministratie en daarna op 28-jarige leeftijd aan een indrukwekkende loopbaan begon als burgemeester. Na een onderbreking van vijf jaar als topambtenaar op Binnenlandse Zaken werd hij in 1992 eerste burger van Utrecht en ruim zes jaar later van het voorheen 'rode bolwerk' Rotterdam. Was een krachtig, maar soepel handhaver van gezag. Daarna nog waarnemer in Tilburg en vanaf 2008 voorzitter van de VVD. Politieke peetvader van Mark Rutte en na de formatie van diens eerste kabinet, waarin hij een groot aandeel had, minister van Veiligheid en Justitie. Voerde voortvarend een nieuwe Politiewet in. Kwam in het kabinet-Rutte II minder uit de verf en moest voortijdig aftreden. Rasbestuurder met een fors postuur en sonore basstem, die amicaal en prettig in de omgang is.
   
• 3. 

  Gert-Jan Segers (1969) was van 20 september 2012 tot 25 januari 2023 Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie en van 10 november 2015 tot 17 januari 2023 fractievoorzitter en politiek leider. Bij de verkiezingen van 2017 was hij lijsttrekker en in 2021 was hij dat opnieuw. De heer Segers was in 2008-2012 directeur van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie. Eerder werkte hij onder andere bij de EO en was hij zendingswerker in Egypte. Hij is kenner van de islamitische wereld. De heer Segers was woordvoerder algemene zaken/koninklijk huis, mensenhandel, maatschappelijke diensttijd, integratie en zorg.
   
• 4. 

  Opgewekte CDA-politicus, die in 2007 op zesentwintigjarige leeftijd Tweede Kamerlid werd, na vijf jaar eerder al raadslid in Bolsward te zijn geworden. Werd toen al gezien als een politiek 'talent'. Eerder was hij voorzitter van het CDJA in Friesland. Na gemeentelijk voorlichter te zijn geweest, werd hij campagneleider van de provincie Fryslân voor de Statenverkiezingen 2007. In de Kamer woordvoerder infrastructuurbeleid, openbaar vervoer, verkeersveiligheid en volkshuisvesting en voorzitter van de commissie voor Wonen en Rijksdienst. Had een belangrijk aandeel in het instellen van de Fyra-enquête. Bij de Statenverkiezingen van 2015 was hij CDA-lijsttrekker in Fryslân en in 2015-2021 was hij lid van Gedeputeerde Staten van de provincie. Sinds 1 oktober 2021 is hij burgemeester van Kampen.
   
• 5. 

  Authentieke en kleurrijke Friezin, die na ruim tien jaar Tweede Kamerlidmaatschap voor de PvdA succesvol lijsttrekker werd in Leeuwarden. Hechtte zeer aan goede contacten met haar achterban en was al voor haar Haagse periode maatschappelijk zeer betrokken via bestuurswerk. Zij was verder onder meer directeur van de GGD Fryslân. In de Kamer woordvoerster natuur, landschap, water (deltawerken, waterschappen, Drinkwaterwet, waterkwaliteit), Waddenzee en scheepvaart. Daarnaast was zij coördinator van het PvdA-ombudswerk. Wierp zich in 2012 in de strijd om het partijleiderschap. Zij was raadslid in Leeuwarden en directeur van de Waddenvereniging.
   
• 6. 

  Energieke, strijdbare en debatvaardige Brabantse SP-politicus; eerst drie jaar in de Eerste Kamer en daarna, vanaf 2006, ruim veertien jaar in de Tweede Kamer. Was als docent geschiedenis verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en daarna directeur van het wetenschappelijk bureau van de SP, waarvan hij later voorzitter werd. Als Kamerlid woordvoerder op het gebied van het binnenlands bestuur, constitutionele zaken, koninklijk huis, kiesrecht, beloning ambtsdragers, werkwijze van de Kamer, Koninkrijksaangelegenheden en veiligheid. Was tevens lid van het Presidium. Bracht in 2016 een wet over bescherming van klokkenluiders tot stand en had in 2020 succes met een voorstel in eerste lezing over het correctief referendum. Sinds 1 april 2021 is hij hoogleraar 'Erasmiaanse waarden' aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij promoveerde eerder op een studie over het 19-eeuwse conservatisme.
   
• 7. 

  Aukje de Vries (1964) is sinds 6 december 2023 lid van de VVD-Tweede Kamerfractie. Eerder was zij dat van 8 november 2012 tot 10 januari 2022. Van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 was zij staatssecretaris Toeslagen en Douane in het kabinet-Rutte IV. Mevrouw De Vries was in 2011-2012 lid van Provinciale Staten van Fryslân (fractievoorzitter VVD) en daarvoor negen jaar gemeenteraadslid in Leeuwarden. Zij was voorts afdelingsmanager beleidsontwikkeling en projecten bij de gemeente Boarnsterhim. Mevrouw De Vries is voorzitter van de vaste commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp en woordvoerder rijksbegroting, internationaal monetair beleid, financiële markten, Koninkrijksrelaties en Wadden.
   
• 8. 

  Doortastende politica van D66, die een lange carrière had in het openbaar bestuur en die vanaf haar zestigste nog ruim vijf jaar Tweede Kamerlid was. Ging na de mulo op haar zeventiende werken als secretaresse in de zorg en kwam via de gemeenteraad van Boskoop in het lokale bestuur. In 1990 werd zij burgemeester van Obdam en daarna volgde Beverwijk. Maakte in 2000 de overstap naar de politie als districtschef in Hilversum. Vervolgens was zij korpschef Gooi en Vechtstreek en vanaf 2006 in Fryslân. Als Kamerlid hield zij zich met name bezig met veiligheid en justitie. Lid van het Presidium en drie jaar voorzitter van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken. Zij was waarnemend burgemeester van de gemeenten Súdwest-Fryslân en Dongeradeel.
   
• 9. 

  Gerenommeerd wetenschapper en libertair politiek commentator, die in 2007 als PvdA'er de overstap maakte naar de landspolitiek. Hij werd toen, in het kabinet-Balkenende IV, minister van OCW. Enigszins flamboyante bewindsman, die een koerswijziging in het onderwijs nastreefde, maar die allereerst onvrede onder leerkrachten en afnemend onderwijspeil moest aanpakken. Als Tweede Kamerlid financieel woordvoerder. Dong in 2012 mee naar het partijleiderschap en werd in Rutte II minister van BZK. Kreeg onvoldoende steun voor de vorming van landsdelen, maar bracht wel een nieuwe wet op de inlichtingen- en veiligheidsdienst tot stand. Voor hij minister werd, was hij directeur van de onderzoekschool van het Nederlands Kanker Instituut en hoogleraar ontwikkelingsgenetica. Sinds 2017 is hij actief in de farmacie en in 2018 werd hij hoogleraar Novel Strategies to Access to Therapeutics aan de UvA. Was columnist van de De Telegraaf.