Iers voorzitterschap Europese Unie eerste helft 2013 - Hoofdinhoud

Van 1 januari tot en met 30 juni 2013 vervulde Ierland het voorzitterschap i van de Raad van de Europese Unie i. Daarvoor was Cyprus i voorzitter. Het was de zevende keer dat de Ieren het voorzitterschap in handen hadden. Het land vierde 2013 ook zijn veertigjarig lidmaatschap van de Europese Unie i. Tijdens het voorzitterschap werkte Ierland nauw samen in een 'trojka i' met Litouwen en Griekenland, die na Ierland het halfjaarlijkse voorzitterschap op zich namen.

Litouwen i nam op 1 juli 2013 het voorzitterschap van Ierland over.

Het Iers voorzitterschap heeft op 17 december 2012 de prioriteiten waar het zich voor wilde inzetten gepresenteerd. Kernpunten waren het streven naar stabiliteit, werkgelegenheid en groei.

Meerjarenbegroting

Het Ierse voorzitterschap wilde een oplossing vinden voor het geschil over de Europese meerjarenbegroting i voor de periode 2014-2020. Dit moest tijdens het Ierse voorzitterschap min of meer zijn afgerond, omdat er anders geen tijd was om tijdig een begroting voor 2014 op te stellen.

De Ieren wilden ondertussen wel werken aan plannen die vanaf 2014 moeten gaan lopen, ook zolang er nog geen akkoord over de begroting was. Voor de hervorming van het landbouwbeleid en het regionaal beleid waren de begrotingsonderhandelingen echter van cruciaal belang.

Economische ontwikkeling en Europees toezicht

Een van de prioriteiten van het Iers voorzitterschap was de realisatie van de bankenunie i. Dit vooral om het vertrouwen in de financiële sector te herstellen. Daarnaast wilde Ierland door middel van het Europees Semester i, het Stabiliteits- en groeipact i en andere economische stabiliteitsmechanismen bijdragen aan een stijging van de werkgelegenheid. De jeugdwerkloosheid kreeg hierbij extra aandacht. De Ieren pleitten voor de garantie op een baan of opleiding.

Daarnaast wilden ze het functioneren van de interne markt versterken en de rechten van werknemers beschermen. Ook de bescherming van de persoonsgegevens was een aandachtspunt. In het raamwerk van de meerjarenbegroting wilde het voorzitterschap samen met de lidstaten en het Europees Parlement i afspraken maken over het Horizon 2020 i programma voor Onderzoek en Innovatie en het Cohesiefonds i.

In het kader van 2013 als 'Europees Jaar van de Burger' legde Ierland nadruk op het vrij verkeer van personen i binnen de EU en op de bescherming van de rechten van werknemers die in andere EU-lidstaten werken dan waar zij vandaan komen.

Mensenrechten en handel

Verder zette Ierland, na het winnen van de Nobelprijs van de Vrede door de Europese Unie, in op het behoud van de handhaving van vrede, democratie en eerbiediging van de mensenrechten in Europa en streefde het naar versterking van het humanitaire beleid. Bijzondere aandacht wilde men schenken aan de aanpak van de wereldwijde hongersnood en sterkere betrekkingen met de Verenigde Naties i, met oog op crisisbeheersing en vredesoperaties.

Ter aanvulling op de economische groei in de Unie werkten de Ieren ook aan het versterken van handelsbetrekkingen met ontwikkelingslanden en het creëren van kansen voor ondernemingen, die op den duur moesten leiden tot meer groei en werkgelegenheid.

Na Ierland zijn achtereenvolgens Litouwen en Griekenland voorzitter van de Raad. Zij vormen samen een 'trojka', met een gezamenlijk programma.

Het hoofddoel van het gezamenlijke beleidsprogramma van de landen was het versterken van de EU om de economische, financiële en sociale uitdagingen het hoofd te bieden.

Het Iers voorzitterschap werkte samen met voorzitter van de Europese Raad i Van Rompuy i om het meerjarig financieel kader vast te stellen. Het akkoord van de Europese regeringsleiders op 8 februari was een eerste stap. Een belangrijk punt voor de Ieren in het akkoord was het fonds van zes miljard euro voor de bestrijding van jeugdwerkloosheid. In de laatste week van het voorzitterschap werd ook een politiek akkoord tussen de lidstaten en het Europees Parlement i bereikt. Ook werd een akkoord bereikt over een eenmalige extra bijdrage van de lidstaten om de ontstane tekorten in de lopende meerjarenbegroting weg te werken.

Het voorzitterschap wist een akkoord te sluiten over de voorwaarden waarmee de EU onderhandelt met de VS over verder liberalisering van de handel. Ook in de handelsrelaties met andere landen werden stappen gemaakt. Daarnaast werd er extra geld uitgetrokken voor Mali, met extra aandacht voor de voedselvoorziening; een punt waar de Ieren in de ontwikkelingsagenda de nadruk op wilden leggen.

Onder het Iers voorzitterschap werden akkoorden bereikt over twee langlopende dossiers. Verduurzaming stond centraal bij de hervorming van het visserijbeleid. Centrale punten in de hervorming van het landbouwbeleid. De inkomenssteun voor grote boerderijen werd gemaximeerd, en vergroening werd één van de voorwaarden voor het ontvangen van subsidies.

De rel over de aanwezigheid van paardenvlees in Britse kant- en klaarproducten noopte het voorzitterschap om actie te ondernemen. De lidstaten beloofden extra controles in te voeren ten behoeve van de voedselveiligheid en de etikettering van voedsel.