Jaarverslag Infrastructuurfonds 2011 - Jaarverslag en slotwet Infrastructuurfonds 2011 - Hoofdinhoud

Dit jaarverslag i is onder nr. 1 toegevoegd aan wetsvoorstel 33240 A - Jaarverslag en slotwet Infrastructuurfonds 2011.

Officiële titel	Jaarverslag en slotwet Infrastructuurfonds 2011; Jaarverslag; Jaarverslag Infrastructuurfonds 2011
Document­datum	15-05-2012
Publicatie­datum	16-05-2012
Nummer	KST33240A1
Kenmerk	33240 A, nr. 1
Externe link	origineel bericht
Originele document in PDF

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 2011–2012

33 240 A                                Jaarverslag en slotwet Infrastructuurfonds 2011

Nr. 1                                                         JAARVERSLAG VAN HET INFRASTRUCTUURFONDS 2011

Aangeboden 16 mei 2012

Gerealiseerde uitgaven naar beleidsterrein voor 2011 (in € mln.)

Megaprojecten Verkeer en Vervoer € 72,3 mln.

Megaprojecten niet-Verkeer en Vervoer € 643,6 mln.

Overige uitgaven en ontvangsten € 406,4 mln.

Hoofdwatersystemen € 834,7 mln.

Hoofdvaarwegennet € 829 mln.

Regionale, lokale infrastructuur € 338,6 mln.

Hoofdwegennet € 2,577,4 mln.

Spoorwegen € 2.670,4 mln.

Gerealiseerde ontvangsten naar beleidsterrein voor 2011 (in € mln.)

Spoorwegen € 144,8 mln.

Hoofdwegennet € 98,4 mln.

Hoofdwatersystemen € 39,8 mln.

Hoofdvaarwegennet €29,5 mln.

Megaprojecten niet-Verkeer en Vervoer € 1,1 mln.

Megaprojecten Verkeer en Vervoer € 4,1 mln.

Overige uitgaven en ontvangsten € 475,3 mln.

Bijdragen andere begrotingen Rijk € 7.682,8 mln.

Inhoudsopgave blz.

A.             ALGEMEEN                                                                                         7

• 1. 

  Aanbieding en dechargeverlening                                                   7

• 2. 

  Leeswijzer                                                                                         11

B.             HET INFRASTRUCTUURVERSLAG                                                 14

• 3. 

  Het Infrastructuurverslag 2011                                                       14

• 4. 

  De productartikelen                                                                         18

11 Hoofdwatersystemen                                                                 18

12 Hoofdwegennet                                                                           45

13 Spoorwegen                                                                                56

14 Regionaal, lokale infrastructuur                                                78

15 Hoofdvaarwegennet                                                                   92

16 Megaprojecten niet-Verkeer en vervoer                                 100

17 Megaprojecten verkeer en vervoer                                         108

18 Overige uitgaven                                                                       113

19 Bijdragen t.l.v. andere begrotingen van het Rijk                    119

• 5. 

  Bedrijfsvoeringsparagraaf 2011 Infrastructuurfonds                 124

C.             DE JAARREKENING                                                                       125

6.1           Verantwoordingsstaat 2011 van het Infrastructuurfonds           125

6.2           Saldibalans                                                                                     126

D.             BIJLAGEN                                                                                       134

• 7. 

  Verschillenanalyse besteding spoorbudgetten ProRail              134

• 8. 

  Afkortingenlijst                                                                               139

DEEL A

• 1. 

  AANBIEDING EN DECHARGEVERLENING

Aan de voorzitters van de Eerste en de Tweede Kamer van de Staten-Generaal.

Hierbij bied ik, mede namens de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu het jaarverslag met betrekking tot de begroting van het Infrastructuurfonds (IF) over het jaar 2011 aan.

Onder verwijzing naar de artikelen 63 en 64 van de Comptabiliteitswet 2001 verzoek ik de beide Kamers van de Staten-Generaal de Minister van Infrastructuur en Milieu decharge te verlenen over het in het jaar 2011 gevoerde financiële beheer.

Ten behoeve van de oordeelsvorming van de Staten-Generaal over dit verzoek tot dechargeverlening is door de Algemene Rekenkamer als externe controleur op grond van artikel 82 van de Comptabiliteitswet 2001 een rapport opgesteld. Dit rapport wordt separaat door de Algemene Rekenkamer aan de Staten-Generaal aangeboden. Het rapport bevat de bevindingen en het oordeel van de Rekenkamer met betrekking tot:

• a. 

  het gevoerde financieel beheer en materieelbeheer;

• b. 

  de ten behoeve van dat beheer bijgehouden administraties;

• c. 

  de financiële informatie in het jaarverslag;

• d. 

  de betrokken saldibalans;

• e. 

  de totstandkoming van de informatie over het gevoerde beleid en de bedrijfsvoering;

• f. 

  de in het jaarverslag opgenomen informatie over het gevoerde beleid en de bedrijfsvoering.

Bij het besluit tot dechargeverlening dienen verder de volgende, wettelijk voorgeschreven, stukken te worden betrokken:

• a. 

  het Financieel jaarverslag van het Rijk over 2011;

• b. 

  het voorstel van de slotwet over het jaar 2011 die met het onderhavige jaarverslag samenhangt

• c. 

  het rapport van de Algemene Rekenkamer over het jaar 2011 met betrekking tot het onderzoek van de centrale administratie van ’s Rijks schatkist en van het Financieel jaarverslag van het Rijk;

• d. 

  de verklaring van goedkeuring van de Algemene Rekenkamer met betrekking tot de in het Financieel jaarverslag van het Rijk over 2011 opgenomen rekening van uitgaven en ontvangsten van het Rijk over 2011, alsmede met betrekking tot de Saldibalans van het Rijk over 2011 (de verklaring van goedkeuring, bedoeld in artikel 83, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001).

Het besluit tot dechargeverlening kan niet worden genomen, voordat de betrokken slotwet is aangenomen en voordat de verklaring van goedkeuring van de Algemene Rekenkamer is ontvangen.

De Minister van Infrastructuur en Milieu, M. H. Schultz van Haegen

Dechargeverlening door de Tweede Kamer

Onder verwijzing naar artikel 64 van de Comptabiliteitswet 2001 verklaart de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal dat de Tweede Kamer aan het hiervoor gedane verzoek tot dechargever-lening tegemoet is gekomen door een daartoe strekkend besluit, genomen in de vergadering van

De Voorzitter van de Tweede Kamer,

Handtekening:

Datum:

Op grond van artikel 64, tweede lid van de Comptabiliteitswet 2001 wordt dit originele exemplaar van het onderhavige jaarverslag, na ondertekening van de hierboven opgenomen verklaring, ter behandeling doorgezonden aan de voorzitter van de Eerste Kamer.

Dechargeverlening door de Eerste Kamer

Onder verwijzing naar artikel 64 van de Comptabiliteitswet 2001 verklaart de voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal dat de Eerste Kamer aan het hiervoor gedane verzoek tot dechargever-lening tegemoet is gekomen door een daartoe strekkend besluit, genomen in de vergadering van

De Voorzitter van de Eerste Kamer,

Handtekening:

Datum:

Op grond van artikel 64, derde lid van de Comptabiliteitswet 2001 wordt dit originele exemplaar van het onderhavige jaarverslag, na ondertekening van de hierboven opgenomen verklaring, doorgezonden aan de minister van Financiën.

Leeswijzer

• 2. 

  LEESWIJZER

Voor u ligt het Jaarverslag van het Infrastructuurfonds over het jaar 2011. De verantwoordingen van IenM zijn ook digitaal beschikbaar op www.rijksbegroting.nl.

Het jaarverslag van het Infrastructuurfonds bestaat uit de volgende onderdelen:

• 1. 

  Het Infrastructuurverslag

Het infrastructuurverslag betreft de tegenhanger van de Infrastructuuragenda uit de begroting 2011. In het verslag is een korte terugblik opgenomen met betrekking tot de realisatie van de belangrijkste uitvoeringsprioriteiten van IenM over het verslagjaar 2011.

• 2. 

  De productartikelen

De producten van het infrastructuurfonds dragen bij aan het realiseren van de doelstellingen van de begroting van IenM (Hoofdstuk XII). Evenals in de begroting van het Infrastructuurfonds is in het jaarverslag van het Infrastructuurfonds aan het begin van de artikelen aangegeven aan welk(e) beleidsartikel(en) het betreffende IF artikel is gerelateerd. Ingegaan wordt op de realisatie van programma’s en budgettaire gevolgen van de uitvoering. Om de hoeveelheid informatie te beperken is gekozen voor het hanteren van de hieronder aangegeven norm op productartikel niveau. Aan de hand van deze norm is bepaald of een verschil is toegelicht.

Naar aanleiding van de aanbeveling van de commissie Kuiken is de normering waarbij geldt dat begrotingsbedragen boven de € 50 miljoen met een afwijking van meer dan 5 mln ook worden toegelicht.

Norm bij te verklaren verschillen

Begrotingsbedrag                                                                                                 Verschil

< € 4,5 mln.                                                                                                              > 50%

€ 4,5 – € 22,5 mln.                                                                                          > € 2,5 mln.

> € 22,5 mln.                                                                                                            > 10%

> € 50 mln.                                                                                                        > € 5 mln.

Dit houdt in dat die hoofdproducten, waarbij het verschil tussen het begrotingsbedrag en de realisatie kleiner is dan de aangegeven norm niet worden toegelicht. Een uitzondering hierop wordt gemaakt voor beleidsmatige relevante mutaties, deze worden ongeacht bovenstaande normering wel toegelicht.

Verder worden in afwijking van bovenvermelde norm die artikelen, waarop in de begroting 2011 geen of zeer geringe ontvangsten zijn geraamd maar waar in 2011 wel relatief kleine bedragen op zijn gerealiseerd, niet apart toegelicht.

Bekostigingssystematiek Rijkswaterstaat

Op 8 juni 2010 (kamerstuk 30 873 nr. 3) heeft de voormalig Minister van Verkeer en Waterstaat u het rapport «evaluatie baten-lastendienst Rijkswaterstaat» aangeboden. Bij de aanbieding is u toegezegd de

Leeswijzer

bekostigingssystematiek van Rijkswaterstaat, die gebaseerd was op een generiek opslagpercentage op de externe kosten van een project, aan te passen. Deze aanpassing werd noodzakelijk geacht om aan te sluiten bij het huidige sturingsmodel, de transparantie van de geldstromen voor interne en externe stakeholders te vergroten en om voldoende prikkels tot het vergroten van de doelmatigheid in te bouwen.

De kern van de nieuwe bekostigingssystematiek is dat er een splitsing is aangebracht tussen de externe kosten die samenhangen met aanleg en onderhoud op de netwerken en de apparaatskosten van RWS. De relatie tussen de externe kosten en de daarmee gemoeide apparaatskosten (en daarmee de efficiency) is genormeerd. Hiermee krijgt RWS een hoeveelheid capaciteit (fte) ter beschikking voor de uitvoering van het productiepakket, die een goede weergave is van de productieopgave. Bij Voorjaarsnota 2011 is als gevolg van de aanpassing van de bekostigingssystematiek van RWS op de Productartikelen 11, 12, 15, 16 en 18 de nieuwe operationele doelstelling «Netwerkgebonden kosten» ingesteld. Onder deze operationele doelstelling zijn de hoofdproducten «Apparaatskosten RWS» en «Overige netwerkgebonden kosten» opgenomen, respectievelijk «Overige netwerkoverstijgende kosten» op artikel 18. Tussen deze artikelen en artikel 14 zijn budgettair neutrale structurele mutaties aangebracht als conversie naar het nieuwe bekostigingsmodel. In mijn brieven aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal (Kamerstukken II, 30 119 nrs. 4 en 5 van resp. 10 januari 2011 en 3 maart 2011) heb ik de Kamer hierover geïnformeerd. De vastgestelde begroting 2011 is gebaseerd op de oude bekostigingssystematiek, waarbij de bij Voorjaarsnota 2011 nieuw ingestelde operationele doelstelling «Netwerkgebonden kosten» nog niet was opgenomen. De realisatiecijfers over het jaar 2011 zijn gebaseerd op de aangepaste bekostigingssystematiek. Rijkswaterstaat heeft namelijk met ingang van 1 januari 2011 haar administratieve processen gebaseerd op de aangepaste bekostigingssystematiek.

Om bij de toelichting op de verschillen als gevolg van de realisatie 2011 te voorkomen dat de oude en nieuwe bekostigingsystematiek met elkaar interveniëren zijn er twee verschil kolommen opgenomen in het overzicht «tabel budgettaire gevolgen van de uitvoering». De eerste verschil kolom betreft de bij Voorjaarsnota doorgevoerde mutaties als gevolg van de aanpassing van de bekostigingsystematiek. De verschillen in de tweede kolom betreffen de feitelijk uitvoeringsverschillen in het jaar 2011.

Indicatoren

Voor wat betreft de indicatoren moet worden vermeld dat IenM bij het verkrijgen van deze indicatoren voor een deel afhankelijk is van verzameling door externe partijen zoals het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De praktijk is zodanig dat deze gegevens in een aantal gevallen later beschikbaar komen. Dit leidt ertoe dat niet in alle gevallen de gegevens over het verslagjaar ten tijde van het opstellen van het jaarverslag beschikbaar waren.

Leeswijzer Toezeggingen

Toezegging 23 juni 2011                                                           Verwerking

De minister zal bij de volgende begrotingsnota meer Vanaf Najaarsnota 2011 worden niet alleen realisatieprogramma’s op het IF transparantie betrachten dan nu het geval was.                 transparanter verantwoord, maar ook zijn projecttabellen met de planstudie- programma’s opgenomen waarin de begrotingsmutaties op projectniveau zichtbaar zijn gemaakt en waarvan de belangrijkste mutaties van een toelichting zijn voorzien. Bij het jaarverslag was dit al jaren van toepassing. Alle productartikelen van het Infrastructuurfonds zijn vanaf dit jaarverslag voorzien van een toelichtende tabel die inzichtelijk maakt welke mutaties gedurende het jaar hebben plaatsgevonden. Zowel de mutaties binnen een artikel (tussen de verschillende artikelonderdelen) als van en naar andere artikelen. Bij alle mutaties is aangegeven of de mutatie een inter-temporele kasschuif betreft of dat er sprake is van in- of extensiveringen of een technische boeking. Bij inter-temporele kasschuiven is er, over de jaren heen bezien, geen sprake dat er gelden aan het betreffende artikel worden onttrokken, maar slechts sprake van een aanpassing van het kasritme. Bij technische mutaties moet gedacht worden aan bijvoorbeeld toevoeging loon-en prijscompensatie of bijvoorbeeld de overheveling van een project en de bijbehorende begrotingsgelden van artikel a naar b.

• 3. 

  De bedrijfsvoeringsparagraaf

Deze paragraaf gaat in op de belangrijkste bedrijfsvoeringsontwikkelingen bij IenM.

• 4. 

  De jaarrekening

De Jaarrekening bevat de volgende onderdelen:

– de verantwoordingstaat van het Infrastructuurfonds (een cijfermatige staat waarbij inzicht wordt gegeven in de financiële afwijkingen tussen de begroting en de realisatie op artikelniveau). – de saldibalans van het Infrastructuurfonds met de daarbij behorende toelichting.

• 5. 

  Bijlage

Aan het jaarverslag van het Infrastructuurfonds zijn twee bijlagen toegevoegd:

– De door de Algemene Rekenkamer gevraagde aansluiting tussen de door AR en IenM berekende onderbesteding ProRail over de periode

2005–2010. – Een afkortingenlijst.

Infrastructuurverslag

DEEL B HET INFRASTRUCTUURVERSLAG

• 3. 

  INFRASTRUCTUURVERSLAG 2011

Het infrastructuurverslag beperkt zich tot het presenteren van de agenda op projectniveau, met aandacht voor de gerealiseerde mijlpalen in het lopende infrastructuurprogramma. Zo wordt inzichtelijk gemaakt, welke projecten in 2011 zijn opgeleverd en bij welke projecten de uitvoering in 2011 is begonnen.

A. Mijlpalen en resultaten 2011

Beheer en onderhoud

In 2011 heeft IenM onder meer gewerkt aan de volgende maatregelen uit de plannen van aanpak voor beheer en onderhoud:

Mijlpaal

Project

Hoofdwegen

Hoofdwatersystemen

Hoofdvaarwegen

Verhardingsonderhoud om vorstschades tot een minimum te beperken is uitgevoerd. Ook is de opgetreden vorstschade van de winter 2010/2011

hersteld.

Groot variabel onderhoud A1 tussen Hengelo en de Duitse grens is afgerond

Aanpak levensduurproblematiek stalen bruggen: In 2011 zijn de Gideonbrug

(Groningen) en de Scharbergbrug (Elsloo) gerenoveerd.

Aanleg van ecoducten en andere ontsnipperingsmaatregelen rondom het

Hoofdwegennet i.s.m. Provincies en ProRail. Het gaat hierbij om onder meer om de aanleg van 9 ecoducten in Drenthe, Gelderland en Overijssel en om het treffen van kleinere maatregelen zoals natuurlijke oevers, duikers en loopplanken. De Minister heeft het ecoduct Hoog Buurlo opengesteld.

Aantal kleinschalige verbeteringen voor het goederenvervoer realiseren (o.a.

aanpak onveilige verzorgingsplaatsen) zijn uitgevoerd

Impuls gegeven aan verkeersveiligheid voor de niet-autosnelwegen die in beheer zijn bij het Rijk (o.a. aanbrengen bermverhardingen, ombouwen van een kruispunt tot rotonde)

Opstellen leggers Waterwet (project loopt tot 2012): Diverse leggers zijn in 2011 opgeleverd.

Suppleties basiskustlijn, waarnaast de aanleg Zandmotor is gerealiseerd Renovatie en uitbreiding gemaal Zenemuden (t.b.v. extra afvoer water vanuit Overijssel naar IJsselmeer) is uitgevoerd

Onderhoud damwanden en vaarwegen Zeeland (project loopt tot 2016): Bewegingswerk Sluis Terneuzen is in uitvoering en wordt eind 2012 opgeleverd. Damwanden Kanaal Gent Terneuzen zijn vrijwel aanbestedings-gereed. Renoveren Laagspanning Kreekraksluizen is evenals Netwerk Hansweert Krammer in uitvoering.

Oevers Amsterdam-Rijnkanaal (damwanden en meerplaatsen) (project loopt tot 2015): Dit project loopt volgens schema. Doel is om eind 2015 gereed te zijn met de uitvoering.In 2011 is nader onderzoek gestart ten behoeve van contractvoorbereiding. Deze wordt in 2012 afgerond. Planning is eind 2012 met de uitvoering te starten.

Renovatie Havenhoofden IJmuiden (Project loopt tot 2016): In 2011 zijn de noodzakelijke werkzaamheden verricht om de havenhoofden op het huidige onderhoudsniveau te houden. Daarnaast zijn onderzoeken uitgevoerd om vast te stellen op welke wijze de renovatie moet worden uitgevoerd. Dit onderzoek wordt naar verwachting in 2012 afgerond.

Onderhoud oevers en bodems Brabantse kanalen (Project loopt tot 2016): De noordoever van de Zuid-Willemsvaart richting België is vervangen. Verder zijn een aantal slechte oevertrajecten in het Wilhelminakanaal vervangen. Onderhoud Oevers en bodems vaarwegen Zuid Holland (Project 2016): In 2011 in gestart met «Vervangen Goereese Bruggen», «Betonreparaties Goereese Sluis en Volkeraksluizen» en «Herinrichting Berghaven.» Daarnaast is vooronderzoek naar trapjeslijn Nieuwe Waterweg gestart. De meest veelbelovend variant wordt verder onderzocht in 2012. In 2011 in ook gewerkt aan de renovatie van de Verkeerscentrale Dordrecht.

Infrastructuurverslag

Mijlpaal

Project

Renovatie kunstwerken Limburg en IJsselmeergebied (project loopt tot 2016): Renovatie Houtribsluizencomplex is volop in uitvoering. Contractvoorbereiding voor diverse sluizen op de Maasroute is gestart. Aanpassing bodembescherming, sluizen en bruggen en overige kunstwerken i.v.m. hogere belasting Noord-Holland (Project loopt tot 2016): Eind 2011 is een contract aanbesteed waarin het voorlopig herstel van de bodembescherming van de Noordersluis IJmuiden is opgenomen, Uitvoering vindt plaats in 2012.

Het grootschalig herstel van de bodembescherming is n.a.v. de ontwikkelingen van het project Zeetoegang IJmond uitgesteld tot na 2016. Onderhoud vaargeulen Nederrijn, IJssel, Twentekanalen/Meppelerdiep en Zwarte Water (project loopt tot 2016): De uitvoering van het onderhoud aan de vaargeulen is gestart. Oplevering gepland voor in 2012. Renovatie sluizen en in- en aflaatwerken Twentekanalen Delden/Hengelo en Spooldersluis (Project loopt tot 2013): In 2011 hebben grondige inspecties plaatsgevonden ter voorbereiding van de realisatie.

Renovatie stalen boogbruggen Utrecht (Project loopt tot 2016, uitvoering is in 2011 gestart) (Project loopt tot 2016, uitvoering is in 2011 gestart) In 2011 is de realisatiefase van start gegaan. Gestart is met werkzaamheden (conservering en vijzelen) aan de Schalkwijkse brug en met werkzaamheden (vormgeving) ten behoeve van de nieuwbouw van de de Schellingwou-derbrug. De officiële starthandeling heeft op 12 september plaatsgevonden.»

Voor een nadere toelichting op de stand van zaken van beheer en onderhoud wordt verwezen naar de toelichting op de productartikelen en naar het MIRT Projectenboek 2012.

Aanleg en benutting

Hieronder volgen de mijlpalen die IenM in 2011 zijn behaald binnen de sectoren van het Infrastructuurfonds.

Hoofdwatersystemen

Mijlpaal

Project

Oplevering

Diverse ICES Natte natuurprojecten, waaronder de inrichting van de IJsselmonding

Diverse projecten uit het MIRT Verbeterprogramma Waterkwaliteit Rijkswateren waaronder de Herstel en inrichtingsprojecten Veerdam Gameren en Herstel zoetwatergetijden natuur Oude Maas en de Waterbodemsaneringen van het Slochtereiland en de Hollandsche IJssel

Start realisatie

Diverse projecten uit het MIRT verbeterprogramma Waterkwaliteit Rijkswateren zoals de sanering van het kanaal door Walcheren en KRW vispassages.

Bij het Deltaplan grote rivieren zijn met de ingebruikname van de keermuur in Harlingen in 2010 alle projecten voltooid. De financiële afwikkeling loopt nog door in 2012.

In 2011 is volop uitvoering gegeven aan de projecten Zandmaas en Grensmaas. Wel dreigde het project Grensmaas te vertragen door de niet voorziene terugvallende markt voor zand en grind. Eind 2011 is een nadere overeenkomst met het Consortium Grensmaas gesloten om de voortgang van het project veilig te stellen.

Bij het programma Ruimte voor de Rivier is in 2011 voor 9 maatregelen een projectbesluit genomen. Er zijn 12 maatregelen gegund en daarmee in uitvoering.

Naast deze mijlpalen is in 2011 voortvarend gewerkt aan het HWBP-2 dat door de Tweede Kamer ook als groot project is aangewezen.

Infrastructuurverslag

Hoofdwegennet

Mijlpaal

Project

Start realisatie

A2 Den Bosch-Eindhoven¹

A2 Maasbracht – Geleen¹

A12 Waterberg-Velperbroek²

A15 Maasvlakte-Vaanplein

A29 knooppunt Vaanplein-aansluiting Barendrecht

A50 Ewijk-Valburg

N31 Leeuwarden (Haak om Leeuwarden)

A12 Lunetten – Veenendaal

(Utrecht-Bunnik-Driebergen-Maarsbergen-Veenendaal)

A27 Lunetten – Rijnsweerd

A28 Utrecht – Amersfoort

¹   Spoedaanpak.

²   Crisis en herstelwet.

De in begroting geplande start van de realisatie bij de projecten A9 Alkmaar – Uitgeest, A12 Gouda – Woerden, A12 Zoetermeer – Zoetermeer centrum, A4 Dinteloord- Bergen op Zoom en A2 Passage Maastricht heeft eerder dan gepland reeds in 2010 plaatsgevonden.

De start van de projecten A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere en A4 Delft-Schiedam stond eind 2011 gepland. Van Schiphol-Amsterdam-Almere is het projectbesluit begin 2012 pas onherroepelijk geworden, waarna begonnen is met de realisatiefase. Het projectbesluit van A4 Delft-Schiedam is in 2011 onherroepelijk geworden, waarna ook de gunning nog in 2011 heeft plaatsgevonden. In de eerste helft van 2012 gaat bij dit project de eerste schop in de grond.

Bij het project A2 Meerenakkerweg zal in 2012 een begin worden gemaakt. Dit is veroorzaakt door vertraging in de voorbereidingsfase.

Mijlpaal

Project

Gestart en opgeleverd

Oplevering

A9 Alkmaar – Uitgeest¹ A2 Oudenrijn – Everdingen

A1 ’t Gooi¹

Bij het programma Mobiliteitsaanpak (Actieprogramma Wegen eerste tranche) zijn er 48 maatregelen opgeleverd ter verbetering van de aansluitingen tussen het hoofdwegennet en de regionale wegen. Het betreft onder andere het plaatsen van verschillende DRIP’s en camera’s en kleine aanpassingen aan aansluitingen en in- en uitvoegers.

A9 Velsen-Raasdorp¹

A9 Raasdorp-Badhoevedorp¹

A1 ’t Gooi¹

A1/A6 Diemen-Muiderberg-Almere Stad west Oostbaan¹

A4 Badhoevedorp-Nieuwe Meer¹

A10 Nieuwe Meer-Amstel¹

A27 Everdingen-Lunetten¹

A1 Watergraafsmeer-Diemen¹

A28 Hattemerbroek-Lankhorst¹

A12 Zoetermeer-Zoetermeer Centrum

A50 Valburg-Grijsoord

N57 Rondweg Middelburg-Veersedam

A9 Almaar-Uitgeest

A2 Oudenrijn – Everdingen

A2 Sint Joost – Urmond

A12 Utrecht – Bunnik

N9 Koedijk – De Stolpen

Spoedaanpak.

Infrastructuurverslag

Van de in de begroting genoemde projecten zijn A2 Leenderheide – Valkenswaard, A12 Woerden – Oudenrijn en A58 Eindhoven – Oirschot versneld reeds in 2010 opengesteld. De projecten A2 Oudenrijn-Everdingen, A12 Utrecht – Bunnik en A28 Utrecht – Amersfoort zijn eerder dan gepland reeds in 2011 opengesteld voor verkeer.

Het project A2 Sint-Joost- Urmond maakt onderdeel uit van het Maatregelenpakket Limburg. Deze stond gepland voor 2010, maar is net over de jaargrens in januari 2011 opengesteld.

De in de begroting aangekondigde openstelling van A29 Knooppunt Vaanplein – aansluiting Barendrecht wordt meegenomen in de realisatiefase van het project Maasvlakte – Vaanplein. Bij het project A27 Lunetten – Rijnsweerd vindt de opleving plaats in 2012. De gemaakte planning bleek bij gunning niet door de aannemer te realiseren.

Het project Zuid-Willemsvaart (vervanging sluizen 4, 5 en 6) is versneld opengesteld in 2010. Het project Walradar Noordzeekanaal zal in 2012 worden gerealiseerd.

Verder is eind 2011 een uitvoeringsbesluit genomen voor het project Amsterdam-Rijnkanaal, verwijderen keersluis Zeeburg, waardoor het project in uitvoering kan gaan. De aanbesteding voor het project Wilhelminakanaal is gestart in 2011 en de realisatie daarvan wordt in 2012 verwacht.

Het realisatiebesluit voor de verhoging van de spoorbrug Zuidhorn (vaarweg Lemmer-Delfzijl) naar 4-laagscontainervaart is eveneens genomen. De provincie is verantwoordelijk voor de uitvoering.

Quick wins binnenhavens

In 2011 is er op het gebied van binnenhavens verder uitvoering gegeven aan de eerder bestuurlijk toegekende quick win projecten. In 2011 zijn er 4 projecten (waarvan 1 afwijzend) beschikt voor een totaalbedrag van € 4,8 mln. Sinds 2009 zijn er nu in totaal 66 projecten beschikt voor een totaal bedrag van € 86,9 mln. In totaal zijn 18 projecten inmiddels opgeleverd. De uitvoering wordt voortgezet in de periode tot en met 2013. Naast de uitvoering van de toegekende quick winprojecten is er ook een 3^e tranche voor nieuwe voorstellen in voorbereiding. In het najaar 2011 zijn de procedure en criteria aangekondigd in de septembercirculaire van het Gemeentefonds. Vervolgens zijn deze criteria gepubliceerd via de website van het rijk en van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

Productartikel 11

• 4. 

  DE PRODUCTARTIKELEN

Artikel 11. Hoofdwatersystemen

Omschrijving van de samenhang in Op dit artikel worden de producten op het gebied van hoofdwatersys-het beleid                                                 temen verantwoord. Dit betreft de onderdelen watermanagement, beheer en onderhoud, aanleg, verkenning en planstudie en netwerkgebonden kosten. Het watersysteem omvat het geheel van oppervlaktewater, waterbodems, oevers, etc.

Het artikel hoofdwatersystemen op het infrastructuurfonds is gerelateerd aan het beleidsartikel 31 (integraal waterbeleid) op de IenM begroting (XII). De doelstelling van dit beleidsartikel is het op orde krijgen en houden van een duurzaam watersysteem tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten.

• 11. 

  Hoofdwatersystemen

Realisatie Begroting

Verschil

^* De mutaties in de kolom «Verschil aanpassing bekostiging RWS bij VJN» hebben betrekking op de bij VJN 2011 doorgevoerde herijking bekostiging RWS. Voor een nadere toelichting op deze mutaties verwijs ik u naar de leeswijzer bij dit jaarverslag en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011.

(resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr. 3, 2010–2011, 30 119, nr. 4 nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antoorden dd 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6.

¹   Conform het gestelde in de leeswijzer bij dit jaarverslag, wordt voor toelichtingen op de verschillen in de kolom Slotwetmutaties 2011, verwezen naar de slotwet IF welke gelijktijdig met het jaarverslag aan de Kamer is aangeboden.

²  De lagere verplichtingen hangen voor een belangrijk deel samen met de lagere verplichtingenrealisatie. Dit speelde met name bij het Hoogwaterbeschermingsprogramma als gevolg van een bijstelling van de uitvoeringsplanning door de waterschappen.

³  De hogere realisatie wordt verklaard door het meerjarig aansluiten van het budget voor Beheer en Onderhoud met de meerjarige onderhoudsplanning, zoals in de begroting 2012 is toegelicht.

⁴  De lagere uitgaven hebben betrekking op de projecten Renovatie Stuwen in de Lek en Masterplan Haringvliet. Door de afgebroken aanbesteding in 2008 van de stuwen in de Lek is vertraging ontstaan. Voorafgaand aan de renovatie wordt een aantal noodzakelijke maatregelen opgepakt om uitval te voorkomen en de veiligheid te waarborgen. Bij Haringvliet is de overgang naar de volgende fase vertraagd, waardoor de uitgaven in de tijd verschuiven.

⁵  De lagere realisatie hangt met name samen met het Tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma, waarbij de financiële voortgang samenhangt met de projectvoortgang en facturering van de waterschappen. Het kasritme van dit programma is daardoor lastiger te beheersen en wijkt af van hetgeen in de begroting 2011 was opgenomen. De projectvoortgang is gemeld in de basisrapportage HWBP-2 die in het kader van de Groot Projectstatus is opgesteld.

⁶  De lagere realisatie hangt in belangrijke mate samen met het Verbeterprogramma Waterkwaliteit Rijkswateren, waarbij onder meer de aanbesteding vertraagd is door de verwerking van de KRW-taakstelling uit het regeerakkoord. Voor een nadere toelichting op de projecten wordt verwezen naar de toelichting bij 11.03.02.

⁷  De hogere realisatie wordt met name veroorzaakt door de uitvoering van de deelprogramma’s van het Deltaprogramma. Deze middelen zijn overgeheveld vanuit de reservering van het Deltaprogramma onder het planstudieprogramma Waterkeren (artikelonderdeel 11.05.02). Het restant wordt vooral verklaard door de nieuwe bekostigingssystematiek van Rijkswaterstaat.

⁸  Vanuit de reservering Deltaprogramma zijn middelen overgeheveld voor de uitvoering van de deelprogramma’s van het Deltaprogramma (zie toelichting6). Deze deelprogramma’s vallen onder het verkenningenprogramma hoofdwatersystemen (artikelonderdeel 11.05.01).

⁹  De lagere ontvangsten worden veroorzaakt door het niet in 2011 ontvangen van de geplande ontvangsten van de waterschappen. De factuur kende een betalingstermijn, die doorloopt in 2012, waardoor deze ontvangsten begin 2012 worden verwacht.

Productartikel 11

Overeenkomstig het gestelde in de leeswijzer en conform mijn eerdere toezegging aan de Kamer met betrekking tot meer transparantie te betrachten, is hieronder een gespecificeerd overzicht opgenomen van alle in het verslagjaar aangebrachte mutaties op dit begrotingsartikel. Deze zijn voorzien van een toelichting.

Artikel 11                 Categorie artikel 11.01 artikel 11.02 artikel 11.03 artikel 11.05 artikel 11.06 artikel 11.07

Hoofdwatersystemen

Uitgaven artikel 11.09

Ontwerpbegroting 2011

Desalderingen FES (NvW)

Begroting 2011

83 838

83 838

Aanpassing bekostigingssystematiek                   Neutraal Rijkswaterstaat                                   – 69 622 Overboekingen binnen artikel 11 nvt Overboeking van/naar andere Intensivering/Extensivering departementen Taakstellingen Intensivering/Extensivering

249 082

249 082

117 814

11 542

106 272

142 810

254 255

208 738

29 636

636 572

2 180

30 216

300

30 055 5 143

4 346

12 380

26 299

36 318

2 536

27 045 5 253

4 098

4 098

236

1 801

1 565

5 663

450 13

243 584

1 405

242 179

6 484

1 008 689

8 456 1 017 145

53 856 903

25 838 - 2 175

254 255

226 427

50 594

242 179            1 067 739

3 269

• - 

  6 484 6 102

2 836

2 560 16 045

114 300

114 300

903

6 486

7 389

121 689

6 102

Saldo

894 389

8 456            ¹

902 845

53 856 0

25 838

• - 

  2 175

254 255

219 941

43 205

946 050

• - 

  6 484

2 836

2 560 16 045

0

3

4

5

6

7

8

9

0

10

11

12

Artikel 11                 Categorie artikel 11.01 artikel 11.02 artikel 11.03 artikel 11.05 artikel 11.06 artikel 11.07

Hoofdwatersystemen

Overboeking van/naar andere     Intensivering/Extensivering departementen                                           400

Taakstellingen         Intensivering/Extensivering

Mutaties miljoenennota

2012

Stand ontwerpbegroting 2012

Overboekingen binnen artikel 11 Hoofdwatersys- Neutraal temen Overboeking van/naar andere Intensi-departementen vering Saldo 2011              Inter- temporeel

Mutaties najaarsnota 2011

587

14 803

0

Stand tweede suppletoire wet

2011                                                         14 803

Overboekingen binnen artikel 11 Hoofdwatersys- Neutraal temen Overboeking van/naar andere Intensivering/Extensivering departementen Saldo 2011              Inter- temporeel

Mutaties slotwet

2011                                                                  0

2 180

144 990

5 497

5 497

139 493

3 917

3 917

3 600

1 682

638 254

1 387

218 239

216 852

421 402

17 062 43 361

• - 

  1 387 583

13 443

14 247

29 114

10 88

437

5 226

5 226

10

• - 

  111

• - 

  224

3 550

238 629

171

Uitgaven artikel 11.09

• - 

  3 311 - 224

17 524                - 6 102

238 629            1 085 263

583

237 179 236 596

848 667

83

127 791

12 274

12 274

115 517

Saldo

• - 

  3 311 - 224

11 422

957 472

583

224 905 224 322

733 150

83

13

14

15

0

0

16

17

0

0

18

0

0

0

19

20

Artikel 11                 Categorie artikel 11.01 artikel 11.02 artikel 11.03 artikel 11.05 artikel 11.06 artikel 11.07            Uitgaven artikel 11.09                  Saldo

Hoofdwatersystemen

Realisatie 2011                                      14 803               143 410               406 055                 27 615                   4 420               238 430               834 733              – 39 762               794 964

¹  In het Regeerakkoord is aangegeven dat de belegde ruimte in het Fonds Economische Structuurversterking (FES) van middelen op het gebied van Verkeer en Vervoer, Ruimtelijk Ordening, Milieu en Duurzaamheid en Kennis/Innovatie wordt overgeheveld naar het Infrastructuurfonds respectievelijk de departementale begrotingen. De FES-begroting voor de jaren 2011 en volgende is leeg geboekt. Dit betekent dat FES-financiering via de ontvangstenartikel IF/19.10 komt te vervallen en wordt omgezet in financiering uit de algemene middelen (IF19.09).

²  Als gevolg van een herstructurering van de bekostiging van RWS, is op de artikelen 11, 12, 15, 16 en 18 een nieuwe operationele doelstelling ingevoegd met de hoofdproducten ″Apparaats-kosten RWS″ en ″Overige netwerkgebonden kosten″ respectievelijk ″Overige netwerkoverstijgende kosten″ op artikel 18. Tussen deze artikelen en artikel 11 worden budgettair neutrale structurele mutaties aangebracht als conversie naar het nieuwe bekostigingsmodel. In mijn brieven aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal (Kamerstukken II, 30 119 nrs. 4 en 5 van resp. 10 januari 2011 en 3 maart 2011) heb ik de Kamer hierover eerder geïnformeerd.

³  Voor € 0,903 mln betreft het desaldering (hogere uitgaven/hogere ontvangsten) voor bijdragen van derden aan de Zandmotor en het Verbeterprogramma Kwaliteit rijkswateren. Verder vindt een overboeking plaats van 11.06 naar 11.05 in het kader van een SLA afspraak.

⁴  In het kader van het project Zandmotor zou vanaf eind 2010 een grote hoeveelheid zand worden aangebracht voor de Delflandse kust tussen de kustplaatsen Ter Heijde en Kijkduin. De aanbesteding heeft echter pas eind 2010 plaatsgevonden, waardoor de voor dit project in 2010 beschikbare gelden, via begrotingsartikel 19, naar het ministerie van Financiën zijn teruggeboekt. Deze gelden zijn op artikel 11.03 weer opgevraagd (€ 28 mln). Vanuit 11.05 is € 2,2 mln overgeboekt naar EL&I voor voorfinanciering Deltaprogramma’s ZW-Delta en Waddengebied.

⁵  Dit betreft de verwerking van de taakstellingen, zoals afgesproken in het Regeerakkoord.

⁶  Op het budget ten behoeve van het Hoogwaterbeschermingsprogramma is een kasschuif aangebracht waardoor het mogelijk wordt het Bestuursakkoord Water te sluiten.

⁷  Dit betreft de toevoeging van het voordelig saldo 2010 aan de begroting 2011. Dit is een inter-temporele verschuiving van 2010 naar 2011.

⁸  Zie gestelde bij 1.

⁹  Het betreft voor € 6,1 mln hogere ontvangsten voor met name bijdragen van derden met betrekking tot project Zandmotor, Rivierverruiming , Dijkversterking en Herstel steenbekleding en het Tweede Hoogwaterbeschermingsprogramma. Voor ca € 30 mln gaat het om een technische overboeking tussen de MIRT-fases planstudie en realisatie.

¹⁰  De overboekingen tussen artikel 11 en 16, binnen het waterdomein, betreft de overboeking van gelden verbeterprogramma waterkwaliteit m.b.t. de maatregelen Lent/Nederrijn naar Ruimte voor de Rivier en € 0,3 mln. van Maaswerken naar het KRW project NVO-Limburg. Daarnaast wordt een deel van de taakstellingen omgevingsrecht en bovenrechtelijke inpassing, welke bij Voorjaarsnota geparkeerd waren op artikel 11.05 ten laste gebracht van artikel 16.02 Ruimte voor de Rivier.

¹¹  Om de financiering van het Bestuursakkoord Watermogelijk te maken zijn een aantal kasschuiven binnen artikel 11 doorgevoerd. Deze kasschuiven manifesteren zich op met name het plans-tudieprogramma waterkeren. Ook zijn de beschikbare budgetten voor het Tweede HWBP in lijn gebracht met de actuele uitvoeringsplanning van dit programma.

¹²  Dit betreft de toevoeging aan het Infrastructuurfonds van de loon- en prijsbijstelling 2011.

¹³  Dit betreft een overboeking vanuit HXII voor BES (11.01) en een overboeking naar EL&I voor verdrogingsgelden (11.03) en voor 1 fte voor Deltares (11.07).

¹⁴   Dit betreft een boeking naar aanleiding van de verwerking van de taakstelling op het apparaat RWS.

¹⁵  Dit betreft een overheveling uit planstudiegelden ten behoeve van beperkte tegenvallers binnen realisatieprogramma.

¹⁶  Dit betreft overboekingen van EL&I voor de Opdracht Deltares voor onderzoek Natuurherstel WST zonder ontpoldering en voor de verrekening van de uitgaven door het USVNSC in 2010.

¹⁷  Dit betreft de toevoeging van het voordelig saldo 2011 aan de begroting 2012. Dit is een inter-temporele verschuiving van 2011 naar 2012.

¹⁸  Dit betreft een overboeking tussen 11.05 en 11.06 met betrekking tot een bijdrage aan de staf Deltacommissie.

¹⁹  Deze mutaties hebben betrekking op de overboeking van ELI m.b.t. de Vlaams Nederlands Scheldecommissie.

²⁰  Dit betreft de toevoeging van het voordelig saldo 2011 aan de begroting 2012. Dit is een inter-temporele verschuiving van 2011 naar 2012.

Productartikel 11

11.01 Watermanagement

De operationele doelstellingen voor het waterkwantiteitsbeheer van de rijkswateren zijn:

Het op orde brengen en houden van de samenhang tussen het regionaal - en het hoofdwatersysteem in 2015. Hiermee wordt de problematiek van zowel wateroverlast als watertekort bestreden. Het kunnen beschikken over voldoende water in de rijkswateren, zodat tegemoet kan worden gekomen aan de behoeften die voortvloeien uit de diverse gebruiksfuncties. Om dit te realiseren worden peilbesluiten nageleefd, worden de waterakkoorden geactualiseerd en uiteraard nageleefd. Het waterpeil wordt zoveel als mogelijk afgestemd op de gebruiksfuncties.

Daarnaast wordt zorg gedragen voor een adequate informatievoorziening over de reguliere waterkwantiteit en waterkwaliteit. Dit houdt zowel de vergaring als de beschikbaarstelling van interne en externe informatievoorziening over het watersysteem in. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om berichtgeving over hoog- en laagwater, naderende stormen, verontreinigingen en ijsvorming. Hiermee is binnen Rijkswaterstaat een calamiteitenorganisatie belast.

11.01.01 Basispakket watermanagement

Binnen het basispakket watermanagement zijn de volgende activiteiten uitgevoerd:

peilbeheer en bediening van objecten;

monitoring en informatieverstrekking;

crisisbeheersing en -preventie.

¹ De vergoting van de omvang van het areaal wordt nagenoeg volledig verklaard door de toevoeging per oktober 2010 van de Caribische Eilanden Saba, Bonaire en St. Eustatius als gemeenten bij Nederland.

Bron: Rijkswaterstaat

Basispakket

Indicatoren

Streefwaarde 2011

Realisatie 2011

Watermanagement RWS participeert minimaal tien keer per jaar in een multidisciplinaire oefening, evalueert opgetreden grote calamiteiten en oefeningen en voert afgesproken verbeteracties uit op het gebied van waterkwaliteit, -overlast en- tekort.                                                                                                                                           80%                       95%

RWS verstrekt informatie binnen afgesproken termijn en van voldoende kwaliteit bij maatschappelijk vitale processen.                                                                           90%                       94%

¹  Er is strak gestuurd op een goede uitvoering van de calamiteitenoefening en van de verbeteracties (m.n. Landelijk draaiboek management overstromingen, implementatie crisisinformatiesysteem (FLIWAS) bij alle waterbeheerders) waardoor de gerealiseerde score hoger is uitgevallen. De hier gepresenteerde eindscore (95%) is berekend op basis van de scores op drie prestatiekenmerken (participatie, afhandeling en verbeteracties).

²  Met een score van 94% lag de indicator over de «informatievoorziening over maatschappelijk vitale processen» (met name ijsberichtgeving, berichtgeving over hoogwater en stormvloed) boven de streefwaarde (90%).

Bron: Rijkswaterstaat

Productartikel 11

11.02 Beheer en onderhoud

Het beheer en onderhoud is er op gericht om het hoofdwatersysteem zodanig in conditie te houden dat de primaire functie van zowel het waterkeren als waterbeheren vervuld kan worden. Uit de gerealiseerde waarden van de verschillende prestatieindicatoren blijkt dat in 2011 de conditie van het hoofdwatersysteem van voldoende kwaliteit was om de primaire functie te vervullen.

11.02.01 Basispakket Beheer en Onderhoud waterkeren

Het basispakket Beheer en Onderhoud waterkeren bevat:

• 1. 

  Kustlijnhandhaving(conform de basiskustlijn zandige kust niveau 1990);

• 2. 

  Beheer en onderhoud rijkswaterkeringen en stormvloedkeringen (conform de Waterwet (voorheen de Wet op de Waterkering).

ad 1. Kustlijnhandhaving

Het Nederlandse kustsysteem kent een continu verlies aan zand dat jaarlijks gecompenseerd moet worden. Om de basiskustlijn en het kustfundament te kunnen handhaven op het afgesproken niveau dient jaarlijks gemiddeld 12 mln. m³ te worden gesuppleerd. Hiertoe wordt jaarlijks een suppletieprogramma vastgesteld. Inhoud en omvang van dit programma kan jaarlijks variëren naargelang specifieke behoefte en budgettaire mogelijkheden. Door de aannemers bij de aanbesteding van de suppletieprogramma’s de vrijheid om de suppletiewerkzaamheden over twee jaar te verspreiden, kunnen deze werkzaamheden goedkoper op de markt worden gezet. Hierdoor kunnen echter wel afwijkingen ontstaan ten opzichte van de jaarlijks geplande werkzaamheden.

Het suppletieprogramma 2011 ging uit van dat er 6,8 mln. m³ zand gesuppleerd zou worden. Van dit suppletieprogramma is 3,3 mln. m³ gerealiseerd (de rest volgt in 2012). Daarnaast is in 2011 het laatste deel van het suppletieprogramma 2010 gerealiseerd (7,4 mln. m³). Tot slot is in 2011 al een begin gemaakt met het suppletieprogramma 2012 (0,7 mln. m³).

Totaal is in 2011 hiermee 11,4 mln. m³ zand gesuppleerd. Hiervan is 6,9 mln. m³ zand op het strand (begroting 2011: 4,1 mln. m³) en 4,5 mln. m³ zand onder water gesuppleerd (begroting 2011: 7,2 mln. m³).

ad 2. Beheer en onderhoud rijkswaterkeringen en stormvloedkeringen Rijkswaterkeringen

Rijkswaterstaat beheert en onderhoudt ongeveer 250 km primaire waterkeringen. Primaire waterkeringen zijn waterkeringen die onder de Waterwet vallen omdat ze bescherming bieden tegen het buitenwater. Het gaat om enkele zeedijken op de Waddeneilanden, de Afsluitdijk, de Houtribdijk, de dijk van Marken en dammen in Zeeland. Naast deze primaire waterkeringen beheert en onderhoudt Rijkswaterstaat een aantal niet-primaire waterkeringen.

Stormvloedkeringen

Ter beveiliging van ons land tegen de zee is een aantal stormvloedkeringen aangelegd, die bij hoogwater gesloten kunnen worden. Het Rijk heeft vier stormvloedkeringen in beheer: de Stormvloedkering Ooster-schelde, de Stormvloedkering Nieuwe Waterweg (de Maeslantkering), de Hartelkering en de Stormvloedkering Hollandsche IJssel. Het onderhoud

Productartikel 11

aan de keringen betreft voornamelijk het conserveren van de schuiven, het onderhoud aan werktuigbouwkundige en elektronische onderdelen, het onderhoud aan het besturingssysteem en periodieke inspecties. Faalkansgericht onderhoud is nodig om de stormvloedkeringen, in combinatie met de achtergelegen keringen die dijkringgebieden beschermen, te laten voldoen aan de wettelijke normen.

Meetbare gegevens

^* Voor een nadere toelichting verwijs ik u naar de leeswijzer bij dit jaarverslag en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr.3 , 2010–2011, 30 119, nr.4 en nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antwoorden d.d. 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6.

¹  Het areaal aan dijken primaire waterkeringen is iets kleiner, dan waarin ten tijde van de opstelling van de begroting 2011 werd uitgegaan, doordat er keringen in Zeeland zijn overgedragen aan de waterschappen.

²  De hogere realisatie wordt veroorzaakt door het meerjarig aansluiten van het budget voor Beheer en Onderhoud met de meerjarige onderhouds-planning, zoals in de begroting 2012 is toegelicht.

³  De in de realisatie opgenomen 829 km voor niet-primaire keringen is gebaseerd op een herdefiniëring van deze niet-primaire waterkeringen. De waarde van 396 km die in de begroting 2011 opgenomen was, had alleen betrekking op de lengte van de dijken langs de vaarwegen die tevens een waterkerende functie hebben. In de in de tabel opgenomen waarde is het volledige areaal niet-primaire waterkeringen opgenomen.

⁴  Het gerealiseerde volume in 2011 betreft 7,4 mln. m³ uit het suppletieprogramma 2010, 3,3 mln. m³ uit het suppletieprogramma 2011 en 0,7 mln. m³ uit het suppletieprogramma 2012. De hogere realisatie hangt met name samen met het grotere aandeel van de duurdere strandsuppleties dan begroot.

Bron: Rijkswaterstaat

Basispakket

Indicatoren (Norm)

Streef- Realisatie waarde               2011

2011

Beheer en Onderhoud Waterkeren

Het jaarlijks suppleren van gemiddeld 12 miljoen m³ zand conform een jaarlijks vastgesteld suppletieprogramma om de basiskustlijn te handhaven.

De primaire rijkswaterkeringen (dijken, duinen, stormvloedkeringen, etc) en andere werken die direct buitenwater keren, voldoen aan de veiligheidsnormen uit de wet op de waterkering, of (indien de kering niet aan de wet voldoet) het in technisch staat houden van de situatie 2006 à 62% (= 100% streefwaarde).

11 272 000 11 437 000 m³                   m³

62%

52%

¹ De indicator is gericht op het voldoen van de primaire rijkswaterkeringen aan de Waterwet (voorheen Wet op de Waterkering ) of, indien de kering niet aan die wet voldoet, het technisch in staat houden van de situatie 2006. Uit de «tweede toetsing» (2006) is gebleken dat 62% van de primaire waterkeringen in beheer bij het Rijk voldoet aan de normen uit de Waterwet. Het beheer en onderhoud programma is er op gericht dit percentage vast te houden. In 2011 is van een deel van de in 2006 getoetste primaire rijkswaterkeringen de technische staat achteruit gegaan t.o.v. de situatie in 2006 (Houtribdijk, Westkanaaldijk Amsterdam-Rijnkanaal en sluiseilanden bij IJmuiden). Anderzijds zijn er verbeteringen bereikt door de uitvoering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma en herstel zeeweringen Zeeland.

In 2011 is de 3^e (vijfjaarlijkse, wordt zesjaarlijkse) toetsing gerapporteerd. Het nieuwe percentage van de primaire waterkeringen dat volgens de inzichten van 2011 voldoet aan de normen uit de Waterwet is door deze 3^e toetsing bijgesteld van 62% naar 52%. Dit komt voor een klein deel door achteruitgang van keringen maar grotendeels door enerzijds aangescherpte eisen en anderzijds doordat het deel van de keringen met «geen oordeel» sterk is teruggedrongen. Veel van deze keringen blijken volgens de 3^e toetsing niet te voldoen. Van de stormvloedkeringen voldoet alleen de Hollandsche IJsselkering niet.

Productartikel 11

In onderstaand figuur is de gerealiseerde zandsuppletie over de periode tussen 2001 en 2011 weergegeven.

Bron: Rijkswaterstaat, 2011

11.02.05 Basispakket Beheer en Onderhoud integraal Waterbeheren

Het basispakket Beheer en Onderhoud waterbeheren bevat alle activiteiten die noodzakelijk zijn om het hoofdwatersysteem op een kwaliteitsniveau te houden dat voldoet aan de vigerende regelgeving. Hierbij valt te denken aan beheer en onderhoud van:

Rijkswateren t.b.v. maatgevend hoogwater (MHW);

Stuwende en spuiende kunstwerken;

Rijkswateren ten behoeve van waterkwaliteit;

Oevers en bodems;

Vergunningverlening en handhaving.

De resultaten van het afgelopen jaar zijn bij de meetbare gegevens beschreven.

In het Beheerplan Rijkswateren (BPRW) is aangegeven welke maatregelen

RWS ten behoeve van de Kaderrichtlijn Water uitvoert en op welke wijze

RWS de beheerplannen Natura 2000 samen met provincies en andere betrokkenen vorm geeft. De implementatie van de Waterwet verloopt

Meetbare gegevens

Productartikel 11

goed en leidt, vanwege het grotere aantal AMvB’s in de nieuwe Waterwet, tot minder vergunningen en meer meldingen. De inspanningen verschuiven hierdoor van minder vergunningverlening (voor wat betreft eenvoudige zaken) naar controle van de meldingen. Voor complexe situaties geldt nog steeds de vergunningplicht.

Basispakket

Areaaleenheid

(x € 1 000)

(x € 1 000)

(x € 1 000)

Beheer en onderhoud waterbeheren

Totaal aantal vergunningen Spuiende en stuwende kunstwerken Oevers en stortplaatsen

Totaal

77 213

26 702

27 045

^* Voor een nadere toelichting verwijs ik u naar de leeswijzer bij dit jaarverslag en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr.3 , 2010–2011, 30 119, nr.4 en nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antwoorden d.d. 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6.

¹  De hier weergegeven aantallen zijn het totaal aantal vergunningen, dat in 2011 is behandeld (1051 nieuwe vergunningen en 67 vergunningen bezien).

²  Met ingang van de begroting 2009 worden individuele kolken in plaats van kunstwerken geteld bij dit areaalkengetal. Bij nadere analyse van de spui van IJmuiden bleken meer kolken aanwezig dan geregistreerd.

Bron: Rijkswaterstaat

Basispakket

Indicator

Streefwaarde 2011

Realisatie 2011

Beheer en                       De spuiende kunstwerken en stuwen kunnen te allen tijde worden

Onderhoud                     geopend.                                                                                                                                          100%                    99,9% ¹

Waterbeheren                Het percentage van de door Rijkswaterstaat verleende vergunningen in het kader van Wvo, Wbb, Wbr, OW, Wwh voldoet aan de wettelijke termijnen.                                                                                                                                           80%                       93%

¹ De indicator «spuiende kunstwerken en stuwen kunnen te allen tijde worden geopend» scoort net geen 100% omdat in Zeeland twee kunstwerken enkele dagen niet hebben gefunctioneerd. Dit is verholpen. Omdat het zich niet tijdens hoogwater heeft voorgedaan en het gewenste waterpeil gehandhaafd kon blijven, heeft het geen kritieke situaties opgeleverd.

11.02.08 Groot variabel onderhoud Waterbeheren

Het betreft beheer en onderhoudsactiviteiten die per project groter zijn dan € 30 mln. (vervangingen, mid-life onderhoud, etc.). Hieronder vallen ook de projecten die voortvloeien uit het Plan van Aanpak achterstallig onderhoud 2003, (bijlage bij begroting 2004). In het kader van dit plan is een aantal projecten gedefinieerd.

In het kader van dit plan van aanpak achterstallig onderhoud zijn voor de begroting 2011 de volgende projecten gedefinieerd:

Productartikel 11

Projecten

Doorlooptijd

Start uitvoering begroting

Start uitvoering realisatie

Stuwen Lek Haringvliet

2010-2019 2004-2012

2010 2005

2010 2005

¹ Na de afgebroken aanbesteding bij het project Stuwen Lek (biedingen hoger dan het beschikbare budget, zie Begroting IF 2010, pag. 33) is dit project in 2009 doorgestart. De renovatie wordt nu in twee fases uitgevoerd. In 2010 is de uitvoering gestart. Hierbij is begonnen met een uitgebreide inspectie. In 2011 is gestart met de realisatie van de urgente maatregelen en tegelijkertijd start de voorbereiding van fase 2. Het project zal doorlopen t/m 2019.

Bron: Rijkswaterstaat

11.03 Aanleg

Aanleg is er enerzijds op gericht de primaire waterkeringen op het niveau te brengen dat nodig is om te voldoen aan de wettelijke normen. Anderzijds is aanleg waterbeheren erop gericht waar nodig extra functionaliteit te leveren die nodig is om de waterkwaliteit te verbeteren en/of de waterkwantiteit te beheersen.

11.03.01 Realisatieprogramma Waterkeren

Op dit artikelonderdeel zijn het afgelopen jaar diverse projecten uitgevoerd. Deze projecten hebben betrekking op:

Realisatieprogramma waterkeren (IF 11.03.01)

uitgaven 2011 in EUR mln.

gereed

Productartikel 11

uitgaven 2011 in EUR mln.

gereed projectomschrijving begroting

Realisatie verschil

Verschil aanpassing bekostiging

RWS bij

VJN^*

verschil

a.g.v.

uitvoering begroting reaisatie

Overige onderzoeken en kleine projecten

70

49

21

20

2020

2020

^* Voor een nadere toelichting verwijs ik u naar de leeswijzer bij dit jaarverslag en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr.3 , 2010–2011, 30 119, nr.4 en nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antwoorden d.d. 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6.

¹  Met de oplevering van de keermuur in Harlingen in 2010 zijn alle projecten opgeleverd. De financiële afwikkeling loopt echter nog door in 2012.

²  Met de aannemer zijn op basis van contract/uitvoeringsplanning afspraken gemaakt over een ander kasritme, waardoor betalingen zijn doorgeschoven naar latere jaren.

De lagere realisatie wordt enerzijds verklaard door een aanpassing van de planning van de aannemer en anderzijds door een aanbestedingsvoordeel.

⁴  het uitvoeringstempo van de projecten van de Waterschappen wijkt af van hetgeen in de begroting was opgenomen.

⁵  De aanleg van de zandmotor is voorspoediger verlopen dan verwacht en reeds in 2011 opgeleverd, wat de hogere realisatie verklaard. De monitoring op deze pilot loopt door tot 2020.

⁶  De lagere uitgaven 2011 hebben met name betrekking op het project Delflandse kust. Deze zijn een gevolg van planningsaanpassingen van de aannemer. Het project loopt op schema.

NB: In de in 2011 aangeboden suppletoire wetten Najaarsnota en Slotwet zijn projecttabellen met de realisatieprojecten opgenomen, waarin de begrotingsmutaties op projectniveau tussen de verschillende suppletoire wetten zichtbaar zijn gemaakt. Hiervan zijn de belangrijkste mutaties voorzien van een toelichting.

11.03.02 Realisatieprogramma Waterbeheren

Op dit artikelonderdeel is het afgelopen jaar gewerkt aan de in de onderstaande tabel opgenomen projecten.

Realisatieprogramma Waterbeheren (IF 11.03.02)

uitgaven 2011 in EUR mln.

gereed

Projectomschrijving begroting

Realisatie verschil

begroting reaisatie

35

2009

2011

2012

2011 2015

2010

2011

2012

2012 ³ 2015 4

6

7

0

6

7

Productartikel 11

uitgaven 2011 in EUR mln.

gereed

Projectomschrijving begroting

Realisatie verschil

begroting reaisatie

^* Voor een nadere toelichting verwijs ik u naar de leeswijzer bij dit jaarverslag en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr. 3 , 2010–2011, 30 119, nr. 4 en nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antwoorden d.d. 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6.

¹  De lagere realisatie wordt enerzijds veroorzaakt door een vertraging van de aanbestedingen als gevolg van de KRW-taakstelling. De aanbesteding is pas gestart nadat duidelijk was welke projecten doorgang konden vinden. Anderzijds is deze veroorzaakt door onduidelijkheid wie de aanleg van zoetwaterkanalen zal uitvoeren. Besluitvorming hierover heeft nog niet plaatsgevonden. Hierdoor zullen de kosten pas in latere jaren worden gemaakt.

²  De verdere uitvoering van dit project is ondergebracht (inclusief het resterende budget voor 2011 en 2012) bij het Natuur- en recreatieschap Veluwerandmeren

³  In 2011 heeft een laatste betaling plaatsgevonden voor een van de onderliggende projecten.

⁴  Het uitvoeringstempo van de aannemer wijkt af van hetgeen in de begroting 2011 is opgenomen.

⁵  De lagere realisatie in 2011 is veroorzaakt door een aanpassing van de planning van de aannemer, waardoor een deel van de in 2011 geplande betalingen reeds in 2010 is voldaan.

In de raming is rekening gehouden met een risicoreservering, ten behoeve van herstelwerkzaamheden na de verruiming. Tot op heden bleken nog geen herstelwerkzaamheden noodzakelijk. ⁷ De lagere realisatie op de subsidieregeling Innovatie KRW wordt veroorzaakt, door vertraging in 2010.

NB: In de in 2011 aangeboden suppletoire wetten Najaarsnota en Slotwet zijn projecttabellen met de realisatieprojecten opgenomen, waarin de begrotingsmutaties op projectniveau tussen de verschillende suppletoire wetten zichtbaar zijn gemaakt. Hiervan zijn de belangrijkste mutaties voorzien van een toelichting.

11.05 Verkenning en planstudie

Verkenningen en planstudies zijn erop gericht om een probleem of een initiatief met een maatschappelijke meerwaarde op het gebied van Waterbeheer te verkennen en om daarna, indien nodig, uit alternatieven de beste oplossing voor het probleem te zoeken en voor te bereiden voor de uitvoering.

Op dit artikelonderdeel zijn in 2011 diverse projecten en programma’s uitgevoerd. Deze projecten en programma’s hebben betrekking op MIRT-onderzoeken, MIRT-verkenningen en planstudies.

MIRT-onderzoeken

Deelprogramma Veiligheid:

De brief van de Staatssecretaris over de uitkomsten van de Maatschappelijke Kosten Baten Analyse, de slachtofferrisico’s en de gebiedspilots en het bijbehorende vervolgtraject is aan de Tweede Kamer verstuurd.

Deelprogramma Zoetwatervoorziening:

In het deelprogramma Zoetwater wordt verkend welke lange termijn strategie moet worden ingezet ten behoeve van een duurzame zoetwatervoorziening die economisch doelmatig is. In 2011 is een knelpuntenanalyse opgeleverd. Deze analyse geeft inzicht in het verschil tussen vraag

5

7

Productartikel 11

en aanbod van zoetwater in de huidige situatie en hoe deze zich ontwikkelt als gevolg van klimaatverandering en sociaaleconomische ontwikkelingen (2050 met een doorkijk naar 2100). De analyse is gebaseerd op één landelijke en zeven regionale studies. De synthese van de acht analyses geeft voor de eerste keer een breed gedragen kwantitatieve en kwalitatieve beschrijving van het hele watersysteem. De conclusie is dat we met het huidig doel en de huidige strategie tegen grenzen aanlopen. De knelpuntenanalyse vormt een goede basis voor het werken aan oplossingen en strategieën.

Deelprogramma IJsselmeergebied:

De eerste fase van het Deltaprogramma IJsselmeergebied is medio 2011 afgerond. Belangrijke resultaten zijn onder meer de oplevering van de eerste set (water)strategieën die de het speelveld inkaderen, de organisatie van de IJsselmeerdagen en IJsselmeerweek met een afrondende Bestuurlijke Conferentie. De resultaten zijn ingebracht in het Deltaprogramma 2012. Vervolgens is gestart met de tweede fase, met het uitbouwen van de set mogelijke strategieën voor het IJsselmeergebied, samenwerking met andere deelprogramma’s en vormgeving van het bestuurlijke en maatschappelijk proces om te komen tot een breed gedragen eindadvies in 2014. Belangrijkste resultaten in de tweede fase zijn de studie «Waarden en leidende principes» die de basis vormen voor de mogelijke strategieën voor het toekomstig peilbeheer. Daarnaast is de ontwikkeling, begeleiding en het faciliteren van het proces van strategieontwikkeling inclusief het inhoudelijk vormgeven van strategieën in de tweede, derde en vierde fase van het Deltaprogramma (2011 – 2014) vormgegeven en hebben «gebiedsateliers» plaatsgevonden, met als doel om op lokaal niveau samenwerkingspartners inzicht te verschaffen in de lokale gevolgen, kansen en oplossingen rondom de opgave van peilveran-dering in het IJsselmeergebied.

Productartikel 11

Deelprogramma Rivieren:

Het werkprogramma, zoals door de stuurgroep is vastgesteld, is conform plan uitgevoerd. Het accent lag op het regionaliseren van de deltascenario’s, het werken aan de probleemanalyse (de integrale gebiedsopgave) en het ontwikkelen van de zoekrichtingen/mogelijke strategieën. Samen met de ambtelijke begeleidingsgroepen en het programmabureau is gewerkt aan deze langetermijn verkenning en de resultaten zijn aan de stuurgroepen Delta Rijn en Delta Maas voorgelegd. De belangrijkste resultaten in 2011 zijn een intensieve samenwerking met regionale partners in het rivierengebied voor de ontwikkeling van scenario’s voor de lange termijn, de hoogwaterveiligheidsopgave, ruimtelijke ambities en integrale gebiedsopgave en kennisuitwisseling en kennisvergaring.

Deelprogramma Rijnmond-Drechtsteden:

Bij het Deelprogramma Rijnmond-Drechtsteden zijn in 2011 de volgende resultaten geboekt:

– aanbieding van de probleemanalyse aan de Tweede Kamer (via het

Deltaprogramma 2012); – de Hoekpuntenanalyse, inclusief kosten-batenanalyse (KBA) en inclusief onderzoek naar de ruimtelijke effecten van de hoekpunten; – thematische toekomstverkenningen van haven, stedelijk en landelijk gebied; – een Quick Scan van ruimtelijke projecten en maatregelen, die direct van invloed zijn op de wateropgave; – regionale Deltascenario’s en een participatieplan. Door interactie met betrokkenen, via participatiebijeenkomsten en de internetsite, zijn de Deltascenario’s in brede kring besproken. Vervolgens is de probleemanalyse besproken en zijn mogelijke strategieën (in samenwerking met Deltares) bedacht en in een conceptadvies opgeschreven. Tenslotte is de samenwerking met de deelprogramma’s Rivieren en Zuidwestelijke Delta vormgegeven, wat de samenhang versterkt.

Deelprogramma Kust:

In maart 2011 is het Nationale Kader Kust door de staatssecretaris ondertekend. Daarmee is een belangrijk deel van de opdracht van het deelprogramma uitgevoerd. Vervolgens zijn de provincies aan hun provinciale visies en het programmateam aan de Nationale Visie Kust begonnen. Het merendeel van de provincies heeft een vergevorderd concept opgeleverd en het programmateam werkt aan een concept versie van de eerder genoemde Nationale Visie. Belangrijke momenten in waren de brede bijeenkomsten en de versnellingsdagen met betrokkenen. In de loop van het jaar zijn belangrijke onderzoeksresultaten opgeleverd zoals de Zandsuppletie strategieën en de Toekomstbestendigheid van de verharde zeeweringen. In het deltaprogramma 2012 is de knelpuntenanalyse aangescherpt, de kennisagenda geactualiseerd, zijn de deltascenario’s omgewerkt tot kustscenario’s en is besloten om grootschalige kustuitbreiding niet langer tot onderdeel van de opdracht van het deelprogramma Kust te beschouwen. Door het beschikbaar komen van mogelijke strategieën wordt de samenwerking met deelprogramma’s Wadden en Zuidwestelijke Delta en Nieuwbouw en herstructurering nog relevanter.

Productartikel 11

Ontwikkelingschets 2010 Schelde estuarium:

In 2011 concentreerde de IenM-inzet zich op onderzoek en monitoring van de effecten van de vaargeulverruiming van de Westerschelde, inclusief bijbehorend onderhoudsbaggerwerk, op de natuur. Dit om zeker te stellen dat de natuur geen schade ondervindt van deze werkzaamheden en de vrijkomende baggerspecie zoveel mogelijk wordt benut om de natuur van de Westerschelde te versterken (de zogenaamde plaatrandstortingen).

Innovatie Haaglanden:

Het innovatieprogramma is eind 2011 afgerond. Het eindsymposium en de eindverslagen zijn geleverd. De financiële verantwoording wordt voorjaar 2012 verwacht. De bereikte doelen zijn de realisatie van innovatieve waterberging op lokaal niveau, opgedane ervaring met diverse samenwerkingsvormen met verschillende stakeholders en de ontwikkelde concepten voor interactief waterbeheer.

Deltamodel:

Het Deltamodel 0.2 is eind 2011 opgeleverd voor eerste toepassing binnen het Deltaprogramma.

11.05.01 Verkenningenprogramma Hoofdwatersystemen

Projecten Noord-Nederland

Integrale verkenning Legger Vlieland en Terschelling

Projecten NoordwestNederland

Toekomst Afsluitdijk

Projecten Zuidwestelijke Delta

Verkenning Grevelingen

Zandhonger Oosterschelde

Waterkeren

Waterkeren

Waterbeheren

Waterkeren

Veiligheid

Veiligheid

Waterwet

Waterwet

2012

2011

2012

2011

¹  In 2011 is met het definitief vaststellen van de structuurvisie Toekomst Afsluitdijk en het sluiten van de bestuursovereenkomst op 23 december 2011 de verkenningfase van de Afsluitdijk afgerond.

²  De voorkeursbeslissing is aangehouden en gekoppeld aan de besluitvorming in 2012 over de Uitvoeringsstrategie Grevelingen, Volkerak-Zoommeer en Zoetwater

Planstudieprogramma waterkeren

Productartikel 11

11.05.02 Planstudieprogramma Waterkeren

Gereed

Projectomschrijving

Begroting 2011

Realisatie 2011

Categorie 1 Projecten Nationaal

Overige steenzetting

Projecten Noordwest-Nederland

Extra spuicapaciteit Afsluitdijk

u 2012–2016 pb/uo 2012

n.v.t. pb/uo 2013

¹  Uit het planstudiebudget zijn middelen ingezet voor VNK-2 en de pilot Oesterdam. Het is de intentie om de overige steenzettingen mee te nemen in de toetsronden van het Hoogwaterbeschermingsprogramma.

²  Het project Extra Spuicapaciteit Afsluitdijk (ESA) zal naar verwachting in de periode 2014–2017 worden uitgevoerd. Het projectbesluit/ uitvoeringsopdracht zal hierdoor verschuiven naar 2013.

Legenda:

u uitvoering

uo uitvoeringsopdracht

tb/pb tracébesluit/projectbesluit

Planstudieprogramma waterbeheren

11.05.03 Planstudieprogramma Waterbeheren

Gereed

Projectomschrijving

Begroting 2011

Realisatie 2011

Categorie 1

Projecten Zuidwestelijke Delta

Volkerak Zoommeer

Projecten Noordwest-Nederland

Ecologisch herstel Eem- en Gooimeer pb/uo 2012 pb/uo 2011

pb/uo 2012 n.v.t.

¹ Het project Ecologisch Herstel Eem- en Gooimeer maakt onderdeel uit van het Verbeterprogramma Waterkwaliteit Rijkswateren en is als aparte planstudie vervallen.

Legenda:

uo: uitvoeringsopdracht

tb/pb: tracébesluit/projectbesluit

11.06 Staf Deltacommissaris

Op dit artikelonderdeel worden de uitgaven van de staf deltacommissaris verantwoord. Het is de taak van de deltacommissaris om, via de coördinerende bewindspersoon, het kabinet te adviseren over het Deltaprogramma en om te sturen op samenhang en integraliteit, voortgang en draagvlak voor maatregelen en het Deltaprogramma als geheel.

11.07 Netwerkgebonden kosten

Op dit artikelonderdeel worden de aan het netwerk te relateren apparaatskosten van Rijkswaterstaat en de overige netwerkgebonden kosten weergegeven. Dit artikelonderdeel is als gevolg van de gewijzigde bekostigingssystematiek van Rijkswaterstaat per voorjaarsnota 2011 ingesteld. Voor een uitgebreidere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de bekostigingsmutatie in de leeswijzer bij deze verantwoording.

2

Productartikel 12

Artikel 12. Hoofdwegennet

Omschrijving van de samenhang in Op dit artikel worden de producten op het gebied van Rijkswegen het beleid                                                 verantwoord. Dit betreft de onderdelen verkeersmanagement, Beheer en

Onderhoud, aanleg, verkenning en planstudie en netwerkgebonden kosten.

Het artikel hoofdwegennet op het Infrastructuurfonds (IF) is gerelateerd aan de beleidsartikelen 32, 34 en 36 op de IenM begroting (XII). De doelstellingen van deze beleidsartikelen zijn: – Artikel 32: Bereiken van een optimale veiligheid in of als gevolg van mobiliteit; – Artikel 34: Betrouwbare netwerken en voorspelbare reistijd; – Artikel 36: Bewaken, waarborgen en verbeteren van kwaliteit leefomgeving.

• 12. 

  Hoofdwegennet

^* De mutaties in de kolom «Verschil aanpassing bekostiging RWS bijVJN» hebben betrekking op de bij VJN 2011 doorgevoerde herijking bekostiging RWS. Voor ee nadere toelichting op deze mutaties verwijs ik u naar de leeswijzer bij dit jaarverslag en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr. 3 , 2010–2011, 30 119, nr. 4 nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antoorden dd 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6 .

^** Conform het gestelde in de leeswijzer bij dit jaarverslag, wordt voor toelichtingen op de verschillen in de kolom Slotwetmutaties 2011, verwezen naar de slotwet IF welke gelijktijdig met het jaarverslag aan de Kamer is aangeboden.

¹  De lagere verplichtingenrealisatie van circa € 1 miljard wordt enerzijds verklaard door het pas in januari 2012 onherroepelijk worden van het tracebesluit op een van de deelprojecten van A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere. Anderzijds wordt het verklaard door een verschuiving van de gunning van A4/A9 omlegging Badhoevedorp naar 2012 (onder meer omdat het bestuurlijk overleg meer tijd vergde dan eerder voorzien) en door het niet geheel in 2011 vastleggen van het geraamde projectbudget A4 Delft-Schiedam. Voor het overige gaat het om het saldo van kleinere bijstellingen, met name stalen kunstwerken en N62 Rijksbijdrage Goes.

²  De lagere realisatie wordt grotendeels verklaard doordat een bedrag van € 200 miljoen voor onderhoud wegen, dat was voorzien voor 2011, al in 2010 is voldaan. Deze lagere realisatie wordt deels geneutraliseerd door het meerjarig aansluiten van het budget voor Beheer en Onderhoud met de meerjarige onderhoudsplanning, zoals in de begroting 2012 is toegelicht.

³  Het budget voor Mobiliteitsaanpakmaatregelen was in de begroting 2011 opgenomen onder art 12.03.01. Dit budget bevatte een aantal maatregelen, die betrekking hadden op Beheer en Onderhoud. Bij Miljoenennota 2012 is het budget (ter grootte van circa € 10 miljoen) hiervoor omgezet naar art 12.02.02, waar de overige middelen voor beheer en onderhoud zijn opgenomen.

⁴  De lagere realisatie wordt in belangrijke mate veroorzaakt door een lager benodigd budget in 2011 voor de levensduurproblematiek van de stalen kunstwerken. Het budget in de begroting voor 2011 was gebaseerd op een globale raming van het project. Inmiddels is er meer zicht in de daadwerkelijke planning en bijbehorende meerjarige kostenramingen, waarbij de duurdere bruggen in latere jaren worden aangepakt. Het verschil tussen beide ramingen betreft dus een wijziging van het kasritme en bepaalt in de belangrijke mate de lagere realisatie.

⁵  De lagere realisatie heeft in belangrijke mate te maken met de overheveling van de projecten A12 Lunetten-Veenendaal en A15 Maasvlakte – Vaanplein naar Geïntegreerde contractvormen (12.04 GIV/PPS). Voor een nadere toelichting op het realisatieprogramma wordt verwezen naar de toelichting bij artikel. 12.03.01.

⁶  Dit betreft hoofdzakelijk het overboeken van projecten (en budgetten) Rw 50 Ewijk-Valburg en N 31 Leeuwarden (De Haak) naar de realisatiefase (12.03.01).

⁷  De hogere realisatie wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de overeenkomst met de provincie Noord-Brabant om de jaarlijkse betaling te versnellen en in één bedrag van € 107 mln. te betalen en het overhevelen van de projecten A12 Lunetten – Veenendaal en A15 Maasvlakte – Vaanplein van het realisatieprogramma naar Geïntegreerde contractvormen(12.04 GIV/PPS).

⁸  De hogere uitgaven worden verklaard doordat in 2011 de verkenningen voor Rotterdam Vooruit, Holland Rijnland, Haaglanden en ZOV Brabantstad zijn voortgezet. Daarnaast zijn in 2011 nieuwe verkenningen voor de Nieuwe Westelijke Oeververbinding, A1-zone, N35 Wierden-Nijverdal en diverse kleinere verkenningen gestart. Bij Miljoenennota 2012/Najaarsnota 2011 zijn voorzieningen getroffen om het tekort op te heffen. Het betreft verkenningen waarin ook andere participanten ( o.a. Regio’s Provincies,en gemeenten) deelnemen. Zij leveren ook een van tevoren afgesproken bijdrage in de kosten van de verkenningen.

⁹  In december 2010 is door de Tweede Kamer een amendement van het lid De Rouwe aangenomen dat € 21,6 mln. toewijst aan de N23 (Kamerstukken II, 2010–2011, 32500-XII nr. 13). Deze bijdrage is voor een deel bestemd voor medefinanciering van een nieuwe oeververbinding bij de Roggebotsluis (Flevoland – Overijssel, € 10 mln.) en voor een ander deel voor de verbinding Hoorn – Enkhuizen (Noord-Holland, € 11,6 mln.). De nu opgenomen lagere realistie wordt met name veroorzaakt door het feit dat het amendement het begrotingsgeld geheel aan 2011 heeft toegekend, terwijl de programmering pas in een latere fase is voorzien.

¹⁰  De hogere realisatie wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door loon- en prijsbijstelling van dit budget.

Verder is, naast de verwerking van een technische kasschuif ten behoeve van de rijksbrede problematiek, een terugboeking vanuit Hoofdstuk XII van de niet benutte middelen voor het programma Beter Benutten aangebracht omdat het programma trager op gang is gekomen dan verwacht. Het gaat om communicatie, taskforce mobiliteitsmanagement en proceskosten regio’s. Omdat het programma volledig uit het Infrastructuurfonds is gefinancierd, worden de middelen teruggeboekt naar het oorspronkelijk budget zodat deze beschikbaar kunnen blijven voor de uitvoering van deze beleidsprioriteit.

¹¹  De lagere ontvangstenrealisatie wordt onder meer veroorzaakt door het in lijn brengen van het ontvangstritme bij project Schiphol-Amsterdam-Almere met de uitvoering van dit project en nieuwe afspraken over het ontvangstritme bij het project A9 Badhoevedorp met de gemeente Haarlemmermeer.

Productartikel 12

In overeenstemming met het gestelde in de leeswijzer en conform mijn eerdere toezegging aan de Kamer met betrekking tot meer transparantie te betrachten, is hieronder een gespecificeerd overzicht opgenomen van alle in het verslagjaar aangebrachte mutaties op dit begrotingsartikel. Deze zijn voorzien van een toelichting.

Artikel 12               Categorie

Hoofdwegennet artikel 12.01

artikel 12.02

artikel 12.03

artikel 12.04

artikel 12.05

artikel 12.06

Uitgaven artikel 12.09

Saldo

Ontwerpbegroting 2011

Amendement nr 13, lid de Rouwe

Desalderingen FES (NvW)

Begroting 2011

Aanpassing Bekostigingsse-stematiek RWS Overboekingen binnen artikel 12 Hoofdwegennet Overboeking van/naar art 17 Megaprojecten VenV Versnelde betaling in 2010 voor

Onderhoud 2011

DBFM A12 lunettern-Veenendaal Overboeking van/naar andere departementen Kasschuif algemene middelen Saldo 2010

Mutaties voorjaarsnota

2011

Intensiver.ing/ Extensivering Intensivering/ Extensivering

Neutraal

Neutraal

Intensivering/ Extensivering

Intertemporeel

Intensivering/ Extensivering

Intensivering/ Extensivering

Intertemporeel Intertemporeel

50 529           1 023 854           1 743 617

50 529           1 023 854

1 027

2 200

200 000

3 896

10 366

32 269

1 775 886

503 560          - 133 764

197 560

77 902

24 914

190 564

190 564

22 502

65 733

3 805

1 027

699 290          - 434 140

21 512

25 524

23 739

21 600

45 339

59 815

136 083

20 019

5 000

100 000 - 66 823

3 032 303

21 600

32 269 3 086 172

84 426              442 588

20 019

200 000

77 993

5 000

100 000 102 883

581 919

159 772          2 872 531

21 600

159 772

440 388          - 280 280

2 200                  4 256               - 4 256

28 870

32 269 2 926 400

280 280

20 019

200 000

77 993

5 000

100 000         ⁹

131 753 ¹⁰

33 126          - 615 045

Stand eerste suppletoire wet 2011

Aanpassing Bekostigingsse-stematiek RWS Neutraal Overboekingen binnen artikel 12 Hoofdwegennet Neutraal

49 502              324 564           1 341 746             216 088              129 765              442 588          2 504 253           - 192 898          2 311 355

3 242

0                  6 543              368 697             - 44 188           - 338 508

3 242

1 423               - 8 879

8 879

3 242

0

3

4

0

5

6

7

8

3

11

0

Artikel 12               Categorie

Hoofdwegennet

Uitgaven artikel 12.09

Saldo

Overboeking van/naar art 14 Regionaal, lokale infras Kasschuiven Loon- en prijsbijstelling Conversie apparaat naar Hfdst XII Amendement nr 13, lid de Rouwe Taakstellingen

Overboeking naar Hfdst XII art 39 BDU Overboeking naar Hfdst XII art 34

Betrouwbare netwerken Overboeking van/naar andere departementen

Mutaties miljoenennota

2012

Stand ontwerpbegroting

2012

Overboekingen binnen artikel

12

Hoofdwegennet Neutraal

Overboeking van/naar art 17

Megaprojecten Intensivering/

VenV                       Extensivering

Overboeking van/naar andere Intensivering/

departementen Extensivering

DBFM A15

Maasvlakte-           Intensivering/

Vaanplein               Extensivering

Saldo 2011            Intertemporeel

Intensivering/

Extensivering

Intertemporeel

Intensivering/

Extensivering

Intensivering/ Extensivering

Intensivering/ Extensivering Intensivering/ Extensivering

Intensivering/ Extensivering

Intensivering/ Extensivering

Intensivering/ Extensivering

0                          0                     515

• - 

  62 286          - 218 522

635

5 264

19 190

6 163

5 380

2 002

126

635             - 49 239              175 386            - 49 191

107

21 600

9 000

6 018

1 328

4 233

457

• - 

  55 807 139 733

40 168

• - 

  107

• - 

  21 600

• - 

  457

• - 

  3 620

• - 

  6 018

• - 

  548

71 450

8 575          - 149 699              157 297

• - 

  4 859 67 420

33 959 25 557

5 546 21 326

5 541

2 440

4 627

93 283

4 564               - 4 564

2 440

4 627

33 272 30 094

• - 

  55 807 ¹² 211 183 ¹³

40 168 ¹²

• - 

  107 ¹⁴

21 600 ¹⁵

• - 

  457 ¹⁶

3 620

6 018

548

4 283                86 107                80 329              166 436

50 137              275 325           1 517 132              166 897              133 998              446 871           2 590 360           - 112 569          2 477 791

2 440

4 627

10 066

33 272 ²³ 20 028 ¹⁷

0

17

18

19

20

0

21

22

Artikel 12               Categorie

Hoofdwegennet artikel 12.01

artikel 12.02

artikel 12.03

artikel 12.04

artikel 12.05

artikel 12.06

Uitgaven artikel 12.09

Saldo

Mutaties najaarsnota

2011

0                53 986          - 209 215              184 169             - 80 675

0             - 51 735                  5 502             - 46 233

Stand tweede suppletoire wet 2011

Overboekingen binnen artikel 12 Hoofdwegennet                    Neutraal Overboeking van/naar andere Intensivering/ departementen Extensivering Saldo 2011            Intertemporeel

Mutaties slotwet 2011

50 137              329 311           1 307 917              351 066                53 323              446 871           2 538 625           - 107 067           2 431 558

71

71

24

0

0

0

¹   Deze mutatie is aangebracht naar aanleiding van het amendement van het lid de Rouwe (Kamerstukken II, 2010–2011, 32 500 A, nr. 13), waarmee binnen het wegenbudget gelden zijn vrijgemaakt om aan twee kralen uit de N23 een impuls te geven. Het gaat hierbij om de Roggebotsluis (€ 10 mln.) en de aansluiting A7 (€ 11,6 mln.).

²   In het Regeerakkoord is aangegeven dat de belegde ruimte in het Fonds Economische Structuurversterking (FES) van middelen op het gebied van Verkeer en Vervoer, Ruimtelijk Ordening, Milieu en Duurzaamheid en Kennis/Innovatie wordt overgeheveld naar het Infrastructuurfonds respectievelijk de departementale begrotingen. De FES-begroting voor de jaren 2011 en volgende is leeg geboekt. Dit betekent dat FES-financiering via het ontvangstenartikel IF/19.10 is komen te vervallen en wordt omgezet in financiering uit de algemene middelen (IF19.09).

³   Als gevolg van een herstructurering van de bekostiging van RWS, is in deze suppletoire begroting voorgesteld op de artikelen 11, 12, 15, 16 en 18 een nieuwe operationele doelstelling in te voegen met de hoofdproducten «Apparaatskosten RWS» en «Overige netwerkgebonden kosten» respectievelijk «Overige netwerkoverstijgende kosten» op artikel 18. Tussen deze artikelen en artikel 14 zijn budgettair neutrale structurele mutaties aangebracht als conversie naar het nieuwe bekostigingsmodel. In mijn brieven aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal (Kamerstukken II, 30 119 nrs. 4 en 5 van resp. 10 januari 2011 en 3 maart 2011) heb ik de Kamer hierover eerder geïnformeerd.

⁴   Deze mutaties betreffen overboekingen binnen het artikel voornamelijk als gevolg van de verwerking van mee- en tegenvallers.

⁵   Dit betreft een overboeking naar artikel 17 voorvloeiend uit het Regeerakkoord (A22 Niet invoeren kilometerheffing).

⁶   Dit betreft een terugboeking van een in 2010 verrichte versnelde betaling voor het basispakket Beheer en Onderhoud Hoofdwegennet.

⁷   Deze mutatie betreft een overboeking naar het ministerie van Financiën voor de inpassing van het DBFM-contract A2 Lunetten – Veenendaal (DBFM: Design Build Finance Maintain – ontwerp, bouw, financiering en onderhoud).

⁸   Naar het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie is ten behoeve van het bedrijventerrein Westelijke Dordtse Oever en Nieuw Reijerwaard € 5 mln. overgeboekt.

⁹   Dit betreft de verwerking van een technische kasschuif ten behoeve van de rijksbrede problematiek.

¹⁰   Dit betreft de toevoeging van het voordelig saldo 2010 aan de begroting 2011. Dit is een inter-temporele verschuiving van 2010 naar 2011.

¹¹   Naast de verwerking van bijdragen van derden op de verschillende aanlegprojecten, zijn de mutaties voornamelijk het gevolg van fasewisselingen op de projecten A1/6/9 Schiphol/ Amsterdam – Almere, A2 Passage Maastricht, A4 Delft – Schiedam, A50 Ewijk – Valburg, A12 Zoetermeer – Zoetermeer Centrum en de N31 Leeuwarden (De Haak).

¹²   Uit dit artikel heeft een overboeking naar artikel 14 plaats gevonden van hoofdzakelijk het RSP-budget voor de A7 ZRG, fase 2.

¹³   Door middel van deze kasschuif is zoveel mogelijk aangesloten bij de actuele inzichten in de programmering.

¹⁴   Dit betreft de overboeking van 1 fte naar de begroting van HXII.

¹⁵   Deze mutatie is het gevolg van een gewijzigde dekking van het amendement van het lid de Rouwe (Kamerstukken II, 2010–2011, 32 500 A, nr. 13) met betrekking tot de N23.

¹⁶   Dit betreft met name de taakstellingen zoals afgesproken in het Regeerakkoord.

¹⁷   Het gaat hier om de overboeking van de verschillende projecten, waarvan de betaalbaarstelling via de BDU zal verlopen. Het betreft de aansluiting A13/N209 Doenkadeviaduct, ruimtelijke mobiliteitsaanpak Maastricht-Noord, N62 Sloe- en tractaatweg, A58 Reconstructie kruispunt, Quick-wins Haaglanden en kwaliteitsnetwerk goederenvervoer Zeeuws-Vlaanderen. Daarnaast verloopt het project A12 pilot spitsmijden niet meer via de BDU. De BDU reservering wordt teruggeboekt naar het project Spitsmijden A12 corridor op artikel 12.

¹⁸   De overboeking naar artikel 34 in de begroting van HXII heeft betrekking op de financiering van de per 1 januari 2011 nieuw gevormde DGMO directie Beter Benutten.

¹⁹   Dit betreffen overboekingen met de begroting van HXII ten behoeve van de taakuitvoering van de Inspectie overbelading (IVW) alsmede indexeringsgelden over 2010.

²⁰   Naast de verwerking van het saldo van mee- en tegenvallers, is het beschikbare budget op het project A15 Maasvlakte – Vaanplein omgezet naar het geïntegreerde contractartikel inclusief een DBFM reeks.

²¹   Dit betreft een terugboeking uit artikel 17 van de niet benodigde gelden ten behoeve van het project Anders Betalen voor Mobiliteit.

²²   Het programma Beter Benutten is trager op gang gekomen dan verwacht en omdat het programma op HXII volledig uit het Infrastructuurfonds is gefinancierd, worden de middelen teruggeboekt vanuit HXII naar het oorspronkelijk budget zodat deze beschikbaar kunnen blijven voor de uitvoering van deze beleidsprioriteit Beter Benutten.

²³   Dit betreft een overboeking naar het ministerie van Financiën voor de inpassing van het DBFM-contract A15 Maasvlakte – Vaanplein.

²⁴   Deze relatief kleine overboeking heeft betrekking op de fasewisseling van het project A12 Ede-Grijsoord.

²⁵   Deze gelden zijn overgeboekt uit de begroting van HXII ten behoeve van het 25 jarig bestaan van de provincie Flevoland.

Productartikel 12

12.01 Verkeersmanagement

12.01.01 Basispakket Verkeersmanagement

Bij de uitvoering van verkeersmanagement wordt het rijkswegennet in samenhang met het regionale wegennet beschouwd (gebiedsgericht verkeersmanagement). In nauw overleg met de regionale overheden worden maatregelpakketten ontwikkeld, die als het meest effectief worden gezien.

Met de Mobiliteitsaanpak wordt een groot aantal pakketten benuttings-maatregelen in de periode 2010–2012 gerealiseerd waarmee een direct merkbare verbetering van de file top 50 wordt bereikt. De uitgaven voor de mobiliteitsaanpak zijn grotendeels verantwoord op artikel 12.03.01.

Er is bijgedragen aan de Nationale Databank Wegverkeersgegevens (NDW). Deze is in 2007 opgericht met als doel de benutting van bestaande wegen te verbeteren. Tot 2012 wordt de databank constant uitgebreid met nieuwe data en wordt de kwaliteit van de gegevens op het afgesproken niveau gebracht.

Er is ingezet op dynamisch verkeersmanagement met als doel de bestaande infrastructuur beter te benutten. In combinatie met het actief reguleren van het verkeer heeft dit geleid tot verbeterde doorstroming van het verkeer en heeft dit dus een positief effect op het aantal voertuigverlie-suren.

Rijkswaterstaat heeft in 2012 een proef met dynamische snelheden, 130 km/h, gehouden op 8 trajecten van het hoofdwegennet. Voor deze proef is een experimenteerbesluit genomen en is de bebording langs de weg aangepast. De evaluatieresultaten van de proef zijn verwerkt in de uiteindelijke plannen van de Minister om de snelheid te verhogen naar 130 km/h welke 28 november 2011 zijn gepresenteerd.

Meetbare gegevens

Specificatie bedieningsareaal

Eenheid

t/m 2010

Begroot Realisatie 2011               2011

Verkeerssignalering

Verkeerscentrales Spits- en plusstroken

¹  Vanaf de begroting IF 2012 is de specificatie van de Verkeerssignalering opgenomen in aantal kilometer rijbaan in plaats van kilometer weg (zie Begroting IF 2012, (pagina 34). Met deze aanpassing wordt aangesloten bij de gehanteerde definitie bij de presentatie van de areaalomvang.

²  De lagere realisatie dan begroot is met name veroorzaakt, doordat wegen na openstelling van enkele realisatieprojecten permanent zijn uitgebreid en bestaande spitsstroken konden worden opgeheven.

Bron: Rijkswaterstaat

2

Productartikel 12

Indicator

Op minimaal 95% van de bemeten wegvakken levert RWS betrouwbare reis- en routeinformatie

Op de drukste trajecten van het rijkswegennet bedraagt de aanrijtijd bij incidenten in de spits ten hoogste 15 minuten.

Op de overige rijkswegen bedraagt de aanrijtijd bij incidenten in de spits ten hoogste 30

minuten.

¹ Minder files op de minder drukke trajecten maakt het mogelijk hier de beoogde streefwaarde gemakkelijker te halen. Op de drukste trajecten wordt het ieder jaar moeilijker om de afgesproken waarde te halen, onder andere als gevolg van meer verkeer en het «inleveren» van de vluchtstrook voor spitsstroken.

Bron: Rijkswaterstaat

Basispakket

Areaaleenheid

Omvang               Omvang Totaalbudget begroot gerealiseerd                     2011

budget na       Gerealiseerd aanpassing         begrotings-bekostiging        bedrag 2011 RWS bij

VJN^*

(x € 1 000)

(x € 1 000)

(x € 1 000)

Verkeersmanagement

Rijbanen met verkeerssignalering

(km)

2 613

2 633¹

50 529

49 502

50 137

^* Voor een nadere toelichting verwijs ik u naar de leeswijzer bij dit jaarverslag en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en

3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr. 3, 2010–2011, 30 119, nr. 4 nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antwoorden dd 27 april

2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6.

¹ Vanaf de begroting 2012 is specificatie van de Verkeerssignalering opgenomen in aantal kilometer rijbaan in plaats van kilometer weg (Zie

Begroting IF 2012, pagina 34.). Met deze aanpassing wordt aangesloten bij de gehanteerde definitie bij de presentatie van de areaalomvang.

Bron: Rijkswaterstaat

12.02 Beheer en Onderhoud

Met het budget voor beheer en onderhoud is het Rijkswegennet en de onmiddellijke omgeving daarvan in 2011 in die staat gehouden die noodzakelijk is voor het vervullen van de primaire functie, namelijk het faciliteren van vlot, veilig en comfortabel vervoer van personen en goederen onder de randvoorwaarde van een kwalitatief hoogwaardig milieu.

12.02.01 Basispakket Beheer en Onderhoud

Een voorwaarde voor optimaal gebruik van het wegennet is beschikbaarheid, betrouwbaarheid en veiligheid van de infrastructuur van wegen, bruggen, viaducten, tunnels, aquaducten, matrixborden, verkeerscen-trales, verkeersvoorzieningen. Daarbij gelden de eisen ten aanzien van het landschap en het milieu rond de rijkswegen als randvoorwaarden. Deze kunnen het best worden gegarandeerd indien de infrastructuur preventief beheerd en onderhouden wordt. Dit in tegenstelling tot correctief onderhoud, waarbij de beheerder geconfronteerd wordt met functieverlies en de gebruiker ongewild voor onaangename verrassingen wordt geplaatst. Zowel het preventief als het correctief onderhoud vallen onder het basispakket.

Meetbare gegevens

Productartikel 12

De in 2011 gerealiseerde uitgaven voor het basispakket beheer en onderhoud bestaan met name uit uitgaven voor onderhoud van verhardingen waaronder het herstel van vorstschade en het zoveel mogelijk voorkomen daarvan, uitgaven voor onderhoud van kunstwerken, uitgaven voor onderhoud aan Dynamisch Verkeersmanagementsystemen en klein variabel en vast onderhoud zoals onderhoud aan bermen, geleiderail, bewegwijzering, geluidsschermen en verlichting.

In 2011 is de streefwaarde voor verhardingen gerealiseerd. Hiervoor zijn de vorstschades hersteld en is onderhoud aan Zeer Open Asfalt beton (ZOAB) uitgevoerd. De streefwaarde voor de kunstwerken is niet gehaald als gevolg van uitgesteld onderhoud. Deze waarde zal komende jaren stijgen en weer op het niveau van de streefwaarde komen. Verder is in 2011 ook verder gewerkt aan het groot onderhoud aan stalen bruggen. Het onderhoud en de vervanging van de betonnen wegfundering van de A1 nabij de Duitse grens is begin 2011 afgerond. Als gevolg van een calamiteit bij de Vlaketunnel bleek ter plekke een spoedrenovatie noodzakelijk, die grotendeels in 2011 is uitgevoerd.

¹ De ontwikkeling van het aantal kilometer rijbaan is het saldo van stijging als gevolg van de realisatie van nieuwe rijbanen enerzijds en daling als gevolg van de overdracht van wegen (in 2011 de N34) anderzijds.

Bron: Rijkswaterstaat

Basispakket                 Areaaleenheid            Omvang            Omvang Totaalbudget 2011

begroot gerealiseerd                     (x € 1 000)

Budget na aanpassing bekostiging RWS

bij VJN¹

Gerealiseerd 2011 (x € 1 000)

Beheer en Onderhoud

Oppervlakte wegdek in km²

86

86³

835 014

349 647

178 572 (2)

¹   De mutaties in de kolom «Verschil aanpassing bekostiging RWS bij VJN» hebben betrekking op de bij VJN 2011 doorgevoerde herijking bekostiging RWS. Voor een nadere toelichting op deze mutaties verwijs ik u naar de leeswijzer bij dit jaarverslag en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr. 3, 2010–2011, 30 119, nr. 4 nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antwoorden D 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6.

²   De lagere realisatie dan begroot wordt grotendeels verklaard doordat een bijdrage van € 200 mln. voor werkzaamheden in het kader van onderhoud wegen die zijn uitgevoerd in 2011 al in 2010 is voldaan (zie tabel budgettaire gevolgen van uitvoering).

³   Naast de hier weergegeven km² hoofdrijbanen, Verbindingswegen en op- en afritten heeft Rijkswaterstaat ook 2,5 km² aan wegdek op verzor-gingsplaatsen in beheer.

Bron: Rijkswaterstaat

Productartikel 12

Indicator

Streefwaarde 2011

Realisatie 2011

De verharding van de rijkswegen voldoet aan alle onderhoudsnormen

De bruggen, viaducten en tunnels in de rijkswegen voldoen aan alle onderhoudsnormen

95% 90%

98% 85%

¹ De voor 2011 afgesproken streefwaarde van 90% is niet geheel gerealiseerd (85%). Inspecties worden intensief ingezet om de toestand van de kunstwerken actief te monitoren.

Bron: Rijkswaterstaat

12.02.02 Servicepakket Beheer en Onderhoud

servicepakket

Meer veilig 1 en 2

Meer kwaliteit leefomgeving

Totaal

¹   In 2011 is een start gemaakt met de uitvoering van veiligheidsmaatregelen (Meer Veilig 2) gericht op het terugdringen van het aantal slachtoffers op de wegen in het beheer van het Rijk. Verder realisatie van het pakket is voorzien in met name 2012 en 2013, Het servicepakket Meer Veilig 1 is nagenoeg afgerond. Alleen het project Goudse Schouw loopt door naar 2012/2013.

²   Het Servicepakket Meer kwaliteit leefomgeving bevat de uitvoering van maatregelen uit het MJPB en het MJPO. Het Meerjarenprogramma Bodemsanering (MJPB) bestaat uit de verontreinigde locaties in beheer bij Rijkswaterstaat die niet in het kader van beheer en onderhoud of aanleg (kunnen) worden aangepakt. In 2011 zijn werkzaamheden uitgevoerd om tot verdere afronding van het programma te komen. Het betreft bodemonderzoek en saneringsvoorbereiding, uitvoering van de saneringen en monitoring om het saneringsresultaat te controleren.

Het Meerjarenprogramma Ontsnippering (MJPO) richt zich op het verbinden van twee of meer natuurgebieden door middel van ecoducten, dassen-tunnels, in-/uittreedplaatsen voor wild in rivieren en kanalen en dergelijke. Het servicepakket betreft het onderdeel dat door Rijkswaterstaat wordt uitgevoerd (wegen). In 2011 zijn voor dat onderdeel van het programma de onderstaande knelpunten opgelost. Nadere informatie over het gehele MJPO is opgenomen in artikel 36 in de verantwoording Hoofdstuk XII van IenM.

Bron: Rijkswaterstaat

In 2011 opgeloste knelpunten

Bron: Rijkswaterstaat

In 2011 is het Ecoduct Hoog Buurlo, als onderdeel van het project «9 ecoducten», opengesteld. Dit knelpunt wordt in 2012 volledig afgerond.

Productartikel 12

12.02.04 Groot variabel Onderhoud

GVO

¹   Het voor 2011 begrote bedrag was gebaseerd op een globale planning met een enigszins gelijkmatige verdeling van de middelen voor het Stalen-bruggen-dossier. De relatief duurdere renovaties (bijv. Galecopperbrug) zijn gepland voor latere jaren. De gerealiseerde uitgaven 2011 hebben onder meer betrekking op de verdere aanpak van de Gideonbrug bij Groningen en de Scharbergbrug bij Elsloo.

²   In 2011 was als gevolg van een calamiteit een spoedrenovatie van de Vlaketunnel noodzakelijk

Bron: Rijkswaterstaat

12.03 Aanleg, benutting en planstudie na tracébesluit

Door middel van voorbereiding en uitvoering van infrastructuurprojecten wordt bereikt dat de noodzakelijke capaciteit beschikbaar is en komt om de verwachte verkeersgroei te faciliteren en een betrouwbaar netwerk te realiseren met voorspelbare reistijden. Daarbij wordt rekening gehouden met de aspecten veiligheid en leefbaarheid.

12.03.01 Realisatieprogramma hoofdwegennet

Belangrijke aandacht ging in 2011 uit naar de Spoedaanpakprojecten. De wet Versnelling Besluitvorming Wegprojecten (Kamerstukken II, 2008–2009, 31 721, nr. A) maakt het mogelijk 30 wegprojecten met spoed op te pakken. Doelstelling was eind mei 2011 30 schoppen in de grond te hebben en 10 projecten te hebben opgeleverd.

Eind mei 2011 was van 28 projecten de uitvoering gestart en was bij 16 projecten de weg opengesteld voor verkeer. De twee projecten die in mei nog niet in uitvoering waren betroffen de A2 Den Bosch – Eindhoven en A1 ’t Gooi. Het project A2 Den Bosch – Eindhoven is vertraagd door het grote aantal reacties op het Ontwerp-Tracebesluit. Deze reacties hebben geleid tot een Tracebesluit, waarna nog in 2011 gestart is met de realisatie. Bij het project A1 ’t Gooi is vertraging ontstaan door een tussenuitspraak van de Raad van State om een nadere onderbouwing van cijfers aan te leveren. Het project is inmiddels onherroepelijk geworden. Dit project is ondanks deze vertraging in 2011 nog opengesteld.

Opgeleverde projecten

Gestarte en opgeleverde projecten

Gestarte projecten

A9 Velsen – Raasdorp¹

A9 Raasdorp – Badhoevedorp¹

A1/A6 Diemen-Muiderberg-Almere Stad west oostbaan¹

A4 Badhoevedorp – Nieuwe Meer¹

A10 Nieuwe meer – Amstel¹

A27 Everdingen – Lunetten¹

A1 Watergraafsmeer – Diemen¹

A28 Hattemerbroek – Lankhorst¹

A12 Zoetermeer- Zoetermeer Centrum

A50 Valburg – Grijsoord

N57 Rondweg Middelburg – Veersedam

A2 Sint Joost – Urmond

A9 Alkmaar – Uitgeest¹ A2 Oudenrijn – Everdingen

A1 ’t Gooi¹

A2 Den Bosch – Eindhoven¹ A2 Maasbracht – Geleen¹ A12 Waterberg- Velperbroek¹ A15 Maasvlakte – Vaanplein

A29 Knooppunt Vaanplein – Aansluiting

Barendrecht

A50 Ewijk – Valburg

N31 Leeuwarden (Haak om Leeuwarden

A12 Lunetten – Veenendaal

A27 Lunetten – Rijnsweerd

A28 Utrecht Amersfoort

Productartikel 12

Opgeleverde projecten

Gestarte en opgeleverde projecten

Gestarte projecten

A12 Utrecht – Bunnik N9 Koedijk – De Stolpen

Spoedaanpak projecten.

In 2011 zijn tevens verschillende ontwerp- en definitieve besluiten vastgesteld. Het gaat hierbij om de Spoedaanpakprojecten en de reguliere MIRT-projecten. Voor nadere informatie wordt verwezen naar artikel 34.01 van de verantwoording hoofdstuk XII van IenM.

Realisatieprogramma Hoofdwegennet (IF art. 12.03.01)

uitgaven 2011 in EUR mln.

Gereed

Projectomschrijving begroting

CATEGORIE 0

Projecten Nationaal

ZSM 1+ 2 (spoedwet wegverbreding) Dynamisch verkeersmanagement

Projecten Noordwest-Nederland

A10 Amsterdam praktijkproef FES

Schiphol/Adam-Almere

N9 Koedijk-De Stolpen

Projecten Utrecht

A2 Holendrecht-Oudenrijn RW2 Ouderijn-Everdingen RW 28 Utr-Amersfoort

Projecten zuidvleugel

RW4 Burgerv-Leiden RW4 Delft-Schiedam A12 Z’meer=Z’meer centrum A15 Maasvlakte Vaanplein

Projecten Zuidwestelijke delta

N57 Veersedam-Middelburg

Projecten Limburg

RW2 Maasbr-Geleen 1e fase

A73/74 Venlo-Maasbracht ism A74,

N68 en OTR

A74 Venlo

RW2 Pass Maastricht

A2/A67 Maatregelenpakket

Limburg

Projecten Oost-Nederland

A1 Apeldoorn-Deventer Oost

RW50 Ewijk-Valburg

RW4 Dint excl Halst

A2

Everdingen-Deil-Zaltbommel-Empel

N34 Omleiding om Ommen

N35 Zwolle-Almelo (traverse

Nijverdal)

RW50 viad Hanzeln

N50 Ramspol-Ens

Projecten Noord-Nederland

N31 Leeuwarden (De Haak) A7 Rondweg Sneek

Productartikel 12

uitgaven 2011 in EUR mln.

Gereed

Projectomschrijving begroting

Overig

Kleine projecten / Afronding projecten programma aansluitingen

Quick Wins FES

Afronding

Realisatieuitgaven op IF 12.03.01

mbt planstusieprojecten

Totaal

nvt

2011

2011

¹   De mutaties in de kolom «Verschil aanpassing bekostiging mutatie RWS bij VJN» hebben betrekking op de bij VJN 2011 doorgevoerde herijking bekostiging RWS. Voor een nadere toelichting op deze mutaties verwijs ik u naar de toelichting bij deze verantwoording en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr. 3 , 2010–2011, 30 119, nr. 4 nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antoorden dd 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6 .

²   De lagere uitputting bij ZSM wordt onder meer verklaard door de conversie naar de bekostigingssystematiek en het overhevelen van het budget van het project A12 Lunetten – Veenendaal (als onderdeel van ZSM) naar art 12.04.

³   De hogere uitputting is het gevolg van de meer benodigde voorbereidingstijd van dit project in 2010, waardoor werkzaamheden zijn doorgeschoven in 2011.

⁴   Het oorspronkelijke plan van dit project is bijgesteld, waarbij gekozen wordt voor minder systemen langs de weg en incar-informatie wordt meegenomen. Voor deze planwijziging was akkoord nodig van de regionale partners, waardoor het project is vertraagd en er geen uitgaven zijn gedaan in 2011.

^a Projecten met een a. gemarkeerd hebben in 2010 voor het eerst realisatieuitgaven gehad. Deze projecten komen niet voor in de begroting.

⁵   De lagere uitputting wordt met name veroorzaakt door de extra uitgaven in 2010 als gevolg van voorspoedige uitvoering van het deelproject Maarssen-Holendrecht.

⁶   De hogere uitgaven zijn met name het gevolg van een vertraging in de aanbesteding in 2010, waardoor uitgaven zijn doorgeschoven naar 2011.

⁷   Door vertraging van het Wegaanpassingsbesluit en de daarmee samenhangende start van de realisatie van het MIRT-project, zijn eerder geraamde betalingen doorgeschoven naar later jaren.

⁸   Door een versnelling op het Noordelijk deel van dit project en een hogere productie op het zuidelijke deel in 2010, waren de uitgaven in 2011 lager dan begroot.

⁹   Dit project is in 2011 overgeheveld naar het artikelonderdeel Geïntegreerde contractvormen (12.04)

¹⁰   Onder meer door het honoreren van een claim van de aannemer zijn meer uitgaven gedaan dan in 2010. In deze kosten was niet voorzien binnen het taakstellend budget.

^p projecten met een p. gemarkeerd zijn projecten waarvoor voorbereidingskosten van planstudieprojecten gemaakt. Deze waren reeds op deze wijze opgenomen in de begroting.

¹¹   Betaling van de bijdrage aan de provincie Limburg, die de aansluiting Nuth zal uitvoeren, zal direct na een onherroepelijk Provinciaal Inrichtingsplan worden gedaan. Dit wordt verwacht in 2012.

¹²   Om hinder op dit gedeelte van de A1 te beperken zal dit project uitgevoerd worden in combinatie met A1 Beekbergen – Apeldoorn zuid, hierdoor zal het in 2011 geplande budget (in de begroting stond een budet van 4K euro) later worden uitgegeven.

¹³   De lagere realisatie op dit project wordt onder meer veroorzaakt door een meevaller van € 10 miljoen op dit project en doordat een deel van de betalingen die voor 2011 gepland stond al in 2010 is voldaan.

¹⁴   De hogere realisatie wordt enerzijds verklaard door de voortvarende uitvoering in 2011 en anderzijds is er sprake van een budgettaire tegenvaller als gevolg van een conflict tussen Rijkswaterstaat en de aannemer.

¹⁵   De realisatie van het programma aansluitingen wordt uitgevoerd door derden, waarbij IenM 50% bijdraagt in de kosten. Door vertraging in de uitvoering zijn betalingen die in 2011 gepland stonden, doorgeschoven naar 2012.

NB: In de in 2011 aangeboden suppletoire begrotingen zijn projecttabellen met de realisatieprojecten opgenomen, waarin de begrotingsmutaties op projectniveau tussen de verschillende suppletoire wetten zichtbaar zijn gemaakt. Hiervan zijn de belangrijkste mutaties voorzien van een toelichting

12.03.02 Planstudieprogramma na Tracébesluit

Voor een nadere toelichting op de projecten wordt verwezen naar de planstudietabel onder 12.05.02.

12.04 Geïntegreerde contractvormen

Door middel van uitvoering van deze infraprojecten waarbij sprake is van Publiek Private Samenwerking wordt bereikt dat de noodzakelijke capaciteit beschikbaar is om, rekening houdend met de aspecten veiligheid en leefomgeving, een betrouwbaar netwerk te realiseren met voorspelbare reistijden.

15

Productartikel 12

Realisatieprogramma geïntegreerde contractvormen (IF art. 12.04)

Projectomschrijving begroting

CATEGORIE 0

Projecten Noordwest-Nederland

Aflossing tunnels A10- 2e Coentunnel

Projecten Brabant

A59 Rosmalen-Geffen, PPS

Projecten Noord-Nederland

N31 Leeuwarden-Drachten (excl. B&O)

Projecten Utrecht

A12 Lunetten Veenendaal

Projecten Zuidvleugel

A15 Maasvlakte Vaan afronding

Totaal categorie 0

^* Voor een nadere toelichting op deze mutaties verwijs ik u naar de toelichting bij deze verantwoording en naar mijn brieven van resp. 8 juni 2010, 10 januari 2011 en 3 maart 2011 (resp. Kamerstukken II, 2009–2010, 30 873, nr. 3 , 2010–2011, 30 119, nr. 4 nr. 5 alsmede de Lijst van vragen en antoorden dd 27 april 2011, Kamerstukken II, 2010–2011, 30 119, nr. 6.

¹   De belangrijkste oorzaak van het verschil is gelegen in het feit dat betalingen die voor 2012 gepland stonden reeds in 2011 konden worden voldaan.

²   De hogere realisatie wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de overeenkomst met de provincie Noord-Brabant om de jaarlijkse betaling te versnellen en in één bedrag van € 107 miljoen te betalen

³  Projecten die in 2011 voor het eerst realisatieuitgaven hebben gehad. Deze projecten kwamen onder het realisatieprogramma voor in de begroting.

In de in 2011 aangeboden suppletoire wetten Najaarsnota en Slotwet zijn projecttabellen met de realisatieprojecten opgenomen, waarin de begrotingsmutaties op projectniveau tussen de verschillende suppletoire wetten zichtbaar zijn gemaakt. Hiervan zijn de belangrijkste mutaties voorzien van een toelichting.

2

3

3

Productartikel 12

12.05 Verkenning en planstudie voor tracébesluit

12.05.01 Verkenningen

Locatie

Probleem

Referentiekader             Gereed                    Realisatie 2011

Begroting 2011

Landsdeel Randstad

As Leiden-Katwijk (HollandRijnland)

Bereikbaarheid en ruimtelijke opgaven

Notaoverleg MIRT december 2007

2010

PM

Verkenning Haaglanden

Rotterdam Vooruit

Bereikbaarheid in samenhang met LMCA Hoofdwegen 2011 ruimtelijke opgaven, openbaar vervoer, fuctionerende toeleidende wegen en onderliggend (stedelijk) hoofdwegennet

Bereikbaarheid in relatie tot ruimtelijke ordening, economie, verkeer en vervoer,landschap en natuur

LMCA Hoofdwegen 2010

PM

PM

Projecten Brabant

A58 Sint-Annabosch-Galder

Landsdeel Oost-Nederland

A1-zone Gebiedsgerichte verkenning (inclusief corridor Apeldoorn-Deventer-Azelo)

Bereikbaarheid

Bereikbaarheid

Startbeslissing Bestuurlijk OverlegMIRT voorjaar 2010

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2006 en MIRT voorjaar 2009

2011

PM

N35 Verkenning Wierden-Nijverdal Bereikbaarheid

Bestuurlijk overleg MIRT voorjaar 2010

2011

PM

Verkenning afgerond in 2011. in bestuurlijk overleg MIRT najaar 2011 afgesproken dat in 2012 nadere besluitvorming volgt. MIRT-projectenboek 2012 vermeldt afronding verkenning in 2012.

12.05.02 Planstudie voor tracébesluit

Hoofdwegennet Planstudie IF 12.03.02 (na tracébesluit) en 12.05.02 (voor tracébesluit)

Categrie 1 (ná tracébesluit) Projecten nationaal

Innovatieprogramma Geluid en Lucht, incl maatregelen geluid

95

2004-2010

In 2011 heeft zowel de Tweede als de Eerste Kamer ingestemd met Swung-1 (TK 2009–2010, nr. 32 252 en TK 2010–2011, 32 625, nr 2).

Naar verwachting zal de wet, afhankelijk van in werking treding van de AMvB Besluit geluid milieubeheer, in de eerste helft van 2012 in werking treden. Uitgaven zijn derhalve op z’n vroegst in 2012 te verwachten.

Productartikel 12

Projecten Limburg

A74 Venlo

132

2010-2012

Projecten Oost-Nederland

A50 Ewijk-Valburg

Projecten Noord-Nederland

N31 Leeuwarden (Haak Leeuwarden)

2011-2014

2011-2014

CATEGORIE 1 (voor tracébesluit) Tracé/-projectbesluit t/m 2011 Projecten Noordwest-Nederland

A1/A6/A9 Sciphol-Amsterdam-Almere

A9 Alkmaar-Uitgeest

A9 Omlegging Badhoevedorp

Projecten Utrecht

A27/A1 Utrecht Noordknooppunt Eemnes-Aansluiting Bunschoten

Projecten Zuidvleugel

A4 Delft-Schiedam

N11 Leiden/Zoeterwoude-Alphen a/d Rijn

A12 Zoetermeer-Zoetermeer centrum A12 Bypass Nootdorp

Projecten Zuidwestelijke delta

N61 Hoek-Schoondijke

Projecten Brabant

A4 Dinteloord-Bergen op Zoom exclusief omlegging Halsteren

Projecten Limburg

A2. Passage Maastricht

Projecten Oost-Nederland

A12 Ede-Grijsoord

A1 Beekbergen-Apeldoorn Zuid N18 Varsseveld-Enschede

380

898

129

305

554

126

41 313

tb 2012–2015

tb

2011-2015

tb                  2011

tb 2011–2012

tb 2012–2014

2011-2013

2011-2016

tb 2012–2014

tb 2012–2014 tb 2012–2016

2012–2017 MIRT-projectenboek 2012: TB in 2012, start realisatie 2013, oplevering 2017

2011–2012 MIRT-projectenboek 2012: TB in 2011; realisatie 2012 2011 In november 2011 opengesteld Uit een nadere verkeersanalyse is gebleken dat het effect van de bypass minder positief is dan eerder gedacht. Het project is daarom gestopt.

2011 –2015 MIRT-projectenboek 2012: TB in 2011, realisatie 2014, openstelling 2015

Projecten Noord-Nederland

N33 Assen-Zuidbroek

N31 Harlingen (traverse Harlingen)

Tracé/-projectbesluit na 2011 Projecten Noordwest-Nederland

A10 Zuidas (hoofdweggedeelte)

Projecten Utrecht

A28/A1 Knooppunt Hoevelaken A2/A12/A27 Ring Utrecht

186

140

135

2012-2014

tb 2012–2017

vanaf 2013

2016-2020 2016-2020

2012 – MIRT-projectenboek 2012: TB in 2015 2012, start realisatie 2013, openstelling 2015

Productartikel 12

Projecten Zuidvleugel

A13/A16/A20 Rotterdam

Projecten Zuidwestelijke delta

RW62 Goes-Vlissingen

Projecten Brabant

RW27 Utrecht-Lunetten-Hooipolder

Projecten Oost-Nederland

A12/A15 Bereikbaarheid regio Arnhem-Nijmegen N35 Zwolle-Wythmen

Projecten Noord-Nederland

A6/A7 Knooppunt Joure

84

647

51

70

2011-2014

2013-2018

2013-2014

2012-2014

MIRT-projectenboek 2012: TB in 2012, start realisatie 2012, openstelling 2015

2016-2018

tn      trajectnota of projectnota tb / pb      tracébesluit / projectbesluit wab      wegaanpassingsbesluit pr      procedures rond

12.06 Netwerkgebonden kosten

Op dit artikelonderdeel worden de aan het netwerk te relateren apparaatskosten van Rijkswaterstaat en de overige netwerkgebonden kosten weergegeven. Dit artikelonderdeel is als gevolg van de gewijzigde bekostigingssystematiek van Rijkswaterstaat per Voorjaarsnota 2011 ingesteld. Voor een uitgebreidere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de bekostigingsmutatie in de leeswijzer bij deze verantwoording.

Productartikel 13

Artikel 13. Spoorwegen

Omschrijving van de samenhang in Op dit artikel worden de producten op het gebied van Spoorwegen het beleid                                                 verantwoord.

Het productartikel Spoorwegen is gerelateerd aan de beleidsdoelstellingen en beleidsinstrumenten zoals beschreven in de begroting 2011 van IenM (XII) bij beleidsartikelen: – artikel 32: Bereiken van een optimale veiligheid in of als gevolg van mobiliteit; – artikel 34: Betrouwbare netwerken en voorspelbare reistijd; – artikel 35: Mainports en logistiek; en – artikel 36: Bewaken, waarborgen en verbeteren van kwaliteit leefomgeving.

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1 000)

• 13. 

  Spoorwegen

Realisatie           Begroting verschil

2007

2008

2009

2010

2011

2011

2011

2011

2011