Kamer dient nu definitief besluit te nemen over behoud Hedwigepolder

Met dank overgenomen van A.J. (Ad) Koppejan i, gepubliceerd op donderdag 19 april 2012.

Vandaag debateert de Kamer over het compromisvoorstel van staatssecretaris Bleker. Lees mijn inbreng.

Voorzitter,

Het moet ergens begin december, 2006 zijn geweest. Net gekozen tot Zeeuws Tweede Kamerlid voor het CDA. Loop ik in de wandelgangen van het Binnenhof de politiek assistent van toenmalig minister Veerman, tegen het lijf. Ik heb hem toen maar direct voor de minister een heldere boodschap meegegeven. De Hedwigepolder zou wat mij betreft nooit onder water gaan. Want Zeeuwen zijn niet van land vrijwillig teruggeven aan het water. Ik ben na deze woorden nooit meer zo snel door een minster uitgenodigd, om eens een kopje koffie te komen drinken.

We zijn inmiddels ruim 5 jaar en 11 Kamerdebatten verder. Debatten met een wisselend verloop en conclusies. De ene keer ging de polder in zijn geheel onder water. De andere keer bleef deze droog. De discussie sleepte zich voort en kreeg steeds meer een verlammend effect op ontwikkelingen in Zeeland. Onderlinge verhoudingen raakten verstoord. Verhoudingen tussen boeren, natuurorganisaties, bedrijfsleven, de relatie met Vlaanderen en de Europese Commissie. Landelijk groeide de Hedwigepolder uit tot een symbool van verzet tegen doorgeschoten natuurbeleid waarin het realiseren van ecologische doelstellingen steeds meer ten koste ging van de natuurbeleving van mensen die in deze gebieden wonen en werken. Nederlanders of ze nu in de stad wonen of op het platteland, in Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland of Zeeland, wij houden van onze polders.

Voor mij als Zeeuws volksvertegenwoordiger, is behoud van de Hedwigepolder en het voorkomen van gedwongen ontpoldering altijd het uitgangspunt geweest. Ik heb er al die jaren, samen met al die andere Zeeuwen, als een leeuw voor gestreden. Ik zie ook vandaag weer een groot aantal medestrijders op de publieke tribune zitten.

Er komt echter een moment dat je de discussie ook met elkaar moet willen afsluiten. Dat er een einde komt aan de jarenlange onzekerheid. Ook omdat het langer voortzetten van de discussie de kans op een goede afloop alleen maar verkleint in plaats van vergroot. Sterker nog, dat voortzetting van de discussie alleen nog maar verliezers oplevert. Kortom, de hoogste tijd dat wij hier in de Kamer eindelijk eens tot definitieve besluitvorming komen over de Hedwigepolder.

Dat moment is wat ons betreft, nu aangebroken. En dat is tegelijkertijd ook een moeilijk moment. Voor de Zeeuwen en voor mij persoonlijk.

Vandaag ligt er ter besluitvorming een compromisvoorstel van staatssecretaris Bleker waarin de Hedwigepolder voor het grootste deel behouden blijft. Dat is winst. Winst ten opzichte van de oorspronkelijke plannen om de hele polder onder water te zetten. Langer wachten vergroot alleen nog maar de kans dat de hele polder onder water gaat.

Maar het is ook een compromis. Een compromis dat pijn doet en waar niemand helemaal blij van wordt. De polder wordt met 100 ha verkleind. Ook het verlies aan grond in de Appelzak en de Welzinge- en de Schorerpolder druist tegen ons gevoel in. Wij zijn niet van het ontpolderen. Dat dit nu gedeeltelijk toch gebeurt, doet ons als Zeeuwen pijn. Ook ik heb de polders niet voor de volle 100% kunnen behouden, wat wel altijd mijn inzet is geweest. Als ik het alleen voor het zeggen had gehad, dan had ik niet voor de nu door staatssecretaris Bleker voorgestelde oplossing gekozen. Maar in deze discussie heb ik het niet alleen voor het zeggen. Naast de Zeeuwen zijn er veel meer belanghebbenden betrokken; waaronder de natuurbeweging, het bedrijfsleven, de Vlamingen en de Europese Commissie.

Of dit compromis uiteindelijk acceptabel zal zijn hangt wat ons betreft af van de volgende randvoorwaarden:

  • 1. 
    De aanpassing van de Hedwigepolder, de aanleg van een nieuwe zeedijk dient in goed overleg met de direct betrokkenen in de regio plaats te vinden. Zodat zo gewaarborgd wordt dat het unieke karakter van de Hedwigepolder voldoende behouden blijft;
  • 2. 
    We moeten absoluut verzekerd kunnen zijn van de ondubbelzinnige medewerking van de Vlaamse regering om het Scheldeverdrag aan te passen;
  • 3. 
    En dat is misschien nog wel de belangrijkste voorwaarde. Met dit voorstel dient er definitief een einde te komen aan de heiloze ontpolderingsdiscussie. Er mag na vandaag geen enkele twijfel meer over bestaan; na dit besluit geen nieuwe ontpolderingen, niet voor verder natuurherstel in de Westerschelde en niet voor verdere verdiepingen van de Westerschelde.

De strijd om behoud van de Hedwigepolder is symbool geworden voor veel polders die in hun voortbestaan bedreigd worden, niet alleen in Zeeland maar in heel Nederland. De zee geeft en de zee neemt. Ook in het jarenlange debat over de Hedwigepolder hebben we verloren maar vooral ook veel gewonnen. De winst is in de eerste plaats een kentering in het doorgeschoten natuurbeleid. Als wij vandaag besluiten om het grootste deel van de Hedwigepolder te behouden, dan is dat de 5e polder op rij die regering en parlement in het afgelopen jaar van de ondergang hebben kunnen redden. Ik heb het dan over de Zuiderdieppolder (395 ha), Polder Zuidoord (65 ha), Leenherenpolder (188 ha), Noordrand Goeree (58 ha). Samen met de Hedwigepolder is dat bijna 1.000 ha. Complimenten voor deze staatssecretaris.

De strijd voor behoud van onze polders is daarmee niet voor niets geweest. Zeker als we dit debat kunnen afronden met de conclusie dat we met dit besluit de laatste stukjes Zeeuwse grond voor natuurherstel hebben prijsgegeven aan de Westerschelde. Geen nieuwe ontpolderingsdiscussies meer. Definitief een streep eronder.