Kamerdebat over het huurbeleid - Hoofdinhoud

De maatregel om van mensen met een inkomen hoger dan 43000 euro elk jaar 5% extra huurverhoging te mogen vragen wordt hoe langer hoe onlogischer, vindt Tweede Kamerlid Linda Voortman. Ze maakt zich zorgen over het gebrek aan doorstroming en de privacy van huurders. De ‘gluurverhoging’ werkt niet, zeker niet als er niets op de koopmarkt gebeurt. Lees haar bijdrage in het debat over het huurbeleid.

Voorzitter, het stond al in het regeer- en gedoogakkoord, maar de maatregel om van mensen met een inkomen hoger dan 43000 euro elk jaar 5% extra huurverhoging te mogen vragen wordt hoe langer hoe onlogischer.

Grote vraag is immers: wat wil het kabinet met deze maatregel.

Wij hebben veel reacties ontvangen op het voorstel, maar eigenlijk is zo’n beetje iedereen tegen: corporaties zijn tegen, huurders zijn tegen, het college bescherming persoonsgegevens is tegen en de Raad van State maakt gehakt van dit plan. Wij zijn verder wel benieuwd wat de reactie van de raad van advies is van de huurcommissie? Graag horen we dat van de minister.

Logisch dat er geen draagvlak voor dit plan is: de maatregel schuurt met privacy wetgeving en zorgt voor extra verstopping op de woningmarkt.

Geen doorstroming want geen alternatief.

Dat erkent het kabinet overigens zelf ook.

In de beantwoording op de Raad erkent de minister dat het maar helemaal de vraag is of deze maatregel deze doorstroming gaat regelen.

Er is eigenlijk maar een reden waarom dan toch deze maatregel; namelijk om te komen tot zogenaamd marktconformere huren. Maar dan zou het wel sieren als het kabinet daar gewoon voor uitkomt. Wees daar dan ook eerlijk over.

Maar het trieste is wel dat dat mensen voor hetzelfde huis straks opeens meer moeten gaan betalen. De prijskwaliteitverhouding wordt alleen maar schever.

Voorzitter, ook gaat het voorstel helemaal niet in op waarom mensen met een hoger inkomen in een sociale huurwoning wonen. Vaak is dat omdat er geen alterantief is.

Dat los je niet op met mensen hun huurwoning uit te bezuinigen.

Welke reële mogelijkheden in de koop- en huursector hebben deze mensen om te kunnen doorstromen?

Het aantal woningen in het middensegment is krap en de investering in de bouw nog krapper.

Verder kunnen deze mensen met een inkomen net boven de 43000 euro nog geen 2 ton lenen en in de particuliere huur zullen zij meer dan 30% van hun inkomen aan woonlasten moeten gaan betalen.

Kortom: Welke alternatieven biedt dit kabinet deze mensen met een middeninkomen?

Gluurverhoging betekent privacyschending

Voorzitter, het is niet voor niets dat dit plan inmiddels bekend is komen te staan als de Gluurverhoging. Derden krijgen inzage in je inkomensgegevens. Dat is dus iets wezenlijks anders dan dat je je inkomen aan de belastingdienst doorgeeft om in aanmerking te komen voor huurtoeslag of zorgtoeslag.

Enkele weken terug kregen 3 VVD’ers een prijs voor het schenden van de privacy. Kamerlid Afke Schaart, Staatssecretaris Fred Teeven en minister Schippers kregen alle 3 een Big Brother Award. Is deze minister soms jaloers op deze VVD’ers? Wil zij koste wat kost hun volgend jaar verslaan?

Voorzitter, ik wil graag een uitgebreide reactie van de minister op de kritiek van het college bescherming persoonsgegevens.

Huishoudinkomen als norm deugt niet

Niet alleen hebben wij grote twijfels bij de doorstroming maar zetten wij ook grote vraagtekens bij de proportionaliteit van het hanteren van het huishoudinkomen.

Hierin zat ook een groot kritiekpunt van de Raad van State.

De minister van de zogenaamde gezinspartij CDA zet gezinnen onder druk, dwingt kinderen met een bijbaantje om dit op te zeggen en jaagt studerende kinderen een woningmarkt op waar geen plek is.

Om nog maar te zwijgen van de effecten die dit zal hebben: er zullen namelijk alleen maar meer mensen zijn die een beroep zullen doen op de sociale huurmarkt. En er is nu al een tekort aan studentenkamers. Dat zal alleen maar toenemen.

En als mensen al een woning vinden is de kans reëel dat ze een beroep op huurtoeslag zullen doen.

Mijn vraag is daarom aan de minister: is zij bereid te kijken naar de effecten die deze maatregel heeft op de wachttijden voor sociale huurwoningen en het beslag op de huurtoeslag. Meten is weten.

Overigens is het maar de vraag of het huishoudinkomen überhaupt als norm te gebruiken is. De belastingdienst levert immers alleen informatie over het gezamenlijke fiscale inkomen, daar wordt het inkomen van inwonende kinderen niet in meegenomen.

Kortom, voorzitter, het huishoudinkomen als norm nemen voor deze maatregel is niet sociaal EN onuitvoerbaar.

Wij hebben daarom een amendement gemaakt om bij de toetsing van het inkomen het inkomen van inwonende kinderen niet mee te nemen.

Maar er is meer te zeggen over de uitvoerbaarheid van de maatregel.

Deze maatregel wordt gebaseerd op het inkomen dat iemand 2 jaar geleden had.

In 2 jaar kan een boel gebeuren: mensen gaan trouwen of scheiden, worden ontslagen of gaan veel meer verdienen, gaan met pensioen of worden weduwe of weduwnaar.

In ieder geval kan je inkomen flink omhoog of omlaag gaan. Vindt de minister dat zorgvuldig?

Verder is de vraag wat er gebeurt als iemand minder gaat verdienen. Dat was immers juist de charme van het huren op maat, dat een veel grotere flexibiliteit kende en daarmee beter aansloot bij de ontwikkelingen die zich in een mensenleven kunnen voordoen.

Met het voorliggende voorstel wordt de mogelijkheid tot een forse huurverhoging bij wet geregeld. Maar voor een verlaging omdat het inkomen achteruit is gegaan moet de huurder zelf bezwaar maken. Waarom de drempel voor huurverhoging zo laag en die voor huurverlaging zo hoog? Graag een reactie.

Een zelfde meten met 2 maten doet zich voor bij andere scheefhuurders. Je hebt weliswaar mensen die met een hoog inkomen goedkoop wonen, maar er zijn ook mensen die gedwongen duur scheef moeten huren. Wat gaat de minister hiermee doen?

Voorzitter, en wat doet het kabinet met mensen die in een aangepaste woning wonen. Zij kunnen niet eens naar een andere woning toe. Corporaties krijgen met dit voorstel de mogelijkheid om elk jaar een huurverhoging te vragen die dan wel geslikt moet worden. GroenLinks wil graag concreet horen wat het kabinet gaat doen om te voorkomen dat mensen met een beperking elk jaar met een extra grote huurverhoging worden geconfronteertd.

Voorzitter, GroenLinks wil daarnaast ook een reactie op het feit dat dit voorstel 3,6 miljoen aan uitvoeringskosten kost. Tel dat op bij de kosten die corporaties al hebben als gevolg van de eu-beschikking en je hebt een enorm bedrag dat niet aan wonen maar aan bureaucratie besteed wordt.

Woningmarktvisie GroenLinks: huur en koop

Voorzitter, Wat moet het toch frustrerend zijn voor deze minister dat maatregelen die zij door moet voeren om doorstroming te verzorgen juist zorgen voor verdere verstopping.

Veel woorden over doorstroming, maar de wachtlijsten lopen verder op en de kosten voor de overheid, voor huurders en voor corporaties nemen alleen maar toe.

Omdat in het Catshuis de hypotheekrenteaftrek nog steeds taboe is komt deze minister niet verder dan gepruts op de huurmarkt.

Ondertussen verwijt van links tot rechts iedereen het kabinet verwijt dat er geen integrale woonvisie ligt en dat de ingrepen die zij doen te eenzijdig zijn.

Om aan de woonbehoefte van de toekomst te kunnen voldoen zal de woningmarkt moeten worden hervormd, een integrale aanpak. Ipv eenzijdige aanpak die de kosten verhoogt, tot meer tweedeling leidt en de geconstateerde problemen vergroot ipv verkleint.

Voorzitter, GroenLinks wil een visie op de woningmarkt waarbij naar huur en koop gekeken wordt. Het is slecht een kwestie van tijd dat het heilige huis-label van de hypotheekrenteaftrek afgaat.

Wij hopen van harte dat er dan ook ruimte ontstaat.

Want in een integrale visie zou je best kunnen kijken naar mogelijkheden om meer te vragen van mensen die met een hoger inkomen in een sociale huurwoning wonen.

Je hebt dan immers alternatieven gecreerd op de koopmarkt.

Wanneer daar eenmaal aan gewerkt wordt zien wij wel een goede oplossing.

Negatieve huurtoeslag

Wat zou de minister bijvoorbeeld denken van een negatieve huurtoeslag:

De voordelen daarvan zijn legio:

Ten eerste kun je de opbrengsten integraal terug laten vloeien naar de pot voor de huurtoeslag. De hogere inkomens betalen dan direct voor de lagere inkomens. Dat is beter dan het huidige voorstel waarbij de huurverhoging vooral een melkkoe voor corporaties wordt.

Ten tweede werkt het hetzelfde als de huidige huurtoeslag: de belastingdienst int deze. Van schending van privacy is dus geen sprake. Ook dat is een voordeel van dit voorstel ten opzichte van het voorstel van het kabinet.

Ten derde hou je de relatie prijs-kwaliteit-inkomen in stand terwijl het huidige voorstel corporaties in staat stelt meer huur te vragen voor een woning omdat er toevallig iemand met een hoger inkomen in woont.

Voorzitter, wat zou de minister vinden van een dergelijk voorstel?

Eigenlijk worden alle kritiekpunten hiermee weggenomen.

Het zou dus op een veel groter draagvlak kunnen rekenen.

Ook qua besluitvorming is het slimmer.

De Gluurverhoging komt weliswaar door de Tweede Kamer omdat de coalitiepartijen wel moeten instemmen.

Maar de Eerste Kamer is niet gebonden aan het regeerakkoord.

En de Eerste Kamer zal zich meer nog dan deze kamer storen aan de belabberde juridische kwaliteit van het voorstel zelve.

De minister doet er dus wijs aan om deze wet in te trekken en te gaan werken aan een beter voorstel. Daar wint ze tijd mee. Want dit voorstel zal de eindstreep niet halen. En anders een spoedige dood sterven in de praktijk.

Voorzitter, de de EU-beschikking, de kortingen op de huurtoeslag en de extra wws-punten is Gluurverhoging de zoveelste eenzijdige kabinetsmaatregel die huurders pakt.

Henk en Ingrid worden weer gepakt terwijl er geen enkel inhoudelijk argument is.

De gevolgen als dit doorgaat zullen niet te overzien zijn.

De woningmarkt wordt er alleen maar schever van, de tweedeling neemt toe, de verstopping wordt nog erger.

Dit is gepruts op de huurmarkt ipv een grondige verbouwing van de hele woningmarkt.

GroenLinks wil dat de minister met een echte visie komt waar huurders en kopers wat mee opschieten.

Dankuwel.