Europese lente - Hoofdinhoud
In de Griekse mythologie ontstaat orde uit chaos. In het Europa van vandaag is het niet anders. We beleven een ongekende politieke turbulentie, maar in de chaos tekenen zich de contouren af van iets nieuws. Een van de belangrijkste: de Europese democratie begint volwassen te worden, de EU zet grote stappen in de richting van een politieke unie. Het Europa als diplomatiek project laten we achter ons, en beetje bij beetje ontstaat een prille Europese democratie. Steeds vaker is het Europees Parlement wat een volksvertegenwoordiging moet zijn: de arena voor politiek debat. Decennialang ging Europa vooral over technische kwesties als landbouwquota en kolen en staal. Maar nu gaan de debatten over onze gezamenlijke Europese waarden, over wat ons tot een gemeenschap maakt.
Vandaag stemde het Europees Parlement met een comfortabele meerderheid van Liberalen, Groenen en Socialisten in met een resolutie over de situatie in Hongarije. Sinds ruim een jaar uit het Europees Parlement grote zorgen en kritiek op de autocratische regeerstijl van premier Orbán en op de lange lijst van controversiële wetswijzigingen waarmee Orbán de burgerrechten en -vrijheden inperkt, en de democratische checks and balances ondermijnt. Orbán zelf kwam al tweemaal naar het Europees Parlement om te debatteren over de stand van de democratie en de grondrechten in Hongarije. De fractie van Orbáns politieke familie, de christendemocratische Europese Volkspartij (EVP) die in vrijwel alle lidstaten in de regering zit, stond vierkant achter hem.
Deze week kwam Mario Monti, premier van Italië, naar het Europees Parlement voor een discussie over de stand van zaken in de eurozone en de hervormingen in Italië. Monti, een veteraan in Europa, kreeg van links tot rechts warm applaus. Hij reageerde ad rem op de honende kreten vanuit de bankjes van nationalisten en extreemrechts.
Deze week was de Polen-website van de PVV, en vooral het zwijgen daarover door premier Rutte, zowel in Nederland als in Straatsburg het gesprek van de dag. De Europese fractievoorzitters besloten tot een parlementair debat over dit soort stigmatiserende initiatieven in de lidstaten. De leider van de EVP, de Fransman Joseph Daul, voegde er eigenhandig (niet geheel gespeend van partijpolitieke motieven) aan toe dat premier Rutte bij dat debat wordt uitgenodigd om zijn standpunt over de PVV-site toe te lichten. Rutte heeft nog niet gereageerd bij het ‘ter perse gaan’ van deze blog, maar ik zou het hem willen aanbevelen. Waar beter dan in het Europees Parlement kan hij klip en klaar zijn liberale standpunten laten horen? Waar beter dan in het Europees Parlement kunnen we het publieke debat voeren over welke waarden ons binden? Als ik Rutte was, zou ik die kans grijpen.
Het is bijna lente. Het politieke debat in Europa komt tot bloei.
Tags: debat, europa, Hongarije, Monti, Polen, politiek, PVV, Rutte, Sophie, Veld, waarden