Gezinnen met kinderen kunnen huurtoeslag kwijtraken. Staatssecretaris informeert niemand. Kamervragen

Met dank overgenomen van P.H. (Pieter) Omtzigt i, gepubliceerd op vrijdag 23 december 2011.

Volgend jaar verandert een aantal zaken in de toeslagen: zo wordt er bezuinigd op de huurtoeslag en de kinderopvantoeslag. Daar is terecht breed aandacht voor geweest.

Staatssecretaris Weekers (VVD) heeft echter ook één maatregel genomen ter vereenvoudiging, die vergaande gevolgen kan hebben voor een groep mensen met huurtoesla g en spaargeld. Hij heeft de vrijstelling voor spaargeld voor kinderen afgeschaft. Het maximale belastingnadeel is niet zo groot (€33 euro per kind per jaar), maar het gevolg voor de huurtoeslag kan fors zijn: je kunt in één keer je hele recht op huurtoeslag kwijt raken.

In het debat zegde Weekers toe hier in de publiciteit aandacht aan te besteden en raadde mensen zelfs aan kerstcadeaus van €2000 per kind te kopen. Dat lijkt ons geen goed idee, maar we wachten nog wel op de informatie- campagne.

Omdat het spaargeld voor de belasting, het geld is dat je op 1 januari op je rekening hebt staan, begrint de tijd wel heel er te dringen. Vandaar deze urgente Kamervragen.

Hieronder staat ook de tekst van het Kamerdebat

Vragen van de leden Omtzigt (CDA), Groot (PvdA) en Braakhuis (GroenLinks) aan de staatssecretaris van Financiën

  • 1. 
    Herinnert u zich nog dat u tijdens het plenaire debat over de belastingplan 2012 heeft toegezegd dat u mensen zou informeren over de verlaging van de vermogenstoets in de huurtoeslag voor 2012, zowel middels een persbericht als middels informatie op de site van de belastingdienst/toeslagen?
  • 2. 
    Klopt het dat mensen, als zij ook maar €1 boven de vermogenstoets uitkomen op 1 januari hun hele huurtoeslag over het jaar 2012 kunnen kwijtraken?
  • 3. 
    Acht u het denkbaar dat deze mensen en de buitengewoon efficiënte belastingdienst/toeslagen daar pas na een jaar achter komen, zodat zij geconfronteerd kunnen worden met terugvorderingen van vele duizenden euro’s?
  • 4. 
    Klopt het dat er op 23 december 2012 geen bericht staat op de site van de belastingdienst/toeslagen, terwijl veel andere wijzigingen, zoals de verlaging van de huurtoeslag en de kinderopvangtoeslag wel helder en duidelijk vermeld worden op http://www.toeslagen.nl/2012/?
  • 5. 
    Klopt het dat er geen apart persbericht is verschenen over de verlaging van de vermogenstoets voor gezinnen met kinderen en huurtoeslag?
  • 6. 
    Deelt u de mening dat de ene zin in het lange nieuwbericht “Tweede Kamer stemt in met Belastingplan 2012” over de vermogenstoets niet geleid heeft tot aandacht voor dit probleem bij de doelgroep die het hier betreft?
  • 7. 
    Is de staatssecretaris bereid om per ommegaande in beide lacunes te voorzien en breed bekendheid te geven aan deze maatregel, zoals toegezegd in de Kamer?
  • 8. 
    Kunt u deze vragen binnen vijf dagen beantwoorden?

Verslag van het debat in de Tweede Kamer

De heer Braakhuis (GroenLinks):

In aanvulling op de vragen van de heer Groot, heb ik een concrete vraag. De staatssecretaris zelf zegt dat het om een paar duizend gevallen gaat; dat is niet weinig. Het gaat om mensen die niet voor niets een huurtoeslag nodig hebben. Deze mensen hebben het budgettair vaak smal. De staatssecretaris heeft dus min of meer de morele plicht om een poging te doen om die mensen te identificeren. Ik vraag daarom om een brief van de staatssecretaris met daarin een concreet voorstel over de manier waarop hij deze mensen zo actief mogelijk gaat informeren. Dit moet heel snel, want het is al half november. Ik vind dit wel het minste waar die mensen recht op hebben.

Staatssecretaris Weekers:

Dit gaat niet lukken. Dat kan gewoon niet. Bij de vermogenstoets voor de huurtoeslag gaat het om heel grote getallen. Daarbij wordt getoetst of mensen inkomen hebben in box 3. Mensen kunnen in de eerste plaats onder de basisvrijstellingen in box 3 vallen en vervolgens ook onder de plusjes die daarop zitten, zoals de vrijstelling voor de kinderen. Zolang mensen onder die vrijstellingen vallen, behoren zij tot één groep.

Dan moet je dus iedereen die huurtoeslag ontvangt, aanschrijven.

De volgende opmerking moet ik vanavond misschien nog wel een paar keer maken. Ik moet in deze kabinetsperiode 400 mln. besparen op de uitvoeringskosten van de Belastingdienst. De fiscaal woordvoerders in de Kamer hebben mij gevraagd om in elk geval ervoor te zorgen dat de compliance van belastingplichtigen daar niet onder leidt. Elk verzoek van de Kamer dat met grote uitvoeringskosten te maken heeft, moet ik dus elders binnen de Belastingdienst opvangen.

Het betreft een heel kleine versimpeling, die per 1 januari gevolgen heeft voor een heel kleine groep. Die groep wordt via de website benaderd, ook via de website voor toeslagen. Binnenkort is er een nieuw toeslagensysteem in de lucht. Ik verwacht dat de meeste mensen die een toeslag ontvangen, die website zullen bezoeken. Dan krijgen zij een melding: "Let op, dit is er aan de hand, dit staat er te gebeuren". Volgens mij krijgt het gros van de mensen de informatie dus tijdig. Een huurtoeslag herleeft natuurlijk weer als mensen geen bepaald vermogen meer hebben.

De heer Braakhuis (GroenLinks):

Ik denk echt aan een simpele oplossing. Postbus 51 is er ook nog, plaats een advertentie in de krant of verzin een list. Het gaat erom dat een poging wordt gedaan om de mensen te bereiken.

Staatssecretaris Weekers:

Mijnheer Braakhuis, dan merk ik toch het volgende op. Als het echt heel zielige gevallen betrof, als het echte knelpunten betrof, de meest kwetsbaren in de samenleving, dan was ik uw man geweest. U moet wel bedenken dat de totale vrijstelling voor een paar €40.000 is, zonder kindertoeslag. Men moet dus al heel wat geld op de bank hebben staan, wil men er last van hebben. Zelfs als men er last van heeft, kan men tot 1 januari nog gewoon even €2000 van de kinderen opnemen. Wij kunnen alles problematiseren, maar dan moeten wij verder niks doen. Dat is prima, maar dan moet u mij ook nooit meer vragen om iets te vereenvoudigen of te versimpelen.

De heer Omtzigt (CDA):

Ik moet een beetje gniffelen om de laatste suggestie van de staatssecretaris. Als je namelijk €2000 opneemt en cash thuis hebt, ben je verplicht om dat aan te geven voor de belasting. Anders handel je contra legem. Dit voorstel is dus lichtelijk contra legem.

Staatssecretaris Weekers:

Ik zou nooit iets durven aan te bevelen dat contra legem is. Ik ga ervan uit dat die centen dan bijvoorbeeld in het kader van pakjesavond of kerst worden opgemaakt.

De voorzitter:

€5 is toch genoeg?

De heer Omtzigt (CDA):

De staatssecretaris heeft interessante bedragen voor kerst en sinterklaas in de aanbieding. Ik kom graag bij hem langs als de goedheiligman daar dit soort cadeaus uitdeelt. Maar even alle gekheid op een stokje, op dit moment staat zowel op de website van de Belastingdienst als op de website van de Belastingdienst/Toeslagen helemaal niets over deze maatregel, terwijl er wel heel uitgebreide stukken over alle voorgenomen maatregelen in het Belastingplan op staan. Wij hebben dit punt in beide wetgevingsoverleggen aan de orde gesteld. Hoe kan het dan dat de gewenste melding nog steeds niet beschikbaar is, terwijl alle afschaffingen van belastingen -- daar is ook een aantal mensen aan de linkerkant van de Kamer het niet mee eens -- wel worden vermeld?

Staatssecretaris Weekers:

Hier kan ik een heel betoog over houden. Ik wist dat dit een springend punt zou zijn voor de Kamer en dat het allerminst zeker is dat de maatregel wordt doorgezet, mede gelet op de amendementen van de heer Groot en de sympathie die de heer Omtzigt daarvoor heeft. Ik kan niet terugkijken in de afgelopen weken, maar ik kan wel het volgende met hem afspreken. Als het Belastingplan morgen wordt aangenomen, wordt het gewenste bericht morgen op de site gezet als dat technisch mogelijk is. Een berichtje maken is namelijk geen probleem. Als het morgen op de site kan worden gezet, dan zal ik dat doen. Ook met het nieuwe toeslagensysteem komt dat bericht prominent naar voren. Dat zeg ik toe.

De heer Omtzigt (CDA):

Dat is mooi. Wil de staatssecretaris ook toezeggen dat hij zo'n mooi persbericht verstuurt dat hij ook altijd verstuurt als hij weer zwartspaarders heeft opgespoord? Dan kunnen mensen zich erop voorbereiden.

Staatssecretaris Weekers:

Er is niks tegen het versturen van een persbericht. Als het Belastingplan wordt aangenomen, moeten wij zelfs meerdere dingen in de pers brengen. Ik zie hier geen volle perstribune en wij zullen dus zelf een persbericht maken.