Doordacht gebruik antibiotica van levensbelang - Hoofdinhoud

Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy roept de Europese Commissie op volgende maand een concreet stappenplan te presenteren om overmatig en verkeerd gebruik van antibiotica tegen te gaan.

Volgens Gerbrandy moet er snel een einde komen aan preventief gebruik van antibiotica in de veehouderij. Varkens, koeien en kippen krijgen te veel binnen, en dat komt allemaal in ons eten terecht.

Resistentie

"Overmatig gebruik van antibiotica is zeer gevaarlijk", stelt Gerbrandy. "Als we het antibioticagebruik niet drastisch verminderen, kunnen veelvoorkomende infecties straks niet meer worden behandeld." Op dit moment sterven er in Europa ieder jaar 25.000 mensen aan de gevolgen van bacteriële infecties die vanwege resistentie niet meer met antibiotica zijn te bestrijden. De toenemende resistentie brengt daarnaast extra kosten met zich mee voor de gezondheidszorg en productiviteitsverlies. Zieke mensen zijn immers niet of minder goed in staat te werken. De kosten belopen minimaal 1,5 miljard euro per jaar.

Denemarken

De Europese Commissie presenteert op 18 november, Europese antibioticadag, haar vijfjarenstrategie voor het Communautaire antibioticumbeleid. Het Europees Parlement roept de Commissie in een resolutie op snel met concrete maatregelen te komen. Volgens Gerbrandy kan Europa een voorbeeld nemen aan Denemarken. "Daar liep het antibioticagebruik door overheidsingrepen drastisch terug." Het Parlement stemt donderdag over de resolutie.

Aparte verpleging

In Nederland kampt vooral de veeteelt met overmatig gebruik van antibiotica. Burgers zelf zijn er terughoudender mee. Veehouders kunnen volgens D66 voor ziektepreventie nog veel winst boeken door de hygiëne en andere veehouderijpraktijken te verbeteren, zoals ventilatie in stallen en het vermijden van stress. Op dit moment worden varkenshouders in ziekenhuizen zelfs apart verpleegd, totdat ze zijn getest op de aanwezigheid van resistente bacteriën.

Misvattingen

Het gebruik van antibiotica is mede zo hoog, omdat er veel misvattingen bestaan over de effecten. Zo denkt 53 procent van de Europeanen dat antibiotica virussen bestrijden. Volgens 47 procent helpen antibiotica tegen verkoudheid en griep. Nederlanders zijn terughoudend met het gebruik van antibiotica in de gezondheidszorg; in andere landen zijn antibiotica veel makkelijker zonder recept te verkrijgen. Daar komt resistentie dan ook veel vaker voor.

Pan-Europese aanpak

Omdat antimicrobiële resistentie niet ophoudt bij de landsgrenzen, is het volgens D66 zonneklaar dat EU-landen moeten samenwerken in een pan-Europese aanpak. "Europa is zo zwak als de zwakste schakel", stelt Gerbrandy. Naast zorgvuldiger gebruik van bestaande antibiotica is het cruciaal dat medicijnfabrikanten en wetenschappers continu nieuwe antibiotica blijven ontwikkelen. Elk nieuw antibioticum veroorzaakt op den duur echter resistentie, waardoor goede controle op het gebruik en effectieve toepassing van het grootste belang blijft.