Binnen een maand wet taalles voor Polen - Hoofdinhoud

Donner moet binnen een maand komen met een wet waarmee taalles voor Polen, Turken en andere Oost-Europeanen verplicht wordt. Doet hij dat niet, dan zal ik zelf een wetsvoorstel maken.

Gisteren kwam een rapport uit van het Sociaal Cultureel Planbureau over Poolse migranten uit. Daarin staat te lezen hoe de Poolse arbeidsmigranten het doen die sinds 2004 naar Nederland zijn gekomen. Het gaat daarbij alleen om de migranten die zich hebben ingeschreven bij een gemeente. Een heel groot deel van de Polen schrijft zich niet in, vaak omdat de werkgever of de huisbaas ze dat verbiedt. Van de Polen die binnen het onderzoek vallen, hebben er dan ook relatief veel een hogere opleiding en een baan bij een bonafide werkgever. Maar zelfs binnen deze groep blijken werkloosheid en laag opleidingsniveau te zorgen voor een gebrek aan kansen, vooral onder jongeren. Het meest opvallend vond ik echter dan een meerderheid van de Poolse migranten nog altijd geen Nederlands spreekt of leest en dat zelfs tweederde geen Nederlands kan schrijven. Maar de meerderheid van de Polen verwacht in Nederland te blijven en niet meer terug te gaan naar Polen.

Uit de cijfers blijkt duidelijk dat een nieuw integratieprobleem zich aandient. Opnieuw leert een grote groep immigranten geen Nederlands en kan dus niet met zijn buren praten, niet met de leraar op school of de huisarts overleggen en niet met instanties communiceren. En omdat deze immigranten uit Europa komen (of uit Turkije want daarvoor gelden dezelfde regels) kunnen ze niet verplicht worden in te burgeren. Al jaren trekt de PvdA hierover aan de bel. In het vorige kabinet was minister Eberhard van der Laan voorstander van een zogenaamde leeftijdsonafhankelijke leerplicht. Dat wil zeggen dat iedereen leerplichtig wordt, ook volwassenen. Als je voor je 18e in Nederland op school bent geweest of als je goed Nederlands spreekt, ben je na je 18e vrijgesteld van die leerplicht. Dat geldt dus in elk geval voor iedereen die in Nederland geboren is. Voor immigranten die nu niet verplicht kunnen worden in te burgeren, zoals Polen, Roemenen, Bulgaren en Turken, betekent het dat ze alsnog verplicht zijn Nederlands te gaan leren. Oost-Europeanen die voor langere tijd in Nederland komen wonen en werken, zouden in elk geval onder die plicht moeten gaan vallen.

Het is een simpel, maar slim instrument om te voorkomen dat er een nieuw integratieprobleem ontstaat met Polen en andere Oost-Europeanen. Die komen hier niet alleen om te werken, maar ook om te leven. Dan moet je ook willen samenleven en dus de taal van je buren spreken. Voor de Polen zelf is het ook goed Nederlands te leren. Nu is een groot deel van de Poolse jongeren werkloos en ontbreekt het aan perspectief op werk. Door Nederlands te leren, kunnen ze veel makkelijker aan de slag.

In het vorige kabinet waren ook de CDA-ministers voorstander van dit plan. Nu horen we ze er niet meer over. Het lijkt er op dat de VVD en misschien de PVV tegen zijn. Nu die het rapport van het SCP hebben gezien, gaan ze er hopelijk ook anders over denken. Ik heb minister Donner gevraagd eindelijk het plan weer uit de kast te halen en voor 1 oktober aan te kondigen dat hij met een wetsvoorstel komt. Doet hij dat niet, dan zal ik zelf een wetsvoorstel maken en gebruik maken van het initiatiefrecht. Het kan niet zo zijn dat dit kabinet toekijkt hoe een nieuw integratieprobleem ontstaat en er niks aan doet.