Journalistiek of propaganda? - Hoofdinhoud
Nu Uitgesproken verdwijnt, barst de discussie weer los over de zin en onzin van profilering van publieke omroepen. Met betrokken journalistiek is niks mis. Maar wie zit er te wachten op ouderwetse linkse of rechtse propaganda?
Een paar jaar lang was het in zwang om te roepen dat de publieke omroepen zich weer meer zouden moeten profileren. De verscheidenheid van ons bestel was te weinig zichtbaar. Ik heb in die discussie steeds gezegd dat veelzijdigheid prima is, maar dat niemand zit te wachten op herzuiling. Ik wil niet terug in de tijd.
De roep om profilering leidde tot het programma Uitgesproken als de plek waar de profilering zichtbaar zou moeten worden. WNL maakte duidelijk het programma niet volgens journalistieke conventies te willen opzetten, maar koos met onder meer een nieuwe presentator voor wat in de VS wel "opiniated journalism" wordt genoemd, oftewel het geven van de eigen mening in een journalistieke setting. We hebben nu kunnen proeven aan wat de herprofilering van omroepen kan gaan betekenen voor de publieke omroep. Met het verdwijnen van Uitgesproken kan de balans worden opgemaakt of de publieke omroep echt die kant op moet.
Wat mij betreft niet. Wie zit te wachten op herzuiling en of op politieke propaganda op de publieke omroep? De publieke omroep moet geen Fox News worden, waarvan de kijkers door alle op hen afgevuurde meningen de feiten niet meer kennen.
Voor het belastinggeld dat we betalen aan de publieke omroep mogen we kwaliteit terugverwachten. En van journalistieke programma's mogen we verwachten dat ze aan journalistieke normen voldoen. Scheiden van feiten en opinies, hoor en wederhoor, een onafhankelijke redactie, aangesloten zijn bij de Raad voor Journalistiek. Het debat in Hilversum zal weer gevoerd worden over de zin en onzin van geprofileerde programma's en opiniejournalistiek. Het lijkt mij goed als de omroepen voor zichzelf definiëren aan welke minimumnormen een journalistiek programma hoort te voldoen. Een ‘keurmerk' als het ware. Wat mij betreft gaan we niet terug naar de verzuiling, geen nieuwe ‘Wim Bosboom' op TV, geen Nederlands Fox News.
Journalistieke programma's van de publieke omroep komen voort uit de verschillende omroepverenigingen. Die hebben allemaal een verschillende achtergrond en dat zie je bij actualiteitenprogramma's terug aan de onderwerpkeuze en de betrokkenheid waarmee een programma gemaakt is. Net zoals we verschil zien tussen Trouw, Telegraaf en Volkskrant. Dat verschil is de kracht van de publieke omroep. Maar net zoals de kranten wel de spelregels van de journalistiek hanteren, vind ik dat we dat ook van de omroepen mogen verwachten. Zoals bekend zal ik nooit een voorstel doen om vanuit Den Haag inhoudelijke regels op te stellen voor de media. Ik zwengel wel graag het debat aan over de vraag of we een publieke omroep willen die zich druk bezighoudt met profilering en propaganda of dat we de veelzijdigheid koesteren, maar wel kwaliteitsjournalistiek mogen verwachten.