Wat gaat er op 15 maart gebeuren in Gaza? - Hoofdinhoud
(Palestijnse demonstratie bij de val van Mubarak)
Ook in de Palestijnse gebieden zijn de jongeren ontevreden. Alleen, ze hebben twéé tegenstanders te verslaan, hun eigen ‘regeringen’, twee stuks, een in Gaza en een op de Westoever, en dan nog de Israëlische bezetting. Ik kreeg nogal eens de vraag of ik dacht dat er een derde intifada aan zit te komen - ik denk van niet. De twee vorige intifada’s waren heroïsche pogingen om de bezetting af te schudden, aanvankelijk was het ongewapend verzet, (intifada betekent letterlijk afschudden) maar de repressie van Israël was enorm. De Palestijnen hebben er een verschrikkelijke en dodelijke prijs voor betaald, met een ‘wisselkoers van de dood’ die is opgelopen tot 100 Palestijnen op 1 Israëli, en zijn er niets mee opgeschoten.
Tot hoeveel moord Israël bereid is om de heerschappij niet te verliezen is inmiddels bekend, ondanks verwoede pogingen om het Goldstone rapport in de la te laten verdwijnen - en dit is het belangrijkste punt: de Palestijnen weten dat ze niet hoeven te rekenen op de westerse wereld, die misschien nog wel bereid is om de Arabische dictatoren die nu worden afgezet een beetje te veroordelen - nadat ze zijn verslagen uiteraard - maar al jarenlang absoluut niet van plan is om maar een poot uit te steken om Israël eens tot de orde te roepen. Obama heeft weer eens laten zien waar hij werkelijk staat door zijn veto uit te spreken over het verbod om de nederzettingenbouw voort te zetten - wat feitelijk neerkomt om het goedkeuren van de door de VS met miljarden gefinancierde bezetting, en onze eigen minister Rosenthal heeft op 28 februari in Genève op de Mensenrechtenraad van de VN gepleit voor het verminderen van het aantal resoluties in het “Israëlisch-Palestijnse conflict”, omdat die veroordelingen niet goed zouden zijn voor “het vredesproces”. Met andere woorden: Israël mag wat hem betreft doorgaan met het schenden van resoluties, verdragen, mensenrechten en internationaal recht, maar we moeten daar vooral niets van zeggen. Want dat stoort het “vredesproces” - dat er niet is.
Dit weten de Palestijnen heel goed: van Europa hoeven ze tot op heden niets anders te verwachten dan humanitaire hulp die ze nodig hebben ná een bloedige aanval en nadat de illegale blokkade van Gaza de eigen economie (op de nieuwe tunneleconomie na) geheel naar de knoppen heeft geholpen - precies zoals het de bedoeling was. Kijk nog even naar het filmpje hier, waarin John Ging van de VN samenvat wat er in Gaza werkelijk aan de hand is: niet Hamas werd verslagen bij de aanval van 2008/9, niet de ‘infrastructuur van de terreur’ - de raketten vliegen nog steeds en het extremisme neemt eerder toe dan af, maar de eigen economische infrastructuur werd vernietigd, met gerichte aanvallen op bedrijven en de elektriciteitscentrale. De sociale infrastructuur werd verder verwoest, met aanvallen op scholen en ziekenhuizen. En wat betekent het bombarderen van het parlementsgebouw? Het verder vernietigen van de Palestijnse democratie die veelbelovend was begonnen. Maar op politieke ondersteuning om nu eindelijk eens tot een rechtvaardige oplossing te komen hoeven de Palestijnen niet te rekenen, niet op de VN en niet op Europa. Nog niet.
Want dit valt alweer door de mazen van het historische geheugenfilter: dat de Palestijnen geestdriftig hun eigen leiderschap kozen bij een vlekkeloos verlopen verkiezing, dat Hamas won, maar bereid was om met Fatah een eenheidsregering te vormen. Dat was niet eenvoudig, kan ik als ooggetuige in de regio vertellen, want het betekende dat Fatah die tot dan toe alle posities van enige macht bekleedde, onder andere was het voltallige personeel op alle ministeries van Fatah, veren moest laten en compromissen moest sluiten. Dat vonden de mensen die daar banen door kwijtraakten niet prettig - ook bleek toen wat iedereen wel wist, dat de overheid een kind was met een waterhoofd - Fatah had al jarenlang de eigen getrouwen de hand boven het hoofd gehouden en ook Arafat was er destijds al goed in om vriendjes van holle banen te voorzien. Nog verleidelijker naarmate de werkgelegenheid in Gaza afnam door de doelbewuste afgrendeling door Israël.
Die eenheidsregering plofte, daar was niet zo veel voor nodig, maar het is duidelijk dat Israël en de VN er alles aan gedaan hebben, met instemming van Europa. Het is allang geen geheim meer dat de warlord Dahlan, een man die zo belust is op zijn eigen macht dat Fatah hem er nu ook uitgeknikkerd heeft, al bezig was met de opleiding van zijn eigen legertje, met hulp van de Amerikanen, (ik zag ze oefenenen onder mijn raam) en dat het plan uitlekte dat hij bezig was met het plegen van een coup om Hamas te verslaan. Wat verijdeld werd omdat Hamas de aanval eerder inzette, en tegen de verwachtingen in in staat bleek om de top van Fatah eruit te knikkeren.
Israël en de westerse machten hebben er alles aan gedaan, niet om de twee partijen weer bij elkaar te krijgen, maar om ze tegen elkaar op te zetten. Fatah kreeg wat cadeautjes, Hamas kreeg straf. In hoe meer fracties de Palestijnen gespleten zijn, hoe makkelijker het is om de verdeel-en-heers politiek vol te houden. Gaza werd nog verder afgegrendeld - de infrastructuur daarvoor was al klaar (ik heb die gebouwd zien worden) - Hamas werd tot de vijand verklaard en Gaza tot vijandig gebied, en Europa deed gezellig mee met het boycotten van Hamas. En aan de andere kant werd Fatah zoet gehouden met wat privileges voor de top, waardoor er op de Westoever een elite is geschapen van wat we hier zo graag ‘gematigde Palestijnen’ noemen - de Palestijnen die zich door Israël laten gebruiken als politieagenten die hun eigen volk in bedwang houden.
Het is niet eenvoudig om die diepe breuk tussen Hamas en Fatah nog te helen. Er zijn aan beide kanten veel daden gepleegd die moeilijk te vergeven zijn. Hamas is bepaald niet zachtzinnig omgegaan met de tegenstanders, er zijn mensen geëxecuteerd, en ook met opzet verminkt (schoten door de knieën), er zijn dus ook aan de kant van Hamas mensenrechten geschonden. Maar Hamas kan moeilijk vergeten dat Fatah geprobeerd heeft om een coup te plegen, en met de publicatie van de Palestine Papers is ook duidelijk geworden dat Fatah op allerlei manieren met Israël meegewerkt heeft om Gaza onderdrukt te houden.
Vrijwel alle Palestijnen die ik ken zijn diep ontevreden over die twee pseudo-regeringen. In Gaza hebben ze er last van dat Hamas probeert om ook de laatste onafhankelijke organisaties onder hun heerschappij te krijgen, en tegen de afspraken in grijpt Hamas te ver in de persoonlijke vrijheid van mensen in. Er wordt in Gaza zelf wat lacherig gedaan over de zedenpolitie die controleert of er geen niet met elkaar getrouwde mannen en vrouwen samen in een auto zitten, iedereen heeft daar wel een idiote anekdote over, en tevreden wordt vertelt dat het aanvankelijk verbod voor vrouwen om in het openbaar shisha (waterpijp) te roken door het verzet alweer is ingetrokken. Het is overigens niet dat er voorheen zoveel vrouwen in het openbaar zaten te roken, ik heb er nooit meer dan twee of drie tegelijk gezien. Het is zeker niet hun grootste probleem, maar het irriteert de mensen dat Hamas zich niet aan de afspraken houdt, en erger is dat er een door Hamas gecontroleerde nieuwe elite van rijken is ontstaan - door de tunneleconomie - terwijl vele helemaal niet fundamentalistisch angehauchte Palestijnen op Hamas hebben gestemd uit protest tegen de vriendjespolitiek en de corruptie van Fatah. En in Gaza worden de mensen van Fatah veelal gezien als slappelingen die veel te veel toegeven aan Israël zonder dat daar ook maar iets voor terugkomt. Niet eens de nederzettingenbouw werd bevroren en het land dat nog van de Palestijnen is kalft met de dag verder af, en bovendien worden ze gezien als verraders die Gaza in de steek laten en proberen alleen voor henzelf nog wat voorrechten te winnen.
Ik kan niet inschatten hoe groot het gedeelte is van de Palestijnse bevolking in Gaza en de Westoever dat beide ‘regeringen’ spuugzat is, maar ik denk dat het er veel zijn. Een testcase zit eraan te komen. Juist de jongeren, ook in Gaza, de jongeren die net als in de andere Arabische landen het lot delen dat ze hoogopgeleid, modern ingesteld, in contact met de buitenwereld zijn, maar geen enkele kans hebben om iets van hun leven te maken, juist zij hebben er verschrikkelijk genoeg van, zoals bleek in het manifest dat de wereld inging: Fuck Hamas, fuck Fatah, fuck Israel, fuck the UN. (Hier). Op 15 maart aanstaande is een grote demonstratie aangekondigd. De belangrijkste eis: dat Hamas en Fatah weer gaan samenwerken. Mijn jonge vriendin Fedaa schrijft:
Ok in 15th of march there is the event of kinda revolution or better to say protests and demonstrations to end the devision between fateh and hamas , there is huge media coverage for that and people are waiting for what is going to happen ,,,, as u know people here also expect that hamas will suppress this event , and prevent its happening so there is fears among public , they tried to arrest some of its organizers but they failed because of public loppying to release them ,,, the image is not clear yet but everyone waits in anticipation , and warned
Ik hoop voor ze, maar ik houd mijn hart vast.
Facebook pagina van de ’15 maart beweging’, hier.
Zie ook een artikel in The Guardian Hier en hier op Electronic Intifada.