Van Amman naar Jeruzalem, 24 februari 2011 - Hoofdinhoud
Van Amman naar Jeruzalem.
Naast de hoofdweg buiten Amman liggen lange buizen,met een diameter van zeker een meter, klaar om ingegraven te worden. Deze pijpleiding moet water van de Rode Zee naar Amman brengen. Water is schaars en de waterbehoefte van Amman is enorm. Ontziltingsinstallaties aan de Rode Zee zijn nodig en er wordt gedacht over een pijpleiding van Rode naar Dode zee. Jordanië is volop in ontwikkeling en dat is vooral zichtbaar aan de drukte op de wegen, de vele nieuwbouwprojecten en de kwaliteit van de auto's. Vier jaar geleden was ik ook in Jordanië en het verschil is duidelijk waarneembaar.
De grens tussen Jordanië en Israël is nog een echte grens. Bus uit, paspoorten afgeven en wachten in een wachtruimte met het onvermijdelijke portret van de koning. Dan weer de bus in en langs diverse controlepunten en slagbomen naar de Allenbybrug, die aan de Jordaanse kant de koning Hoesseinbrug heet. De rivier de Jordaan is nog maar een armzalig stroompje van anderhalve meter breed. Aan de andere zijde van de Jordaan de bus uit, die terugrijdt naar Jordanië. Wachtruimte in, paspoorten afgeven en wachten. Na een half uur een andere bus in en na nog een paar slagbomen en wachtposten gepasseerd te zijn, op naar Jeruzalem. Het kost ruim een uur om de grens over te gaan!De eerste plaats die we passeren, is Jericho, vorig jaar 10.000 jaar oud. Er zijn opvallend minder roadblocks dan vier jaar geleden. In de bus krijgen we broodjes want we moeten direct door naar het ministerie van Buitenlandse Zaken voor een gesprek met minister Lieberman.
Lieberman begint met te benadrukken dat het Israëlisch-Palestijnse conflict niet het hoofdconflict is. Nederzettingen zijn ook geen obstakel voor vrede, aldus Lieberman. Vervolgens raadt hij aan het eerste deel van de memoires van Churchill te lezen waarin hij de toestand van Europa vóór het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog beschreef. Dit lijkt één op één op de situatie nu in het Midden-Oosten volgens Lieberman. Met andere woorden: wij zijn Chamberlains als we met de Arabieren tot een vergelijk willen komen!
Het probleem zit volgens Lieberman in het ontbreken van een middenklasse in de Arabische wereld en de hoge geboorte-aantallen. Het grootste probleem is het verschil in gemiddeld inkomen: 3000 Euro per jaar voor een Palestijn en 30.000 Euro voor de gemiddelde Israëli. Pas als dit allemaal is opgelost, kan er aan vrede worden gedacht.
Na dit gesprek gaan we door naar het centre for public affairs voor een gesprek met Dore Gold, een onafhankelijk buitenlandadviseur van Netanjahu. Hij geeft aan dat de Palestijnen geen vrede willen en dat de kwetsbaarheid van Israël vergroot als gebieden worden opgegeven. In deze tijd van onzekerheid is het moeilijk om te gokken met de veiligheid van Israël. Geen terugtrekking als de veiligheid van Israël niet is gegarandeerd.
Tja, als je deze insteek vergelijkt met de gesprekken die we in Jordanië en Libanon hebben gevoerd, valt op dat in beide laatstgenoemde landen aangedrongen wordt op een oplossing voor dit alles overheersende israëlisch-Palestijnse conflict, juist nu. in Israël lijkt de regering de tijd te willen nemen en geen aanstalten te maken om op korte termijn stappen te zetten in het vredesproces. Standpunten lijken dus verder uit elkaar te gaan in plaats van naar elkaar toe te groeien. Voeg daarbij de verharding en ruk naar rechts in Israël en de volstrekt onoverzichtelijke situatie in Arabische landen. Reden tot zorg. Ik hoop dat gesprekken de komende dagen wat van mijn zorg kunnen wegnemen.
Vanavond een receptie met leden van de Nederlandse gemeenschap in Israël bij de ambasadeur thuis. Vele betrokken Israëliers van NL afkomst, zakenlieden en correspondenten. Heftige discussies en ook veel vragen over de politieke situatie in Nederland. Onverdoofd slachten volgens religieuze voorschriften houdt hier ook de gemoederen bezig. Daarnaast natuurlijk zorg voor wat er in de Arabische wereld gebeurt en afschuw over de bruutheid van Ghadaffi. Cees van der Staaij vertelde op de terugweg in de bus dat Iemand op de receptie een mooie samenvatting van de huidige politieke situatie gaf: " het Midden-Oosten is buiten westen!"