Spanning in Israël, 25 februari 2011 - Hoofdinhoud

Spanning in Israël.

Het Israël Democracy Institute (IDI) is een onafhankelijke denktank die zich tot doel stelt de morele en structurele basis van de Israëlische democratie te versterken. We spreken met Talya Steiner die zich als advocaat heeft gespecialiseerd in democratische principes. Zij is bezorgd over een aantal wetsvoorstellen die door de partij van Lieberman zijn voorgesteld. Deze partij heeft 15 van de 120 zetels in de Knesseth, maar heeft als regeringspartij veel invloed. De wetsvoorstellen beïnvloeden de relatie tussen Joden en Arabieren in Israël. 20% van de 7,5 miljoen Israëli's is van Arabische oorsprong.

Het eerste wetsvoorstel betreft de loyalty bill. Inwoners moeten hun loyaliteit betuigen ten opzichte van Israël als een Joodse, democratische staat.

In de onafhankelijkheidsverklaring, voorgelezen door Ben Goerion, staat dat Israël een Joodse en democratische natie is en dat alle inwoners gelijk zijn. Door nu in een wet specifiek te vragen om loyaliteit, worden Arabische inwoners van Israël beledigd, betoogt Steiner.

Een tweede wetsvoorstel beoogt kritiek op het Joodse karakter van de staat Israël strafbaar te stellen. Een derde wetsvoorstel, de admission committee law maakt het mogelijk om non zionist people tegen te houden om een huis te bouwen in een dorp. Het vierde wetsvoorstel , de Nakba law, verbiedt het financieren van een betoging om op de onafhankelijkheidsdag van Israël daartegen te protesteren. Arabieren noemen deze dag Nakba, de catastrofe dag.

Steiner geeft aan dat deze wetsvoorstellen de spanning tussen Joden en Arabieren die in Israël leven, verhoogt. Daarnaast doen deze wetsvoorstellen ook geen goed aan het imago van Israël. Wij vragen haar wat de definitie van Joodse staat is. Steiner geeft aan dat daar geen definitie voor is en dat hier veel discussie over is in Israël, maar dat de overgrote meerderheid deze definitie als de essentie van Israël beschouwt.. Een essentieel uitgangspunt is het recht van terugkeer naar Israël dat iedere Jood heeft. Dit recht geldt voor een ieder die één Joodse grootouder heeft. Dat is veel ruimer dan de religieuze definitie waarin de moeder Joods moet zijn. Er is in Israël volop discussie of de term Joods etnisch of religieus geïnterpreteerd moet worden en over wat nu precies de Joodse staat is, maar vrijwel alle Joodse Israëli's hechten aan de terminologie 'Joodse staat'. We spreken later op de dag met Ron Gerlitz van Sikkuy, een organisatie die streeft naar gelijkwaardigheid van Arabische en Joodse burgers van Israël en met Jafar Farah van het Mossawa center, ook strijdend voor gelijkwaardigheid. Zij geven aan dat de Arabische burgers van Israël kunnen helpen om Israël een deel van het Midden-Oosten te maken. Als je in Israël kunt samenleven, moet het ook lukken met je buren! Er wordt in Israël met twee maten gemeten en Arabische Israëli's worden structureel achtergesteld, aldus beide inleiders.

We spreken ook met prof. Steinberg van NGO monitor en Itamar Marcus van Palestinian Media Watch. Zij hebben kritiek op de overmatige aandacht die Israël krijgt. Waarom is er niet veel meer aandacht geweest voor mensenrechtensituatie in Egypte en Libië? Er wordt ook gewaarschuwd voor teksten in Palestijnse schoolboeken die tegen het bestaan van de staat Israël gericht zijn. Het bestaan van Israël wordt ontkend en niet vermeld op kaarten in de aardrijkskundeboeken. Uit opinie onderzoeken komt naar voren dat oudere Palestijnen Israël als een feit zien, maar dat jonge Palestijnen in meerderheid tegen het bestaan van Israël zijn. In een Palestijns commentaar stond onlangs dat het conflict met Israël de glorie en eer van de Arabische wereld is en dat dankzij de val van Moebarak, de strijd tegen Israël verhevigd kan worden. Beide heren roepen de EU op om hulpgelden meer te richten op vredesonderwijs en geen hulp te geven als er haatdragende schoolboeken worden gedistribueerd. Zij zien een voortgaande Islamisering en zien als hoofdoorzaken het onderwijs en de zender Al-Jazeera.

We horen voortdurend uiteenlopende analyses die vol passie uitgesproken worden. Het klimaat is grimmig en spanning is voelbaar. De atmosfeer in Israël is naar binnen gekeerd en er lijkt weinig draagvlak voor stappen om te komen tot betere relaties met de Arabische wereld. Eigen veiligheid staat in het denken voorop en de meest gehoorde reactie op de revolutionaire ontwikkelingen in de landen om Israël heen is afwachtend. Israël voelt zich nu veilig, steekt de kop in het zand en denkt belang te hebben bij een status quo. De vraag is of deze positie de veiligheid van Israël op de langere termijn dient. Ik denk van niet! Een afwachtende Israëlische houding zal tot frustratie bij de Palestijnen en radicalisering in de Arabische wereld leiden en dat is niet in het belang van Israël, noch van de VS, noch van de EU.